Hof Arnhem, 02-11-2010, nr. 10/00093

Aan belanghebbende is voor het jaar 2003 een aanslag in de vennootschapsbelasting opgelegd naar een belastbaar bedrag van € 285.844. Aan heffingsrente is daarbij een bedrag berekend van € 9.635.

De Inspecteur heeft bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar van 5 februari 2008 de aanslag en de beschikking heffingsrente gehandhaafd.

Belanghebbende is tegen die uitspraken in beroep gekomen. De rechtbank Arnhem (hierna: de Rechtbank) heeft het beroep bij uitspraak van 18 februari 2010 ongegrond verklaard.

Belanghebbende heeft bij brief van 19 februari 2010, ingekomen bij het Hof op 2 maart 2010, tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 30 september 2010 te Arnhem. Belanghebbende is vertegenwoordigd door haar gemachtigde. Ook de Inspecteur is verschenen.

Belanghebbende heeft ter zitting een pleitnota voorgedragen en overgelegd. Deze pleitnota wordt door het Hof tot de stukken van het geding gerekend.

Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan deze uitspraak is gehecht.

Alle aandelen in belanghebbende waren tot 1994 in handen van A, geboren in 1926. Belanghebbende hield onder meer alle aandelen in B B.V. en C B.V..

Op 24 februari 1994 heeft A 800 letteraandelen B in belanghebbende verkocht aan D B.V., in welke vennootschap de kinderen van A alle aandelen houden. De verplichting tot betaling van de koopsom ten bedrage van f 3.100.000 is omgezet in een schuld uit geldlening.

Op 16 maart 1994 heeft belanghebbende op de bij D BV in bezit zijnde letteraandelen B een dividend uitgekeerd van f 2.200.000. Daarmee heeft D BV haar schuld uit geldlening deels afgelost.

De resterende vordering uit geldlening van A op D BV van f 900.000 is vanaf 1994 in de jaarrekening en aangifte vennootschapsbelasting van B BV opgenomen als vordering op D BV.

Op 7 juni 1996 heeft A 400 letteraandelen C in belanghebbende verkocht aan D BV. De verplichting tot betaling van de koopsom ten bedrage van f 1.620.000 is eveneens omgezet in een schuld uit geldlening.

Eveneens op 7 juni 1996 heeft belanghebbende op de bij D BV in bezit zijnde letteraandelen C een dividend uitgekeerd van f 1.500.000. Daarmee heeft D BV de schuld van f 1.620.000 deels afgelost.

De resterende vordering uit geldlening van A op D BV van f 120.000 is eveneens boekhoudkundig verwerkt bij B BV.

In 1994 en 1996 heeft belanghebbende de aandelen in haar werkmaatschappijen, waaronder C BV en B BV, overgedragen aan E B.V. en F B.V. — houdstermaatschappijen van zonen van A — tegen schuldig erkenning van de koopsom. Vanaf eind 1996 heeft belanghebbende geen deelnemingen meer in vennootschappen die een materiële onderneming drijven.

In het kader van voornoemde herstructurering is volgens de jaarstukken de vordering van B BV op D BV overgegaan op belanghebbende. De vordering uit geldlening op D BV is van 1996 tot en met 2003 in de jaarstukken en aangiften vennootschapsbelasting van belanghebbende opgenomen als vordering in rekening-courant op D BV.

Blijkens de jaarrekening van belanghebbende luidt de balans ultimo 1996 als volgt:

Vordering E B.V. f 3.813.846 Gestort kapitaal aandelen A 28.000

Vordering F B.V. 9.515.043 Gestort kapitaal aandelen B 8.000

Rek.crt vordering D BV 1.245.805 Gestort kapitaal aandelen C 8.000

Overige vorderingen 1.088.212 Winstreserve aandelen A 11.759.154

Liquide middelen 34.524 Winstreserve aandelen B 842.657

Winstreserve aandelen C 180.164

Rek.crt B BV 2.233.483

Rek.crt A 608.673

. Overige schulden 33.299

15.697.430 15.697.430

Artikel 14 van de statuten van belanghebbende luidt als volgt:

Voornoemde statutaire winstbestemming brengt mee dat er jaarlijks, ongeacht het resultaat van belanghebbende, een bijschrijving plaatsvindt van 7% over het saldo van het gestorte kapitaal en de winstreserverekeningen. Het overige resultaat — positief dan wel negatief — wordt aan de letteraandelen A, B en C toebedeeld in de verhouding 70% (A), 20% (B) en 10% (C).

Blijkens de jaarrekening van D BV luidt de balans ultimo 1996 als volgt:

Deelneming in XBV f 1.034.821 Gestort kapitaal 44.000

Vlottende activa 25.000 Verliessaldo — 231.556

Rek.crt schuld X 1.245.805

Kortlopende schulden 1.572

1.059.821 1.059.821

Het verloop van de rekening-courant tussen belanghebbende en D BV is als volgt:

Op de rekening-courant tussen belanghebbende en D BV zijn blijkens de jaarrekeningen de volgende renten in aanmerking genomen. Deze renten zijn nimmer betaald, maar steeds bijgeschreven op de rekening-courant:

Het verloop van de waarde van de deelneming van D BV in belanghebbende — welke waarde is opgebouwd uit het gestorte kapitaal van f 12.000 plus de winstreserves B en C — is blijkens de jaarrekeningen als volgt:

Het verloop van het eigen vermogen van D BV is blijkens de jaarrekeningen als volgt:

Belanghebbende heeft in 2003 de vordering in rekening-courant op D BV afgewaardeerd met € 700.000. Na afwaardering bedraagt de vordering nog € 57.500. Bij haar aangifte 2003 heeft belanghebbende de afwaardering ten bedrage van € 700.000 geheel ten laste van haar winst gebracht.

De Inspecteur heeft bij het vaststellen van de aanslag de afwaardering gecorrigeerd.

In geschil is of belanghebbende terecht het bedrag van de afwaardering ten laste van haar winst heeft gebracht. Belanghebbende beantwoordt deze vraag bevestigend, de Inspecteur ontkennend.

Belanghebbende stelt zich primair op het standpunt dat de vordering van A op D BV, in ieder geval in economische zin, is overgegaan op belanghebbende, en dat het een zakelijke lening betreft.

Subsidiair betoogt belanghebbende dat als de afwaardering op de vordering niet ten laste van haar winst kan worden gebracht, de rentebaten ter zake van die vordering welke van 1994 tot en met 2003 tot belanghebbendes winst zijn gerekend — in totaal € 268.845 — in het onderhavige jaar 2003 in mindering dienen te komen op belanghebbendes winst.

De Inspecteur verdedigt de opvatting dat belanghebbende geen schuldeiser is van de vordering op D BV, en indien daarvan wel sprake is, het door belanghebbende aanvaarde debiteurenrisico onzakelijk is, zodat een afwaardering van de vordering — gelet op het arrest HR 9 mei 2008, 43.849, LJN BD1108, BNB 2008/191 — niet ten laste van de winst kan worden gebracht. Verder betoogt de Inspecteur dat de vordering ten tijde van de verkrijging ervan door belanghebbende ultimo 1996, een waarde had van nihil, zodat een latere afwaardering ook om die reden niet aan de orde kan zijn. De Inspecteur verdedigt verder het standpunt dat ook in het geval de afwaardering van de vordering niet aftrekbaar is, de daarover berekende rente gewoon is belast.

Belanghebbende concludeert tot een verlies conform de aangifte van € 414.156, dan wel tot een belastbare winst van € 16.999. De Inspecteur verdedigt een belastbare winst conform de aanslag van € 285.844.

Het Hof ziet geen aanleiding voor een kostenveroordeling als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

Het Hof bevestigt de uitspraak van de Rechtbank.

Deze uitspraak is gedaan te Arnhem door mr. A.J.H. van Suilen, voorzitter, mr. R. den Ouden en mr. A.O. Lubbers, in tegenwoordigheid van drs. S. Darwinkel als griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 2 november 2010.

De griffier, (S. Darwinkel)

De voorzitter, (A.J.H. van Suilen)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op: 3 november 2010.

Tegen deze uitspraak kunnen beide partijen binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie instellen bij

de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer),

postbus 20303, 2500 EH Den Haag

Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.