24.3.5 De vennoten / participanten als belastingplichtigen

In Nederland werd al sinds de uitspraak van de Tariefcommissie van 28 november 1977 aangenomen, dat de belastingplicht van de participanten in een samenwerkingsverband en dus die van vennoten in een vennootschap, op zichzelf beschouwd dienden te worden.1 Uit het arrest van het HvJ EG in de zaak Heerma valt definitief op te maken dat de vennoten van een personenvennootschap (in genoemde zaak betrof het maten van een maatschap) van de vennootschap te onderscheiden afzonderlijke belastingplichtigen zijn, indien zij zelfstandig economische activiteiten verrichten.2 Dit is zelfs het geval, indien de vennoten als belastingplichtigen zijn aan te merken uit hoofde van hun leveringen en diensten jegens de vennootschap, waarvan zij zelf deel uitmaken. Vennoten van een OV, CV, OVR of CVR kunnen op zichzelf beschouwd belastingplichtigen zijn, zelfs indien zij deze belastingplicht moeten ontlenen aan handelingen onder bezwarende titel jegens de vennootschap waarvan zij zelf deel uitmaken. Het is denkbaar, dat de vennoten een fiscale eenheid met hun eigen vennootschap vormen (zie hierna, paragraaf 24.3.6).

De vraag komt op of een commanditaire vennoot per definitie belastingplichtige is, omdat hij geacht zou moeten worden een lichamelijke of een onlichamelijke zaak te exploiteren om er duurzaam opbrengsten uit te verkrijgen. De activiteiten van een commanditaire vennoot zijn immers nagenoeg beperkt tot het ter beschikking stellen van vermogensbestanddelen (veelal contanten). Ik meen echter dat een commanditaire vennoot geen andere positie toekomt dan beherende vennoten. Wanneer de commanditaire vennoot goederen, het genot van goederen, arbeid of contanten inbrengt, verricht hij daarmee geen belastbare handeling (zie hierna, paragraaf 24.4.8). Een commandiet die echter buiten de vennootschapsovereenkomst om handelingen tegen vergoeding jegens de vennootschap verricht, is net als een beherend vennoot aan te merken als belastingplichtige (zie hetgeen hiervoor is opgemerkt).