HR, 10-11-2000, nr. R99/157HR

In deze, wegens hun onderlinge samenhang in één conclusie gevoegde, zaken gaat het om de vraag of het cassatieberoep ontvankelijk is. Daartoe is het volgende procesverloop van belang.

Met een op 11 november 19971 ter griffie ingediend verzoekschrift heeft Digitec zich gewend tot het Gerecht in Eerste Aanleg, zittingsplaats Curaçao (GEA), en gevorderd (1) voor recht te verklaren - kort gezegd - dat de Nederlandse Antillen (het Land) jegens haar wanprestatie heeft gepleegd en (2) het Land te veroordelen tot schadevergoeding, nader op te maken bij staat.

Na bij tussenvonnis aan het Land een bewijsopdracht te hebben verstrekt en na bewijslevering heeft het GEA in zijn vonnis van 8 maart 1999 voor recht verklaard dat het Land jegens Digitec wanprestatie heeft gepleegd en het Land veroordeeld tot schadever-goeding, nader op te maken bij staat.

In een op 17 maart 1999 ter griffie van het gerecht ingediend “verlofrequest tussentijds beroep” heeft het Land aangevoerd dat het aldus gewezen vonnis een tussenvonnis is en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie verzocht hem op de voet van art. 263a RvNA toestem-ming te verlenen tussentijds hoger beroep in te stellen tegen het vonnis van het GEA van 8 maart 1999. Digitec heeft dit verzoek bestreden.

In zijn beschikking nr. 265 van 11 mei 1999 heeft het hof het Land niet-ontvankelijk verklaard in dit verzoek2. Daartoe heeft het hof overwogen dat zowel de verklaring voor recht als de veroordeling tot schadevergoeding, nader op te maken bij staat, zijn aan te merken als eindbeslissingen, zodat het vonnis van 8 maart 1999 geen tussenvonnis is, maar een eindvonnis, waartegen het rechtsmiddel van hoger beroep openstaat.

Tegen deze beschikking richt zich het door het Land ingestelde cassatieberoep R99/121. Het Land heeft daartoe één middel van cassatie voorgesteld. Digitec is in cassatie verschenen en heeft een verweerschrift ingediend. Daarin betoogt zij primair dat het Land niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in zijn beroep. Het Land heeft hierna nog op het ontvankelijkheidsverweer gerea-geerd.

Hierna heeft het Land het hof bij verzoekschrift van 14 mei 19993 verzocht het “verlofrequest tussentijds beroep” van 17 maart 1999 “alsnog ambtshalve te beschouwen” als (deels) een Akte van appel tegen dat vonnis en (deels) als memorie van grieven. Boven dit ver-zoek staat het volgende kopje: “onderwerp: verzoek tot conversie”. Het Land heeft daartoe aan-gevoerd dat het “verlofrequest tussentijds beroep” gezien de bewoordingen van het ver-zoek en de uitvoerige toelichting daarop kan worden opgevat als een verklaring als be-doeld in art. 270 RvNA en de daarbij behorende memorie van grieven4. Digitec heeft ook dit verzoek bestreden.

Na op 8 juni 1999 een mondelinge behandeling te hebben gehouden, heeft het hof in zijn beschikking nr. 352 van dezelfde dag het volgende overwogen5:

“4. De door het Land voorgestane conversie van het verlofrekest in een akte van appel met memorie van grieven vindt geen steun in het recht, zodat het verzoek moet worden afgewezen.

Door indiening van een appelakte en een memorie van grieven ter griffie van het gerecht heeft het Land hierna op 9 juni 1999 (alsnog) hoger beroep ingesteld tegen het vonnis van 8 maart 1999.

De artikelen 2 en 3 van de Cassatieregeling voor de Nederlandse Antillen bepalen of van een uitspraak van het Gemeenschappelijk hof beroep in cassatie openstaat. Volgens art. 3 mag van beslissingen, welke aan een eindvonnis of een eindbeschikking voorafgaan slechts beroep in cassatie worden ingesteld tegelijk met zodanig beroep van het eindvonnis of de eindbeschikking, ook indien zij een eindbeslissing inhouden.

Het bepaalde in art. 3 heeft een eigen achtergrond en moet los worden gezien van wat naar Nederlands recht geldt ten aanzien van de vatbaarheid voor cassatie van tussentijdse uitspraken6. Strekking van de bepaling is volgens Uw Raad de mogelijkheid van tussen-tijds cassatieberoep in procedures die voor de feitelijke rechter nog niet zijn uitgeprocedeerd, af te snijden. Het artikel wordt strikt toegepast: zolang de hangende procedure door de in cassatie bestreden uitspraak niet volledig wordt beëindigd (anders gezegd: zolang er nog iets te beslissen valt), is beroep in cassatie niet mogelijk7.

Het vonnis van het GEA van 18 maart 1999 is een eindvonnis waarvan binnen dertig dagen hoger beroep had moeten worden ingesteld (art. 264 RvNA). In zijn beschikking van 11 mei 1999 heeft het hof het Land daarom terecht niet-ontvankelijk verklaard in zijn op art. 263a RvNA gebaseerde verzoek tot tussentijds hoger beroep. De termijn van hoger beroep van het vonnis van het GEA was toen verstreken. Met de beschikking van 11 mei 1999 zou de procedure dan ook in bovenvermelde zin beëindigd zijn geweest, zodat daartegen beroep in cassatie zou hebben opengestaan. Doordat het hof in zijn beschikking van 8 juni 1999 heeft beslist dat op 11 mei 1999 een nieuwe appeltermijn is aangevangen, heeft het Land echter alsnog hoger beroep kunnen instellen tegen het GEA-vonnis van 8 maart 1999. Aldus is weer sprake van een hangende procedure die nog niet is uitgeprocedeerd voor de feitelijke rechter. Daarbij geldt dat de verzoek-schriftprocedure van art. 263a RvNA in dit verband, gezien de strekking van art. 3 van de Cassatieregeling, niet kan worden beschouwd als een zelfstandige procedure, los van de hoofdprocedure8.

Het cassatieberoep in de zaak R99/121, dat is gericht tegen de beschikking van het Gemeen-schappelijk hof van 11 mei 1999 is derhalve niet-ontvankelijk.

Het betoog van Digitec dat het beroep van het Land (ook) niet-ontvankelijk is, omdat het met de beschikking van 8 juni 1999 geen belang meer heeft bij cassatie, faalt. In zijn beschikking van 11 mei 1999 heeft het hof het Land immers veroordeeld in de kosten van de procedure ex art. 263a RvNA, zodat nog voldoende belang aanwezig is9.

Ten aanzien van het cassatieberoep in de zaak R99/157, dat zich richt tegen de beslis-sing dat een nieuwe appeltermijn is gaan lopen, geldt eveneens dat de hoofdprocedure door die beschikking van 8 juni 1999 weer hangende is en voor de feitelijke rechter nog niet is uit-ge-procedeerd. Ook hier geldt dat de door het Land gevolgde buitenwettelijke verzoek-schrift-procedure die tot deze beschikking heeft geleid, niet als een zelfstandige procedure kan worden aangemerkt, waaraan op 8 juni 1999 door een eindbeschikking met kostenver-oordeling een einde is gemaakt.

Het voorgaande betekent dat beide cassatieberoepen niet-ontvankelijk zijn en de middelen verder geen bespreking behoeven.

Deze strekt in de zaak R99/121:

en in de zaak R99/157:

De Procureur-Generaal bij de

Hoge Raad der Nederlanden,

A-G

Dit stuk bevindt zich in het griffiedossier.