Einde inhoudsopgave
Verordening (EU) 2023/1114 betreffende cryptoactivamarkten en tot wijziging van Verordeningen (EU) nr. 1093/2010 en (EU) nr. 1095/2010 en Richtlijnen 2013/36/EU en (EU) 2019/1937
Artikel 81 Verlening van advies over cryptoactiva en beheer van cryptoactivaportefeuilles
Geldend
Geldend vanaf 29-06-2023
- Redactionele toelichting
Gecorrigeerd via een rectificatie (PbEU L, 2024/90275).
- Bronpublicatie:
31-05-2023, PbEU 2023, L 150 (uitgifte: 09-06-2023, regelingnummer: 2023/1114)
- Inwerkingtreding
29-06-2023
- Bronpublicatie inwerkingtreding:
31-05-2023, PbEU 2023, L 150 (uitgifte: 09-06-2023, regelingnummer: 2023/1114)
- Vakgebied(en)
Financieel recht / Bank- en effectenrecht
Financieel recht / Europees financieel recht
Informatierecht / ICT
1.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen of cryptoactivaportefeuilles beheren, beoordelen of de cryptoactivadiensten of cryptoactiva geschikt zijn voor hun cliënten of potentiële cliënten, rekening houdend met hun kennis van en ervaring met het beleggen in cryptoactiva, hun beleggingsdoelstellingen, waaronder hun risicotolerantie, en hun financiële situatie, waaronder hun vermogen om verliezen te dragen.
2.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen, laten potentiële cliënten tijdig, alvorens advies over cryptoactiva te verlenen, weten of het advies:
- a)
op onafhankelijke basis wordt verleend;
- b)
op een brede dan wel beperktere analyse van verschillende cryptoactiva is gebaseerd, alsook of het advies beperkt is tot cryptoactiva die worden uitgegeven of aangeboden door entiteiten die nauwe banden hebben met de aanbieder van cryptoactivadiensten of er in een ander juridisch of economisch verband mee staan, zoals een contractueel verband, waardoor het risico bestaat dat dit afbreuk doet aan de onafhankelijke basis van het verleende advies.
3.
Indien een aanbieder van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verleent de potentiële cliënt laat weten dat zijn advies op onafhankelijke basis wordt verstrekt:
- a)
beoordeelt hij een voldoende groot aantal op de markt verkrijgbare cryptoactiva die voldoende divers moeten zijn om ervoor te zorgen dat de beleggingsdoelstellingen van de cliënt naar behoren kunnen worden verwezenlijkt en die niet beperkt mogen zijn tot cryptoactiva die worden uitgegeven of aangeboden door:
- i)
diezelfde aanbieder van cryptoactivadiensten;
- ii)
entiteiten die nauwe banden hebben met diezelfde aanbieder van cryptoactivadiensten, of
- iii)
andere entiteiten waarmee diezelfde aanbieder van cryptoactivadiensten in een zodanig nauw juridisch of economisch verband staat, zoals een contractueel verband, dat het risico bestaat dat dit afbreuk doet aan de onafhankelijke basis van het verleende advies;
- b)
aanvaardt en houdt hij wat de dienstverlening aan cliënten betreft geen provisies, commissies of geldelijke dan wel niet-geldelijke tegemoetkomingen die worden betaald of verstrekt door een derde of namens een derde handelende persoon.
Niettegenstaande de eerste alinea, punt b), zijn kleine, niet-geldelijke tegemoetkomingen die de kwaliteit van aan een cliënt aangeboden cryptoactivadiensten kunnen verhogen en van zodanige omvang en aard zijn dat zij geen afbreuk kunnen doen aan de naleving van de verplichting van de aanbieder van cryptoactivadiensten om in het belang van de cliënt te handelen, toegestaan in gevallen waarin deze duidelijk aan de cliënt zijn bekendgemaakt.
4.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen, verstrekken potentiële cliënten ook informatie over alle kosten en bijbehorende lasten, met inbegrip van kosten voor advies en, in voorkomend geval, de kosten van de cryptoactiva die aan de cliënt worden aanbevolen of verhandeld en de manier waarop de cliënt de cryptoactiva mag betalen, met inbegrip van eventuele betalingen door derden.
5.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die cryptoactivaportefeuilles beheren, aanvaarden en houden, wat het beheer van cryptoactivaportefeuilles voor hun cliënten betreft, geen provisies, commissies of geldelijke dan wel niet-geldelijke tegemoetkomingen die worden betaald of verstrekt door een uitgever, een aanbieder, een persoon die verzoekt om toelating tot de handel, of een derde dan wel namens een derde handelende persoon.
6.
Indien een aanbieder van cryptoactivadiensten een potentiële cliënt laat weten dat zijn advies niet op een onafhankelijke basis wordt verstrekt, kan die aanbieder stimulansen ontvangen mits de betaling of het voordeel:
- a)
bedoeld is om de kwaliteit van de aan de cliënt verleende dienst te verhogen, en
- b)
geen afbreuk doet aan de naleving van de verplichting van de aanbieder van cryptoactivadiensten om op eerlijke, billijke en professionele wijze te handelen in het belang van zijn cliënten.
Alvorens de betrokken cryptoactivadienst wordt aangeboden, wordt de cliënt op volledige, nauwkeurige en begrijpelijke wijze in kennis gesteld van het bestaan, de aard en het bedrag van de in lid 4 bedoelde betaling of tegemoetkoming of, indien het bedrag niet kan worden achterhaald, van de wijze waarop dit bedrag wordt berekend.
7.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen, zorgen ervoor dat natuurlijke personen die namens hen advies verlenen of informatie verstrekken over cryptoactiva of een cryptoactivadienst, over de noodzakelijke kennis en bekwaamheid beschikken om hun verplichtingen te vervullen. De lidstaten maken de criteria ter beoordeling van dergelijke kennis en bekwaamheid openbaar.
8.
Ten behoeve van de in lid 1 bedoelde geschiktheidsbeoordeling, verkrijgen aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen of cryptoactivaportefeuilles beheren van hun cliënten of potentiële cliënten de nodige informatie over hun kennis van en ervaring met beleggen, onder meer in cryptoactiva, hun beleggingsdoelstellingen, waaronder hun risicotolerantie, hun financiële situatie, met inbegrip van hun vermogen om verliezen te dragen, en hun basisinzicht in de risico's die aan de aankoop van cryptoactiva verbonden zijn, om aanbieders van cryptoactivadiensten in staat te stellen aanbevelingen te doen aan cliënten of potentiële cliënten over de vraag of cryptoactiva geschikt zijn voor hen en met name of zij verenigbaar zijn met hun risicotolerantie en hun vermogen om verliezen te dragen.
9.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen of cryptoactivaportefeuilles beheren, waarschuwen cliënten of potentiële cliënten ervoor dat:
- a)
de waarde van cryptoactiva kan fluctueren;
- b)
de cryptoactiva hun waarde gedeeltelijk of volledig kunnen verliezen;
- c)
de cryptoactiva mogelijk niet liquide zijn;
- d)
de cryptoactiva, in voorkomend geval, niet onder de beleggerscompensatiestelsels uit hoofde van Richtlijn 97/9/EG vallen;
- e)
de cryptoactiva niet onder de depositogarantiestelsels uit hoofde van Richtlijn 2014/49/EU vallen.
10.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen of cryptoactivaportefeuilles beheren, gaan over tot de vaststelling, instandhouding en toepassing van beleidslijnen en procedures voor het inwinnen en evalueren van alle informatie die noodzakelijk is om de in lid 1 bedoelde beoordeling voor elke cliënt te kunnen maken. Zij nemen alle redelijke maatregelen om ervoor te zorgen dat de over hun cliënten of potentiële cliënten ingewonnen informatie betrouwbaar is.
11.
Indien cliënten de krachtens lid 8 vereiste informatie niet verstrekken of aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen of cryptoactivaportefeuilles beheren van mening zijn dat de cryptoactivadiensten of cryptoactiva niet geschikt zijn voor hun cliënten, bevelen zij die cryptoactivadiensten of cryptoactiva niet aan en gaan zij evenmin over tot het beheer van die cryptoactivaportefeuilles.
12.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen of cryptoactivaportefeuilles beheren, evalueren voor elke cliënt regelmatig de in lid 1 bedoelde geschiktheidsbeoordeling, ten minste eens per twee jaar na de overeenkomstig dat lid uitgevoerde aanvangsbeoordeling.
13.
Zodra de in lid 1 bedoelde geschiktheidsbeoordeling of de in lid 12 bedoelde evaluatie is uitgevoerd, verstrekken aanbieders van cryptoactivadiensten die advies over cryptoactiva verlenen aan cliënten een geschiktheidsverslag waarin het verleende advies en de wijze waarop dat advies beantwoordt aan de voorkeuren, doelstellingen en andere kenmerken van cliënten, worden vermeld. Dat verslag wordt in een elektronisch formaat opgesteld en aan cliënten meegedeeld. In dat verslag worden ten minste:
- a)
bijgewerkte informatie over de in lid 1 bedoelde beoordeling opgenomen, en
- b)
een overzicht van het verleende advies gegeven.
In het in de eerste alinea bedoelde geschiktheidsverslag wordt duidelijk gemaakt dat het advies gebaseerd is op de kennis van de cliënt van beleggen in cryptoactiva en zijn ervaring daarmee, alsook op zijn beleggingsdoelstellingen, risicotolerantie, financiële situatie en vermogen om verliezen te dragen.
14.
Aanbieders van cryptoactivadiensten die cryptoactivaportefeuilles beheren, verstrekken aan hun cliënten in een elektronisch formaat periodieke overzichten van de namens hen uitgevoerde portefeuillebeheeractiviteiten. Die periodieke overzichten bevatten een billijke en evenwichtige evaluatie van de verrichte activiteiten en van de prestaties van de portefeuille tijdens de verslagperiode, een bijgewerkt overzicht van de wijze waarop de verrichte activiteiten beantwoorden aan de voorkeuren, doelstellingen en andere kenmerken van de cliënt, alsmede bijgewerkte informatie over de in lid 1 bedoelde geschiktheidsbeoordeling of de in lid 12 bedoelde evaluatie.
Het in de eerste alinea van dit lid bedoelde periodieke overzicht wordt om de drie maanden verstrekt, behalve in gevallen waarin een cliënt toegang heeft tot een onlinesysteem met actuele waarderingen van de portefeuille van de cliënt en bijgewerkte informatie over de in lid 1 bedoelde geschiktheidsbeoordeling, en de aanbieder van cryptoactivadiensten over bewijs beschikt dat de cliënt ten minste eenmaal in het desbetreffende kwartaal een waardering heeft opgevraagd. Een dergelijk onlinesysteem wordt beschouwd als een elektronisch formaat.
15.
Uiterlijk op 30 december 2024 vaardigt de ESMA overeenkomstig artikel 16 van Verordening (EU) nr. 1095/2010 richtsnoeren uit waarin het volgende wordt gespecificeerd:
- a)
de criteria voor de beoordeling van de kennis en bekwaamheid overeenkomstig lid 7;
- b)
de in lid 8 bedoelde informatie, en
- c)
het formaat van het in lid 14 bedoelde periodieke overzicht.