12.9.1 De maatstaf om te beoordelen of sprake is van een tussenuitspraak of einduitspraak

Tegen uitspraken over een vordering tot verstrekken van bescheiden staat hoger beroep open. Wanneer dat hoger beroep kan worden ingesteld, hangt af van de vraag, of sprake is van een einduitspraak of een tussenuitspraak. Dit onderscheid tussen tussenuitspraken en einduitspraken komt uit de wetswijziging uit 2002. De vraag wat een einduitspraak is en wat een tussenuitspraak, is gedurende de parlementaire behandeling nagenoeg onbesproken gebleven: de minister laat dit, zo geven de kamerstukken aan, over aan de rechtspraak.1

De rechtspraak heeft die vraag al eerder beantwoord bij de oude verzoekschriftprocedure in appel en bij de doorbreking van een appelverbod bij zogenaamde deelvonnissen. Einduitspraak is nader ingevuld als een uitspraak, waarbij in het dictum aan het geding geheel of gedeeltelijk een einde is gemaakt.2 Het criterium "bij dictum geheel of gedeeltelijk een einde maken aan het geding" lijkt helder. Het impliceert dat het gelasten van deskundigenbericht of toelaten tot getuigenverhoor een tussenuitspraak vormt. Pas daarna volgt immers de toe- of afwijzing van het gevorderde.

Van een tussenuitspraak is dan ook sprake, wanneer de rechter nog niet definitief over de zaak heeft beslist.3 Wanneer in het dictum een beslissing is opgenomen over een onderdeel van hetgeen is gevorderd, dan wordt in zoverre een einde aan de instantie gemaakt en is derhalve sprake van een einduitspraak.4