HR, 19-06-2012, nr. 11/01562 W

De Rechtbank te Amsterdam heeft bij uitspraak van 22 maart 2011 toelaatbaar verklaard de tenuitvoerlegging van de beslissing van het Landgericht te Trier (Duitsland) van 8 februari 2010, waarbij veroordeelde was veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van twee jaar en drie maanden. De Rechtbank heeft verlof verleend tot tenuitvoerlegging in Nederland van genoemde beslissing en verdachte wegens "Met iemand beneden de leeftijd van twaalf jaren handelingen plegen die mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam" en "feitelijke aanranding" een gevangenisstraf opgelegd voor de duur van 10 (tien) maanden, waarvan 5 (vijf) maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 (twee) jaren. Voorts heeft de Rechtbank bevolen dat de tijd dat veroordeelde in Nederland in overleveringsdetentie en in Duitsland in voorlopige hechtenis heeft doorgebracht bij de tenuitvoerlegging van de straf in zijn geheel in mindering zal worden gebracht.

Namens veroordeelde heeft mr. J. Kuijper, advocaat te Amsterdam, beroep in cassatie ingesteld en bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld.

Het middel behelst de klacht dat het Hof het namens veroordeelde gedane verzoek om aanhouding voor het opmaken van een reclasseringsrapportage ten onrechte, zonder toepassing van een maatstaf c.q. met toepassing van een verkeerde maatstaf, heeft afgewezen, althans dat het Hof het verzoek heeft afgewezen op gronden die deze afwijzing niet kunnen dragen, althans dat de beslissing van het Hof onbegrijpelijk is.

Ter terechtzitting heeft de raadsvrouw van veroordeelde het woord gevoerd en daarbij onder meer een (voorwaardelijk) verzoek gedaan:

De aan het proces-verbaal terechtzitting gehechte pleitnota van de raadsvrouw houdt onder meer in:

De Rechtbank heeft omtrent dit verzoek het volgende overwogen:

De toelichting bij het middel houdt - voor zover van belang - het volgende in:

De opvatting van de steller van het middel dat - met het oog op de schakelbepaling van art. 28, vierde lid, WOTS - de maatstaf waarnaar verzoeken op grond van art. 315, eerste lid, Sv jo. art. 328 Sv jo. art. 331 Sv moeten worden beoordeeld het noodzaakcriterium is, is juist.1. Het bij de beoordeling van zo'n verzoek niet toepassen van deze maatstaf heeft ingevolge art. 330 Sv nietigheid tot gevolg.2.

De Rechtbank heeft het verzoek afgewezen wegens het ontbreken van een 'aanleiding' om het in te willigen. Het gaat mij te ver te concluderen dat in het ontbreken van een aanleiding besloten ligt dat de Rechtbank geen noodzaak aanwezig achtte. Aanleiding en noodzaak zijn niet op één lijn te stellen. Er kan een aanleiding zijn tot rapportage, terwijl de noodzaak ontbreekt en andersom kan er noodzaak zijn zonder concrete aanleiding. De Rechtbank heeft daarmee dus een onjuist criterium gebezigd. Daar komt nog bij dat ook de toevoeging van de Rechtbank inzake de mogelijkheden tijdens de detentie de strekking van het verzoek en het daarop toe te passen criterium miskennen. Ook als gemeend zou worden dat aanleiding en noodzaak hier op één lijn zijn te stellen, is de wijze waarop de Rechtbank aan het criterium invulling heeft gegeven onbegrijpelijk. Immers het verzoek strekt er nu juist toe detentie te voorkomen.

De vraag is of aan het voorgaande afdoet dat ten tijde van het verzoek de circulaire inzake de mogelijkheid van Elektronische Detentie inmiddels per 1 juli 2010 was ingetrokken.3. De Rechtbank had het verzoek eenvoudigweg kunnen afwijzen door te overwegen dat de noodzaak voor rapportage door de reclassering ontbreekt nu de praktijk van de Elektronische Detentie heeft opgehouden te bestaan. Het gaat (in cassatie) te ver deze hersteloperatie uit te voeren. Het middel is aldus terecht voorgesteld.

Het middel slaagt. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen, heb ik niet aangetroffen.

Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak en tot terugwijzing naar de Rechtbank te Amsterdam, opdat de zaak opnieuw wordt behandeld en afgedaan.