HR, 22-05-2001, nr. 03519/00U

De opgeëiste persoon heeft beroep in cassatie ingesteld tegen een uitspraak van de arrondissementsrechtbank te Roermond van 28 juni 2000 waarbij de uitlevering aan de Republiek Turkije ter fine van executie van door de zwarestrafrechtbank te Bogazliyan bij beschikking van 12 juni 1991 opgelegde straf, welke beschikking op 17 september 1991 is bekrachtigd door 5e strafafdeling van de Hoge Raad, toelaatbaar is verklaard.

Namens verzoeker heeft mr L.P.H. Hameleers, advocaat te Roermond, bij schriftuur - waarvan de taalkundige kwaliteit zichtbaar heeft geleden onder de confrontatie met de taalkundige inhoud van de uit het Turks in het Nederlandse vertaalde dossierstukken -, vier middelen van cassatie voorgesteld.

De eerste drie middelen richten zich tegen de navolgende in de uitspraak van de rechtbank opgenomen overwegingen:

In de - overigens in een andere samenstelling gewezen - tussenuitspraak van 25 april 2000 heeft de rechtbank overwogen:

Het eerste middel klaagt erover dat de rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat de uitspraak van de zwarestrafrechtbank te Bogazliyan op tegenspraak is gewezen.

Het oordeel van de rechtbank dat verzoeker op tegenspraak is veroordeeld, is een feitelijk oordeel dat in cassatie slechts op zijn begrijpelijkheid kan worden getoetst. De klacht dat de rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat sprake is van een op tegenspraak gewezen vonnis miskent dit en kan derhalve niet tot cassatie leiden. In de toelichting op het middel proef ik evenwel ook de klacht dat het oordeel van de rechtbank - gelet op de ter terechtzitting van 15 juni 2000 overgelegde verklaring van de advocaat die verzoeker in Turkije in het kader van de strafzaak heeft bijgestaan - onbegrijpelijk is.

Art. 3, eerste lid, eerste volzin van het Tweede Aanvullende Protocol bij het EUV, bij welk protocol zowel Nederland als Turkije partij is, luidt als volgt:

Deze bepaling dient te worden bezien in het licht van art. 6, derde lid aanhef en onder c, EVRM:

Uit voornoemde bepalingen volgt dat uitlevering niet toelaatbaar is als de opgeëiste persoon in de verzoekende staat niet het recht heeft kunnen uitoefenen zichzelf te verdedigen of zich te laten bijstaan door een raadsman van zijn keuze (vgl. HR 4 juli 2000, griffienummer 00475/00/U).

Uit de bij het uitleveringsverzoek overgelegde stukken blijkt - voorzover voor de beoordeling van het middel van belang - het volgende:

De verklaring die verzoeker ter terechtzitting van 11 april 2000 heeft afgelegd, en die ter terechtzitting van 15 juni 2000, alwaar het onderzoek ter terechtzitting in verband met de gewijzigde samenstelling van de rechtbank opnieuw is aangevangen, met instemming van alle procesdeelnemers als op laatstgenoemde zitting herhaald en in het daarvan opgemaakte proces-verbaal als ingelast dient te worden beschouwd, houdt onder meer in dat:

De door de verdediging aan de ter terechtzitting van 15 juni 2000 overgelegde pleitnota gehechte Nederlandse vertaling van de brief van Osman Oguzhan, waarin deze vragen van verzoekers raadsman in de uitleveringsprocedure met betrekking tot het verloop van de strafzaak in Turkije beantwoordt, houdt onder meer in dat:

Gelet op de brief van Osman Oguzhan dat het proces op 11 augustus 1987 is aangevangen en vervolgens vier jaar heeft geduurd, is het oordeel van de rechtbank dat naar Nederlands recht kan worden gesproken van een strafrechtelijke procedure op tegenspraak aangezien de zwarestrafrechtbank te Bogazliyan alleen op 15 juli 1987 een openbare hoorzitting heeft gehouden alwaar verzoeker aanwezig was en werd bijgestaan door een advocaat zonder nadere motivering - die ontbreekt - onbegrijpelijk. Uitgaande van haar oordeel dat alleen op 15 juli 1987 een zitting heeft plaatsgevonden, is zonder nadere motivering - die ook op dit punt ontbreekt - evenmin begrijpelijk waarom volgens de rechtbank in dit verband van belang zou zijn dat verzoeker na zijn vrijlating op 16 december 1987 nog een aantal malen heeft geprobeerd contact met zijn advocaat in Turkije op te nemen.

Voorzover het middel bedoelt te klagen over de onbegrijpelijkheid van het oordeel van de rechtbank is het derhalve terecht voorgesteld. Op grond van het navolgende behoeft dit evenwel niet tot cassatie te leiden.

Uit de inhoud van de hiervoor onder 10 t/m 12 genoemde stukken blijkt dat:

Nu verzoeker wist dat er in Turkije een strafzaak tegen hem liep toen hij na zijn vrijlating het land verliet en hij gedurende de gehele procedure voor de zwarestrafrechtbank te Bogazliyan is vertegenwoordigd door een advocaat van wie hij wist dat deze aan hem was toegewezen en tegen welke toewijzing hij kennelijk geen bezwaar had, is verzoeker in voldoende mate in de gelegenheid geweest om zijn verdediging te voeren, zodat het bepaalde in art. 3, eerste lid, eerste volzin van het Tweede Aanvullende Protocol bij het EUV niet aan de toelaatbaarverklaring van de uitlevering in de weg staat (vgl. HR 13 februari 2001, griffienummer 00475/00/U en HR 12 mei 1992, DD 92.324).

Het tweede middel richt zich tegen het oordeel van de rechtbank dat de bekrachtiging van de uitspraak van de zwarestrafrechtbank te Bogazliyan door de Hoge Raad, 5e strafafdeling van 17 september 1991 op tegenspraak tot stand is gekomen.

Uit het uitleveringsverzoek en de daarbij overgelegde stukken blijkt dat Turkije de uitlevering verzoekt ter executie van de straf van dertien jaren en zes maanden waartoe verzoeker bij uitspraak van de zwarestrafrechtbank van Bogazliyan van 12 juni 1991 is veroordeeld. De Hoge Raad heeft het tegen die uitspraak ingestelde beroep afgewezen en de beslissing van de zwarestrafrechtbank bekrachtigd.

De Nederlandse vertaling van een door de verzoekende staat overgelegde brief van 30 mei 2000 van de hoofdofficier van justitie te Bogazliyan houdt met betrekking tot de werkwijze en de functie van de Hoge Raad onder meer in:

Hieruit leid ik af dat bij de Turkse Hoge Raad geen nieuw onderzoek naar de feiten plaatsvindt, maar dat wordt gecontroleerd of de zwarestrafrechtbank de wet wel goed heeft toegepast. Alleen voorzover dat niet het geval is wordt het vonnis vernietigd. Anders wordt het beroep verworpen en het vonnis bekrachtigd. Een gelijkenis met de functie van Uw Raad doemt op.

Gelet op de aard van de procedure bij de Turkse Hoge Raad en in aanmerking genomen dat de uitlevering wordt verzocht ter tenuitvoerlegging van de straf die bij het vonnis van de zwarestrafrechtbank is opgelegd, behoeft mijns inziens alleen de procedure bij de zwarestrafrechtbank de toets van art. 3, eerste lid, eerste volzin van het Tweede Aanvullend Protocol bij het EUV te kunnen doorstaan.

Het middel faalt derhalve bij gebrek aan belang.

Het derde middel klaagt over de afwijzing van het verzoek de raadsman die verzoeker in Turkije heeft bijgestaan als getuige te horen.

Blijkens de ter terechtzitting van 15 juni 2000 overgelegde pleitnota heeft de verdediging het verzoek Osman Oguzhan als getuige te horen als volgt gemotiveerd:

Door te overwegen dat de noodzaak van het verzochte niet is gebleken heeft de rechtbank ingevolge art. 26, vierde lid, Uitleveringswet de juiste maatstaf toegepast. Dit oordeel is voorts niet onbegrijpelijk, aangezien ter terechtzitting van 15 juni 2000 door de verdediging reeds een brief is overgelegd van de advocaat die verzoeker in Turkije tijdens de strafzaak heeft bijgestaan en waarin deze opheldering verschaft over de procedurele gang van zaken destijds, en - anders dan in de toelichting op het middel wordt betoogd - niet is aangegeven welke nadere vragen de verdediging nog aan die advocaat wenst te stellen.

Het middel is tevergeefs voorgesteld en kan worden afgedaan met de aan art. 101a RO ontleende overweging.

Het vierde middel richt zich tegen de verwerping door de rechtbank van het verweer dat de uitlevering ontoelaatbaar dient te worden verklaard op grond van het verstrijken van een onredelijke termijn tussen de feiten en het uitleveringsverzoek.

Het middel faalt reeds, aangezien het in art. 6, eerste lid, EVRM bedoelde recht op behandeling van een zaak binnen een redelijke termijn geen betrekking heeft op de tenuitvoerlegging van een bij een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak opgelegde straf (vgl. HR 1 februari 2000, griffienummer 00031/99/U). Het middel kan worden afgedaan met de aan art. 101a RO ontleende overweging.

Ambtshalve gronden waarop Uw Raad de aangevallen beslissing zou moeten vernietigen heb ik niet aangetroffen.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.