Het deskundigenadvies in de civiele procedure (R&P nr. 165) 2008/7.2.5.2:7.2.5.2 De bewijswaardering van een deskundigenadvies

Het deskundigenadvies in de civiele procedure (R&P nr. 165) 2008/7.2.5.2

7.2.5.2 De bewijswaardering van een deskundigenadvies

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

De rechter die over de feiten oordeelt, is vrij in de waardering van deskundigen-bewijs. Het gaat erom of hij overtuigd is geraakt van de juistheid van de zienswijze van de deskundige. De standard of proof in civiele zaken is on the balance of probabilities (i.e. more likely than not):

'There is no direct method of correlating the standard of proof in criminal and civil cases to the varying degrees of certainty which scientists and other experts ascribe to their findings. The criminal standard is susceptible of no precise mathematical description (...), such as a 99 per cent probability, and although the civil standard can be meaningfully described as 51 per cent probability this is often difficult to translate into terms equivalent to those of scientific results or estimates. In most cases, of course, the expert evidence, whether it be in the foren of a generally expressed opinion or of a numerically represented set of scientific results, must be taken together with the factual evidence in the case, to which it is meaningless to ascribe precise numerical probabilities. (...) In civil cases the judge has a duty to give a reasoned judgment, and if exceptionally, he cannot reconcile the conflicts in the expert evidence (e.g. by preferring one expert over the other) he will decide the case on the basis that the party concerned has not discharged the burden of proof to the necessary standard.'1

De rechter toetst onder andere of een deskundigenadvies consistent en logisch te volgen is, waarbij hij acht slaat op de motivering van een deskundigenadvies. Zoals vermeld in par. 5.4.3, dient een deskundigenadvies in Engeland uitvoerig te zijn onderbouwd en verantwoord. In het deskundigenadvies moet kort gezegd melding worden gemaakt van de instructies die een deskundige heeft verkregen van (een) partij(en), de vaststaande en hypothetische feiten waarvan in het deskundigenadvies is uitgegaan, de feiten die de deskundige heeft onderzocht, de toegepaste onderzoeksmethoden, de inschakeling van derden, de geraadpleegde bronnen, de onderzoeksbevindingen, eventuele afwijkende opvattingen in de beroepsgroep, en de conclusies van de deskundige (PD 35/2.2, PIE 13.9-13.11). Verandert een deskundige op een essentieel punt van mening nadat het rapport is voltooid, dan dient hij daarvan melding te maken aan de opdrachtgevende partij(en), en zo nodig ook aan de rechter (PD 35/1.6).2

De rechter mag een deskundigenadvies niet willekeurig terzijde leggen. Als hij een deskundigenadvies niet volgt, behoort hij zijn oordeel toereikend te motiveren.3 De bewijswaarde die aan een deskundigenadvies wordt toegekend, mag mede worden gebaseerd op de kwalificaties van de deskundige, zijn objectiviteit en onafhankelijkheid, de wetenschappelijke onderbouwing van zijn advies, de mate waarin hij geloofwaardig is overgekomen en, indien van toepassing, de mate waarin het deskundigenadvies is gebaseerd op hypothetische feiten die niet stroken met feiten die intussen zijn komen vast te staan.4 In Phipson on Evidence wordt erop gewezen dat een zaak weliswaar wordt beslist door de rechter en niet door de deskundige, maar dat de rechter in de loop der tijd, mede als gevolg van wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen, steeds meer afhankelijk is geworden van deskundigenbewijs en de bewijswaardering van deskundigenbewijs steeds hogere eisen aan de bekwaamheden van de rechter stelt:

It is only by the readiness of the courts to receive expert evidence and their ability to grapple with it that an enormous proliferation of specialised tribunals has been avoided. All this has entailed that lawyers and judges have had to become proficient in weighing competing expert evidence' 5

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.