HR, 04-04-2006, nr. 01663/05

Het Gerechtshof te Amsterdam heeft de verdachte op 1 april 2005 ter zake van "moord" veroordeeld tot een gevangenisstraf van twaalf jaren en daarbij bevolen dat de verdachte ter beschikking zal worden gesteld met bevel tot verpleging van overheidswege. Voorts heeft het Hof de vordering van de benadeelde partij toegewezen en aan verdachte een betalingsverplichting opgelegd een en ander zoals in het arrest vermeld.

Mr. E.E.W.J. Maessen, advocaat te Maastricht, heeft cassatie ingesteld. Mr. A.M. Moszkowicz, advocaat te Amsterdam, heeft een schriftuur ingezonden, houdende één middel van cassatie.

Het middel houdt de klacht in dat de bewezenverklaarde voorbedachte raad niet uit de gebezigde bewijsmiddelen kan volgen, althans dat het Hof een verweer dienaangaande op ontoereikende gronden heeft verworpen.

Ten laste van verdachte is bewezenverklaard dat:

Het Hof heeft in het bestreden arrest ten aanzien van de voorbedachte raad het volgende overwogen:

Voor een bewezenverklaring van voorbedachte raad - in deze zaak in de op moord toegesneden tenlastelegging en bewezenverklaring nader uitgedrukt met de woorden "na kalm beraad en rustig overleg" - is voldoende dat komt vast te staan dat de verdachte tijd had zich te beraden op het te nemen of het genomen besluit, zodat hij de gelegenheid heeft gehad na te denken over de betekenis en de gevolgen van zijn voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap te geven.2. Óf verdachte inderdaad heeft nagedacht over zijn besluit en de gevolgen daarvan hoeft niet te blijken. Het is ook niet nodig dat verdachte in een rustige gemoedstoestand heeft verkeerd, zelfs niet dat hij de volledige beschikking over zijn geestesvermogens heeft gehad, om aan te nemen dat hij met voorbedachten rade handelde. Het handelen met voorbedachte raad is het tegenovergestelde van het handelen in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling.3.

Het Hof heeft uit de gebezigde bewijsmiddelen kunnen afleiden dat verdachte heeft gehandeld ter uitvoering van een - enige tijd tevoren - genomen besluit het slachtoffer van het leven te beroven en dat de fatale schoten niet zijn gelost tengevolge van een ogenblikkelijke gemoedsbeweging. Uit de bewijsmiddelen blijkt immers onder meer het volgende.

Verdachte is op 4 april 2003 rond halfzes 's avonds voorzien van een wapen (dat hij reeds in de ochtend had opgehaald) naar Hoogkarspel gereden teneinde zijn ex-vriendin [slachtoffer] op te wachten die aldaar aan het werk was. Hij heeft zijn wagen niet geparkeerd op de parkeerplaats waar die ex-vriendin haar auto had staan, maar een stukje verderop in de [a-straat]. Voorts heeft hij zijn voertuig bij het inparkeren op een zodanige wijze gedraaid, dat hij zo stond dat hij meteen weg kon rijden.4. Verdachte is vervolgens naar de St. Laurentiuskerk gelopen, welke kerk in de directe nabijheid ligt van de parkeerplaats waar het latere slachtoffer haar voertuig had neergezet.5. Half verscholen achter een kerkmuur heeft hij de komst van voornoemde [slachtoffer] afgewacht. Reeds op dat moment had verdachte het geladen wapen uit zijn jaszak gehaald.6. Toen hij zag dat zijn ex-vriendin in haar auto stapte is verdachte met getrokken pistool naar de jonge vrouw toegelopen en heeft haar van korte afstand een kogel in haar hoofd geschoten, waarop het slachtoffer schuin voorover de auto uitviel. Terwijl zij aldaar op grond lag heeft verdachte nog twee keer van dichtbij een kogel op het hoofd van zijn ex-vriendin afgevuurd. In de nacht van 4 op 5 april 2003 is het slachtoffer in het MCA te Alkmaar aan de door verdachte toegebrachte schietverwondingen overleden.7.

De uit de bewijsmiddelen volgende handelwijze van verdachte - met name het feit dat hij zijn ex-vriendin met een geladen pistool heeft opgewacht, met dat wapen in zijn hand naar haar is toegelopen en de jonge vrouw vrijwel onmiddellijk heeft neergeschoten - wijzen erop dat verdachte handelde op grond van een van tevoren bedacht plan om [slachtoffer] van het leven te beroven.8. Dat het slachtoffer haar dood misschien had kunnen afwenden door verdachte op een door hem gewenste wijze te bejegenen neemt niet weg dat uit de bewijsmiddelen kan volgen dat verdachte reeds voorafgaand aan de confrontatie het besluit had genomen om zijn ex-vriendin te doden, indien deze niet op een positieve manier op zijn komst zou reageren. Een dergelijke besluitvorming is niet onverenigbaar met voorbedachte raad.9. Het Hof heeft dan ook kunnen oordelen dat de levensberoving door de verdachte niet het gevolg is geweest van een ogenblikkelijke gemoedsbeweging, ontstaan door de woordenwisseling die volgens verdachte zou hebben plaatsgehad, maar dat voor hem de tijd en de gelegenheid hebben bestaan als hiervoor onder 3.3 bedoeld.

Tot slot nog het volgende. Voorzover in het middel wordt geklaagd dat uit de overwegingen van het Hof, zoals weergegeven onder 3.3, volgt dat het niet heeft vastgesteld dat er bij verdachte een voornemen of plan heeft bestaan om het slachtoffer van het leven te beroven gaat het uit van een verkeerde lezing van de desbetreffende overweging. Gelet op de context waarin de uitgelichte zinsnede is geplaatst - het betreft de woorden "een eventueel (onderstreping door mij; AM) door verdachte opgevat plan om [slachtoffer] van het leven te beroven" - lees ik die overweging aldus dat het Hof heeft geoordeeld dat verdachte ingevolge een van tevoren opgevat plan heeft gehandeld, maar dat het Hof het voor mogelijk houdt dat het daarbij ging om een "voorwaardelijk" plan in die zin dat verdachte het slachtoffer enkel zou vermoorden indien zij niet op een voor hem bevredigende wijze zou reageren. Zoals hiervoor onder 3.6 al is opgemerkt kan het aannemen van een dergelijke besluitvorming samengaan met het oordeel dat sprake is van voorbedachte raad als bedoeld in art. 289 Sr.

Het middel faalt derhalve.

Het middel leent zich naar mijn mening voor een verwerping op de voet van art. 81 RO. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.