HR, 12-07-2011, nr. 10/00064

Verdachte is bij arrest van 9 november 2009 door het gerechtshof te Arnhem wegens 1. ‘opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2, onder C, van de Opiumwet gegeven verbod’ en 2. ‘opzettelijk handelen in strijd met een in artikel 3, onder B, van de Opiumwet gegeven verbod; viermaal gepleegd’ veroordeeld tot straf. Aan hem is opgelegd ten aanzien van feit 1 een gevangenisstraf van drie maanden en ten aanzien van feit 2 telkens hechtenis voor de duur van drie dagen. Daarnaast heeft het hof beslissingen genomen over in beslag genomen voorwerpen.

Namens verdachte heeft mr. M.L.M. van der Voet, advocaat te Amsterdam, een middel van cassatie voorgesteld.

Het middel heeft betrekking op het ten laste van verdachte onder 1 bewezenverklaarde feit. Het middel bevat twee klachten die in onderling verband begrepen de stelling schragen dat de bewezenverklaring ontoereikend is gemotiveerd. De eerste klacht behelst dat het hof niet toereikend heeft gerespondeerd op het verweer van de verdediging, dat niet blijkt dat het NFI onderzoek heeft verricht naar de inhoud van de tien zakjes die tijdens het nadere onderzoek aan de auto zijn aangetroffen. De tweede klacht behelst dat de bewezenverklaring ook overigens ondeugdelijk is gemotiveerd aangezien bewijsmiddel 3 een denaturering behelst van een relaas van bevindingen.

Ten laste van verdachte is onder 1 bewezen verklaard dat:

Blijkens het proces-verbaal van de terechtzitting van het hof op 26 oktober 2009 heeft de raadsvrouw van verdachte — voor zover hier van belang — aangevoerd:

Het hof heeft het door de raadsvrouw aangevoerde verweer als volgt samengevat en verworpen:

In het bijzonder klaagt het middel dat het hof onvoldoende gemotiveerd voorbij gaat aan de kern van het aangevoerde verweer, inhoudende dat het materiaal in de tien zakjes die tijdens het nadere onderzoek aan de auto zijn aangetroffen, niet door het NFI is getest op de aanwezigheid van middelen als bedoeld in de Opiumwetlijsten. Immers zou uit de processtukken blijken dat het NFI-rapport waaraan het hof refereert niet betreft een onderzoek van de inhoud van de door de raadsvrouw bedoelde zakjes, maar van de inhoud van het zakje dat tijdens het eerste onderzoek in de auto is aangetroffen.

Bij de aan de Hoge Raad toegezonden stukken bevindt zich het proces-verbaal ‘Ambtelijk verslag dossier’ met dossiernummer PL0642/06-208628, op ambtseed opgemaakt door opsporingsambtenaar [verbalisant 3] en door hem gesloten en getekend op 12 december 2006.1. Dit ambtelijk verslag houdt — voor zover hier van belang — in:

De door het hof als bewijsmiddelen 1–6 gebruikte stukken zijn alle als bijlage toegevoegd aan het proces-verbaal met dossiernummer PL0642/06-208628 en bevinden zich eveneens aan bij de bij Hoge Raad toegezonden stukken.

Het oorspronkelijke proces-verbaal van bevindingen van opsporingsambtenaar [verbalisant 2], welk door het hof als bewijsmiddel 4 is gebruikt, houdt — voor zover hier van belang — in:

Daarnaast houdt de oorspronkelijke, aan het NFI gerichte, aanvraag van opsporingsambtenaar [verbalisant 2] (door het hof gebezigd als bewijsmiddel 5) — voor zover relevant — in:

Tot slot houdt het oorspronkelijke deskundigenrapport van het NFI, welk door het hof als bewijsmiddel 6 is gebezigd, in:

Hetgeen opsporingsambtenaar [verbalisant 3] in het ‘Ambtelijk verslag dossier’ heeft gerelateerd over de aard en de omvang van in de auto aangetroffen plasticzakjes en het resultaat van de onderzoeken die aan de inhoud van deze zakjes zijn verricht, bezien in samenhang met de inhoud van het NFI-rapport, het proces-verbaal van bevindingen van opsporingsambtenaar [verbalisant 2] en de door hem aan het NFI gedane aanvraag tot nader onderzoek, doen sterk vermoeden dat de monsters GL 192479 en NFI 264.035 die door het NFI zijn onderzocht, beide genomen zijn uit het zakje dat opsporingsambtenaar [verbalisant 5] tijdens het eerste onderzoek in de auto had aantroffen (zie bewijsmiddel 2). Met andere woorden: de steller van het middel heeft gelijk waar het stelt dat het NFI-rapport dat door het hof als bewijsmiddel 6 is gebezigd en waarnaar het hof in zijn overweging verwijst, geen betrekking heeft op de inhoud van de tien gripzakjes die door opsporingsambtenaar [verbalisant 1] waren aangetroffen tijdens het nadere onderzoek in de auto (zie bewijsmiddel 3).

Het bewijs dat sprake is van een stof die wordt vermeld op een van de bij de Opiumwet behorende lijsten, kan niet slechts worden geleverd door laboratoriumrapporten. Uit de jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat het bewijs ook kan worden ontleend aan verklaringen van personen die met de verschijningsvorm en uitwerking van dergelijke stoffen bekend zijn (zie o.m. de conclusie voor HR 16 oktober 2001, LJN AD4616 en HR 18 mei 1982, NJ 1983/49 en HR 24 oktober 1978, NJ 1979/130) of aan andere omstandigheden, zoals de voor de middelen betaalde prijs en de wijze van vervoer van de middelen (zie o.m. de conclusies voor HR 13 maart 2001, LJN ZD2425, HR 27 februari 2001, LJN ZD2393 en HR 21 februari 1989, NJ 1989/903). Kortom, het staat de rechter vrij aan elk denkbaar bewijsmiddel, in wettige vorm in het dossier opgenomen, betekenis toe te kennen ter bepaling of de aangetroffen stoffen middelen zijn welke worden vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijsten (zie conclusie voor HR 23 januari 2001, LJN ZD2121).3.

De vraag is welke betekenis kan toekomen aan bewijsmiddel 3. De bewezenverklaring dat verdachte opzettelijk aanwezig heeft gehad 50 gram van een materiaal bevattende amfetamine, lijkt in belangrijke mate uit dit bewijsmiddel te kunnen volgen.4. Maar het middel klaagt dat het hof de oorspronkelijke inhoud van dit bewijsmiddel heeft gedenatureerd.

Bewijsmiddel 3, zijnde een proces-verbaal van bevindingen opgemaakt door opsporingsambtenaar [verbalisant 1], is door het hof als volgt weergeven:

Het oorspronkelijke proces-verbaal houdt — voor zover relevant — in:

Van denaturering is sprake indien het hof een wezenlijk andere strekking heeft gegeven aan het oorspronkelijke relaas van opsporingsambtenaar [verbalisant 1]. Uit het relaas blijkt op zichzelf niet zonder meer dat [verbalisant 1], nadat de door hem aangetroffen 10 gripzakjes in zijn bijzijn zijn getest en gewogen, een hogere graad van zekerheid had omtrent de inhoud van de gripzakjes dan dat er volgens hem vermoedelijk amfetamine in zat. Door het wegvallen van het woord ‘vermoedelijk’ in de zakelijke weergave van het relaas ontstaat een vertekend beeld van het niveau van de door [verbalisant 1] gerapporteerde zekerheid die hij had omtrent de inhoud van de gripzakjes. Ik houd het erop dat er sprake is van een kennelijke misslag. Het hof heeft zich, meen ik, niet laten leiden door een ten onrechte voor zekerheid gehouden vermoeden van verbalisant [verbalisant 1].

Mocht er geen sprake zijn van een kennelijke misslag lijkt mij de onvolkomenheid in bewijsmiddel 3 niet eenvoudig reparabel. Uit de overige bewijsmiddelen volgt dat:

Deze feiten en omstandigheden, in onderlinge samenhang bezien, kunnen wel voldoende steun geven aan het niet onbegrijpelijke en in de bewezenverklaring tot uitdrukking gebrachte oordeel van het hof dat verdachte een hoeveelheid van een materiaal bevattende amfetamine aanwezig heeft gehad, maar los van bewijsmiddel 3 niet aangaande de bewezen verklaarde hoeveelheid van ongeveer vijftig gram.

Primair concludeer ik dat het middel faalt nu er sprake is van een kennelijke misslag in bewijsmiddel 3. Als daarvan sprake is kunnen de beide klachten die in onderlinge samenhang begrepen de motivering van de bewezenverklaring aanvechten, niet slagen. Indien uw Raad echter oordeelt dat in dit geval van een kennelijke misslag niet kan worden gesproken, concludeer ik subsidiair tot gegrondbevinding van het middel.

Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG