2.3.5.3 De implementatie van richtlijnen

Richtlijnen zijn verbindend ten aanzien van het te bereiken resultaat, maar laten de keuze voor de vorm en de middelen over aan lidstaten.1 Bij de beoordeling of een (bepaling van een) richtlijn correct in nationaal recht is omgezet, spelen drie algemene beginselen een belangrijke rol. Het gaat om het beginsel volle werking, het rechtszekerheidsbeginsel en het beginsel van effectieve rechtsbescherming.2 Uit deze beginselen heeft het HvJ een aantal specifieke eisen aan de omzetting van richtlijnen in nationaal recht afgeleid. Nationale regelgeving waarin richtlijnen zijn omgezet, moet juridisch bindend,3 voldoende bepaald en duidelijk zijn.4 Lidstaten zijn niet verplicht om regelgeving vast te stellen, wanneer het nationale recht al voldoet aan de eisen die uit de betrokken richtlijn voortvloeien. In verband met het vereiste van rechtszekerheid ligt in dat geval wel extra nadruk op de bepaaldheid en duidelijkheid van het nationale recht. Begunstigden moeten in staat zijn om kennis te nemen van al hun rechten en deze zo nodig geldend kunnen maken voor de nationale rechter.5

Implementatie omvat naast omzetting tevens toepassing en handhaving. Toepassing houdt in dat de nationale regelgeving waarin de richtlijn is omgezet in de praktijk wordt uitgevoerd.6 Handhaving houdt in dat naleving kan worden afgedwongen. Particulieren moeten de rechten die zij via nationale regelgeving aan het Unierecht ontlenen geldend kunnen maken.7 Handhaving door particulieren is hiervoor al uitgebreid aan de orde gekomen.8