4.2.2 Lijdelijkheid van de arbiter

In de literatuur is gesteld dat het beginsel van partijautonomie manifester aanwezig is bij arbitrage dan bij de civiele procedure bij de overheidsrechter. In dit kader wordt verwezen naar het verloop van de procedure. De partijen hebben het grotendeels voor het zeggen wat betreft de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de arbitrale procedure. Hierbij wordt gewezen op art. 1036, art. 1039 lid 5 en art. 1054 Rv. Uit deze bepalingen blijkt dat het arbitraal geding wordt gevoerd op de wijze zoals partijen overeen zijn gekomen (art. 1036 en art. 1039 lid 5 Rv) en dat het scheidsgerecht beslist afhankelijk van de bij overeenkomst door partijen overeengekomen beslissingsmaatstaf (art. 1054 lid 1 en lid 3 Rv).1

De arbiter is, evenals de overheidsrechter, ook lijdelijk ten aanzien van de aanvang en omvang van het arbitraal geding. Wanneer de arbitrageovereenkomst zich voordoet in de vorm van een arbitraal compromis vloeit dit voort uit art. 1024 Rv. Volgens deze bepaling is de zaak aanhangig op het moment van sluiten van het compromis door partijen en dient het compromis een aanduiding te bevatten van hetgeen partijen aan de arbitrage wensen te onderwerpen. In geval van een arbitraal beding is blijkens art. 1025 Rv de zaak aanhangig vanaf het moment dat de partij aan de wederpartij schriftelijk bericht tot arbitrage over te gaan. Met betrekking tot de omvang is van belang dat voorgaande mededeling een aanduiding bevat van hetgeen de partij aan arbitrage wenst te onderwerpen.2 Verder wordt de omvang van het geschil bepaald door de overeenkomst van opdracht tussen partijen en de arbiter.3 Een arbitraal vonnis is vernietigbaar wanneer de arbiter zich niet aan de door partijen gegeven opdracht heeft gehouden (art. 1065 lid 1 sub c BW). Ook in geval van arbitrage bepalen partijen dus de grenzen waarbinnen de waarheidsvinding dient plaats te vinden.