2.1 Wederkerigheid

Bepaalde vrijstellingen worden slechts verleend indien het land waaruit een vertegenwoordiging of vertegenwoordiger afkomstig is, een vergelijkbare vrijstelling verleent aan Nederlandse vertegenwoordigingen of vertegenwoordigers die in dat land verblijven. In dat verband wordt gesproken over wederkerigheid.

De DPG toetst de wederkerigheid per land. Landen waarbij sprake is van wederkerigheid worden op de zogenoemde A-lijst geplaatst, de andere landen op de B-lijst. Vertegenwoordigingen en vertegenwoordigers van een land op de A-lijst kunnen aanspraak maken op de vrijstellingen die zijn opgenomen in het A-pakket (het Wenen-pluspakket). Vertegenwoordigingen en vertegenwoordigers van een land op de B-lijst kunnen aanspraak maken op de vrijstellingen die zijn opgenomen in het B-pakket (het Wenen-sec pakket). In bijlage I bij dit besluit is een omschrijving van beide pakketten opgenomen met verwijzingen naar de relevante wettelijke bepalingen.

Functionarissen van internationale organisaties hebben de AO- of de BO-status. Voor functionarissen met de AO-status wordt aan de voorwaarde van wederkerigheid geacht te zijn voldaan. Ten aanzien van functionarissen met de BO-status is dit niet het geval. Ten aanzien van de internationale organisaties zelf speelt wederkerigheid geen rol. In de betreffende internationale overeenkomst is expliciet vastgelegd op welke vrijstellingen de internationale organisatie recht heeft.

De eis van wederkerigheid speelt in relatie tot de volgende belastingmiddelen en situaties:

Omzetbelasting:

De eis van wederkerigheid geldt voor de vrijstelling van omzetbelasting. Ten aanzien van prestaties in verband met officiële gebouwen gelden afwijkende regels, zie hiervoor nader paragraaf 5.2.3.

Energiebelasting en opslag duurzame energie en klimaattransitie en belasting op leidingwater:

De vrijstellingen van energiebelasting en opslag duurzame energie en belasting op leidingwater worden verleend indien er voor de betreffende producten ook een vrijstelling van omzetbelasting wordt verleend. Daarmee speelt de eis van wederkerigheid ook ten aanzien van deze belastingen.

Accijns:

De vrijstelling van accijns op alcohol en tabak wordt verleend indien de desbetreffende vrijgestelde ter zake in aanmerking komt voor vrijstelling van belastingen bij invoer. Hierdoor is de wederkerigheidseis van de invoervrijstelling voor deze producten, mede van toepassing op de vrijstelling van accijns. Zoals bekendgemaakt in Stcrt. 2021, 48636 wordt de invoervrijstelling op tabak, en daarmee ook de vrijstelling van accijns op tabak per 1 januari 2023 afgeschaft.

Belasting van personenauto’s en motorrijwielen en Motorrijtuigenbelasting:

De eis van wederkerigheid geldt met betrekking tot de belasting op personenauto's en motorrijwielen en de motorrijtuigenbelasting slechts voor particuliere bedienden.

Overdrachtsbelasting:

De eis van wederkerigheid geldt ten aanzien van de vrijstelling van overdrachtsbelasting indien de betreffende onroerende zaak is bestemd voor bewoning door andere vertegenwoordigers dan het hoofd van de vertegenwoordiging.