Hof Amsterdam, 06-09-2012, nr. 11/00533

Ingevolge artikel 220, aanhef en onder a, van de Gemeentewet kan ter zake van binnen de gemeente gelegen onroerende zaken onder de naam onroerende-zaakbelastingen worden geheven een belasting van degenen die bij het begin van het kalenderjaar onroerende zaken die niet in hoofdzaak tot woning dienen, al dan niet krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht, gebruiken.

Ingevolge artikel 220a, tweede lid, van de Gemeentewet dient een onroerende zaak in hoofdzaak tot woning indien de waarde die op grond van hoofdstuk IV van de Wet WOZ is vastgesteld voor die onroerende zaak in hoofdzaak kan worden toegerekend aan delen van de onroerende zaak die dienen tot woning dan wel volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden.

Ingevolge artikel 220c van de Gemeentewet is de heffingsmaatstaf voor de onroerende-zaakbelastingen de op de voet van hoofdstuk IV van de Wet WOZ voor de onroerende zaak vastgestelde waarde voor het tijdvak waarbinnen het in artikel 220 van de Gemeentewet bedoelde kalenderjaar valt.

Ingevolge artikel 220e van de Gemeentewet wordt in afwijking van artikel 220c bij de bepaling van de heffingsmaatstaf voor de onroerende-zaakbelastingen bedoeld in artikel 220, aanhef en onder a, buiten aanmerking gelaten de waarde van gedeelten van de onroerende zaak die in hoofdzaak tot woning dienen dan wel in hoofdzaak dienstbaar zijn aan woondoeleinden.

Ingevolge artikel 220f (tekst 2009) van de Gemeentewet wordt het tarief voor elke volle € 2.500 van de heffingsmaatstaf gelijkelijk vastgesteld voor onderscheidenlijk:

Verweerder stelt primair dat de woonvorm een zorginstelling is en dat daarin geen sprake is van wonen. Deze stelling kan naar het oordeel van de rechtbank niet worden gevolgd omdat hiermee voorbij wordt gegaan aan hetgeen is overwogen in de arresten van de Hoge Raad van 16 november 2007, nrs. 40 606 en 40 847, BNB 2008/23 en BNB 2008/24. De verzorgingsfunctie van een onroerende zaak sluit niet uit dat delen van een onroerende zaak op zichzelf beschouwd tot woning dienen dan wel volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden. Dit brengt naar het oordeel van de rechtbank mee dat, ook als sprake is van een verzorgende component, moet worden beoordeeld of delen van de onroerende zaak tot woning dienen dan wel volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden.

Voor de beantwoording van de vraag of verweerder terecht het tarief voor niet-wonen heeft gehanteerd en terecht een aanslag OZB gebruikers heeft opgelegd is bepalend de vraag of de onroerende zaak al dan niet in hoofdzaak tot wonen dient.

Uit het arrest van de Hoge Raad van 4 december 1991, BNB 1992/47, volgt dat onder ‘in hoofdzaak’ moet worden verstaan dat ten minste 70% van de waarde kan worden toegerekend aan delen die dienen ter bewoning.

In de onderhavige procedure hebben partijen het standpunt ingenomen dat de waarde van de onroerende zaak aan de verschillende delen daarvan, zoals de zit/slaapkamers, de gemeenschappelijke woonkamer, gangen, gemeenschappelijke toiletten, en wasruimte, kan worden toegerekend naar evenredigheid van de oppervlakten van die delen. De rechtbank gaat daarom in het navolgende uit van een evenredige toerekening van de waarde aan de vierkante meters.

Tussen partijen is niet in geschil dat de slaap/zitkamers dienen tot woning dan wel volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden.

Tussen partijen is eveneens niet in geschil dat de zich op de begane grond bevindende personeelsruimte (30 m2) en twee kantoren (29,98 m2 en 29,2 m2), alsmede de zich op de eerste verdieping bevindende slaapkamer voor een personeelslid niet dienen tot woning dan wel niet volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden.

Tussen partijen is in geschil of de overige ruimtes, waaronder de gemeenschappelijke woonkamers, gemeenschappelijke keuken, de wasruimte, gemeenschappelijke toiletten en gangen, dienen tot woning dan wel volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden. De rechtbank overweegt daarover als volgt. De woonvorm is een vorm van begeleid wonen, waarbij mensen met een lichamelijke handicap de mogelijkheid hebben om zelfstandig te kunnen wonen. De woonvorm is kleinschalig en huiselijk en gericht op samenleven. Deze woonvorm verschilt daarmee niet wezenlijk van een groot gezin, waarbij een ieder een eigen slaapkamer heeft en er een gemeenschappelijke woonkamer, keuken, wasruimte, toiletten en gangen zijn. Anders dan verweerder wellicht meent, is de rechtbank van oordeel dat wonen meer omvat dan de alleen traditionele woonvormen zoals die van het gezin of die van het bejaardentehuis zoals we die vroeger kenden. Onder wonen kan ook worden verstaan het samenleven van vrienden of, zoals hier, van cliënten met gelijke behoeften voor wat betreft verzorging. De rechtbank is dan ook van oordeel dat de in geschil zijnde ruimtes samen met de slaap/zitkamers dienen tot woning dan wel volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden. Dat in die ruimtes ook, zo nodig, verzorging wordt geboden, doet daar niet aan af. Het personeel (overdag 2 en ’s nachts 1) is enkel aanwezig om de woonbehoefte van de cliënten te ondersteunen. De cliënten - en eventueel hun bezoekers - maken de hele dag gebruik van de ruimtes in de onroerende zaak. Het gebruik van de ruimtes door de cliënten voor woondoeleinden is dermate overheersend aan het gebruik van de verzorgers, dat de desbetreffende delen van de onroerende zaak tot woning dienen.

Gelet op het vorenstaande dient meer dan 70% van de vierkante meters van de onroerende zaak als woning dan wel is volledig dienstbaar aan woondoeleinden. Nu de waarde evenredig kan worden toegerekend aan de vierkante meters kan ten minste 70% van de waarde worden toegerekend aan delen die dienen ter bewoning. Verweerder heeft derhalve ten onrechte het tarief voor niet-wonen gebruikt en ten onrechte een aanslag OZB gebruikers 2009 opgelegd.

Gelet op het vorenstaande dient de aanslag OZB gebruikers te worden vernietigd en de aanslag OZB eigenaren te worden verminderd volgens het tarief voor woningen (0,05315 % van de WOZ-waarde) tot € 859,16. Het beroep is derhalve gegrond.