HR, 13-09-2005, nr. 02485/04

Het gerechtshof te Amsterdam, zitting houdende te Arnhem, heeft verzoeker bij arrest van 8 april 2004 wegens gekwalificeerde diefstal veroordeeld tot acht maanden gevangenisstraf. Tevens heeft het hof de tenuitvoerlegging gelast van twee voorwaardelijk opgelegde straffen. Voorts heeft het hof de vordering van de drie benadeelde partijen toegewezen tot een bedrag van in totaal € 330,30.

Namens verzoeker hebben mr G.P. Hamer en mr A.M. Ficq-Kengen, beiden advocaat te Amsterdam, een schriftuur houdende een middel van cassatie ingediend.

Het middel klaagt over de beslissing van het hof tot tenuitvoerlegging van twee voorwaardelijk opgelegde straffen. Daartoe wordt aangevoerd dat het hof het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk had moeten verklaren althans dat het hof heeft nagelaten te onderzoeken in hoeverre een eerdere beslissing omtrent de tenuitvoerlegging van de voorwaardelijke straffen reeds onherroepelijk was althans heeft nagelaten te onderzoeken of de tenuitvoerlegging reeds had plaatsgevonden.

Het hof heeft met betrekking tot de vorderingen tot tenuitvoerlegging - voor zover hier van belang - als volgt overwogen:

Voor de beoordeling van het middel is van belang HR 9 december 2003, NJ 2004, 310 m.nt. PMe bij NJ 2004, 311 - waarop ook in de toelichting van het middel wordt gewezen - waar de Hoge Raad in rechtsoverweging 5.4 het volgende stelt:

Het hof heeft in de onderhavige zaak deels gedaan wat de annotator Mevis bij het arrest van de Hoge Raad suggereerde. Hij schreef daarin onder meer:

Het hof anticipeerde op mogelijk nog niet onherroepelijke beslissingen waarbij de tenuitvoerlegging zou zijn gelast.

In de onderhavige zaak is tweemaal getracht de onderhavige voorwaardelijk opgelegde straffen ten uitvoer te leggen. De Politierechter in de rechtbank te Haarlem heeft het Openbaar Ministerie op 19 mei 2003 niet-ontvankelijk verklaard in de vordering tot tenuitvoerlegging van de in de zaak met nummer 15/ 030692-01 voorwaardelijk opgelegde straf van 2 maanden. De Kinderrechter in de rechtbank te Amsterdam heeft het Openbaar Ministerie op 6 juni 2003 eveneens niet-ontvankelijk verklaard in de vordering tot tenuitvoerlegging van de in de zaak met nummer 13/ 047843-99 voorwaardelijk opgelegde straf van twee weken jeugddetentie. Gelet op HR NJ 2004, 310 waren die beslissingen strikt genomen niet noodzakelijk omdat het vonnis van de rechtbank te Utrecht 5 november 2002 waarbij de tenuitvoerlegging - overigens in eerste aanleg in de onderhavige zaak - reeds was bevolen nog niet onherroepelijk was.

Gelet op de dezerzijds ingewonnen inlichtingen bij de rechtbanken te Haarlem en Amsterdam zijn beide uitspraken onherroepelijk geworden. De omstandigheid dat het OM telkens niet-ontvankelijk was verklaard maakt dat zich niet de in HR NJ 2004, 310 rov. 5.4 beschreven situatie voordoet waarin het hof het OM niet-ontvankelijk had moeten verklaren. Voor de onderhavige zaak betekenen beide uitspraken dat er voor het hof geen beletsel bestond om de tenuitvoerlegging te gelasten.

Voor zover het middel erover klaagt dat het hof het OM niet-ontvankelijk had moeten verklaren, faalt het dus.

Door de raadsman is niet gesteld dat reeds onherroepelijk de tenuitvoerlegging is gelast van de voorwaardelijk opgelegde straffen waarvan in de onderhavige zaak de tenuitvoerlegging werd gevorderd. Een dergelijk verweer zou strekken tot niet-ontvankelijkheid van het OM voor wat betreft de gevorderde tenuitvoerlegging, waarop het hof had behoren te responderen.

Uit de bestreden uitspraak blijkt slechts dat de raadsman heeft gewezen op de mogelijkheid dat de tenuitvoerlegging reeds geheel of gedeeltelijk heeft plaatsgevonden op grond van een eerdere niet onherroepelijke beslissing. Uit de processen-verbaal van de terechtzitting blijkt overigens niet wat de raadsman daaromtrent precies heeft aangevoerd. Evenmin blijkt daaruit dat hij een pleitnotitie heeft overgelegd waaruit dat zou kunnen blijken.

Gelet op de inhoud van de hiervoor vermelde inlichtingen berust de kennelijk ter terechtzitting van het hof gemaakte opmerking van de raadsman op niets. Zijn taak zou wel kunnen inhouden dat (bij uitstek) hij nagaat of de executie van eerder voorwaardelijk opgelegde straffen heeft plaatsgevonden en of (het onwaarschijnlijke geval van) dubbele executie van dezelfde aanvankelijk voorwaardelijk opgelegde straf dreigt.

Hetgeen de raadsman heeft opgeworpen - niet meer dan een mogelijkheid - is geen verweer waarop het hof gehouden was te responderen. Het hof was evenmin gehouden ambtshalve na te gaan of de gevorderde tenuitvoerleggingen reeds onherroepelijk waren gelast. Uitgangspunt is immers de regel, zoals de Hoge Raad overwoog in HR NJ 2004, 310 rov. 5.4, dat verschillende executoriale titels ter zake van de tenuitvoerlegging van een en dezelfde voorwaardelijk opgelegde straf de belangen van de veroordeelde niet schaden, aangezien een voorwaardelijke straf niet meer dan één maal kan worden geëxecuteerd. Het is aan verzoeker of diens raadsman aan te geven waarom dat in de onderhavige zaak anders zou zijn.

Ambtshalve gronden die tot vernietiging van de bestreden uitspraak zouden moeten leiden, heb ik niet aangetroffen.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.