Einde inhoudsopgave
Richtlijn (EU) 2024/1788 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van Richtlijn (EU) 2023/1791 en tot intrekking van Richtlijn 2009/73/EG (herschikking)
Artikel 5 Toegang tot betaalbare energie tijdens een aardgasprijscrisis
Geldend
Geldend vanaf 04-08-2024
- Bronpublicatie:
13-06-2024, PbEU L 2024, 2024/1788 (uitgifte: 15-07-2024, regelingnummer: 2024/1788)
- Inwerkingtreding
04-08-2024
- Bronpublicatie inwerkingtreding:
13-06-2024, PbEU L 2024, 2024/1788 (uitgifte: 15-07-2024, regelingnummer: 2024/1788)
- Vakgebied(en)
Energierecht / Europees energierecht
Energierecht / Energieopwekking
1.
De Raad kan, op voorstel van de Commissie, door middel van een uitvoeringsbesluit een regionale of Uniebrede aardgasprijscrisis afkondigen indien aan de volgende voorwaarden is voldaan:
- a)
het bestaan van zeer hoge gemiddelde prijzen op de groothandelsmarkten voor aardgas — ten minste tweeënhalf maal zo hoog als de gemiddelde prijs van de voorgaande vijf jaar en ten minste 180 EUR/MWh — die naar verwachting minstens zes maanden zullen aanhouden; bij de berekening van de gemiddelde prijs van de voorgaande vijf jaar wordt geen rekening gehouden met perioden waarin er een regionale of Uniebrede aardgasprijscrisis was afgekondigd;
- b)
een sterke stijging van de retailprijzen voor aardgas van ongeveer 70 %, die naar verwachting minstens drie maanden zal aanhouden.
2.
In het in lid 1 bedoelde uitvoeringsbesluit, wordt de geldigheidsduur van dat besluit, die ten hoogste één jaar kan bedragen, gespecificeerd. Die duur kan volgens de procedure van lid 8 worden verlengd voor opeenvolgende perioden van ten hoogste een jaar.
3.
Indien op grond van lid 1 een regionale of Uniebrede aardgasprijscrisis wordt afgekondigd, wordt eerlijke concurrentie en handel gewaarborgd in alle lidstaten waarvoor het uitvoeringsbesluit consequenties heeft, zodat de interne markt niet onrechtmatig wordt verstoord.
4.
Indien aan de voorwaarden van lid 1 is voldaan, dient de Commissie een voorstel in voor het afkondigen van een aardgasprijscrisis op regionaal of Unieniveau, met daarin de voorgestelde geldigheidsduur van het besluit.
5.
De Raad kan een op grond van lid 4 of 8 ingediend voorstel van de Commissie met gekwalificeerde meerderheid van stemmen wijzigen.
6.
Indien de Commissie een uitvoeringsbesluit heeft vastgesteld op grond van lid 1 van dit artikel, kunnen de lidstaten voor de geldigheidsduur van dat besluit tijdelijk gericht overheidsingrijpen toepassen in de prijsstelling voor de levering van aardgas aan kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's), huishoudelijke afnemers en essentiële sociale diensten zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 4, van Verordening (EU) 2017/1938. Dergelijk overheidsingrijpen:
- a)
blijft beperkt tot 70 % van het verbruik van de begunstigde in dezelfde periode van het voorgaande jaar en blijft de begunstigde stimuleren om zijn vraag te verminderen;
- b)
- c)
voldoet in voorkomend geval aan de voorwaarden van lid 7;
- d)
wordt zodanig ingericht dat eventuele versnippering van de interne markt tot een minimum beperkt blijft.
7.
Wanneer de Raad op grond van lid 1 van dit artikel een uitvoeringsbesluit heeft vastgesteld, kunnen de lidstaten voor de geldigheidsduur van dat besluit, in afwijking van artikel 4, lid 7, punt c), wanneer zij op grond van artikel 4, lid 6, of op grond van lid 6 van dit artikel gericht overheidsingrijpen in de prijsstelling voor de levering van aardgas toepassen, bij wijze van uitzondering en tijdelijk een prijs voor de levering van aardgas vaststellen die onder de kostprijs ligt, mits aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- a)
de voor huishoudelijke afnemers vastgestelde prijs geldt slechts voor maximaal 80 % van het mediane verbruik van huishoudens en blijft huishoudelijke afnemers stimuleren om hun vraag te verminderen;
- b)
er is geen sprake van discriminatie tussen leveranciers;
- c)
alle leveranciers worden op een transparante en niet-discriminerende manier gecompenseerd voor levering onder de kostprijs;
- d)
alle leveranciers komen in aanmerking om op dezelfde basis aanbiedingen te doen voor de leveringsprijs van aardgas onder de kostprijs;
- e)
de voorgestelde maatregelen verstoren de interne markt voor aardgas niet.
8.
Tijdig vóór het verstrijken van de op grond van lid 2 bepaalde geldigheidsduur beoordeelt de Commissie of nog steeds aan de voorwaarden van lid 1 wordt voldaan. Indien de Commissie van oordeel is dat nog steeds aan de voorwaarden van lid 1 is voldaan, dient zij bij de Raad een voorstel in tot verlenging van de geldigheidsduur van een op grond van lid 1 vastgesteld uitvoeringsbesluit. Indien de Raad besluit de geldigheidsduur te verlengen, zijn de leden 6 en 7 van toepassing gedurende die verlengde periode.
De Commissie beoordeelt en monitort voortdurend de effecten van uit hoofde van dit artikel genomen maatregelen, en publiceert regelmatig de resultaten van die beoordelingen.