HR, 06-11-2001, nr. 03246/00P

Aan verzoeker is door het gerechtshof te 's-Hertogenbosch bij beslissing van 13 juni 2000 de verplichting opgelegd tot betaling aan de Staat van een bedrag van ƒ 2.775,- subsidiair 40 dagen hechtenis.

Namens verzoeker heeft mr G.J.P.M. Mooren, advocaat te Oisterwijk, bij schriftuur twee middelen van cassatie voorgesteld.

Het eerste middel richt zich tegen de verwerping door het hof van het verweer dat het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in zijn strafvervolging wegens overschrijding van de redelijke termijn.

Het hof heeft in zijn bestreden beslissing onder het kopje "De ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in zijn vervolging" het in het middel bedoelde verweer als volgt samengevat en verworpen:

Alvorens op het middel in te gaan, wil ik opmerken dat nu het betreft een vordering tot ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel het hof alsmede de steller van het middel ten onrechte spreken over de (niet-)ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in zijn vervolging in plaats van in zijn vordering.

Wat betreft de berechting van de vordering in hoger beroep geldt - evenals in strafzaken - dat die procesfase met een einduitspraak behoort te zijn afgerond binnen twee jaren nadat het rechtsmiddel is ingesteld (vgl. r.o. 3.16 van HR 3 oktober 2000, NJ 2000, 721 m.nt. JdH). Het hof heeft derhalve terecht geoordeeld dat als aanvangspunt van de redelijke termijn de datum dient te worden aangehouden waarop namens verzoeker hoger beroep is ingesteld, maar is er ten onrechte vanuit gegaan dat als eindpunt van de redelijke termijn in hoger beroep de datum van behandeling door het hof heeft te gelden.

Nu tussen het instellen van hoger beroep op 8 juni 1999 en de einduitspraak van het hof op 13 juni 2000 meer dan twee jaren zijn verstreken, is de redelijke termijn als bedoeld in art. 6 EVRM overschreden. Het middel klaagt er terecht over dat het andersluidende oordeel van het hof blijk geeft van een onjuiste rechtsopvatting.

In aanmerking genomen dat de redelijke termijn met slechts vijf dagen (0,68%) is overschreden, terwijl voorts niet is gebleken van bijzondere omstandigheden die tot een andersluidend oordeel nopen, is er geen reden om af te wijken van de hoofdregel dat overschrijding van de redelijke termijn dient te leiden tot vermindering van het te betalen bedrag en van de duur van de vervangende hechtenis (vgl. r.o. 3.11 van HR 9 januari 2001, NJ 2001, 307 m.nt. JdH).

Het tweede middel klaagt erover dat het hof bij de berekening van het door verzoeker wederrechtelijk genoten voordeel is uitgegaan van een voordeel van ƒ 25,- per bolletje cocaïne in plaats van het namens verzoeker genoemde bedrag van ƒ 2,50 à ƒ 5,- per bolletje.

Het hof heeft in een nadere bewijsoverweging onder meer overwogen:

Art. 36e, vierde lid, tweede volzin, Sr houdt in dat onder voordeel de besparing van kosten is begrepen. Nu het hof heeft vastgesteld - welke vaststelling in cassatie niet wordt betwist - dat een bolletje cocaïne ƒ 25,- per stuk kostte, is het feitelijke oordeel van het hof dat verzoeker per bolletje dat hij voor eigen gebruik mocht behouden ƒ 25,- aan kosten heeft bespaard en derhalve per bolletje ƒ 25,- voordeel heeft genoten niet onbegrijpelijk.

Het middel is ondeugdelijk en kan worden afgedaan met de aan art. 101a RO ontleende overweging.

Ambtshalve heb ik geen gronden aangetroffen waarop de bestreden uitspraak zou behoren te worden vernietigd.

Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak, doch uitsluitend voor wat betreft de hoogte van het opgelegde bedrag ter ontneming van wederrechtelijk genoten voordeel, met vermindering van dat bedrag in dier voege als de Hoge Raad gepast acht en tot verwerping van het beroep voor het overige.