HR, 01-02-2005, nr. 03004/04U

Bij uitspraak van 11 oktober 2004 heeft de Rechtbank te Haarlem de door het Bayerisches Staatsministerium der Justiz verzochte uitlevering van [de opgeëiste persoon] naar Duitsland, ter fine van strafvervolging ter zake van kort gezegd zijn betrokkenheid bij invoer in Duitsland van en handel in heroïne en cocaïne, toelaatbaar verklaard.

Tegen deze uitspraak heeft [de opgeëiste persoon] cassatieberoep ingesteld.

Op 12 mei 2004, is de Overleveringswet1. in werking getreden. Volgens art. 74, eerste lid, van die wet treedt deze in de relatie met de lidstaten van de Europese Unie in de plaats van de Uitleveringswet en van de in de relatie tussen Nederland en de lidstaten van de Europese Unie geldende verdragen inzake de uitlevering.

Art. 74, tweede lid, Overleveringswet houdt echter in dat het eerste lid buiten toepassing blijft in relatie tot een andere lidstaat van de Europese Unie voorzover en voorzolang die lidstaat niet de maatregelen heeft getroffen die noodzakelijk zijn om aan het op 13 juni 2003 te Brussel tot stand gekomen Kaderbesluit inzake het Europees aanhoudingsbevel2. te voldoen. Dat brengt mee dat in zodanig geval het uitleveringsverzoek op de voet van de Uitleveringswet en van in het eerste lid genoemde internationale instrumenten kan worden afgedaan.

Art. 74, vierde lid, Overleveringswet bepaalt dat, in gevallen waarin de stukken betreffende een uitleveringsverzoek vóór het tijdstip van het in werking treden van de Overleveringswet zijn ontvangen door de Minister van Justitie, op de behandeling van het verzoek en op de in verband daarmee te nemen beslissingen de Uitleveringswet van toepassing blijft. Analoge toepassing van art. 74, vierde lid, Overleveringswet op gevallen als bedoeld in art. 74, tweede lid, Overleveringswet brengt mee dat ook indien de stukken betreffende een uitleveringsverzoek zijn ontvangen door de Minister van Justitie vóór het tijdstip van het in werking treden van de in de verzoekende lidstaat getroffen maatregelen ter implementatie van het genoemde kaderbesluit, art. 74, eerste lid, Overleveringswet buiten toepassing blijft.

Het Duitse Europäisches Haftbefehlsgesetz van 21 juli 20043. is in werking getreden op 23 augustus 2004.4. Het onderhavige uitleveringsverzoek is, blijkens een daarop geplaatst stempel, door de Minister van Justitie ontvangen op 9 augustus 2004. Tenzij het eerste middel slaagt (quod non, zie hierna) kan het uitleveringsverzoek derhalve op de voet van de Uitleveringswet en onder andere het Europees uitleveringsverdrag worden afgedaan.

Namens [de opgeëiste persoon] heeft mr. A. Moszkowicz, advocaat te Amsterdam, twee middelen tot cassatie voorgesteld.

Het eerste middel keert zich met rechts- en motiveringsklachten tegen het oordeel van de Rechtbank dat de Officier van Justitie ontvankelijk is in zijn inleidende vordering en dat Rechtbank Haarlem bevoegd is daarop te beslissen.

Blijkens het proces-verbaal (pleitnotities) van de zitting van de Rechtbank van 27 september 2004, waarop het uitleveringsverzoek is behandeld, heeft de raadsman aldaar de bevoegdheid van de Rechtbank te Haarlem en de ontvankelijkheid van de Haarlemse Officier van Justitie in zijn inleidende vordering betwist, en daartoe aangevoerd hetgeen in de bestreden uitspraak als volgt is samengevat:

De Rechtbank heeft, in de bestreden uitspraak onder 2.3.1, dienaangaande overwogen en beslist:

In de toelichting op het middel wordt het standpunt ingenomen dat de Rechtbank aldus slechts heeft geoordeeld dat zij bevoegd is, en dat zij heeft verzuimd in te gaan op het verweer dat de Officier van Justitie in zijn inleidende vordering niet-ontvankelijk is.

Dat standpunt deel ik niet. Door te overwegen dat en waarom het betoog van de raadsman faalt heeft de Rechtbank het verweer ook voorzover betrekking hebbende op de ontvankelijkheid van de Officier van Justitie gemotiveerd verworpen.

Voorts houdt de toelichting op het middel de klacht in dat de evenweergegeven motivering van de verwerping van het verweer ontoereikend is, omdat zich bij het op 9 augustus bij het Ministerie van Justitie ingekomen uitleveringsverzoek slechts een niet-geauthentiseerde kopie van de door de Rechtbank genoemde Bescheinigung bevond, terwijl de nagezonden originele Bescheinigung aldaar eerst is ingekomen op 26 augustus, dus na de inwerkingtreding op 23 augustus 2004 van het Europäisches Haftbefehlsgesetz.

Inderdaad is de overweging van de Rechtbank op dit punt onbegrijpelijk, aangezien met de "de toen al daarbij gevoegde Bescheinigung van de Staatsanwalt Hauck d.d. 26 juli 2004" kennelijk wordt gedoeld op de aanvankelijk overgelegde niet gewaarmerkte kopie van die Bescheinigung, welke niet zonder meer kon dienen ter authentisering van het Haftbefehl. Dit behoeft echter niet tot cassatie te leiden, gelet op het navolgende.

Het in art. 74, vierde lid, Overleveringswet gestelde voorschrift, dat de Uitleveringswet van toepassing blijft in gevallen waarin de stukken betreffende het uitleveringsverzoek vóór het bedoelde tijdstip door de Minister van Justitie zijn ontvangen, brengt niet mee dat de Uitleveringswet dan slechts van toepassing blijft indien die stukken op dat ogenblik genoegzaam zijn naar het desbetreffende verdragsvoorschrift, in casu art. 12, tweede lid, Europees uitleveringsverdrag (EUV).

Dit volgt reeds uit datzelfde vierde lid, dat vermeldt dat in zulke gevallen de Uitleveringswet van toepassing blijft. Dat brengt immers mee dat ook art. 19 Uitleveringswet van toepassing blijft, hetwelk voorschrijft dat in geval van ongenoegzaamheid van de stukken de autoriteiten van de verzoekende staat in de gelegenheid worden gesteld tot aanvulling of verbetering.

Voorts vindt deze lezing steun in de Memorie van Toelichting bij het wetsvoorstel dat heeft geleid tot de Overleveringswet, welke toelichting met betrekking tot het later tot vierde lid vernummerde derde lid van art. 73 slechts rept van uitleveringsverzoeken, zonder dat daarbij een eis wordt gesteld omtrent de bij die verzoeken overgelegde stukken. Voorzover te dezen van belang luidt de toelichting:5.

Ook in art. 32 van het bedoelde kaderbesluit is slechts sprake van uitleveringsverzoeken, zonder dat daarbij de eis wordt gesteld dat de bij die verzoeken overgelegde stukken op het daar bedoelde ogenblik reeds genoegzaam zijn.

Tenslotte zij erop gewezen dat art. 12, tweede lid, Europees uitleveringsverdrag niet vereist dat een uitleveringsverzoek vergezeld dient te gaan van de aldaar genoemde documenten, maar slechts dat het door die documenten wordt ondersteund, waarbij art. 13 EUV voorziet in de mogelijkheid van het opvragen van nadere inlichtingen.

De Rechtbank heeft het verweer derhalve terecht verworpen, wat er zij van de aan die beslissing gegeven motivering.

Het middel is dus vruchteloos voorgesteld.

Het tweede middel bestrijdt de verwerping door de Rechtbank van het verweer dat het door de verzoekende staat overlegde Haftbefehl niet vatbaar is voor tenuitvoerlegging.

Blijkens het proces-verbaal van de zitting van de Rechtbank van 27 september 2004 (pleitnotities) heeft de raadsman aldaar onder meer aangevoerd:

Aan de pleitnotities gehecht als productie 1 is een faxkopie van een door Rechtsanwalt Michael Krause ingediende Beschwerde, gedateerd 24 september 2004, tegen het Haftbefehl van 31 maart 2004 betreffende [de opgeëiste persoon]. Gronden houdt dit bezwaarschrift niet in.

In de bestreden uitspraak heeft de Rechtbank dit verweer verworpen, met de navolgende motivering:

Aldus heeft de Rechtbank tot uitdrukking gebracht dat, gelet op de verplichting van verdragspartijen om de tussen hen geldende verdragen te goeder trouw na te leven,6. behoudens blijk van het tegendeel moet worden uitgegaan van het vermoeden dat het overgelegde gewaarmerkte Haftbefehl naar de eis van art. 12, tweede lid, EUV immediately enforceable is, althans the same effect heeft, en dat uit de enkele aangevoerde omstandigheid dat tegen het Haftbefehl een rechtsmiddel is aangewend niet zonder meer voortvloeit dat de vatbaarheid voor tenuitvoerlegging van het Haftbefehl is geschorst.

Dat oordeel geeft geen blijk van een verkeerde rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk.7. Ingevolge het bepaalde in art. 79, eerste lid aanhef en onder b, RO kan het in cassatie niet verder worden getoetst.

Tot de begrijpelijkheid van het oordeel draagt bij dat § 307, eerste lid, van de Duitse Strafprozessordnung luidt:8.

De in de toelichting op het middel betrokken stelling dat de Rechtbank gehouden zou zijn tot het op de voet van art. 19, tweede lid, Uitleveringswet verzoeken om overlegging van nadere stukken gaat eraan voorbij dat geen feiten of omstandigheden zijn vastgesteld of aangevoerd waaruit zou blijken dat het evenbedoelde vermoeden in casu uitzondering lijdt.

Het middel faalt mitsdien.

Ambtshalve zie ik geen reden waarom de bestreden uitspraak niet in stand zou mogen blijven. Aangezien de middelen niet tot cassatie nopen concludeer ik tot verwerping van het beroep.