Einde inhoudsopgave
Richtlijn 2011/61/EU beheerders alternatieve beleggingsinstellingen en tot wijziging van de Richtlijnen 2003/41/EG en 2009/65/EG en van de Verordeningen (EG) nr. 1060/2009 en (EU) nr. 1095/2010
Artikel 15 Risicobeheer
Geldend
Geldend vanaf 15-04-2024
- Bronpublicatie:
13-03-2024, PbEU L 2024, 2024/927 (uitgifte: 26-03-2024, regelingnummer: 2024/927)
- Inwerkingtreding
15-04-2024
- Bronpublicatie inwerkingtreding:
13-03-2024, PbEU L 2024, 2024/927 (uitgifte: 26-03-2024, regelingnummer: 2024/927)
- Overige regelgevende instantie(s)
Europese Unie
- Vakgebied(en)
Financieel recht / Financieel toezicht (juridisch)
1.
Abi-beheerders zorgen voor een functionele en hiërarchische scheiding tussen de taken in verband met risicobeheer en die van de uitvoerende afdelingen, met inbegrip van de taken in verband met het portefeuillebeheer.
De bevoegde autoriteiten van de lidstaat van herkomst van de abi-beheerder toetsen deze functionele en hiërarchische afzondering van de taken in verband met risicobeheer overeenkomstig de eerste alinea in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel, met dien verstande dat de abi-beheerder te allen tijde moet kunnen aantonen dat hij specifieke voorzorgsmaatregelen in verband met belangenconflicten hanteert die de onafhankelijke werking van de risicobeheeractiviteiten waarborgen, en dat de procedures voor risicobeheer voldoen aan de vereisten in dit artikel en gekenmerkt worden door een constante doeltreffendheid.
2.
Abi-beheerders implementeren passende risicobeheersystemen om alle relevante risico's die verbonden zijn met elke abi-beleggingsstrategie en waaraan elke abi blootstaat of kan blootstaan, op afdoende wijze te herkennen, te meten, te beheersen en te bewaken. In het bijzonder vertrouwen abi- beheerders niet uitsluitend of mechanisch op ratings, uitgegeven door ratingbureaus als gedefinieerd in artikel 3, lid 1, punt b), van Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 inzake ratingbureaus 1., voor de beoordeling van de kredietwaardigheid van de activa van de abi.
De abi-beheerder toetst de risicobeheersystemen met een passende frequentie, en ten minste eenmaal per jaar, en past ze indien nodig aan.
3.
De abi-beheerder zorgt er in elk geval voor dat:
- a)
hij bij beleggingen voor de abi, naargelang van de beleggingsstrategie, de doelstellingen en het risicoprofiel van de abi een passende, gedocumenteerde en regelmatig bijgewerkte due diligence-procedure implementeert;
- b)
de risico's van elke beleggingspositie van de abi en de algemene gevolgen ervan voor de portefeuille van de abi permanent naar behoren kunnen worden vastgesteld, gemeten, beheerd en bewaakt aan de hand van passende stresstestprocedures;
- c)
het risicoprofiel van de abi aansluit bij de omvang, portefeuillestructuur en beleggingsstrategieën en -doelstellingen van de abi, zoals deze zijn vastgelegd in het reglement of de statuten, het prospectus en de aanbiedingsdocumenten van de abi;
- d)
hij voor leninginitiërende activiteiten doeltreffende beleidslijnen, procedures en processen toepast bij de verlening van leningen.
Voor de toepassing van de eerste alinea, punt d), passen, wanneer abi-beheerders leninginitiërende abi's beheren, ook wanneer die abi's via derden blootstelling aan leningen verwerven, zij ook doeltreffende beleidslijnen, procedures en processen toe voor de beoordeling van het kredietrisico en het beheer en de monitoring van hun kredietportefeuille, houden zij die beleidslijnen, procedures en processen actueel en doeltreffend en evalueren zij deze regelmatig, ten minste eenmaal per jaar.
Onverminderd artikel 12, lid 1, punt b), zijn de vereisten van de eerste alinea, punt d), en van de tweede alinea van dit lid niet van toepassing op het initiëren van aandeelhoudersleningen indien de notionele waarde van deze leningen in totaal niet meer dan 150 % van het kapitaal van de abi bedraagt.
3 bis.
Met inachtneming van de aard, de omvang en de complexiteit van de activiteiten van de abi's, houden de bevoegde autoriteiten toezicht op de toereikendheid van kredietbeoordelingsprocessen van abi's, beoordelen zij het gebruik van verwijzingen naar ratings als bedoeld in lid 2, eerste alinea, in het beleggingsbeleid van de abi's, en moedigen zij, indien passend, de beperking van de impact van dergelijke verwijzingen aan, met als doel het verminderen van het uitsluitend en mechanisch vertrouwen op dergelijke ratings.
4.
De abi-beheerder bepaalt de maximale hefboomfinanciering die hij voor elke abi in zijn beheer mag gebruiken, alsook de omvang van het recht op hergebruik van zekerheden of de garanties die in het kader van de hefboomfinancieringsregeling kunnen worden verleend. Hij houdt daarbij onder meer rekening met:
- a)
het soort abi;
- b)
de strategie van de abi's;
- c)
de hefboomfinancieringsbronnen van de abi's;
- d)
alle overige interrelaties of relevante connecties met andere instellingen voor financiële dienstverlening die systeemrisico's kunnen opleveren;
- e)
de noodzaak om de risicoblootstelling jegens om het even welke individuele tegenpartij te beperken;
- f)
de mate waarin hefboomposities zijn afgedekt;
- g)
de verhouding tussen activa en passiva;
- h)
de schaal en wijze waarop en de mate waarin de abi-beheerders op de betrokken markten actief zijn.
4 bis.
Een abi-beheerder zorgt ervoor dat, wanneer een abi die hij beheert, leningen initieert, de notionele waarde van de leningen die door die abi voor één kredietnemer worden geïnitieerd, in totaal niet meer dan 20 % van het kapitaal van de abi bedraagt wanneer de kredietnemer een van de volgende is:
- a)
een financiële onderneming zoals gedefinieerd in artikel 13, punt 25, van Richtlijn 2009/138/EG van het Europees Parlement en de Raad (2);
- b)
een abi, of
- c)
een icbe.
De in de eerste alinea van dit lid vastgestelde beperking laat de in de Verordeningen (EU) nr. 345/2013(3), (EU) nr. 346/2013(4) en (EU) 2015/760(5) vastgestelde drempels, beperkingen en voorwaarden onverlet.
4 ter.
Een abi-beheerder zorgt ervoor dat de hefboomwerking van een door hem beheerde leninginitiërende abi niet meer bedraagt dan:
- a)
175 % indien die abi van het open-end-type is;
- b)
300 % indien die abi van het closed-end-type is.
De hefboomfinanciering van een leninginitiërende abi wordt uitgedrukt als de verhouding tussen enerzijds de blootstelling van die abi, berekend volgens de methode op basis van gedane toezeggingen zoals gedefinieerd in de overeenkomstig artikel 4, lid 3, vastgestelde gedelegeerde handelingen, en anderzijds de intrinsieke waarde ervan.
Leenregelingen die volledig worden gedekt door contractuele kapitaalverplichtingen van beleggers in de leninginitiërende abi, worden voor de berekening van de in de tweede alinea bedoelde verhouding niet beschouwd als een blootstelling.
Indien een leninginitiërende abi inbreuk maakt op de in dit lid vastgestelde vereisten en de inbreuk buiten de macht valt van de abi-beheerder die de abi beheert, neemt de abi-beheerder binnen een passende termijn de nodige maatregelen om de positie recht te zetten, waarbij hij naar behoren rekening houdt met de belangen van de beleggers in de leninginitiërende abi.
Onverminderd de bevoegdheden van de in artikel 25, lid 3, bedoelde bevoegde autoriteiten zijn de vereisten van de eerste alinea van dit lid niet van toepassing op een leninginitiërende abi waarvan de leningsactiviteiten uitsluitend bestaan in het initiëren van aandeelhoudersleningen, mits de notionele waarde van die leningen in totaal niet meer dan 150 % van het kapitaal van die abi bedraagt.
4 quater.
De in lid 4 bis vastgestelde beleggingslimiet van 20 % zal:
- a)
van toepassing zijn op de datum die is vastgesteld in het reglement, de statuten of de prospectus van de abi, die niet later valt dan 24 maanden na de datum van de eerste inschrijving op rechten van deelneming of aandelen in de abi;
- b)
niet meer van toepassing zijn zodra de abi-beheerder activa van de abi begint te verkopen om de rechten van deelneming of aandelen van beleggers terug te betalen als onderdeel van de liquidatie van de abi, en
- c)
tijdelijk worden opgeschort wanneer het kapitaal van de abi wordt verhoogd of verminderd.
De in de eerste alinea, punt c), bedoelde opschorting is beperkt in de tijd tot de periode die strikt noodzakelijk is, waarbij terdege rekening worden gehouden met de belangen van de beleggers in de abi, en duurt in geen geval langer dan twaalf maanden.
4 quinquies.
De in lid 4 quater, eerste alinea, punt a), bedoelde toepassingsdatum houdt rekening met de bijzondere kenmerken en eigenschappen van de activa waarin door de abi wordt belegd. In uitzonderlijke omstandigheden mogen de bevoegde autoriteiten van de abi-beheerder, nadat een naar behoren gerechtvaardigd beleggingsplan is ingediend, een verlenging van die termijn met niet meer dan twaalf maanden goedkeuren.
4 sexies.
De abi-beheerder zorgt ervoor dat een abi geen leningen verstrekt aan de volgende entiteiten:
- a)
de abi-beheerder of het personeel van die abi-beheerder;
- b)
de bewaarder van de abi of de entiteiten waaraan de bewaarder overeenkomstig artikel 21 taken met betrekking tot de abi heeft gedelegeerd;
- c)
een entiteit waaraan de abi-beheerder overeenkomstig artikel 20 taken heeft gedelegeerd of het personeel van die entiteit;
- d)
een entiteit binnen dezelfde groep als de abi-beheerder, zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 11, van Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en de Raad (6), behalve wanneer die entiteit een financiële onderneming is die uitsluitend kredietnemers financiert die niet in de punten a), b) en c) van dit lid zijn vermeld.
4 septies.
Wanneer een abi leningen initieert, worden de opbrengsten van de leningen, verminderd met eventuele toegestane vergoedingen voor het beheer ervan, volledig aan die abi toegerekend. Alle kosten en uitgaven in verband met het beheer van de leningen worden openbaar gemaakt overeenkomstig artikel 23.
4 octies.
Onverminderd andere Unierechtelijke instrumenten kan een lidstaat leninginitiërende abi's verbieden op zijn grondgebied leningen te verstrekken aan consumenten zoals gedefinieerd in artikel 3, punt a), van Richtlijn 2008/48/EG van het Europees Parlement en de Raad (7), en abi's verbieden aan dergelijke consumenten op zijn grondgebied verleende leningen te servicen. Een dergelijk verbod doet geen afbreuk aan de verhandeling in de Unie van abi's die leningen verstrekken aan consumenten of aan consumenten verstrekte leningen servicen.
4 nonies.
De lidstaten verbieden abi-beheerders het beheer van abi's die leningen initiëren, als de beleggingsstrategie van die abi's geheel of gedeeltelijk bestaat in leningen te initiëren met als enig doel die leningen of blootstellingen over te dragen aan derden.
4 decies.
Een abi-beheerder zorgt ervoor dat de door hem beheerde abi 5 % van de notionele waarde behoudt van elke lening die de abi heeft geïnitieerd en vervolgens overgedragen aan derden. Dat percentage van elke lening wordt behouden:
- a)
tot de vervaldag, voor leningen met een looptijd van maximaal acht jaar, of voor aan consumenten verstrekte leningen ongeacht de looptijd ervan, en
- b)
gedurende een periode van ten minste acht jaar voor andere leningen.
In afwijking van de eerste alinea is het daarin opgenomen vereiste niet van toepassing wanneer:
- a)
de abi-beheerder activa van de abi begint te verkopen om de rechten van deelneming of aandelen van beleggers terug te betalen als onderdeel van de liquidatie van de abi;
- b)
de verkoop noodzakelijk is om te voldoen aan uit hoofde van artikel 215 VWEU vastgestelde beperkende maatregelen of aan productvereisten;
- c)
de verkoop van de lening noodzakelijk is om de abi-beheerder in staat te stellen de beleggingsstrategie van de door hem beheerde abi uit te voeren in het belang van de beleggers in de abi, of
- d)
de verkoop van de lening het gevolg is van een verslechtering van het aan de lening verbonden risico dat door de abi-beheerder is vastgesteld in het kader van zijn in artikel 15, lid 3, bedoelde duediligence- en risicobeheerproces, en de koper van die verslechtering in kennis wordt gesteld wanneer hij de lening koopt.
Op verzoek van de bevoegde autoriteiten van zijn lidstaat van herkomst toont de abi-beheerder aan dat hij voldoet aan de voorwaarden voor de toepassing van de desbetreffende afwijking zoals uiteengezet in de tweede alinea.
5.
De Commissie stelt middels gedelegeerde handelingen overeenkomstig artikel 56 en onder de voorwaarden van de artikelen 57 en 58 maatregelen vast tot precisering van:
- a)
de risicobeheersystemen die de abi-beheerders moeten gebruiken met betrekking tot de risico's die zij aangaan voor de door hen beheerde abi's;
- b)
de passende frequentie voor de evaluatie van het risicobeheersysteem;
- c)
hoe de risicobeheerstaken functioneel en hiërarchisch zullen worden gescheiden van de uitvoerende afdelingen, inclusief het portefeuillebeheer;
- d)
specifieke voorzorgsmaatregelen ter voorkoming van belangenconflicten bedoeld in de tweede alinea van lid 1;
- e)
de in lid 3 bedoelde voorschriften.
De maatregelen ter precisering van de risicobeheersystemen als bedoeld in de eerste alinea, punt a), beletten abi-beheerders uitsluitend of mechanisch te vertrouwen op ratings als bedoeld in lid 2, eerste alinea, voor de beoordeling van de kredietwaardigheid van de activa van de abi's.
Voetnoten
PB L 302 van 17.11.2009, blz. 1.
Richtlijn 2009/138/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 betreffende de toegang tot en uitoefening van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf (Solvabiliteit II) (PB L 335 van 17.12.2009, blz. 1).
Verordening (EU) nr. 345/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2013 betreffende Europese durfkapitaalfondsen (PB L 115 van 25.4.2013, blz. 1).
Verordening (EU) nr. 346/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2013 inzake Europese sociaalondernemerschapsfondsen (PB L 115 van 25.4.2013, blz. 18).
Verordening (EU) 2015/760 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2015 betreffende Europese langetermijnbeleggingsinstellingen (PB L 123 van 19.5.2015, blz. 98).
Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en van de Raad van 26 juni 2013 betreffende de jaarlijkse financiële overzichten, geconsolideerde financiële overzichten en aanverwante verslagen van bepaalde ondernemingsvormen, tot wijziging van Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad (PB L 182 van 29.6.2013, blz. 19).
Richtlijn 2008/48/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2008 inzake kredietovereenkomsten voor consumenten en tot intrekking van Richtlijn 87/102/EEG van de Raad (PB L 133 van 22.5.2008, blz. 66).