Einde inhoudsopgave
Richtsnoeren 2013/C 25/01 voor de toepassing van de staatssteunregels in het kader van de snelle uitrol van breedbandnetwerken
Bijlage I Typische maatregelen ten behoeve van breedband
Geldend
Geldend vanaf 27-01-2013
- Bronpublicatie:
26-01-2013, PbEU 2013, C 25 (uitgifte: 26-01-2013, regelingnummer: 2013/C 25/01)
- Inwerkingtreding
27-01-2013
- Bronpublicatie inwerkingtreding:
26-01-2013, PbEU 2013, C 25 (uitgifte: 26-01-2013, regelingnummer: 2013/C 25/01)
- Vakgebied(en)
Mededingingsrecht / EU-mededingingsrecht
Staatssteun (V)
Informatierecht / ICT
De Commissie heeft in haar beschikkingspraktijk vastgesteld dat er financieringsmechanismen zijn die door de lidstaten het meest worden toegepast ter bevordering van de uitrol van breedband en die zijn beoordeeld uit hoofde van artikel 107, lid 1, VWEU. De volgende lijst dient ter illustratie en is dus niet uitputtend, aangezien overheidsinstanties verschillende manieren kunnen ontwikkelen om steun te geven voor de uitrol van breedband of kunnen afwijken van de beschreven modellen. Bij de modellen is in beginsel sprake van staatssteun, tenzij de investering is verricht overeenkomstig het beginsel van de particuliere investeerder in een markteconomie (zie onderdeel 2.2).
- 1.
Toekenning van financiële middelen (‘gap funding’ (1)): in de meerderheid van de door de Commissie onderzochte zaken kent de lidstaat (2) investeerders in breedband (3) rechtstreeks geldelijke subsidies toe om een breedbandnetwerk op te zetten, te beheren en commercieel te exploiteren (4). Bij dergelijke subsidies gaat het meestal om staatssteun in de zin van artikel 107, lid 1, VWEU, aangezien de subsidie met staatsmiddelen wordt gefinancierd en de investeerder een voordeel geeft om een commerciële activiteit uit te oefenen op voorwaarden die anders niet op de markt voorhanden zouden zijn geweest. In dit soort geval zijn zowel de netwerkexploitanten die de subsidie krijgen als de aanbieders van elektronische-communicatiediensten die wholesaletoegang tot het gesubsidieerde netwerk zoeken, begunstigden van de steun.
- 2.
Steun in natura: in andere gevallen geven lidstaten steun aan de uitrol van breedband door de uitrol te financieren van een volledig breedbandnetwerk (of delen daarvan) dat vervolgens ter beschikking wordt gesteld aan investeerders in elektronische communicatie die deze netwerkelementen gaan gebruiken voor hun eigen project voor de uitrol van breedband. Deze steun kan velerlei vormen aannemen; de meest voorkomende vorm bestaat erin dat lidstaten passieve breedbandinfrastructuur aanbieden door het uitvoeren van civieltechnische werken (bijvoorbeeld door het opengraven van een straat) of door het plaatsen van buizen of dark fibre (5). Dergelijke vormen van steun scheppen een voordeel voor de investeerders in breedband, die de respectieve investeringskosten (6) besparen, alsook voor de aanbieders van electronische-communicatiediensten die wholesaletoegang tot het gesubsidieerde netwerk zoeken.
- 3.
Door de overheid geëxploiteerd breedbandnetwerk of delen daarvan: er kan ook sprake van staatssteun zijn wanneer de overheid geen steun aan een investeerder in breedband geeft, maar een breedbandnetwerk (of delen daarvan) aanlegt en rechtstreeks exploiteert via een overheidsorgaan of een interne onderneming (7). Deze vorm van optreden bestaan gewoonlijk uit de aanleg van een door de overheid beheerde passieve netwerkinfrastructuur met de bedoeling die voor breedbandexploitanten beschikbaar te maken door op niet-discriminerende voorwaarden wholesaletoegang tot het netwerk te verlenen. De exploitatie van het netwerk en het tegen een vergoeding verlenen van wholesaletoegang daartoe is een economische activiteit in de zin van artikel 107, lid 1, VWEU. De aanleg van een breedbandnetwerk met het oog op de commerciële exploitatie daarvan vormt volgens de rechtspraak een economische activiteit, dat wil zeggen dat er reeds op het moment van de aanleg van het breedbandnetwerk sprake kan zijn van staatssteun in de zin van artikel 107, lid 1, VWEU (8). Aanbieders van elektronische-communicatiediensten die wholesaletoegang wensen tot een door de overheid geëxploiteerd netwerk zullen ook als begunstigden van de steun worden beschouwd.
- 4.
Door een concessiehouder beheerd netwerk: lidstaten kunnen ook de uitrol financieren van een breedbandnetwerk dat overheidseigendom blijft, maar waarvan de exploitatie door een concurrerende inschrijvingsprocedure aan een commerciële exploitant wordt aangeboden om dit op wholesaleniveau te beheren en te exploiteren (9). Ook in dit geval kan de maatregel staatssteun vormen omdat het netwerk wordt aangelegd met het oog op de exploitatie ervan. De exploitant die het netwerk beheert en exploiteert alsook derde aanbieders van elektronische-communicatiediensten die wholesaletoegang tot het netwerk zoeken, zullen ook als begunstigden van de steun worden beschouwd.
Voetnoten
‘Gap funding’ verwijst naar het verschil tussen de investeringskosten en de verwachte opbrengsten voor particuliere investeerders.
Of een overheidsinstantie die de steun verleent.
Met de term ‘investeerders’ worden ondernemingen of exploitanten van elektronische-communicatienetwerken aangeduid die investeren in de aanleg en de uitrol van breedbandinfrastructuur.
Voorbeelden van gap funding bieden de besluiten van de Commissie betreffende steunmaatregel SA.33438 a.o — Polen — Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej, betreffende steunmaatregel SA.32866 — Griekenland — Broadband development in Greek rural areas, betreffende steunmaatregel SA.31851 — Italië — Banda larga nelle Marche, en betreffende steunmaatregel N 368/09 — Duitsland — Änderung der Breitbandbeihilferegelung en N 115/08 — Breitbandversorgung ländlicher Räume in Deutschland.
Besluiten van de Commissie betreffende steunmaatregel N 53/10 — Duitsland, Rahmenregelung der Bundesregierung zur Bereitstellung von Lehrrohren, betreffende steunmaatregel N 596/09 — Italië — Strategia per la riduzione del digital divide in Lombardia; zie ook het besluit van de Commissie betreffende steunmaatregel N 383/09 — Duitsland — Änderung der Regelung N 150/08 — Breitbandversorgung ländlicher Räume im Freistaat Sachsen.
Kosten inzake civieltechnische werken en andere investeringen in passieve infrastructuur kunnen tot wel 70 % van de totale kosten van een breedbandproject vormen.
Besluit van de Commissie betreffende steunmaatregel N 330/10 — Frankrijk — Programme national Très Haut Débit, dat betrekking had op verschillende vormen van optreden, waaronder een vorm waarbij de collectivités territoriales eigen breedbandnetwerken kunnen exploiteren als een ‘regiebedrijf’.
Arrest van 24 maart 2011, gevoegde zaken T-443/08 en T-455/08, Freistaat Sachsen e.a./Commissie, reeds aangehaald.
Besluiten van de Commissie betreffende steunmaatregel N 497/10 — Verenigd Koninkrijk — SHEFA — 2 Interconnect, betreffende steunmaatregel N 330/10 — Frankrijk — Programme national Très Haut Débit, betreffende steunmaatregel N 183/09 — Litouwen — Kaimiškųjų vietovių informacinių technologijų plačiajuosčio tinklo plėtra.