Hij is werkzaam als inspecteur bij de Belastingdienst (deze bijdrage is op persoonlijke titel geschreven) en daarnaast als docent verbonden aan de Universiteit van Leiden en het NCOI.
Handelingen kunnen op verschillende manieren met elkaar zijn verbonden. Deze verbondenheid kan zodanig zijn dat het gewenst is dat deze handelingen dezelfde btw-gevolgen hebben. In dit thema gaan we hier op in.
In dit thema krijgt u dan ook antwoord op de volgende vragen:
•
Welke leerstukken zijn voor de btw te onderscheiden bij handelingen die met elkaar zijn verbonden?
•
Welke typen samengestelde prestaties onderscheidt het Hof van Justitie EU?
•
Welke aanwijzingen heeft het Hof van Justitie EU gegeven om de verschillende typen samengestelde prestaties te onderscheiden?
•
Kunnen twee verschillende ondernemers één prestatie richting een afnemer verrichten?
Het is de vraag of een combinatie van elementen of handelingen voor de btw tot één of juist meerdere prestaties leidt. Dit is van belang voor bijvoorbeeld de kwalificatie van de prestatie als levering of dienst en de toepassing van het tarief en de vrijstelling.
Volgens het leerstuk ‘samengestelde’ prestaties geldt als hoofdregel dat men elke handeling (levering of dienstverrichting) moet beschouwen als een zelfstandige prestatie. Hierop zijn twee uitzonderingen:
1.
bijkomende prestaties: hiervan is sprake indien men één of meerdere handelingen moet beschouwen als bijkomende handelingen die het fiscale lot van de hoofdprestatie delen. Dit betekent dat een bijkomende prestatie opgaat in de hoofdprestatie;
2.
prestaties sui generis: hiervan is sprake wanneer de prestatie uit twee of meer elementen of handelingen bestaat, die zo nauw met elkaar verbonden zijn dat zij objectief gezien één niet te splitsen economische prestatie vormen.
De beoordeling welke type samengestelde prestatie in een specifieke situatie aan de orde is, dient men uit te voeren vanuit het oogpunt van de modale consument. Het Hof van Justitie EU heeft een veel aanwijzingen gegeven, die nuttig zijn bij de vaststelling van het type samengestelde prestatie.
W.J.C.M. Gelderblom en T.B. Klooster, De twee-eenheid in de btw. Het leerstuk eenheid van de prestatie belicht vanuit de Europese jurisprudentie, WFR 2022/68
L.R.M. van Daele en M.M. Hinskens, Een samenstel van standpunten over samengestelde prestaties, BtwBrief 2023/51
L. Janssen, Welkomstgeschenk niet gratis: HvJ Deco Proteste - Editores Lda, BTW-bulletin 2024/1
M. van Bijlevelt en M. Bormann-Bakker, Hoe neutraal is de gemiddelde consument?, BTW-bulletin 2024/3
M.M.W.D. Merkx en M. Leenders, Gratis producten de wereld rond: een gul gebaar met complexe gevolgen?, BTW-bulletin 2024/4
Y. van der Schans LLM en L.G. de Boer, Samen ben je nooit alleen, BtwBrief 2024/12
Naslag
Vakstudie Omzetbelasting, art. 4 Wet OB 1968, aant. 5
Mr. Lucas Blom AA
Btw-specialist
Hij is werkzaam als inspecteur bij de Belastingdienst (deze bijdrage is op persoonlijke titel geschreven) en daarnaast als docent verbonden aan de Universiteit van Leiden en het NCOI.
Meer over Lucas Blom
Handelingen kunnen op verschillende manieren met elkaar zijn verbonden. Deze verbondenheid kan zodanig zijn dat het gewenst is dat deze handelingen dezelfde btw-gevolgen hebben. In dit thema gaan we hier op in.
In dit thema krijgt u dan ook antwoord op de volgende vragen:
Welke leerstukken zijn voor de btw te onderscheiden bij handelingen die met elkaar zijn verbonden?
Welke typen samengestelde prestaties onderscheidt het Hof van Justitie EU?
Welke aanwijzingen heeft het Hof van Justitie EU gegeven om de verschillende typen samengestelde prestaties te onderscheiden?
Kunnen twee verschillende ondernemers één prestatie richting een afnemer verrichten?
Het is de vraag of een combinatie van elementen of handelingen voor de btw tot één of juist meerdere prestaties leidt. Dit is van belang voor bijvoorbeeld de kwalificatie van de prestatie als levering of dienst en de toepassing van het tarief en de vrijstelling.
Volgens het leerstuk ‘samengestelde’ prestaties geldt als hoofdregel dat men elke handeling (levering of dienstverrichting) moet beschouwen als een zelfstandige prestatie. Hierop zijn twee uitzonderingen:
bijkomende prestaties: hiervan is sprake indien men één of meerdere handelingen moet beschouwen als bijkomende handelingen die het fiscale lot van de hoofdprestatie delen. Dit betekent dat een bijkomende prestatie opgaat in de hoofdprestatie;
prestaties sui generis: hiervan is sprake wanneer de prestatie uit twee of meer elementen of handelingen bestaat, die zo nauw met elkaar verbonden zijn dat zij objectief gezien één niet te splitsen economische prestatie vormen.
De beoordeling welke type samengestelde prestatie in een specifieke situatie aan de orde is, dient men uit te voeren vanuit het oogpunt van de modale consument. Het Hof van Justitie EU heeft een veel aanwijzingen gegeven, die nuttig zijn bij de vaststelling van het type samengestelde prestatie.
Documenten bij dit thema
Wetgeving
Besluit toelichting Tabel I Wet op de omzetbelasting 1968 (2022), Besluit Staatssecretaris van Financiën van 31 maart 2022, nr. 2022-6334, Stcrt. 2002, 9114
Besluit reikwijdte VAVO-arrest bij samenwerkingen, Besluit Staatssecretaris van Financiën van 9 september 2019, nr. 2019-6225, Stcrt. 2019, 49314
Standaardarrest
HvJ EG 25 februari 1999, zaaknr. C-349/96, ECLI:EU:C:1999:93 (Card Protection Plan), BNB 1999/224, V-N 1999/15.28
Belangrijkste uitspraken
HvJ EU 27 oktober 2005, zaaknr. C-41/04, ECLI:EU:C:2005:649 (Levob), BNB 2006/115, V-N 2005/54.19, FED 2006/24, Belastingadvies 2005/22.12
HvJ EU 18 januari 2018, zaaknr. C-463/16, ECLI:EU:C:2018:22 (Amsterdam Arena), BNB 2018/119, V-N 2018/8.17, FED 2018/74, H&I 2018/97. TaxVisions editie 9 februari 2018
HvJ EU 11 september 2014, zaaknr. C-219/13, ECLI:EU:C:2014:2207(K Oy), V-N 2014/47.19
HvJ EU 4 maart 2021, zaaknr. C-581/19, ECLI:EU:C:2021:167 (Frenetikexito), V-N 2021/12.20.16, H&I 2021/287
HR, 5 juni 1991, nr. 26 574, ECLI:NL:HR:1991:ZC4610, BNB 1991/243
HvJ EU 9 september 2021, zaaknr. C-406/20, ECLI:EU:C:2021:720 (Phantasialand), V-N 2021/40.13, FED 2021/141, H&I 2021/684
HvJ 5 oktober 2023, zaaknr. C-505/22, ECLI:EU:C:2023:731 (Deco Proteste), V-N 2023/47.16, FED 2024/11, H&I 2023/308, TaxVisions editie 20 oktober 2023
Hoge Raad 14-juni 2024, nr. 24/00084, ECLI:NL:HR:2024:863, V-N 2024/29.16
Literatuur
A.J. Blank, Het tijdstip van een samengestelde prestatie, BtwBrief 2010/15
J. Gruson en M.M.W.D. Merkx, Twee zielen, één prestatie, MBB, nr. 10, 10 oktober 2018
W.J.C.M. Gelderblom en T.B. Klooster, De twee-eenheid in de btw. Het leerstuk eenheid van de prestatie belicht vanuit de Europese jurisprudentie, WFR 2022/68
L.R.M. van Daele en M.M. Hinskens, Een samenstel van standpunten over samengestelde prestaties, BtwBrief 2023/51
L. Janssen, Welkomstgeschenk niet gratis: HvJ Deco Proteste - Editores Lda, BTW-bulletin 2024/1
M. van Bijlevelt en M. Bormann-Bakker, Hoe neutraal is de gemiddelde consument?, BTW-bulletin 2024/3
M.M.W.D. Merkx en M. Leenders, Gratis producten de wereld rond: een gul gebaar met complexe gevolgen?, BTW-bulletin 2024/4
Y. van der Schans LLM en L.G. de Boer, Samen ben je nooit alleen, BtwBrief 2024/12
Naslag
Vakstudie Omzetbelasting, art. 4 Wet OB 1968, aant. 5
Verwante onderwerpen
Thema: Medische vrijstelling: vrijgesteld van btw of toch belast?
Thema: Non profit: vrijgesteld van btw of toch belast?
Thema: Onderwijsvrijstelling: vrijgesteld van btw of toch belast?