Aanhef

Het is belangrijk ervoor te zorgen dat de wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten geschikt zijn voor het digitale tijdperk en bijdragen aan een toekomstbestendige economie die werkt voor mensen, door onder meer het gebruik van innovatieve technologieën mogelijk te maken. De Unie heeft een beleidsbelang bij de ontwikkeling en het bevorderen van het bredere gebruik van transformatieve technologieën in de financiële sector, met inbegrip van het bredere gebruik van distributed-ledger-technologie (DLT). De talrijke en vaak nog niet volledig onderzochte toepassingen van distributed-ledger-technologie, met inbegrip van blockchaintechnologie, zullen naar verwachting nieuwe bedrijfsactiviteiten en bedrijfsmodellen blijven creëren die, samen met de cryptoactivasector zelf, zullen bijdragen tot economische groei en nieuwe werkgelegenheidskansen voor de burgers van de Unie.

Cryptoactiva zijn een van de belangrijkste toepassingen van distributed-ledger-technologie. Cryptoactiva zijn de digitale weergaven van waarde of van rechten die potentieel aanzienlijke voordelen kunnen opleveren voor marktdeelnemers, waaronder individuele cryptoactivahouders. De waardeweergaven omvatten de externe, niet-intrinsieke waarde die door de betrokkenen of marktdeelnemers aan een cryptoactivum wordt toegeschreven, wat betekent dat de waarde subjectief is en louter gebaseerd is op de interesse van de koper van het cryptoactivum. Doordat zij de processen voor het aantrekken van kapitaal stroomlijnen en de concurrentie versterken, kunnen aanbiedingen van cryptoactiva ruimte scheppen voor een innovatieve en inclusieve financieringsmethode, onder meer voor het kleine en middelgrote ondernemingen. Wanneer zij als betaalmiddel worden gebruikt, kunnen cryptoactiva kansen bieden in termen van goedkopere, snellere en efficiëntere betalingen, met name op grensoverschrijdende basis, doordat het aantal tussenpersonen wordt beperkt.

Sommige cryptoactiva, met name die welke als financiële instrumenten in de zin van Richtlijn 2014/65/EU van het Europees Parlement en de Raad (4) kunnen worden aangemerkt, vallen binnen het toepassingsgebied van de bestaande wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten. Daarom is een volledige reeks regels van de Unie reeds van toepassing op uitgevers van dergelijke cryptoactiva en op ondernemingen die met dergelijke cryptoactiva verband houdende activiteiten verrichten.

Andere cryptoactiva vallen echter buiten het toepassingsgebied van de wetgevingshandelingen van Unie inzake financiële diensten. Momenteel bestaan er geen andere regels dan die met betrekking tot de bestrijding van het witwassen van geld voor het verrichten van diensten in verband met dergelijke niet-gereglementeerde cryptoactiva, onder meer voor de exploitatie van cryptoactivahandelsplatforms, het omwisselen van cryptoactiva voor geldmiddelen of andere cryptoactiva en de bewaring en het beheer van cryptoactiva namens cliënten. Door het ontbreken van dergelijke regels worden houders van dergelijke cryptoactiva aan risico's blootgesteld, met name in sectoren die niet onder de regels inzake consumentenbescherming vallen. Het ontbreken van dergelijke regels kan ook tot aanzienlijke risico's leiden voor de marktintegriteit, onder meer in de vorm van marktmisbruik en financiële criminaliteit. Om voor die risico's een oplossing te bieden, hebben sommige lidstaten specifieke regels ingevoerd voor alle, of een subset van, cryptoactiva die buiten de wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten vallen en overwegen andere lidstaten om op het gebied van cryptoactiva wetgeving vast te stellen.

Het ontbreken van een algemeen Uniekader voor cryptoactivamarkten kan bij gebruikers tot een gebrek aan vertrouwen in die activa leiden, hetgeen de ontwikkeling van een markt voor dergelijke activa aanzienlijk kan afremmen en kan leiden tot gemiste kansen in termen van innovatieve digitale diensten, alternatieve betaalinstrumenten of nieuwe financieringsbronnen voor ondernemingen in de Unie. Bovendien zouden ondernemingen die cryptoactiva gebruiken, geen rechtszekerheid hebben over de vraag hoe hun cryptoactiva in de verschillende lidstaten zouden worden behandeld, hetgeen hun inspanningen om cryptoactiva voor digitale innovatie te gebruiken, zou ondermijnen. Het feit dat er geen algemeen Uniekader voor cryptoactivamarkten is, kan ook leiden tot versnippering van de regelgeving, waardoor de mededinging op de interne markt verstoord zou raken, het voor aanbieders van cryptoactivadiensten moeilijker zou worden om hun activiteiten grensoverschrijdend op te schalen en er regelgevingsarbitrage zou kunnen gaan spelen. De cryptoactivamarkten zijn nog bescheiden in omvang en vormen nog geen bedreiging voor de financiële stabiliteit. De mogelijkheid bestaat echter dat een type van cryptoactiva die hun koers ten opzichte van een specifiek activum of een mand van activa willen stabiliseren, breed ingang vindt bij individuele houders, en dat een dergelijke ontwikkeling in de toekomst voor extra uitdagingen kan zorgen wat betreft de financiële stabiliteit, de goede werking van het betalingsverkeer, de transmissie van het monetaire beleid of de monetaire soevereiniteit.

Daarom is op Unieniveau een specifiek en geharmoniseerd kader voor cryptoactivamarkten noodzakelijk om specifieke regels vast te leggen voor cryptoactiva en daarmee verband houdende diensten en activiteiten die nog niet onder de wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten vallen. Een dergelijk kader moet innovatie en eerlijke concurrentie ondersteunen en tegelijk zorgen voor een hoog niveau van bescherming van individuele houders en voor de integriteit op de cryptoactivamarkten. Dankzij een helder kader zouden aanbieders van cryptoactivadiensten hun bedrijven grensoverschrijdend kunnen opschalen en zouden zij gemakkelijker toegang tot bankdiensten kunnen krijgen zodat zij hun activiteiten soepel kunnen uitoefenen. Een Uniekader voor cryptoactivamarkten moet voorzien in de evenredige behandeling van uitgevers van cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten, waardoor gelijke kansen worden geboden met betrekking tot markttoegang en de huidige en toekomstige ontwikkeling van cryptoactivamarkten. Ook moet dit kader de financiële stabiliteit en de goede werking van het betalingsverkeer bevorderen en een oplossing bieden voor risico's voor het monetaire beleid die zouden kunnen ontstaan doordat cryptoactiva hun koers proberen te stabiliseren ten opzichte van een specifiek activum of een mand van activa. Passende regelgeving houdt het concurrentievermogen van de lidstaten op de internationale financiële en technologische markten in stand en levert cliënten aanzienlijke voordelen op wat de toegang tot goedkopere, snellere en veiligere financiële diensten en vermogensbeheer betreft. Het Uniekader voor cryptoactivamarkten mag de onderliggende technologie niet reguleren. De wetgevingshandelingen van de Unie mogen geen onnodige en onevenredige regelgevingslasten voor het gebruik van technologie veroorzaken, aangezien de Unie en de lidstaten ernaar streven concurrerend te blijven op een globale markt.

De consensusmechanismen die worden gebruikt voor de validering van transacties in cryptoactiva kunnen ernstige nadelige gevolgen hebben voor het klimaat en voor het milieu. Dergelijke consensusmechanismen moeten daarom milieuvriendelijker oplossingen toepassen en ervoor zorgen dat uitgevers van cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten alle ernstige nadelige gevolgen voor het klimaat en het milieu adequaat identificeren en openbaar maken. Bij het bepalen of nadelige gevolgen ernstig zijn, moet rekening worden gehouden met het evenredigheidsbeginsel en met de omvang en het volume van het uitgegeven cryptoactivum. De bij Verordening (EU) nr. 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad (5) opgerichte Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Autoriteit voor effecten en markten, ESMA) moet daarom, in samenwerking met de bij Verordening (EU) nr. 1093/2010 van het Europees Parlement en de Raad (6) opgerichte Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Bankautoriteit, EBA), worden gemachtigd om ontwerpen van technische reguleringsnormen op te stellen tot nadere bepaling van de inhoud, methoden en presentatie van informatie inzake duurzaamheidsindicatoren met betrekking tot negatieve klimaat- en milieueffecten, en tot vaststelling van belangrijke energie-indicatoren. De ontwerpen van technische reguleringsnormen moeten ook zorgen voor samenhang tussen de informatie die openbaar wordt gemaakt door uitgevers van cryptoactiva en door aanbieders van cryptoactivadiensten. Bij het ontwikkelen van de ontwerpen van technische reguleringsnormen moet de ESMA rekening houden met de verschillende soorten consensusmechanismen die worden gebruikt voor de validering van transacties in cryptoactiva, de kenmerken ervan en de verschillen daartussen. De ESMA moet ook rekening houden met bestaande openbaarmakingsvereisten, zorgen voor complementariteit en consistentie en voorkomen dat de lasten voor ondernemingen toenemen.

De cryptoactivamarkten zijn mondiaal en dus inherent landsgrensoverschrijdend. Daarom moet de Unie de internationale inspanningen om de behandeling van cryptoactiva en cryptoactivadiensten op elkaar af te stemmen blijven ondersteunen via internationale organisaties of organen zoals de Raad voor financiële stabiliteit, het Bazels Comité voor bankentoezicht en de Financiëleactiegroep.

Wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten moeten gebaseerd zijn op het beginsel ‘dezelfde activiteiten, dezelfde risico's, dezelfde regels’ en een technologisch neutrale aanpak volgen. Daarom moeten onder bestaande wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten vallende cryptoactiva eerder onder het bestaande regelgevingskader dan onder deze verordening blijven vallen, ongeacht de technologie die voor de uitgifte of de overdracht ervan wordt gebruikt. Bijgevolg sluit deze verordening uitdrukkelijk cryptoactiva van haar toepassingsgebied uit die als financiële instrumenten in de zin van Richtlijn 2014/65/EU kunnen worden aangemerkt, cryptoactiva die kunnen worden aangemerkt als deposito's in de zin van Richtlijn 2014/49/EU van het Europees Parlement en de Raad (7), met inbegrip van gestructureerde deposito's in de zin van Richtlijn 2014/65/EU, cryptoactiva die kunnen worden aangemerkt als geldmiddelen in de zin van Richtlijn (EU) 2015/2366 van het Europees Parlement en de Raad (8), behalve indien zij kunnen worden aangemerkt als elektronischgeldtokens (‘e-moneytokens’), cryptoactiva die kunnen worden aangemerkt als securitisatieposities in de zin van Verordening (EU) 2017/2402 van het Europees Parlement en de Raad (9), en cryptoactiva die als schade- of levensverzekeringscontracten, pensioenproducten of -regelingen en socialezekerheidsregelingen kunnen worden aangemerkt. Gezien het feit dat elektronisch geld en geldmiddelen die in ruil voor elektronisch geld worden ontvangen, niet mogen worden behandeld als deposito's overeenkomstig Richtlijn 2009/110/EG van het Europees Parlement en de Raad (10), kunnen e-moneytokens niet worden behandeld als deposito's die zijn uitgesloten van het toepassingsgebied van deze verordening.

Deze verordening mag niet van toepassing zijn op unieke cryptoactiva die niet fungibel met andere cryptoactiva zijn, met inbegrip van digitale kunst en digitale verzamelobjecten. De waarde van dergelijke unieke en niet-fungibele cryptoactiva is toe te schrijven aan de unieke kenmerken van elk cryptoactivum en het nut ervan voor de houder van de token. Deze verordening mag evenmin van toepassing zijn op cryptoactiva die diensten of fysieke activa vertegenwoordigen die uniek en niet fungibel zijn, zoals productgaranties of onroerend goed. Hoewel unieke en niet-fungibele cryptoactiva op marktplaatsen kunnen worden verhandeld en speculatief kunnen worden geaccumuleerd, zijn zij niet gemakkelijk uitwisselbaar en kan de relatieve waarde van een dergelijk cryptoactivum ten opzichte van een ander, elk uniek, niet worden vastgesteld aan de hand van een vergelijking met een bestaande markt of een gelijkwaardig activum. Dergelijke kenmerken beperken de mate waarin die cryptoactiva financieel kunnen worden gebruikt, waardoor de risico's voor houders en het financiële stelsel worden beperkt en hun uitsluiting van het toepassingsgebied van deze verordening wordt gerechtvaardigd.

De fractionele delen van een uniek en niet-fungibel cryptoactivum mogen niet als uniek en niet-fungibel worden beschouwd. De uitgifte van cryptoactiva als niet-fungibele tokens in een grotere reeks of collectie moet worden beschouwd als een indicator van hun fungibiliteit. De loutere toekenning van een unieke identificatiecode aan een cryptoactivum volstaat op zich niet om het als uniek en niet-fungibel aan te merken. Om het cryptoactivum als uniek en niet-fungibel te kunnen beschouwen, moeten de activa of rechten waarop het betrekking heeft ook uniek en niet-fungibel zijn. De uitsluiting van unieke en niet-fungibele cryptoactiva van het toepassingsgebied van deze verordening laat de kwalificatie van dergelijke cryptoactiva als financiële instrumenten onverlet. Deze verordening moet ook van toepassing zijn op cryptoactiva die uniek en niet-fungibel lijken, maar waarvan de feitelijke kenmerken of de kenmerken die verband houden met hun feitelijke gebruik, deze ofwel fungibel ofwel niet uniek maken. In dat verband moeten de bevoegde autoriteiten bij de beoordeling en classificatie van cryptoactiva een inhoud-boven-vorm-benadering hanteren waarbij de kenmerken van het betrokken cryptoactivum en niet de aanduiding ervan door de uitgever bepalend zijn voor de classificatie.

Het is passend bepaalde intragroeptransacties en sommige publieke entiteiten van het toepassingsgebied van deze verordening uit te sluiten, aangezien zij geen risico's inhouden voor de beleggersbescherming, de marktintegriteit, de financiële stabiliteit, de goede werking van het betalingsverkeer, de transmissie van het monetaire beleid of de monetaire soevereiniteit. Tot de vrijgestelde publiekrechtelijke internationale organisaties behoren het Internationaal Monetair Fonds en de Bank voor Internationale Betalingen.

Digitale activa die worden uitgegeven door centrale banken die in hun hoedanigheid van monetaire autoriteit handelen, met inbegrip van centralebankgeld in digitale vorm, of cryptoactiva die worden uitgegeven door andere overheidsinstanties, waaronder centrale, regionale en lokale overheden, mogen niet worden onderworpen aan het Uniekader voor cryptoactivamarkten. Evenmin mogen aanverwante diensten die worden geleverd door dergelijke centrale banken die in hun hoedanigheid van monetaire autoriteit handelen of door andere overheidsinstanties, worden onderworpen aan dat Uniekader.

Om te zorgen voor een duidelijke afbakening tussen enerzijds onder deze verordening vallende cryptoactiva en anderzijds financiële instrumenten, moet de ESMA worden gemachtigd richtsnoeren uit te vaardigen over de criteria en voorwaarden voor de kwalificatie van cryptoactiva als financiële instrumenten. Die richtsnoeren moeten ook een beter begrip mogelijk maken van de gevallen waarin cryptoactiva die anders als uniek en niet fungibel met andere cryptoactiva worden beschouwd, als financiële instrumenten kunnen worden aangemerkt. Om een gemeenschappelijke aanpak voor de classificatie van cryptoactiva te bevorderen, moeten de EBA, de ESMA en de bij Verordening (EU) nr. 1094/2010 van het Europees Parlement en de Raad (11) opgerichte Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen; EIOPA) (de ‘Europese toezichthoudende autoriteiten’ of ‘ETA's’) discussies over een dergelijke classificatie bevorderen. De bevoegde autoriteiten moeten de ETA's om advies kunnen vragen over de classificatie van cryptoactiva, met inbegrip van classificaties die zijn voorgesteld door aanbieders of personen die verzoeken om toelating tot de handel. Aanbieders of personen die verzoeken om toelating tot de handel, zijn primair verantwoordelijk voor de correcte classificatie van cryptoactiva, die door de bevoegde autoriteiten kan worden aangevochten, zowel vóór de datum van publicatie van de aanbieding als op enig moment daarna. Indien de classificatie van een cryptoactivum onverenigbaar blijkt te zijn met deze verordening of andere relevante wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten, moeten de ETA's gebruikmaken van hun bevoegdheden uit hoofde van de Verordeningen (EU) nr. 1093/2010, (EU) nr. 1094/2010 en (EU) nr. 1095/2010 om een consistente en coherente benadering van een dergelijke classificatie te waarborgen.

Op grond van artikel 127, lid 2, vierde streepje, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) is één van de via het Europees Stelsel van centrale banken (ESCB) uit te voeren fundamentele taken, het bevorderen van een goede werking van het betalingsverkeer. De Europese Centrale Bank (ECB) kan, op grond van artikel 22 van Protocol nr. 4 van de statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank als gehecht aan de Verdragen, verordeningen vaststellen ter verzekering van doelmatige en deugdelijke verrekenings- en betalingssystemen binnen de Unie en met derde landen. Daartoe heeft de ECB verordeningen vastgesteld betreffende vereisten voor systeemkritische betalingssystemen. Deze verordening doet geen afbreuk aan de verantwoordelijkheden van de ECB en de nationale centrale banken in het ESCB ter verzekering van doelmatige en deugdelijke clearing- en betalingssystemen binnen de Unie en met derde landen. Bijgevolg moeten de EBA, de ESMA en de ECB bij het opstellen van de betrokken ontwerpen van technische standaarden uit hoofde van deze verordening nauw samenwerken, mede om het ontstaan van parallelle regelgeving te voorkomen. Voorts is het van cruciaal belang dat de ECB en de nationale centrale banken toegang hebben tot informatie bij het vervullen van hun taken die verband houden met het toezicht op betalingssystemen, met inbegrip van de clearing van betalingen. Bovendien mag deze verordening geen afbreuk doen aan Verordening (EU) nr. 1024/2013 van de Raad (12) en moet zij op zodanige wijze worden uitgelegd dat zij niet in strijd is met die verordening.

Elke wetgevingshandeling die op het gebied van cryptoactiva wordt aangenomen, moet specifiek en toekomstbestendig zijn, moet gelijke tred kunnen houden met innovatie en technologische ontwikkelingen en moet gebaseerd zijn op een stimulansgerichte benadering. De termen ‘cryptoactiva’ en ‘distributed-ledger-technologie’ moeten dan ook zo ruim mogelijk worden gedefinieerd zodat alle soorten cryptoactiva worden bestreken die momenteel buiten het toepassingsgebied van de wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten vallen. Elke op het gebied van cryptoactiva vastgestelde wetgevingshandeling moet ook bijdragen aan de doelstelling van de bestrijding van het witwassen van geld en terrorismefinanciering. Om die reden moeten entiteiten die binnen het toepassingsgebied van deze verordening vallende diensten aanbieden, ook voldoen aan de toepasselijke Unieregels ter bestrijding van het witwassen van geld en terrorismefinanciering, waarin internationale normen zijn opgenomen.

Digitale activa die niet aan andere houders kunnen worden overgedragen, vallen niet onder de definitie van cryptoactiva. Daarom moeten digitale activa die alleen door de uitgever of de aanbieder worden aanvaard en die technisch onmogelijk rechtstreeks aan andere houders kunnen worden overgedragen, van het toepassingsgebied van deze verordening worden uitgesloten. Een voorbeeld van dergelijke digitale activa is onder meer systemen voor cliëntenbinding waarbij verzamelde punten alleen tegen een beloning kunnen worden geruild met de uitgever of aanbieder van die punten.

Deze verordening classificeert de cryptoactiva in drie typen, die van elkaar moeten worden onderscheiden en aan verschillende vereisten moeten worden onderworpen, afhankelijk van de risico's die zij inhouden. De classificatie is gebaseerd op de vraag of de cryptoactiva hun waarde trachten te stabiliseren door te verwijzen naar andere activa. Het eerste type bestaat uit cryptoactiva die beogen hun waarde te stabiliseren door te verwijzen naar slechts één officiële valuta. De functie van dergelijke cryptoactiva gelijkt sterkt op de functie van elektronisch geld zoals gedefinieerd in Richtlijn 2009/110/EG. Net zoals elektronisch geld zijn dergelijke cryptoactiva een elektronisch vervangmiddel voor munten en bankbiljetten en worden zij waarschijnlijk gebruikt om betalingen te doen. Die cryptoactiva moeten in deze verordening worden gedefinieerd als ‘e-moneytokens’. Het tweede type cryptoactiva betreft ‘activagerelateerde tokens’, die beogen hun waarde te stabiliseren door te verwijzen naar een andere waarde of recht, of een combinatie daarvan, waaronder een of meer officiële valuta's. Dat tweede type omvat alle andere cryptoactiva dan e-moneytokens, waarvan de waarde door activa wordt gedekt, teneinde omzeiling te voorkomen en deze verordening toekomstbestendig te maken. Tot slot betreft het derde type andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens, waar een grote verscheidenheid aan cryptoactiva onder valt, waaronder gebruikstokens.

Ondanks hun gelijkenissen verschillen elektronisch geld en naar een officiële valuta verwijzende cryptoactiva momenteel op een aantal belangrijke punten. Houders van elektronisch geld zoals gedefinieerd in Richtlijn 2009/110/EG krijgen altijd een vordering op de uitgever van elektronisch geld en hebben een contractueel recht om hun elektronisch geld te allen tijde en tegen de nominale waarde van die valuta te laten terugbetalen. Daarentegen bieden sommige naar een officiële valuta verwijzende cryptoactiva de houders daarvan geen dergelijke vordering op de uitgevers van dergelijke cryptoactiva en kunnen zij buiten het toepassingsgebied van Richtlijn 2009/110/EG vallen. Andere naar een officiële valuta verwijzende cryptoactiva bieden geen vordering tegen nominale waarde van de valuta waarnaar zij verwijzen, of beperken de periode voor terugbetaling. Het feit dat houders van dergelijke cryptoactiva geen vordering hebben op de uitgevers van dergelijke cryptoactiva of dat die vordering niet tegen nominale waarde is van de valuta waarnaar die cryptoactiva verwijzen, kan het vertrouwen van houders van die cryptoactiva ondermijnen. Daarom moet, om te voorkomen dat de in Richtlijn 2009/110/EG vastgestelde regels worden omzeild, een definitie van e-moneytokens zo ruim mogelijk zijn, zodat zij alle types cryptoactiva bestrijkt die verwijzen naar één officiële valuta. Bovendien moet worden voorzien in strikte voorwaarden voor de uitgifte van e-moneytokens, waaronder een verplichting dat e-moneytokens worden uitgegeven door een op grond van Richtlijn nr. 2013/36/EU van het Europees Parlement en de Raad (13) vergunde kredietinstelling of door een op grond van Richtlijn 2009/110/EG vergunde instelling voor elektronisch geld. Om diezelfde reden moeten uitgevers van e-moneytokens ervoor zorgen dat de houders van die tokens gebruik kunnen maken van hun recht om hun tokens te allen tijde tegen de nominale waarde te laten terugbetalen in de valuta waarnaar die tokens verwijzen. Omdat e-moneytokens ook cryptoactiva zijn en ook in termen van bescherming van individuele houders en marktintegriteit nieuwe uitdagingen kunnen doen ontstaan die specifiek met cryptoactiva verband houden, moeten zij ook worden onderworpen aan de in deze verordening vastgestelde regels om een oplossing te bieden voor die uitdagingen.

Gezien de uiteenlopende risico's en kansen die cryptoactiva doen ontstaan, moeten regels worden bepaald voor aanbieders van en personen die om toelating verzoeken tot de handel van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens en e-moneytokens, alsook voor uitgevers van activagerelateerde tokens en e-moneytokens. Uitgevers van cryptoactiva zijn entiteiten die zeggenschap hebben over de creatie van cryptoactiva. Gezien de uiteenlopende risico's en kansen die cryptoactiva doen ontstaan, moeten regels worden bepaald voor aanbieders van en personen die om toelating verzoeken tot de handel van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens en e-moneytokens, alsook voor uitgevers van activagerelateerde tokens en e-moneytokens. Uitgevers van cryptoactiva zijn entiteiten die zeggenschap hebben over de creatie van cryptoactiva.

Specifieke regels moeten worden vastgesteld voor entiteiten die cryptoactivadiensten aanbieden. Een eerste categorie van dergelijke diensten omvat het exploiteren van een cryptoactivahandelsplatform, het omwisselen van cryptoactiva voor geldmiddelen of voor andere cryptoactiva het namens cliënten bewaren en beheren van cryptoactiva, en het namens cliënten verstrekken van overdrachtdiensten voor cryptoactiva. Een tweede categorie van dergelijke diensten omvat het plaatsen van cryptoactiva, het namens cliënten ontvangen of doorgeven van cryptoactivaorders, het namens cliënten uitvoeren van cryptoactivaorders, het verlenen van advies betreffende cryptoactiva en het verzorgen van portefeuillebeheer van cryptoactiva. Eenieder die cryptoactivadiensten op professionele basis aanbiedt, moet worden beschouwd als een ‘aanbieder van cryptoactivadiensten’.

Deze verordening moet van toepassing zijn op natuurlijke en rechtspersonen en bepaalde andere ondernemingen, en op de cryptoactivagerelateerde diensten en activiteiten die zij verrichten, aanbieden of waar zij direct dan wel indirect zeggenschap over hebben, ook wanneer een deel van dergelijke activiteiten of diensten op gedecentraliseerde wijze wordt verricht. Indien cryptoactivadiensten op volledig gedecentraliseerde wijze worden aangeboden zonder enige tussenpersoon, mogen zij niet binnen het toepassingsgebied van deze verordening vallen. Deze verordening heeft betrekking op de rechten en verplichtingen die van toepassing zijn op uitgevers van cryptoactiva, aanbieders, personen die verzoeken om toelating van cryptoactiva tot de handel en op aanbieders van cryptoactivadiensten. Indien cryptoactiva geen identificeerbare uitgever hebben, mogen zij niet binnen het toepassingsgebied van titel II, III of IV van deze verordening vallen. Aanbieders van cryptoactivadiensten die diensten met betrekking tot dergelijke cryptoactiva aanbieden, moeten echter wel onder deze verordening vallen.

Om ervoor te zorgen dat de bevoegde autoriteiten alle aanbiedingen aan het publiek van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens die potentieel een financiële toepassing hebben of elke toelating van cryptoactiva tot de handel op een cryptoactivahandelsplatform (‘toelating tot de handel’) in de Unie correct kunnen monitoren en daarop toezicht kunnen houden, moeten alle aanbieders of personen die verzoeken om toelating tot de handel, rechtspersonen zijn.

Om hun bescherming te garanderen, moeten individuele aspirant-cryptoactivahouders worden geïnformeerd over de kenmerken, functies en risico's van de cryptoactiva die zij voornemens zijn aan te kopen. Indien aanbieders of personen die verzoeken om toelating tot de handel andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens in de Unie aan het publiek willen aanbieden of indien zij om toelating van dergelijke cryptoactiva tot de handel verzoeken, moeten zij een informatiedocument (een ‘cryptoactivawitboek’) met verplichte vermeldingen opstellen, daarvan kennis geven aan hun bevoegde autoriteit en dat publiceren. Dit cryptoactivawitboek moet algemene informatie bevatten over de uitgever, de aanbieder of de persoon die verzoekt om toelating tot de handel, over het met het opgehaalde kapitaal uit te voeren project, over de aanbieding aan het publiek van cryptoactiva of hun toelating tot de handel, over de aan de cryptoactiva verbonden rechten en verplichtingen, over de onderliggende technologie die voor dergelijke cryptoactiva wordt gebruikt en de daaraan verbonden risico's. Het cryptoactivawitboek hoeft echter geen beschrijving bevatten van risico's die onvoorzienbaar en zeer onwaarschijnlijk zijn. De informatie in het cryptoactivawitboek alsook in de relevante reclame-uitingen, zoals reclameboodschappen en marketingmededelingen, ook via nieuwe kanalen zoals socialemediaplatforms, moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn. De reclameboodschappen en het marketingmateriaal moeten stroken met de informatie in het cryptoactivawitboek.

Cryptoactivawitboeken en de samenvattingen daarvan, en de exploitatieregels van cryptoactivahandelsplatforms worden opgesteld in ten minste één van de officiële talen van de lidstaat van herkomst en van een lidstaat van ontvangst dan wel in een taal die gangbaar is in de internationale financiële wereld. Ten tijde van de vaststelling van deze verordening is de Engelse taal de taal die gangbaar is in de internationale financiële wereld, maar dit zou in de toekomst kunnen veranderen.

Om een evenredige aanpak te waarborgen, mogen de vereisten van deze verordening niet van toepassing zijn op de aanbieding aan het publiek van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens die kosteloos worden aangeboden of die automatisch worden gecreëerd als beloning voor het onderhoud van een distributed ledger of de validatie van transacties in het kader van een consensusmechanisme. Bovendien mogen de vereisten van deze verordening evenmin van toepassing zijn op de aanbieding van gebruikstokens die toegang bieden tot een bestaand goed of een bestaande dienst, waardoor de houder het goed kan ophalen of de dienst kan gebruiken of en wanneer de houder van de cryptoactiva het recht heeft ze enkel te gebruiken in ruil voor goederen en diensten in een beperkt netwerk van handelaren met contractuele regelingen met de aanbieder. Dergelijke vrijstellingen mogen geen betrekking hebben op cryptoactiva die opgeslagen goederen vertegenwoordigen die niet bedoeld zijn om na de aankoop door de koper te worden opgehaald. Evenmin mag de vrijstelling voor beperkte netwerken van toepassing zijn op cryptoactiva die typisch zijn ontworpen voor een voortdurend groeiend netwerk van dienstaanbieders. De vrijstelling voor beperkte netwerken moet door de bevoegde autoriteit worden beoordeeld telkens wanneer een aanbieding, of de geaggregeerde waarde van meer dan één aanbieding, een bepaalde drempel overschrijdt, wat betekent dat een nieuwe aanbieding niet automatisch in aanmerking mag komen voor een vrijstelling van een eerdere aanbieding. Die vrijstellingen mogen niet langer van toepassing zijn wanneer de aanbieder, of een andere persoon die namens de aanbieder handelt, meedeelt dat de aanbieder voornemens is om te verzoeken om toelating tot de handel of wanneer de vrijgestelde cryptoactiva tot de handel worden toegelaten.

Om te zorgen voor een evenredige aanpak, mogen de vereisten van deze verordening om een cryptoactivawitboek op te stellen en te publiceren, niet gelden voor aanbiedingen van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens die aan minder dan 150 personen per lidstaat worden aangeboden, of die uitsluitend worden aangeboden aan gekwalificeerde beleggers wanneer de cryptoactiva uitsluitend door dergelijke gekwalificeerde beleggers mogen worden gehouden. Kleine en middelgrote ondernemingen en aan start-ups mogen niet onderworpen worden aan buitensporige en onevenredige administratieve lasten. Aanbiedingen aan het publiek van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens in de Unie waarvan de totale tegenprestatie over een periode van twaalf maanden een bedrag van 1 000 000 EUR niet overschrijdt, moeten eveneens worden vrijgesteld van de verplichting om een cryptoactivawitboek op te stellen.

De loutere toelating tot de handel of de publicatie van bied- en laatprijzen mag op zich niet worden beschouwd als een aanbieding aan het publiek van cryptoactiva. Een dergelijke toelating of publicatie mag alleen een aanbieding aan het publiek van cryptoactiva vormen indien zij een mededeling omvat die een aanbieding aan het publiek in de zin van deze verordening vormt.

Hoewel sommige aanbiedingen van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens zijn vrijgesteld van verschillende verplichtingen van deze verordening, blijven wetgevingshandelingen van de Unie die consumentenbescherming waarborgen, zoals Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad (14) of Richtlijn 93/13/EEG van de Raad (15), en alle daarin vervatte informatieverplichtingen, van toepassing op die aanbiedingen aan het publiek van cryptoactiva indien zij betrekkingen tussen ondernemingen en consumenten betreffen..

Indien een aanbieding aan het publiek betrekking heeft op gebruikstokens voor goederen die nog niet bestaan of voor diensten die nog niet in bedrijf zijn, mag de looptijd van de aanbieding aan het publiek als beschreven in het cryptoactivawitboek niet meer dan twaalf maanden bedragen. Die beperking van de looptijd van de aanbieding aan het publiek staat los van het moment waarop de goederen of diensten tot stand komen of operationeel worden en door de houder van een gebruikstoken kunnen worden gebruikt na afloop van de aanbieding aan het publiek.

Om toezicht mogelijk te maken, moeten aanbieders en personen die verzoeken om toelating tot de handel van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens, voordat cryptoactiva in de Unie aan het publiek worden aangeboden of voordat die cryptoactiva tot de handel op een cryptoactivahandelsplatform worden toegelaten, van hun cryptoactivawitboek en, op verzoek van de bevoegde autoriteit, van hun reclame-uitingen kennis geven aan de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar zij hun statutaire zetel hebben of, indien zij geen statutaire zetel in de Unie hebben, van de lidstaat waar zij een bijkantoor hebben. Aanbieders die in een derde land zijn gevestigd, moeten kennis geven van hun cryptoactivawitboek en, op verzoek van de bevoegde autoriteit, van hun reclame-uitingen, aan de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar zij voornemens zijn de cryptoactiva aan te bieden.

De exploitant van een handelsplatform moet verantwoordelijk zijn voor het voldoen aan de vereisten van titel II van deze verordening wanneer cryptoactiva op eigen initiatief tot de handel zijn toegelaten en het cryptoactivawitboek nog niet is gepubliceerd in de door deze verordening vereiste gevallen. De exploitant van een handelsplatform moet ook verantwoordelijk zijn voor het voldoen aan die vereisten wanneer hij daartoe een schriftelijke overeenkomst heeft gesloten met de persoon die verzoekt om toelating tot de handel. De persoon die verzoekt om toelating tot de handel, moet verantwoordelijk blijven wanneer hij de exploitant van het handelsplatform onjuiste of misleidende informatie verstrekt. De persoon die verzoekt om toelating tot de handel, moet ook verantwoordelijk blijven voor aangelegenheden die niet aan de exploitant van het handelsplatform zijn gedelegeerd.

Om onnodige administratieve lasten te vermijden, mag van de bevoegde autoriteiten niet worden verlangd dat zij een cryptoactivawitboek goedkeuren vóór de publicatie ervan. De bevoegde autoriteiten moeten echter de bevoegdheid hebben om te verzoeken om wijzigingen van het cryptoactivawitboek en van alle reclame-uitingen en, indien nodig, te verzoeken om de opname van aanvullende informatie in het cryptoactivawitboek.

De bevoegde autoriteiten moeten een aanbieding aan het publiek van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens of de toelating van dergelijke cryptoactiva tot de handel kunnen opschorten of verbieden indien een dergelijke aanbieding aan het publiek of toelating tot de handel niet voldoet aan de toepasselijke vereisten van deze verordening, onder meer indien het cryptoactivawitboek of de reclame-uitingen niet correct, niet duidelijk of misleidend zijn. Ook moeten de bevoegde autoriteiten de bevoegdheid hebben om op hun website dan wel via een persbericht ervoor te waarschuwen dat de aanbieder of de persoon die verzoekt om toelating tot de handel, die vereisten niet in acht heeft genomen.

Cryptoactivawitboeken waarvan correct is kennisgegeven aan een bevoegde autoriteit en reclame-uitingen moeten worden gepubliceerd. Na een dergelijke publicatie moeten aanbieders en personen die om toelating tot de handel van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens verzoeken, die cryptoactiva in de hele Unie kunnen aanbieden en kunnen verzoeken om toelating tot de handel van dergelijke cryptoactiva in de Unie.

Aanbieders van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens moeten beschikken over doeltreffende regelingen om de tijdens hun aanbieding aan het publiek opgehaalde geldmiddelen of andere cryptoactiva te monitoren en veilig te stellen. Die regelingen moeten er ook voor zorgen dat geldmiddelen of andere cryptoactiva die bij houders of aspirant-houders zijn opgehaald, zo spoedig mogelijk naar behoren worden teruggegeven wanneer een aanbieding aan het publiek om eender welke reden wordt geannuleerd. De aanbieder moet ervoor zorgen dat de tijdens de aanbieding aan het publiek opgehaalde geldmiddelen of andere cryptoactiva worden bewaard door een derde.

Om verder te zorgen voor de bescherming van individuele cryptoactivahouders, moeten individuele houders die andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens verwerven, hetzij rechtstreeks van de aanbieder, hetzij via een aanbieder van cryptoactivadiensten die de cryptoactiva namens de aanbieder plaatst, gedurende een periode van 14 dagen na de verwerving ervan een herroepingsrecht krijgen. Om ervoor te zorgen dat een in de tijd beperkte aanbieding aan het publiek van cryptoactiva vlot kan worden afgerond, mag dit herroepingsrecht door de individuele houders niet worden uitgeoefend na het einde van de intekenperiode. Voorts mag het herroepingsrecht niet gelden indien andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens tot de handel worden toegelaten, omdat in dat geval de koers van dergelijke cryptoactiva afhangt van de schommelingen op de cryptoactivamarkten. Wanneer de individuele houder krachtens deze verordening een herroepingsrecht heeft, mag het herroepingsrecht uit hoofde van Richtlijn 2002/65/EG van het Europees Parlement en van de Raad (16) niet van toepassing zijn.

Aanbieders en personen die verzoeken om toelating tot de handel in andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens, moeten eerlijk, rechtvaardig en professioneel handelen, moeten op een correcte, heldere en niet-misleidende wijze communiceren met houders en aspirant-houders van cryptoactiva, moeten belangenconflicten vaststellen, voorkomen, beheren en openbaar maken, en moeten beschikken over effectieve administratieve regelingen om ervoor te zorgen dat hun systemen en beveiligingsprotocollen aan de Unienormen voldoen. Om de bevoegde autoriteiten in hun toezichthoudende verantwoordelijkheden bij te staan, moet de ESMA, in nauwe samenwerking met de EBA, worden gemachtigd om voor die systemen en beveiligingsprotocollen richtsnoeren uit te vaardigen waarin die Unienormen nader worden ingevuld.

Om cryptoactivahouders verder te beschermen, moeten ten aanzien van de informatie die in het cryptoactivawitboek aan het publiek wordt verstrekt, regels inzake civielrechtelijke aansprakelijkheid gelden voor aanbieders en personen die verzoeken om toelating tot de handel en leden van hun leidinggevend orgaan.

Activagerelateerde tokens kunnen breed ingang vinden bij houders om waarde over te dragen of als ruilmiddel, en houden dus, in vergelijking met andere cryptoactiva, verhoogde risico's in wat betreft de bescherming van cryptoactivahouders, met name individuele houders, en de marktintegriteit. Voor uitgevers van activagerelateerde tokens moeten dan ook strengere voorwaarden gelden dan voor uitgevers van andere cryptoactiva.

Wanneer een cryptoactivum onder de definitie van een activagerelateerde token of e-moneytoken valt, moeten titel III of IV van deze verordening van toepassing zijn, ongeacht de wijze waarop de uitgever voornemens is het cryptoactivum te ontwerpen, met inbegrip van het mechanisme voor het handhaven van een stabiele waarde van het cryptoactivum. Hetzelfde geldt voor zogenoemde algoritmische ‘stablecoins’, die beogen een stabiele waarde te behouden ten opzichte van een officiële valuta of ten opzichte van een of meer activa door middel van protocollen die het aanbod van dergelijke cryptoactiva verhogen of verlagen in reactie op veranderingen in de vraag. Aanbieders of personen die verzoeken om toelating tot de handel van algoritmische cryptoactiva die niet beogen de waarde van de cryptoactiva te stabiliseren door te verwijzen naar een of meer activa, moeten in elk geval voldoen aan titel II van deze verordening.

Om te zorgen voor een goed toezicht op en een goede monitoring van aanbiedingen aan het publiek van activagerelateerde tokens, moeten uitgevers van activagerelateerde tokens een statutaire zetel in de Unie hebben.

Aanbiedingen aan het publiek van activagerelateerde tokens in de Unie of verzoeken om toelating van dergelijke cryptoactiva tot de handel mogen alleen toegestaan zijn indien de bevoegde autoriteit aan de uitgever van dergelijke cryptoactiva daartoe een vergunning heeft afgegeven en het relevante cryptoactivawitboek heeft goedgekeurd. Het vergunningvereiste mag echter niet gelden indien de activagerelateerde tokens alleen worden aangeboden aan gekwalificeerde beleggers of indien de aanbieding aan het publiek van de activagerelateerde tokens lager is dan 5 000 000 EUR. In die gevallen moet van de uitgever van dergelijke activagerelateerde tokens wel nog steeds worden verlangd dat hij een cryptoactivawitboek opstelt om kopers in kennis te stellen van de kenmerken en risico's van de activagerelateerde tokens en moet tevens van hem worden verlangd dat hij vóór de publicatie van het cryptoactivawitboek van dit cryptoactivawitboek kennis geeft aan de bevoegde autoriteit.

Op grond van Richtlijn 2013/36/EU vergunde kredietinstellingen mogen geen andere vergunning uit hoofde van deze verordening nodig hebben om activagerelateerde tokens aan te bieden of om te verzoeken om toelating van daarvan tot de handel. De overeenkomstig die richtlijn vastgestelde nationale procedures moeten van toepassing zijn, maar moeten worden aangevuld met een verplichting om de bevoegde autoriteit van de krachtens deze verordening aangewezen lidstaat van herkomst in kennis te stellen van de elementen aan de hand waarvan die autoriteit kan nagaan of de uitgever in staat is om activagerelateerde tokens aan te bieden of om toelating tot de handel daarvan te verzoeken. Kredietinstellingen die activagerelateerde tokens aanbieden of om toelating tot de handel daarvan verzoeken, moeten onderworpen zijn aan alle vereisten die van toepassing zijn op uitgevers van activagerelateerde tokens, met uitzondering van vergunningsvereisten, eigenvermogensvereisten en de goedkeuringsprocedure met betrekking tot gekwalificeerde aandeelhouders, aangezien die aangelegenheden onder Richtlijn 2013/36/EU en Verordening (EU) nr. 575/2013 van het Europees Parlement en de Raad (17) vallen. Een door een dergelijke kredietinstelling opgesteld cryptoactivawitboek moet vóór publicatie door de bevoegde autoriteit van de lidstaat van herkomst worden goedgekeurd. Kredietinstellingen die vergund zijn op grond van de nationaalrechtelijke bepalingen tot omzetting van Richtlijn 2013/36/EU en die activagerelateerde tokens aanbieden of om tot de handel daarvan verzoeken, moeten onderworpen zijn aan de overeenkomstig die richtlijn en deze verordening uiteengezette administratieve bevoegdheden, waaronder een beperking of begrenzing van de bedrijfsactiviteiten van een kredietinstelling en een opschorting van of verbod op een aanbieding van activagerelateerde tokens aan het publiek. Wanneer de verplichtingen die uit hoofde van deze verordening op dergelijke kredietinstellingen van toepassing zijn, overlappen met die van Richtlijn 2013/36/EU, moeten de kredietinstellingen voldoen aan de specifiekere of strengere vereisten, zodat beide sets regelgeving worden nageleefd. De kennisgevingsprocedure voor kredietinstellingen die voornemens zijn op grond van deze verordening activagerelateerde tokens aan te bieden of om toelating tot de handel daarvan te verzoeken, mag geen afbreuk doen aan de nationaalrechtelijke bepalingen tot omzetting van Richtlijn 2013/36/EU die procedures uiteenzetten voor de vergunningverlening aan kredietinstellingen voor het verrichten van de in bijlage I bij die richtlijn vermelde diensten.

Een bevoegde autoriteit moet een vergunning weigeren op objectieve en aantoonbare gronden, ook indien het bedrijfsmodel van de aanvragende uitgever van activagerelateerde tokens een ernstige bedreiging kan vormen voor de marktintegriteit, de financiële stabiliteit of de goede werking van het betalingsverkeer. De bevoegde autoriteit moet, voordat zij een vergunning toekent of weigert, de EBA, de ESMA en de ECB raadplegen en, indien de uitgever is gevestigd in een lidstaat waarvan de euro niet de officiële valuta is of indien de activagerelateerde tokens verwijzen naar een andere officiële valuta van een lidstaat dan de euro, de centrale bank van die lidstaat. Niet-bindende adviezen van de EBA en de ESMA moeten betrekking hebben op de classificatie van het cryptoactivum, terwijl de ECB en, in voorkomend geval, de centrale bank van de betrokken lidstaat de bevoegde autoriteit een advies moeten verstrekken over de risico's voor de financiële stabiliteit, de goede werking van het betalingsverkeer, de transmissie van het monetaire beleid of monetaire soevereiniteit. De bevoegde autoriteiten moeten de vergunning weigeren indien de ECB of de centrale bank van een lidstaat een negatief advies uitbrengt op grond van een risico voor de goede werking van het betalingsverkeer, de transmissie van het monetaire beleid of de monetaire soevereiniteit. Indien een vergunning wordt verleend aan een aanvragende uitgever van activagerelateerde tokens, moet het door die uitgever opgestelde cryptoactivawitboek ook worden geacht te zijn goedgekeurd. De vergunning die de bevoegde autoriteit verleent, moet gelden in de hele Unie en moet de uitgever van activagerelateerde tokens in staat stellen die cryptoactiva op de interne markt aan te bieden en om toelating daarvan tot de handel te vragen. Evenzo moet ook het cryptoactivawitboek gelden voor de hele Unie, zonder dat lidstaten de mogelijkheid hebben om aanvullende vereisten op te leggen.

In verschillende gevallen waarin de ECB uit hoofde van deze verordening wordt geraadpleegd, dient haar advies bindend te zijn voor zover het een bevoegde autoriteit verplicht een vergunning van de uitgever van activagerelateerde tokens te weigeren, in te trekken of te beperken, of om specifieke maatregelen op te leggen aan de uitgever van activagerelateerde tokens. Artikel 263, eerste alinea, VWEU bepaalt dat het Hof van Justitie van de Europese Unie (het ‘Hof van Justitie’) de wettigheid nagaat van handelingen van de ECB voor zover het geen aanbevelingen of adviezen betreft. In herinnering moet echter worden gebracht dat het aan het Hof staat om die bepaling uit te leggen in het licht van de inhoud en de gevolgen van een advies van de ECB.

Om te zorgen voor de bescherming van individuele houders moeten uitgevers van dergelijke tokens steeds volledige, correcte, duidelijke en niet-misleidende informatie aan houders van activagerelateerde tokens verstrekken. Cryptoactivawitboeken voor activagerelateerde tokens moeten informatie bevatten over het stabiliseringsmechanisme, over het beleggingsbeleid van de reserveactiva, de regelingen voor de bewaring van de reserveactiva en over de rechten van houders.

Naast de in het cryptoactivawitboek verstrekte informatie moeten uitgevers van activagerelateerde tokens aan houders van dergelijke tokens op doorlopende basis informatie verschaffen. Meer bepaald moeten zij het bedrag aan in omloop zijnde activagerelateerde tokens en de waarde en samenstelling van de reserveactiva op hun website openbaar maken. Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten ook elke gebeurtenis openbaar maken die een significante impact op de waarde van de activagerelateerde tokens of de reserveactiva heeft of dreigt te hebben, ongeacht of die cryptoactiva tot de handel zijn toegelaten.

Om individuele houders te beschermen, moeten uitgevers van activagerelateerde tokens steeds eerlijk, rechtvaardig en professioneel handelen en in het belang van de houders van activagerelateerde tokens. Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten ook voorzien in een duidelijke procedure voor de behandeling van klachten van houders van activagerelateerde tokens.

Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten een beleid uitwerken voor het identificeren, voorkomen, beheren en openbaar maken van belangenconflicten die zich kunnen voordoen in hun betrekkingen met hun aandeelhouders of leden, of met alle aandeelhouders of leden die, direct of indirect, een gekwalificeerde deelneming in de uitgevers hebben, of met de leden van hun leidinggevend orgaan, hun werknemers, houders van activagerelateerde tokens of externe dienstverrichters kunnen voordoen.

Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten beschikken over robuuste governanceregelingen, waaronder een duidelijke organisatiestructuur met welomschreven, transparante en samenhangende verantwoordelijkheden en effectieve procedures voor het identificeren, beheren, monitoren en rapporteren van de risico's waaraan zij blootstaan of bloot kunnen komen te staan. De leden van het leidinggevende orgaan van dergelijke uitgevers moeten deskundig en betrouwbaar zijn en mogen met name niet veroordeeld zijn voor een strafbaar feit op het gebied van het witwassen van geld of terrorismefinanciering of voor enig ander strafbaar feit dat hun goede reputatie zou aantasten. De aandeelhouders of leden, natuurlijke of rechtspersonen die, direct of indirect, een gekwalificeerde deelneming in dergelijke uitgevers hebben, moeten een voldoende goede reputatie hebben en mogen met name niet veroordeeld zijn voor een strafbaar feit in verband met het witwassen van geld of terrorismefinanciering of enig ander strafbaar feit dat hun goede reputatie zou aantasten. Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten ook middelen inzetten die evenredig zijn aan de schaal van hun activiteiten, en moeten steeds zorgen voor de continuïteit en regelmatigheid bij de uitvoering van hun activiteiten. Daartoe moeten uitgevers van activagerelateerde tokens een bedrijfscontinuïteitsplan vaststellen dat er, in het geval van een verstoring van hun systemen en procedures, voor moet zorgen dat hun kernactiviteiten met betrekking tot de activagerelateerde token worden uitgevoerd. Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten ook over stevige internecontrolemechanismen en doeltreffende risicobeheersprocedures beschikken, alsook over een systeem dat de integriteit en de vertrouwelijkheid van de ontvangen informatie waarborgt. Die verplichtingen beogen de bescherming van houders van activagerelateerde tokens, met name individuele houders, te waarborgen zonder onnodige belemmeringen op te werpen.

Uitgevers van activagerelateerde tokens bevinden zich doorgaans in het knooppunt van een netwerk van entiteiten die de uitgifte van dergelijke cryptoactiva, de overdracht ervan en de distributie onder de houders ervan verzorgen. Van uitgevers van activagerelateerde tokens moet dan ook worden verlangd dat zij met derde entiteiten passende contractuele regelingen opzetten en in stand houden die het stabiliseringsmechanisme en de belegging van de reserveactiva die de waarde van de tokens dekken, de bewaring van dergelijke reserveactiva en, in voorkomend geval, de distributie van de activagerelateerde tokens aan het publiek zeker stellen.

Om de risico's voor de financiële stabiliteit van het bredere financiële bestel aan te pakken, moeten uitgevers van activagerelateerde tokens aan eigenvermogensvereisten worden onderworpen. Die vereisten moeten evenredig zijn aan de omvang van de uitgifte van de activagerelateerde tokens en moeten dan ook worden berekend als een percentage van de activareserve die de waarde van de activagerelateerde tokens dekt. Bevoegde autoriteiten moeten evenwel het vereiste bedrag aan eigen vermogen kunnen optrekken op basis van onder meer de evaluatie van de risicobeheersprocedure en de internecontrolemechanismen van de uitgever, de kwaliteit en volatiliteit van de activareserve die de activagerelateerde tokens dekt of de geaggregeerde waarde van en de geaggregeerde hoeveelheid transacties die in activagerelateerde tokens worden afgewikkeld.

Om hun aansprakelijkheid jegens houders van activagerelateerde tokens te dekken, moeten uitgevers van activagerelateerde tokens een activareserve aanleggen en aanhouden die overeenstemt met door een dergelijke aansprakelijkheid weerspiegelde risico's. De activareserve moet worden gebruikt in het voordeel van de houders van de activagerelateerde tokens indien de uitgever niet in staat is zijn verplichtingen ten opzichte van de houders na te komen, zoals bij insolventie. De activareserve moet dusdanig worden samengesteld en beheerd dat de markt- en valutarisico's gedekt zijn. Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten zorgen voor het prudente beheer van de activareserve en moeten er met name voor zorgen dat de waarde van de reserve ten minste de overeenkomstige waarde van de tokens in omloop bedraagt en dat veranderingen in de reserve adequaat worden beheerd om ongunstige effecten op de markten voor de reserveactiva te voorkomen. Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten dan ook duidelijke en gedetailleerde beleidslijnen hanteren met een beschrijving van onder meer de samenstelling van de reserveactiva, de allocatie van daarin opgenomen activa, een omvattende beoordeling van de risico's die de reserveactiva inhouden, de procedure voor de uitgifte en terugbetaling van de activagerelateerde tokens, de procedure voor de toename en afname van de reserveactiva en, indien de reserveactiva worden belegd, het door de uitgevers gehanteerde beleggingsbeleid. Uitgevers van activagerelateerde tokens die zowel in de Unie als in derde landen op de markt worden gebracht, moeten ervoor zorgen dat hun activareserve beschikbaar is om de aansprakelijkheid van uitgevers jegens houders in de Unie te dekken. Het vereiste om de activareserve aan te houden bij onder het Unierecht vallende ondernemingen, moet daarom van toepassing zijn in verhouding tot het aandeel activagerelateerde tokens dat naar verwachting in de Unie in de handel zal worden gebracht.

Om het verliesrisico voor activagerelateerde tokens te beperken en om de waarde van die activa te beschermen, moeten uitgevers van activagerelateerde tokens over een adequaat beleid voor de bewaring van hun reserveactiva beschikken. Dat beleid moet ervoor zorgen dat de reserveactiva te allen tijde volledig gescheiden zijn van de eigen activa van de uitgever, dat de reserveactiva niet worden bezwaard of verpand als onderpand en dat de uitgever van activagerelateerde tokens onmiddellijke toegang tot die reserveactiva heeft. De reserveactiva moeten, afhankelijk van de aard ervan, in bewaring worden gehouden door een aanbieder van cryptoactivadiensten, door een op grond van Richtlijn 2013/36/EU vergunde kredietinstelling of door een op grond van Richtlijn 2014/65/EU vergunde beleggingsonderneming. Dit sluit niet uit dat het houden van fysieke activa aan een andere entiteit kan worden gedelegeerd. Aanbieders van cryptoactivadiensten, kredietinstellingen of beleggingsondernemingen die optreden als bewaarnemers van reserveactiva moeten voor het verlies van die reserveactiva aansprakelijk zijn ten aanzien van de uitgever of de houders van activagerelateerde tokens, tenzij zij kunnen aantonen dat een dergelijk verlies het gevolg is van een externe gebeurtenis buiten hun redelijke controle. Concentraties van de bewaarnemers van reserveactiva moeten worden voorkomen. In bepaalde situaties is dat echter misschien niet mogelijk omdat passende alternatieve ontbreken. In dergelijke gevallen moet een tijdelijke concentratie aanvaardbaar worden geacht.

Om houders van activagerelateerde tokens te beschermen tegen een waardedaling van de activa die de waarde van de tokens dekken, mogen uitgevers van activagerelateerde tokens de reserveactiva enkel beleggen in veilige activa met een laag risico en met een minimaal markt-, concentratie- en kredietrisico. Aangezien de activagerelateerde tokens als ruilmiddel zouden kunnen worden gebruikt, moet alle winst of verlies uit de belegging van de reserveactiva voor rekening komen van de uitgever van activagerelateerde tokens.

Houders van activagerelateerde tokens moeten een permanent terugbetalingsrecht hebben, zodat de uitgever te allen tijde verplicht is de activagerelateerde tokens terug te betalen op verzoek van de houders van de activagerelateerde tokens. De uitgever van activagerelateerde tokens moet de tokens terugbetalen hetzij door een bedrag in andere geldmiddelen dan elektronisch geld te betalen dat gelijk is aan de marktwaarde van de activa waarnaar de activagerelateerde tokens verwijzen, hetzij door de activa te leveren waarnaar de tokens verwijzen. De uitgever van activagerelateerde tokens moet de houder altijd de optie geven om de activagerelateerde tokens terug te ontvangen in andere geldmiddelen dan elektronisch geld in dezelfde officiële valuta als de uitgever heeft aanvaard bij de verkoop van de tokens. De uitgever moet voldoende gedetailleerde en gemakkelijk te begrijpen informatie verstrekken over de verschillende vormen van terugbetaling die beschikbaar zijn.

Om het risico te verminderen dat activagerelateerde tokens voor waardeopslag worden gebruikt, mogen uitgevers van activagerelateerde tokens en aanbieders van cryptoactivadiensten bij het aanbieden van activagerelateerde tokens verband houdende cryptoactivadiensten geen rente toekennen aan houders van activagerelateerde tokens voor de tijdsduur waarbinnen die houders die activagerelateerde tokens houden.

Activagerelateerde tokens en e-moneytokens moeten als significant worden beschouwd indien zij aan bepaalde criteria voldoen of waarschijnlijk zullen voldoen, waaronder een grote cliëntenbasis, een grote marktkapitalisatie of een groot aantal transacties. Als zodanig kunnen zij door een groot aantal houders worden gebruikt en kan hun gebruik voor specifieke uitdagingen zorgen in termen van financiële stabiliteit, transmissie van het monetaire beleid of monetaire soevereiniteit. Dergelijke significante activagerelateerde tokens en e-moneytokens moeten daarom aan strengere voorwaarden worden onderworpen dan andere activagerelateerde tokens of e-moneytokens die niet als significant worden beschouwd. Meer bepaald moeten uitgevers van significante e-moneytokens worden onderworpen aan hogere kapitaalvereisten en aan interoperabiliteitsvereisten, en moeten zij een beleid inzake liquiditeitsbeheer voeren. De Commissie moet in het kader van haar evaluatie van de toepassing van deze verordening nagaan of de drempels om een activagerelateerde token of e-moneytoken als significant in te delen, passend zijn. Die evaluatie moet in voorkomend geval vergezeld gaan van een wetgevingsvoorstel.

Een alomvattende monitoring van het gehele ecosysteem van uitgevers van activagerelateerde tokens is belangrijk om de echte omvang en impact van dergelijke tokens te bepalen. Om alle transacties met betrekking tot een bepaalde activagerelateerde token in aanmerking te nemen, omvat de monitoring van dergelijke tokens de monitoring van alle transacties die worden afgewikkeld, ongeacht of zij worden afgewikkeld op de distributed ledger (‘on-chain’) dan wel buiten de distributed ledger (‘off-chain’), met inbegrip van transacties tussen cliënten van dezelfde aanbieder van cryptoactivadiensten.

Het is met name belangrijk om de transacties met activagerelateerde tokens te ramen die verband houden met het gebruik als ruilmiddel binnen een gebied met één munt, met name die in verband met betalingen van schulden zoals in de context van transacties met handelaren. Die transacties mogen geen transacties omvatten die verband houden met beleggingsfuncties en -diensten zoals een ruilmiddel voor geldmiddelen of andere cryptoactiva, tenzij er bewijs is dat de activagerelateerde token wordt gebruikt voor de afwikkeling van transacties in andere cryptoactiva. Er is sprake van een gebruik voor de afwikkeling van transacties in andere cryptoactiva in gevallen waarin een transactie met twee delen cryptoactiva, die verschillen van de activagerelateerde tokens, in de activagerelateerde tokens wordt afgewikkeld. Wanneer activagerelateerde tokens op grote schaal worden gebruikt als ruilmiddel binnen een gebied met één munt, moeten uitgevers bovendien worden verplicht het activiteitsniveau te verminderen. Een activagerelateerde token moet als grootschalig gebruikt ruilmiddel worden beschouwd indien het gemiddelde aantal en de gemiddelde geaggregeerde waarde van de transacties per dag die verband houden met het gebruik als ruilmiddel binnen een gebied met één munt hoger zijn dan respectievelijk 1 000 000 en 200 000 000 EUR.

Wanneer activagerelateerde tokens een ernstige bedreiging vormen voor de goede werking van het betalingsverkeer, de transmissie van het monetaire beleid of de monetaire soevereiniteit, moeten centrale banken de bevoegde autoriteit kunnen verzoeken om de vergunning van de uitgever van die activagerelateerde tokens in te trekken. Wanneer activagerelateerde tokens een bedreiging vormen voor de goede werking van het betalingsverkeer, de transmissie van het monetaire beleid of de monetaire soevereiniteit, moeten centrale banken de bevoegde autoriteit kunnen verzoeken het aantal van die uit te geven activagerelateerde tokens te beperken, of een minimumdenominatiebedrag op te leggen.

Deze verordening geldt onverminderd het nationale recht inzake het gebruik van nationale en buitenlandse valuta bij transacties tussen ingezetenen, dat is vastgesteld door niet tot de eurozone behorende lidstaten bij de uitoefening van hun prerogatief van monetaire soevereiniteit.

Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten een herstelplan voorbereiden dat voorziet in door de uitgever te nemen maatregelen om opnieuw te voldoen aan de vereisten die van toepassing zijn op de activareserve, onder meer in gevallen waarin het voldoen aan terugbetalingsverzoeken tijdelijke onbalansen in de activareserve veroorzaakt. De bevoegde autoriteit moet de bevoegdheid hebben om de terugbetaling van activagerelateerde tokens tijdelijk op te schorten om de belangen van de houders van activagerelateerde tokens en de financiële stabiliteit te beschermen.

Uitgevers van activagerelateerde tokens moeten beschikken over een plan voor de gecontroleerde terugbetaling van de tokens zodat de rechten van de houders van de activagerelateerde tokens beschermd worden indien de uitgevers niet in staat zijn hun verplichtingen na te komen, onder meer in geval van stopzetting van de uitgifte van activagerelateerde tokens. Indien de uitgever van activagerelateerde tokens een kredietinstelling of een entiteit is die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2014/59/EU van het Europees Parlement en de Raad (18) valt, moet de bevoegde autoriteit de betrokken afwikkelingsautoriteit raadplegen. Die afwikkelingsautoriteit moet worden toegestaan om het terugbetalingsplan te onderzoeken om na te gaan welke elementen daarin de afwikkelbaarheid of de afwikkelingsstrategie van de uitgever of de in het afwikkelingsplan van de uitgever opgenomen maatregelen nadelig kunnen beïnvloeden, en aanbevelingen te doen aan de bevoegde autoriteit met betrekking tot die aangelegenheden. Daarbij moet het de afwikkelingsautoriteit ook worden toegestaan na te gaan of er wijzigingen in het afwikkelingsplan of de afwikkelingsstrategie nodig zijn, in overeenstemming met de bepalingen van Richtlijn 2014/59/EU en Verordening (EU) nr. 806/2014 van het Europees Parlement en de Raad (19), naargelang het geval. Een dergelijk onderzoek door de afwikkelingsautoriteit mag geen afbreuk doen aan de bevoegdheden van de prudentiële toezichthoudende autoriteit of van de afwikkelingsautoriteit, naargelang het geval, om crisispreventie- of crisisbeheersmaatregelen te nemen.

Uitgevers van e-moneytokens moeten beschikken over een vergunning als kredietinstelling op grond van Richtlijn 2013/36/EU dan wel als instelling voor elektronisch geld op grond van Richtlijn 2009/110/EG. E-moneytokens moeten worden beschouwd als ‘elektronisch geld’ zoals die term is gedefinieerd in Richtlijn 2009/110/EG en de uitgevers ervan moeten, tenzij in deze verordening anders is bepaald, voldoen aan de relevante vereisten van Richtlijn 2009/110/EG voor de toegang tot, de uitoefening van en het prudentieel toezicht op de werkzaamheden van instellingen voor elektronisch geld en de vereisten inzake de uitgifte en terugbetaalbaarheid van e-moneytokens. Uitgevers van e-moneytokens moeten een cryptoactivawitboek opstellen en hun bevoegde autoriteit daarvan in kennis stellen. Vrijstellingen met betrekking tot beperkte netwerken, betreffende bepaalde transacties door aanbieders van elektronische-communicatienetwerken en betreffende instellingen voor elektronisch geld die slechts een beperkt maximumbedrag aan elektronisch geld uitgeven, op basis van de in Richtlijn 2009/110/EG gespecificeerde facultatieve vrijstellingen, moeten ook van toepassing zijn op e-moneytokens. Uitgevers van e-moneytokens moeten echter nog steeds worden verplicht een cryptoactivawitboek op te stellen om kopers te informeren over de kenmerken en risico's van de e-moneytokens en moeten ook worden verplicht de bevoegde autoriteit in kennis te stellen van het cryptoactivawitboek vóór de publicatie ervan.

Houders van e-moneytokens moeten een vordering krijgen op de uitgever van de betrokken e-moneytokens. Houders van e-moneytokens moeten steeds een recht krijgen op terugbetaling tegen de nominale waarde in geldmiddelen in de officiële valuta waarnaar de e-moneytoken verwijst. De bepalingen van Richtlijn 2009/110/EG betreffende de mogelijkheid om een vergoeding aan te rekenen voor terugbetaling zijn niet relevant in de context van e-moneytokens.

Om het risico te verminderen dat e-moneytokens voor waardeopslag worden gebruikt, mogen uitgevers van e-moneytokens en aanbieders van cryptoactivadiensten bij het aanbieden van met e-moneytokens verband houdende cryptoactivadiensten geen rente toekennen aan gebruikers van e-moneytokens, ook geen rente die niet gerelateerd is aan de tijdsduur waarbinnen die gebruikers dergelijke e-moneytokens houden.

Het cryptoactivawitboek dat een uitgever van e-moneytokens opstelt, moet alle informatie over die uitgever en over de aanbieding van e-moneytokens of de toelating daarvan tot de handel bevatten die noodzakelijk is om aspirant-kopers een weloverwogen aankoopbeslissing te laten nemen en de ‘aan de aanbieding van e-moneytokens verbonden risico's te laten begrijpen. Het cryptoactivawitboek moet ook uitdrukkelijk verwijzen naar het recht van houders van e-moneytokens om hun e-moneytokens tegen nominale waarde te allen tijde te doen terugbetalen in geldmiddelen in de officiële valuta waarnaar de e-moneytokens verwijzen.

Indien een uitgever van e-moneytokens de in ruil voor e-moneytokens ontvangen geldmiddelen belegt, moeten dergelijke geldmiddelen worden belegd in activa die in dezelfde officiële valuta luiden als dat waarnaar de e-moneytoken verwijst, teneinde valutarisico's te vermijden.

Significante e-moneytokens zouden grotere risico's voor de financiële stabiliteit kunnen inhouden dan e-moneytokens die niet significant zijn en traditioneel elektronisch geld. Daarom moeten uitgevers van significante e-moneytokens die instellingen voor elektronisch geld zijn aan aanvullende voorwaarden worden onderworpen. Dergelijke uitgevers van significante e-moneytokens moeten met name worden onderworpen aan hogere kapitaalvereisten dan uitgevers van andere e-moneytokens en aan interoperabiliteitsvereisten, en moeten een beleid inzake liquiditeitsbeheer voeren. Ze moeten ook sommige dezelfde vereisten in acht nemen die gelden voor uitgevers van activagerelateerde tokens met betrekking tot de activareserve, zoals die inzake bewaring en belegging van de activareserve. Die vereisten voor uitgevers van significante e-moneytokens moeten van toepassing zijn in plaats van de artikelen 5 en 7 van Richtlijn 2009/110/EG. Aangezien die bepalingen van Richtlijn 2009/110/EG niet van toepassing zijn op kredietinstellingen bij de uitgifte van elektronisch geld, mogen de aanvullende vereisten voor significante e-moneytokens uit hoofde van deze verordening evenmin van toepassing zijn.

Uitgevers van e-moneytokens moeten herstel- en terugbetalingsplannen hebben om ervoor te zorgen dat de rechten van de houders van de e-moneytokens worden beschermd wanneer uitgevers niet in staat zijn hun verplichtingen na te komen.

In de meeste lidstaten is de aanbieding van cryptoactivadiensten nog niet gereguleerd, ondanks de potentiële risico's die zij inhouden voor de beleggersbescherming, de marktintegriteit en de financiële stabiliteit. Om dergelijke risico's aan te pakken, voorziet deze verordening in operationele, organisatorische en prudentiële vereisten op Unieniveau die van toepassing zijn op aanbieders van cryptoactivadiensten.

Om doeltreffend toezicht mogelijk te maken en de mogelijkheid van ontwijking of omzeiling van het toezicht uit te sluiten, mogen cryptoactivadiensten alleen worden aangeboden door rechtspersonen die een statutaire zetel hebben in een lidstaat waar zij substantiële bedrijfsactiviteiten verrichten, waaronder het aanbieden van cryptoactivadiensten. Ondernemingen die geen rechtspersonen zijn, zoals commerciële partnerschappen, moeten onder bepaalde voorwaarden ook worden toegestaan om cryptoactivadiensten te aan te bieden. Het is van essentieel belang dat aanbieders van cryptoactivadiensten hun activiteiten in de Unie doeltreffend blijven beheren om te voorkomen dat doeltreffend prudentieel toezicht wordt ondermijnd en om te zorgen voor de handhaving van de vereisten uit hoofde van deze verordening die zijn bedoeld om de bescherming van investeerders, de integriteit van de markt en de financiële stabiliteit te waarborgen. Regelmatig nauw rechtstreeks contact tussen toezichthouders en het verantwoordelijke management van aanbieders van cryptoactivadiensten moet een essentieel onderdeel van dit toezicht zijn. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten daarom hun plaats van werkelijke leiding in de Unie hebben, en ten minste één van de directeuren moet woonachtig zijn in de Unie. De plaats van werkelijke leiding is de plaats waar de belangrijkste bestuurs- en commerciële beslissingen worden genomen die nodig zijn voor de bedrijfsvoering.

Deze verordening mag geen afbreuk doen aan de mogelijkheid voor in de Unie gevestigde personen om op eigen initiatief cryptoactiva te ontvangen van een onderneming uit een derde land. Indien een onderneming uit een derde land op eigen initiatief van een in de Unie gevestigde persoon diensten aanbiedt, mogen de cryptoactiva niet worden aangemerkt als zijnde in de Unie aangeboden. Indien een onderneming uit een derde land cliënten of potentiële cliënten in de Unie benadert, dan wel cryptoactivadiensten of -activiteiten promoot of daarvoor adverteert, mogen die diensten niet als op eigen initiatief van de cliënt aangeboden cryptoactivadiensten worden aangemerkt. In een dergelijk geval moet de onderneming uit een derde land een vergunning als aanbieder van cryptoactivadiensten krijgen.

Gezien de tot op heden betrekkelijk kleine omvang van aanbieders van cryptoactivadiensten, moet de bevoegdheid inzake vergunningverlening aan en toezicht op dergelijke dienstenaanbieders aan nationale bevoegde autoriteiten worden toevertrouwd. Een vergunning als aanbieder van cryptoactivadiensten moet worden verleend, geweigerd of ingetrokken door de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar de entiteit haar statutaire zetel heeft. Indien een vergunning wordt verleend, moet daarin worden vermeld voor welke cryptoactivadiensten de aanbieder van cryptoactivadiensten een vergunning krijgt, en zij moet gelden voor de hele Unie.

Om te zorgen voor de voortdurende bescherming van het financiële stelsel van de Unie tegen de risico's van het witwassen van geld en terrorismefinanciering, moet ervoor worden gezorgd dat aanbieders van cryptoactivadiensten verscherpte controles uitvoeren op financiële verrichtingen waarbij cliënten en financiële instellingen uit derde landen betrokken zijn die zijn opgenomen in de lijst van derde landen met een hoog risico omdat het jurisdicties zijn die strategische tekortkomingen vertonen in hun nationale regelingen ter bestrijding van het witwassen van geld en terrorismefinanciering die aanzienlijke bedreigingen vormen voor het financiële stelsel van de Unie als bedoeld in Richtlijn (EU) 2015/849 van het Europees Parlement en de Raad (20).

Bepaalde ondernemingen die onder de wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten vallen, moeten de mogelijkheid krijgen om alle of sommige cryptoactivadiensten aan te bieden zonder dat zij uit hoofde van deze verordening een vergunning als aanbieder van cryptoactivadiensten hoeven te verkrijgen indien zij hun bevoegde autoriteiten bepaalde informatie meedelen alvorens die diensten voor het eerst aan te bieden. In dergelijke gevallen moeten die ondernemingen worden beschouwd als aanbieders van cryptoactivadiensten en moeten de relevante administratieve bevoegdheden waarin deze verordening voorziet, met inbegrip van de bevoegdheid om bepaalde cryptoactivadiensten op te schorten of te verbieden, op hen van toepassing zijn. Die ondernemingen moeten onderworpen zijn aan alle vereisten die uit hoofde van deze verordening op aanbieders van cryptoactivadiensten van toepassing zijn, met uitzondering van vergunningsvereisten, eigenvermogensvereisten en de goedkeuringsprocedure met betrekking tot aandeelhouders en leden die een gekwalificeerde deelneming bezitten, aangezien die aangelegenheden vallen onder de respectieve wetgevingshandelingen van de Unie op grond waarvan zij een vergunning hebben gekregen. De kennisgevingsprocedure voor kredietinstellingen die voornemens zijn op grond van deze verordening cryptoactivadiensten aan te bieden, mag geen afbreuk doen aan de nationaalrechtelijke bepalingen tot omzetting van Richtlijn 2013/36/EU die procedures uiteenzetten voor de vergunningverlening aan kredietinstellingen voor het aanbieden van de in bijlage I bij die richtlijn vermelde diensten.

Om bescherming van consumenten, de marktintegriteit en de financiële stabiliteit te garanderen, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten steeds eerlijk, rechtvaardig en professioneel en in het belang van hun cliënten handelen. Cryptoactivadiensten moeten als financiële diensten zoals gedefinieerd in Richtlijn 2002/65/EG van het Europees Parlement en de Raad worden beschouwd in gevallen waarin zij aan de criteria van die richtlijn voldoen. Wanneer de overeenkomsten tussen aanbieders van cryptoactivadiensten en consumenten van op afstand worden verkocht, moeten zij ook onder Richtlijn 2002/65/EG vallen, tenzij in deze verordening uitdrukkelijk anders is bepaald. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten hun cliënten volledige, correcte, duidelijke en niet-misleidende informatie verschaffen en hen waarschuwen over de ‘aan cryptoactiva verbonden risico's. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten hun tariefbeleid openbaar maken, moeten een klachtenbehandelingsprocedure opzetten en moeten beschikken over een robuust beleid om belangenconflicten te identificeren, te voorkomen, te beheren en openbaar te maken.

Om de bescherming van consumenten te waarborgen, moeten uit hoofde van deze verordening vergunde aanbieders van cryptoactivadiensten bepaalde prudentiële vereisten in acht nemen. Die prudentiële vereisten moeten worden bepaald als een vast bedrag of in verhouding tot de vaste kosten van aanbieders van cryptoactivadiensten van het voorgaande jaar, afhankelijk van de soorten diensten die zij aanbieden.

Voor aanbieders van cryptoactivadiensten moeten strenge organisatorische vereisten gelden. De leden van het leidinggevende orgaan van aanbieders van cryptoactivadiensten moeten deskundig en betrouwbaar zijn en mogen met name niet veroordeeld zijn voor een strafbaar feit op het gebied van het witwassen van geld of terrorismefinanciering of voor enig ander strafbaar feit dat hun goede reputatie zou aantasten. De aandeelhouders of leden, natuurlijke of rechtspersonen zijnde, die, direct of indirect, een gekwalificeerde deelneming in aanbieders van cryptoactivadiensten hebben, moeten een voldoende goede reputatie hebben en mogen met name niet veroordeeld zijn voor met het witwassen van geld of terrorismefinanciering verband houdende strafbare feiten of enig ander strafbaar feit dat hun goede reputatie zou aantasten. Bovendien moeten de bevoegde autoriteiten, indien de invloed die wordt uitgeoefend door aandeelhouders en leden die gekwalificeerde deelnemingen in aanbieders van cryptoactivadiensten hebben, naar verwachting nadelig zal zijn voor de gedegen en prudente bedrijfsvoering van de aanbieder van cryptoactivadiensten, rekening houdend met onder meer hun eerdere activiteiten, het risico dat zij illegale activiteiten verrichten, of de invloed of zeggenschap van de overheid van een derde land, de bevoegdheid hebben om die risico's het hoofd te bieden. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten leidinggevenden en personeel in dienst hebben die over voldoende kennis, vaardigheden en ervaring beschikken en moeten alle redelijke maatregelen nemen voor het vervullen van hun taken, onder meer door het voorbereiden van een bedrijfscontinuïteitsplan. Zij moeten over gedegen internecontrolemechanismen en risicobeoordelingsmechanismen beschikken, alsook over passende systemen en procedures om de integriteit en de vertrouwelijkheid van ontvangen informatie te waarborgen. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten over de nodige regelingen beschikken om van alle transacties, orders en diensten die zij met betrekking tot cryptoactivadiensten aanbieden, alle gegevens te kunnen bijhouden. Zij moeten beschikken ook over systemen die mogelijk marktmisbruik door cliënten aan het licht brengen.

Om de bescherming van hun cliënten te waarborgen, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten over passende regelingen beschikken om de eigendomsrechten van cliënten ten aanzien van de cryptoactiva die zij bezitten, veilig te stellen. Indien hun bedrijfsmodel van hen verlangt dat zij geldmiddelen zoals gedefinieerd in Richtlijn (EU) 2015/2366 aanhouden in de vorm van bankbiljetten, muntstukken, giraal geld of elektronisch geld dat eigendom is van hun cliënten, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten dergelijke geldmiddelen bij een kredietinstelling of een centrale bank plaatsen, indien een rekening bij de centrale bank beschikbaar is. Aanbieders van cryptoactivadiensten wordt alleen toegestaan betalingstransacties te verrichten met betrekking tot de cryptoactivadiensten die zij aanbieden, indien zij over een vergunning als betalingsinstelling overeenkomstig die richtlijn beschikken.

Afhankelijk van de diensten die zij aanbieden en als gevolg van de specifieke risico's die elk type diensten met zich brengt, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten worden onderworpen aan voor die diensten specifieke vereisten. Aanbieders van cryptoactivadiensten die namens cliënten bewarings- en beheerdiensten voor cryptoactiva aanbieden, moeten met hun cliënten een overeenkomst met bepaalde bindende bepalingen sluiten en moeten een bewaringsbeleid vaststellen en ten uitvoer leggen dat op verzoek aan cliënten in een elektronisch formaat beschikbaar moet worden gesteld. In een dergelijke overeenkomst moet onder meer de aard van de verleende dienst worden gespecificeerd, waaronder het aanhouden van cryptoactiva die aan cliënten toebehoren of de middelen om toegang te krijgen tot dergelijke cryptoactiva, in welk geval de cliënt de controle over de cryptoactiva kan houden. Als alternatief kunnen de cryptoactiva of de toegangsmiddelen onder de volledige controle van de aanbieder van cryptoactivadiensten komen. Aanbieders van cryptoactivadiensten die aan cliënten toebehorende cryptoactiva of de middelen voor toegang tot dergelijke cryptoactiva aanhouden, moeten ervoor zorgen dat die cryptoactiva niet voor eigen rekening worden gebruikt. De aanbieders van cryptoactivadiensten moeten ervoor zorgen dat alle aangehouden cryptoactiva nooit bezwaard zijn. Die aanbieders van cryptoactivadiensten moeten ook aansprakelijk worden gehouden voor eventuele verliezen die resulteren uit een met informatie- en communicatietechnologie (‘ICT’) verband houdend incident, met inbegrip van een door een cyberaanval veroorzaak incident, diefstal of storing. Hardware- of softwareaanbieders van niet-gehoste portemonnees mogen niet binnen het toepassingsgebied van deze verordening vallen.

Om te zorgen voor de ordelijke werking van cryptoactivamarkten, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die een cryptoactivahandelsplatform exploiteren, over gedetailleerde exploitatieregels beschikken, moeten zij ervoor zorgen dat hun systemen en procedures voldoende weerbaar zijn, moeten zij worden onderworpen aan pre- en posttransactionele transparantievereisten die aan de cryptoactivamarkten zijn aangepast en moeten zij transparante en niet-discriminerende regels op basis van objectieve criteria vaststellen die de toegang tot hun platformen reguleren. Aanbieders van cryptoactivadiensten die een cryptoactivahandelsplatform exploiteren, moeten ook over een transparante vergoedingsstructuur voor de aangeboden diensten beschikken, om te vermijden dat orders worden geplaatst die aan marktmisbruik of ongecontroleerde transactievoorwaarden kunnen bijdragen. Aanbieders van cryptoactivadiensten die een cryptoactivahandelsplatform exploiteren, moeten de mogelijkheid hebben om transacties on-chain en off-chain af te wikkelen en moeten streven naar een tijdige afwikkeling. De afwikkeling van transacties moet worden geïnitieerd binnen 24 uur nadat een transactie op het handelsplatform is uitgevoerd. In het geval van een off-chainafwikkeling moet de afwikkeling op dezelfde werkdag worden geïnitieerd, terwijl in het geval van een on-chainafwikkeling de afwikkeling langer kan duren omdat de aanbieder van cryptoactivadiensten die het handelsplatform exploiteert, er geen zeggenschap over uitoefent.

Om de consumentenbescherming te waarborgen, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die cryptoactiva omwisselen voor geldmiddelen of voor andere cryptoactiva door hun eigen kapitaal te gebruiken, een niet-discriminerend commercieel beleid vaststellen. Zij moeten ofwel vaste bied- en laatkoersen bekendmaken ofwel de methode die zij gebruiken om de koers te bepalen van de cryptoactiva die zij willen uitwisselen, en zij moeten eventuele limieten publiceren die zij ten aanzien van de uitwisseling wensen vast te stellen. Zij moeten ook aan posttransactionele transparantievereisten worden onderworpen.

Aanbieders van cryptoactivadiensten die namens cliënten cryptoactivaorders uitvoeren, moeten een uitvoeringsbeleid opstellen en moeten steeds trachten het best mogelijke resultaat voor hun cliënten te bereiken, zelfs wanneer zij als de tegenpartij van een cliënt optreden. Zij moeten alle noodzakelijke maatregelen treffen om te voorkomen dat hun personeelsleden informatie over orders van cliënten misbruiken. Aanbieders van cryptoactivadiensten die orders ontvangen en die orders aan andere aanbieders van cryptoactivadiensten doorgeven, moeten procedures voor de snelle en correcte toezending van die orders toepassen. Aanbieders van cryptoactivadiensten mogen geen geldelijke of niet-geldelijke voordelen ontvangen voor het doorgeven van die orders aan een bepaald cryptoactivahandelsplatform of aan andere aanbieders van cryptoactivadiensten. Zij moeten toezien op de doeltreffendheid van hun orderuitvoeringsregelingen en -uitvoeringsbeleid, waarbij zij nagaan of de in het orderuitvoeringsbeleid opgenomen plaatsen van uitvoering tot het best mogelijke resultaat voor de cliënt leiden dan wel of zij hun uitvoeringsregelingen moeten wijzigen, en zij moeten cliënten met wie zij een lopende cliëntrelatie hebben, in kennis stellen van materiële wijzigingen in hun orderuitvoeringsregelingen of -uitvoeringsbeleid.

Wanneer een aanbieder van cryptoactivadiensten die namens cliënten cryptoactivaorders uitvoert, de tegenpartij van de cliënt is, kunnen er gelijkenissen zijn met de diensten van omwisseling van cryptoactiva voor geldmiddelen of andere cryptoactiva. Bij de omwisseling van cryptoactiva voor geldmiddelen of andere cryptoactiva wordt de koers voor dergelijke uitwisselingen echter vrij bepaald door de aanbieder van cryptoactivadiensten als een wisselkoers. Bij de uitvoering van cryptoactivaorders namens cliënten moet de aanbieder van cryptoactivadiensten echter altijd ervoor zorgen dat hij, in overeenstemming met zijn beste uitvoeringsbeleid, het best mogelijke resultaat voor zijn cliënt verkrijgt, ook wanneer hij optreedt als tegenpartij van de cliënt. De omwisseling van cryptoactiva voor geldmiddelen of andere cryptoactiva door de uitgever of aanbieder mag geen cryptoactivadienst zijn.

Aanbieders van cryptoactivadiensten die cryptoactiva voor aspirant-houders plaatsen, moeten, voordat een overeenkomst wordt gesloten, aan die personen informatie meedelen over de wijze waarop zij hun dienst willen uitvoeren. Om te zorgen voor de bescherming van hun cliënten, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die beschikken over een vergunning voor het plaatsen van cryptoactiva, beschikken over specifieke en passende procedures om belangenconflicten te voorkomen, te monitoren, te beheren en openbaar te maken wanneer zij cryptoactiva bij hun cliënten plaatsen en wanneer de voorgestelde prijs voor het plaatsen van cryptoactiva te hoog of te laag is geraamd. Het plaatsen van cryptoactiva namens een aanbieder mag niet als een afzonderlijke aanbieding worden beschouwd.

Om de consumentenbescherming te waarborgen, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die advies geven over cryptoactiva, hetzij op verzoek van een cliënt, hetzij op eigen initiatief, of die portefeuillebeheer van cryptoactiva verzorgen, beoordelen of die cryptoactivadiensten of cryptoactiva geschikt zijn voor de cliënten, rekening houdend met hun ervaring, kennis, doelstellingen en vermogen om verliezen te dragen. Indien de cliënten de aanbieders van cryptoactivadiensten geen informatie verstrekken over hun ervaring, kennis, doelstellingen en vermogen om verliezen te dragen, of indien het duidelijk is dat de cryptoactiva niet geschikt zijn voor de cliënten, mogen aanbieders van cryptoactivadiensten dergelijke cryptoactivadiensten of cryptoactiva niet aan die cliënten aanbevelen, noch aanvangen met het verzorgen van portefeuillebeheer van cryptoactiva. Bij het verstrekken van advies over cryptoactiva moeten aanbieders van cryptoactivadiensten cliënten een verslag verstrekken dat de geschiktheidsbeoordeling moet omvatten waarin wordt gespecificeerd welk advies is verstrekt en hoe het aan de voorkeuren en doelstellingen van cliënten beantwoordt. Bij het verzorgen van portefeuillebeheer van cryptoactiva moeten aanbieders van cryptoactivadiensten hun cliënten periodieke overzichten verstrekken, met inbegrip van een evaluatie van hun activiteiten en van de prestaties van de portefeuille, alsook een bijgewerkte verklaring over de geschiktheidsbeoordeling.

Sommige cryptoactivadiensten, met name het bewaren en beheren van cryptoactiva namens cliënten, het plaatsen van cryptoactiva en cryptoactivaoverdrachtdiensten namens cliënten, kunnen overlappen met betalingsdiensten zoals gedefinieerd in Richtlijn (EU) 2015/2366.

De instrumenten die uitgevers van elektronisch geld aan hun cliënten ter beschikking stellen om een e-moneytoken te beheren, zijn mogelijk niet te onderscheiden van de activiteit van het aanbieden van bewarings- en beheersdiensten zoals geregeld in deze verordening. instellingen voor elektronisch geld moeten dan ook bewaringsdiensten kunnen aanbieden zonder voorafgaande vergunning uit hoofde van deze verordening om alleen met betrekking tot de door hen uitgegeven e-moneytokens cryptoactivadiensten aan te kunnen bieden.

De activiteit van traditionele distributeurs van elektronisch geld, namelijk die van de distributie van elektronisch geld namens uitgevers, zou neerkomen op het plaatsen van cryptoactiva voor de toepassing van deze verordening. Natuurlijke of rechtspersonen die op grond van Richtlijn 2009/110/EG elektronisch geld mogen distribueren, moeten echter ook e-moneytokens kunnen distribueren namens uitgevers van e-moneytokens zonder dat zij uit hoofde van deze verordening een voorafgaande vergunning moeten krijgen om cryptoactivadiensten aan te bieden. Dergelijke distributeurs moeten derhalve vrijgesteld zijn van het vereiste om een vergunning aan te vragen als aanbieder van cryptoactivadiensten voor het plaatsen van cryptoactiva.

Een aanbieder van cryptoactivaoverdrachtdiensten moet een entiteit zijn die voorziet in de overdracht, namens een cliënt, van cryptoactiva van één distributed-ledger-adres of -rekening naar een andere. Een dergelijke overdrachtdienst mag geen validators, knooppunten of miners omvatten die een rol spelen bij de bevestiging van een transactie en het bijwerken van de toestand van de onderliggende distributed ledger. Veel aanbieders van cryptoactivadiensten bieden ook een soort cryptoactivaoverdrachtdienst aan als onderdeel, bijvoorbeeld van de dienst van het bewaren en beheren van cryptoactiva namens cliënten, het omwisselen van cryptoactiva voor geldmiddelen of andere cryptoactiva, of het uitvoeren van cryptoactivaorders namens cliënten. Afhankelijk van de precieze kenmerken van de met de overdracht van e-moneytokens verband houdende diensten kunnen dergelijke diensten vallen onder de definitie van betalingsdiensten van Richtlijn (EU) 2015/2366. In dergelijke gevallen moeten die overdrachten worden verricht door een entiteit die overeenkomstig die richtlijn vergund is betalingsdiensten aan te bieden.

Deze verordening mag geen betrekking hebben op het verstrekken en aangaan van leningen in cryptoactiva, waaronder e-moneytokens, en mag derhalve geen afbreuk doen aan het toepasselijke nationale recht. De haalbaarheid en noodzaak van de regulering van dergelijke activiteiten moeten nader worden beoordeeld.

Het is belangrijk om het vertrouwen in cryptoactivamarkten en in de marktintegriteit te waarborgen. Daarom moeten regels worden vastgesteld die marktmisbruik ontraden voor tot de handel toegelaten cryptoactiva. Aangezien uitgevers van cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten echter zeer vaak kleine en middelgrote ondernemingen zijn, zou het onevenredig zijn om alle bepalingen van Verordening (EU) nr. 596/2014 van het Europees Parlement en de Raad (21) op hen toe te passen. Daarom is het noodzakelijk om te voorzien in specifieke regels die bepaalde gedragingen verbieden die het gebruikersvertrouwen in cryptoactivamarkten en de integriteit van die markten dreigen aan te tasten, zoals handel met voorwetenschap, onrechtmatige openbaarmaking van voorwetenschap en marktmanipulatie in verband met cryptoactiva. Die specifieke regels inzake marktmisbruik ten aanzien van cryptoactiva moeten ook worden toegepast indien cryptoactiva tot de handel zijn toegelaten.

Aan deelnemers van cryptoactivamarkten moet meer rechtszekerheid worden geboden door een karakterisering te geven van twee elementen die essentieel zijn voor de specificatie van voorwetenschap, met name de precieze aard van die informatie en het belang van de potentiële gevolgen ervan voor de koersen van cryptoactiva. Die elementen moeten ook in aanmerking worden genomen voor het voorkomen van marktmisbruik in de context van cryptoactivamarkten en de werking ervan, waarbij bijvoorbeeld rekening moet worden gehouden met het gebruik van sociale media, het gebruik van slimme contracten voor de uitvoering van orders en de concentratie van mining pools.

Derivaten die kunnen worden aangemerkt als financiële instrumenten zoals gedefinieerd in Richtlijn 2014/65/EU en waarvan het onderliggende activum een cryptoactivum is, vallen onder Verordening (EU) nr. 596/2014 wanneer zij worden verhandeld op een gereglementeerde markt, een multilaterale handelsfaciliteit of een georganiseerde handelsfaciliteit. Binnen het toepassingsgebied van deze verordening vallende cryptoactiva, dat wil zeggen de onderliggende cryptoactiva van die derivaten, moeten onder de bepalingen inzake marktmisbruik van deze verordening vallen.

Aan bevoegde autoriteiten moeten voldoende bevoegdheden worden verleend om toezicht te houden op de uitgifte, de aanbieding aan het publiek en de toelating tot de handel van cryptoactiva, met inbegrip van activagerelateerde tokens of e-moneytokens, en om toezicht te houden op aanbieders van cryptoactivadiensten. Die bevoegdheden moeten de bevoegdheid inhouden om een aanbieding aan het publiek of een toelating tot de handel van cryptoactiva of het aanbieden van een cryptoactivadienst op te schorten of te verbieden, en om een onderzoek in te stellen naar inbreuken op de regels inzake marktmisbruik. De uitgevers van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens of e-moneytokens mogen niet onderworpen zijn aan toezicht uit hoofde van deze verordening wanneer de uitgever geen aanbieder is of een persoon die verzoekt om toelating tot de handel.

De bevoegde autoriteiten moeten ook de bevoegdheid krijgen om sancties op te leggen aan uitgevers, aanbieders of personen die verzoeken om toelating tot de handel van cryptoactiva, met inbegrip van activagerelateerde tokens of e-moneytokens, en aan aanbieders van cryptoactivadiensten. Bij het bepalen van het type en de hoogte van een administratieve sanctie of andere administratieve maatregel moeten de bevoegde autoriteiten rekening houden met alle relevante omstandigheden, waaronder de ernst en de duur van de inbreuk en de vraag of deze opzettelijk is gepleegd.

Gezien het grensoverschrijdende karakter van cryptoactivamarkten moeten bevoegde autoriteiten onderling samenwerken om inbreuken op deze verordening aan het licht te brengen en te ontmoedigen.

Om de transparantie met betrekking tot cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten te bevorderen, moet de ESMA voorzien in een register van cryptoactivawitboeken, uitgevers van activagerelateerde tokens, uitgevers van e-moneytokens en aanbieders van cryptoactivadiensten.

Significante activagerelateerde tokens kunnen als ruilmiddel worden gebruikt en om grote volumes betalingstransacties uit te voeren. Aangezien zulke grote volumes specifieke risico's met zich mee kunnen brengen voor monetaire transmissiekanalen en de monetaire soevereiniteit, moet de EBA de taak krijgen om toezicht te houden op de uitgevers van activagerelateerde tokens zodra dergelijke tokens als significant zijn ingedeeld. Een dergelijke toewijzing moet rekening houden met de zeer specifieke aard van de risico's van activagerelateerde tokens en mag geen precedent scheppen voor andere wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten.

De op grond van Richtlijn 2009/110/EG met het toezicht belaste bevoegde autoriteiten moeten toezicht uitoefenen op uitgevers van e-moneytokens. Gezien evenwel het potentieel wijdverbreide gebruik van significante e-moneytokens als betaalmiddel en de risico's die zij voor de financiële stabiliteit kunnen inhouden, is een duaal toezicht door zowel de bevoegde autoriteiten als de EBA op uitgevers van significante e-moneytokens noodzakelijk. De EBA moet toezicht houden op de inachtneming door uitgevers van significante e-moneytokens van de specifieke aanvullende vereisten die in deze verordening voor dergelijke tokens worden vastgesteld. Aangezien de specifieke aanvullende vereisten alleen van toepassing mogen zijn op instellingen voor elektronisch geld die significante e-moneytokens uitgeven, moeten kredietinstellingen die significante e-moneytokens uitgeven waarop dergelijke vereisten niet van toepassing zijn, onder toezicht blijven staan van hun respectieve bevoegde autoriteiten. Het dubbele toezicht moet gericht zijn op de zeer specifieke aard van de risico's van e-moneytokens en mag geen precedent scheppen voor andere wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten.

Significante e-moneytokens in een officiële valuta van een andere lidstaat dan de euro, die worden gebruikt als ruilmiddel en om grote volumes betalingstransacties af te wikkelen, kunnen, hoewel het onwaarschijnlijk is dat dit zich voordoet, specifieke risico's vormen voor de monetaire soevereiniteit van de lidstaat in de officiële valuta waarvan zij luiden. Indien ten minste 80 % van het aantal houders en van het transactievolume van die significante e-moneytokens geconcentreerd wordt in de lidstaat van herkomst, mogen de toezichthoudende verantwoordelijkheden niet aan de EBA worden overgedragen.

De EBA moet een college van toezichthouders oprichten voor elke uitgever van activagerelateerde tokens en significante e-moneytokens. Aangezien uitgevers van significante activagerelateerde tokens en van significante e-moneytokens gewoonlijk centraal staan in een netwerk van entiteiten die zorgen voor de uitgifte, overdracht en distributie van dergelijke cryptoactiva, moeten de leden van het college van toezichthouders voor elke uitgever daarom onder meer de bevoegde autoriteiten van de relevantste cryptoactivahandelsplatforms omvatten in gevallen waarin de significante activagerelateerde tokens of de significante e-moneytokens tot de handel zijn toegelaten, en de bevoegde autoriteiten van de relevantste entiteiten en aanbieders van cryptoactivadiensten die namens de houders zorgen voor de bewaring en het beheer van de significante activagerelateerde tokens en significante e-moneytokens. Het college van toezichthouders voor uitgevers van significante activagerelateerde tokens en significante e-moneytokens moet bijdragen tot de samenwerking en informatie-uitwisseling tussen zijn leden en moet niet-bindende adviezen uitbrengen over onder meer wijzigingen in vergunningverlening of toezichtmaatregelen ten aanzien van dergelijke uitgevers.

Om toezicht te kunnen houden op de uitgevers van significante activagerelateerde tokens en van significante e-moneytokens, moet de EBA de bevoegdheid hebben om onder meer inspecties ter plaatse uit voeren, toezichtmaatregelen te nemen en geldboeten op te leggen.

De EBA moet aan uitgevers van significante activagerelateerde tokens en van significante e-moneytokens vergoedingen aanrekenen om haar kosten, waaronder haar vaste kosten, te dekken. Voor de uitgevers van significante activagerelateerde tokens moet de vergoeding in verhouding staan tot de omvang van hun activareserve. Voor uitgevers van significante e-moneytokens moet de vergoeding in verhouding staan tot het bedrag van de in ruil voor de significante e-moneytokens ontvangen geldmiddelen.

Teneinde de doeltreffendheid van deze verordening te waarborgen, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden overgedragen om overeenkomstig artikel 290 VWEU handelingen vast te stellen ten aanzien van de nadere specificatie van de technische elementen van de definities in deze verordening teneinde deze aan te passen aan markt- en technologische ontwikkelingen, waarbij bepaalde criteria nader worden gespecificeerd om te bepalen of een activagerelateerde token of een e-moneytoken als significant moet worden ingedeeld, waarbij wordt bepaald wanneer er sprake is van een significante reden tot bezorgdheid over de beleggersbescherming of een bedreiging voor de goede werking en integriteit van cryptoactivamarkten of voor de stabiliteit van het geheel of een deel van het financiële stelsel van de Unie, tot nadere bepaling van de procedureregels voor de uitoefening van de bevoegdheid van de EBA om geldboeten of dwangsommen op te leggen, met inbegrip van bepalingen inzake de rechten van verdediging, termijnbepalingen en de inning van geldboeten of dwangsommen, en de verjaringstermijnen voor het opleggen en afdwingen van geldboeten en dwangsommen, en tot nadere bepaling van het soort en het bedrag van de toezichtvergoedingen die de EBA kan aanrekenen aan de uitgevers van significante activagerelateerde tokens of significante e-moneytokens. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven(22). Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van de gedelegeerde handelingen.

Om de coherente toepassing van deze verordening in de hele Unie te bevorderen, met inbegrip van een passende bescherming van cryptoactivahouders en cliënten van de aanbieders van cryptoactivadiensten in de Unie, met name wanneer het consumenten betreft, moeten technische normen worden ontwikkeld. Het is doelmatig en passend om de EBA en de ESMA, als organen met hooggespecialiseerde expertise, te belasten met de ontwikkeling van aan de Commissie voor te leggen ontwerpen van technische reguleringsnormen die geen beleidskeuzen inhouden.

De Commissie moet worden gemachtigd om technische reguleringsnormen vast te stellen die door de ESMA en de EBA zijn ontwikkeld met betrekking tot: de inhoud, methodologieën en presentatie van informatie in een cryptoactivawitboek over de belangrijkste ongunstige effecten op het klimaat en andere milieugerelateerde negatieve effecten van het consensusmechanisme dat wordt gebruikt om het cryptoactivum uit te geven; de procedure voor de goedkeuring van cryptoactivawitboeken die door kredietinstellingen worden ingediend bij de uitgifte van activagerelateerde tokens; de informatie die een aanvraag voor een vergunning als uitgever van activagerelateerde tokens moet bevatten; de methode voor de raming van het gemiddelde aantal per kwartaal en de gemiddelde geaggregeerde waarde van transacties per dag die verband houden met het gebruik van activagerelateerde tokens en e-moneytokens in een valuta die niet de officiële valuta van een lidstaat is als een betaalmiddel in elke zone van één munt, de vereisten, templates en procedures voor de behandeling van klachten van houders van activagerelateerde tokens en van cliënten van aanbieders van cryptoactivadiensten; de vereisten voor de beleidslijnen en procedures voor het identificeren, voorkomen, beheren en openbaar maken van belangenconflicten van uitgevers van activagerelateerde tokens en de details en methodologie voor de inhoud van die openbaarmaking; de procedure en het tijdschema voor de aanpassing van een uitgever van activagerelateerde tokens en significante e-moneytokens aan hogere eigenvermogensvereisten, de criteria voor het eisen van hoger eigen vermogen en de minimumvereisten voor het ontwerp van stresstestprogramma's; de liquiditeitsvereisten voor de activareserve; de financiële instrumenten waarin de activareserve kan worden belegd; gedetailleerde inhoud van de informatie die nodig is voor de beoordeling van de voorgenomen verwerving van de gekwalificeerde deelneming in een uitgever van activagerelateerde tokens, vereisten voor aanvullende verplichtingen voor uitgevers van significante activagerelateerde tokens; de informatie die kredietinstellingen, centrale effectenbewaarinstellingen, beleggingsondernemingen, marktexploitanten, instellingen voor elektronisch geld, icbe-beheermaatschappijen en abi-beheerders die voornemens zijn cryptoactivadiensten te verrichten, daarvan in kennis stellen aan de bevoegde autoriteiten; de informatie die een vergunningsaanvraag voor een aanbieder van cryptoactivadiensten bevat; de inhoud, methoden en presentatie van informatie die de aanbieder van cryptoactivadiensten openbaar maakt en die verband houdt met de belangrijkste negatieve effecten op het klimaat en andere milieugerelateerde negatieve effecten van het consensusmechanisme dat wordt gebruikt voor de uitgifte van elk cryptoactivum waarvoor zij diensten verlenen; maatregelen ter waarborging van de continuïteit en regelmatigheid van de uitvoering van de cryptoactivadiensten en de bij te houden vastleggingen van alle cryptoactivadiensten, -orders en -transacties die zij verrichten; de vereisten voor het beleid inzake het identificeren, voorkomen, beheren en openbaar maken van belangenconflicten van aanbieders van cryptoactivadiensten en de details en methodologie voor de inhoud van die openbaarmaking; de wijze waarop transparantiegegevens van de exploitant van een handelsplatform moeten worden aangeboden en de inhoud en het formaat van de orderboekgegevens met betrekking tot het handelsplatform; de gedetailleerde inhoud van de informatie die nodig is om de voorgenomen verwerving van de gekwalificeerde deelneming in een aanbieder van cryptoactivadiensten te beoordelen; de passende regelingen, systemen en procedures voor het monitoren en opsporen van marktmisbruik; het meldingsmodel voor het melden van vermoedens van marktmisbruik en coördinatieprocedures tussen de relevante bevoegde autoriteiten voor de opsporing van marktmisbruik; de tussen de bevoegde autoriteiten uit te wisselen informatie; een modeldocument voor samenwerkingsovereenkomsten tussen de bevoegde autoriteiten van lidstaten en de toezichthoudende autoriteiten van derde landen; de gegevens die nodig zijn voor de classificatie van cryptoactivawitboeken in het register van de ESMA en de praktische regelingen om ervoor te zorgen dat deze gegevens machineleesbaar zijn; de voorwaarden waaronder bepaalde leden van het college van toezichthouders voor uitgevers van significante activagerelateerde tokens en uitgevers van significante e-moneytokens als het meest relevant in hun categorie moeten worden beschouwd; en de voorwaarden waaronder activagerelateerde tokens of e-moneytokens op grote schaal worden gebruikt voor het kwalificeren van bepaalde leden van dat college en nadere bijzonderheden over de praktische regelingen voor de werking van dat college. De Commissie moet die technische reguleringsnormen vaststellen bij gedelegeerde handelingen op grond van artikel 290 VWEU en overeenkomstig de artikelen 10 tot en met 14 van Verordening (EU) nr. 1093/2010 respectievelijk (EU) nr. 1095/2010.

De Commissie moet de bevoegdheid worden verleend om door de EBA en de ESMA opgestelde technische uitvoeringsnormen vast te stellen met betrekking tot; de vaststelling van standaardformulieren, formats en templates voor cryptoactivawitboeken; de vaststelling van standaardformulieren, templates en procedures voor de doorgifte van informatie ten behoeve van de aanvraag van een vergunning als uitgever van activagerelateerde tokens; de vaststelling van standaardformulieren, formats en templates voor de rapportering over activagerelateerde tokens en e-money tokens in een valuta die niet de officiële valuta van een lidstaat is en die worden uitgegeven met een waarde van meer dan 100 000 000 EUR; de vaststelling van standaardformulieren, templates en procedures voor de kennisgeving van informatie aan de bevoegde autoriteiten door kredietinstellingen, centrale effectenbewaarinstellingen, beleggingsondernemingen, marktexploitanten, instellingen voor elektronisch geld, icbe-beheermaatschappijen en abi-beheerders die voornemens zijn cryptoactivadiensten aan te bieden; vaststelling van standaardformulieren, templates en procedures voor de aanvraag van een vergunning als aanbieder van cryptoactivadiensten; het bepalen van de technische middelen voor de openbaarmaking van voorwetenschap en voor het uitstellen van de openbaarmaking van voorwetenschap; en de vaststelling van standaardformulieren, templates en procedures voor de samenwerking en informatie-uitwisseling tussen bevoegde autoriteiten onderling en tussen de bevoegde autoriteiten, de EBA en de ESMA. De Commissie moet deze technische uitvoeringsnormen vaststellen door middel van uitvoeringshandelingen overeenkomstig artikel 291 VWEU en artikel 15 van Verordening (EU) nr. 1093/2010 en artikel 15 van Verordening (EU) nr. 1095/2010.

Daar de doelstellingen van deze verordening, namelijk het aanpakken van de versnippering van het rechtskader dat van toepassing is op aanbieders of personen die verzoeken om toelating tot de handel van andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens en e-moneytokens, van uitgevers van activagerelateerde tokens en e-moneytokens en van aanbieders van cryptoactivadiensten, en het verzekeren van het correcte functioneren van cryptoactivamarkten terwijl wordt gezorgd voor de bescherming van cliënten van aanbieders van cryptoactivadiensten, met name individuele houders, alsook voor de bescherming van marktintegriteit en financiële stabiliteit, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt, maar door het creëren van een kader waarbinnen zich een bredere grensoverschrijdende cryptoactivamarkt en aanbieders van cryptoactivadiensten kan ontwikkelen, beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

Om te vermijden dat verstoring plaatsvindt van marktdeelnemers die diensten en activiteiten verrichten met betrekking tot andere cryptoactiva dan activagerelateerde tokens en e-moneytokens die vóór de datum van toepassing van deze verordening zijn uitgegeven, moeten uitgevers van dergelijke cryptoactiva worden vrijgesteld van de verplichting om een cryptoactivawitboek te publiceren en van bepaalde andere vereisten van deze verordening. Bepaalde verplichtingen moeten echter van toepassing zijn wanneer die cryptoactiva vóór de datum van toepassing van deze verordening tot de handel werden toegelaten. Om verstoring van bestaande marktdeelnemers te voorkomen, zijn overgangsbepalingen nodig voor uitgevers van activagerelateerde tokens die operationeel waren op het moment van inwerkingtreding van deze verordening.

Aangezien de nationale regelgevingskaders die van toepassing zijn op aanbieders van cryptoactivadiensten voordat deze verordening van toepassing wordt, van lidstaat tot lidstaat verschillen, is het van essentieel belang dat de lidstaten die momenteel niet beschikken over strenge prudentiële vereisten voor aanbieders van cryptoactivadiensten die momenteel onder hun regelgevingskaders opereren, de mogelijkheid hebben om van dergelijke aanbieders van cryptoactivadiensten te verlangen dat zij aan strengere vereisten worden onderworpen dan die van de nationale regelgevingskaders. In dergelijke gevallen moet het de lidstaten worden toegestaan de overgangsperiode van 18 maanden die aanbieders van cryptoactivadiensten anders zou toestaan diensten aan te bieden op basis van hun bestaande nationale regelgevingskader, niet toe te passen of te verkorten. Een dergelijke mogelijkheid voor de lidstaten mag geen precedent scheppen voor andere wetgevingshandelingen van de Unie inzake financiële diensten.

Klokkenluiders moeten nieuwe informatie onder de aandacht van bevoegde autoriteiten kunnen brengen, hetgeen laatstgenoemden helpt om inbreuken op deze verordening aan het licht te brengen en sancties op te leggen. Deze verordening moet er dan ook voor zorgen dat er passende regelingen worden ingevoerd waarmee klokkenluiders de bevoegde autoriteiten op daadwerkelijke of potentiële inbreuken op deze verordening attent kunnen maken, en tegen represailles worden beschermd. Dat moet gebeuren door Richtlijn (EU) 2019/1937 van het Europees Parlement en de Raad (23) te wijzigen teneinde ze voor inbreuken op deze verordening te laten gelden.

Aangezien de EBA moet worden belast met het rechtstreekse toezicht op uitgevers van significante activagerelateerde tokens en van significante e-moneytokens en de ESMA moet worden gemachtigd om haar bevoegdheden in te zetten ten aanzien van significante aanbieders van cryptoactivadiensten, moet ervoor worden gezorgd dat de EBA en de ESMA al hun bevoegdheden en taken kunnen uitoefenen om hun doelstellingen van bescherming van het algemeen belang te verwezenlijken door bij te dragen tot de stabiliteit en doeltreffendheid van het financiële stelsel op korte, middellange en lange termijn, voor de economie van de Unie, haar burgers en ondernemingen, en om ervoor te zorgen dat uitgevers van cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten onder de Verordeningen (EU) nr. 1093/2010 en (EU) nr. 1095/2010 vallen. Die verordeningen moeten derhalve dienovereenkomstig worden gewijzigd.

De uitgifte, aanbieding of aanvraag voor het in de handel brengen van cryptoactiva en het aanbieden van cryptoactivadiensten kunnen gepaard gaan met de verwerking van persoonsgegevens. De verwerking van persoonsgegevens in het kader van deze verordening moet worden uitgevoerd in overeenstemming met het toepasselijke Unierecht inzake de bescherming van persoonsgegevens. Deze verordening doet geen afbreuk aan de rechten en plichten uit hoofde van Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad (24) en Verordening (EU) 2018/1725 van het Europees Parlement en de Raad (25).

Overeenkomstig artikel 42, lid 1, van Verordening (EU) 2018/1725 is de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming geraadpleegd, en op 24 juni 2021 heeft hij een advies uitgebracht (26).

De toepassing van deze verordening moet worden uitgesteld zodat technische reguleringsnormen, technische uitvoeringsnormen en gedelegeerde handelingen kunnen worden vastgesteld die noodzakelijk zijn om bepaalde onderdelen van deze verordening nader in te vullen,