HR, 07-12-1994, nr. 30 004

Geding in cassatie Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit. De Staatssecretaris van Financiën heeft bij vertoogschrift het cassatieberoep bestreden.

Beoordeling van de middelen van cassatie 3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan: Belanghebbende maakt deel uit van een samenwerkingsverband (hierna: de werkgroep) op het gebied van de anthroposofische geneeskunst ten behoeve van patiënten, die tezamen met de werkgroep het genootschap A vormen. De werkgroep bepaalt het beleid ten aanzien van de niet-medische/therapeutische aangelegenheden binnen A. Belanghebbendes taak in de werkgroep omvat naast het geven van cursussen bijzondere beleids- en uitvoeringstaken, het geven van voorlichting, ook aan andere soortgelijke samenwerkingsverbanden, alsmede fondswerving en juridische begeleiding. Hij draagt geen beroepsaansprakelijkheid. De cursussen Sociale Driegeleding, die belanghebbende daarnaast geeft, staan los van deze taak. Voor zijn werkzaamheden maakt belanghebbende geen reclame. Zijn gehoor bij de cursussen vormt zich door mondelinge aanbeveling. Tegenover derden treedt de werkgroep als eenheid op. Alle betalingen en vrijwillige bijdragen komen op een centrale rekening van A. De zorgverlening en de financiële bijdragen daarvoor zijn principieel strikt van elkaar gescheiden. De leden van de werkgroep delen in het voordelig resultaat van de groep naar behoefte. Er bestaat geen aanspraak op goodwill. Belanghebbende overreedt in individuele gevallen patinten/leden van A een lening te verstrekken ten behoeve van de werkgroep. Hij acht zich, in geval de werkgroep niet aan haar verplichtingen kan voldoen, zelf voor de terugbetaling van de geleende gelden aansprakelijk.

Het Hof heeft geoordeeld dat uit de vaststaande - in onderdeel 3 van 's Hofs uitspraak vermelde - feiten kan worden afgeleid dat belanghebbende, functionerend als lid van de werkgroep, niet als zelfstandige beroepsbeoefenaar optreedt en dat ook met betrekking tot de cursussen Sociale Driegeleding, die belanghebbende geeft, ook naar het spraakgebruik, niet gesproken kan worden van de zelfstandige uitoefening van een beroep, terwijl van enig financieel ondernemersrisico dienaangaande niet is gebleken.

Het primaire middel keert zich met een motiveringsklacht tegen deze oordelen. Het middel slaagt. Met betrekking tot het oordeel over de cursussen Sociale Driegeleding geeft 's Hofs uitspraak onvoldoende inzicht in de door het Hof gevolgde gedachtegang aangezien het spraakgebruik op zichzelf niet doorslaggevend is voor de vraag of een belastingplichtige ondernemer is in de zin van de Wet op de inkomstenbelasting 1964, terwijl het Hof niet aangeeft welke andere factoren het naast het spraakgebruik en het financieel risico van belang heeft geacht terwijl 's Hofs oordeel dat van enig financieel risico dienaangaande niet is gebleken, onbegrijpelijk is, nu het financiële resultaat van belanghebbendes cursussen kennelijk afhankelijk is van het aanbod aan cursisten. Ter onderbouwing van zijn oordeel met betrekking tot belanghebbendes activiteiten als lid van de werkgroep heeft het Hof volstaan met verwijzing naar de vaststaande feiten, en daarmee in het midden gelaten de te beantwoorden vraag of het financiële resultaat voor rekening van de werkgroep dan wel rechtstreeks voor rekening van de deelnemers in de werkgroep komt. Indien immers de resultaten van de door de werkgroep kennelijk ondernemingsgewijze verrichte werkzaamheden rechtstreeks voor rekening van de deelnemers - onder wie belanghebbende - komen, zijn deze te dier zake als ondernemer aan te merken.

Op grond van het hiervóór in 3.3 overwogene kan 's Hofs uitspraak niet in stand blijven. Het subsidiaire middel behoeft geen behandeling. Verwijzing moet volgen.

Proceskosten De Hoge Raad zal met het oog op een eventuele veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 5a van de Wet administratieve rechtspraak belastingzaken belanghebbende in de gelegenheid stellen zich uit te laten als hierna bepaald.

Beslissing De Hoge Raad vernietigt de uitspraak van het Hof, verwijst het geding naar het Gerechtshof te Amsterdam ter verdere behandeling en beslissing van de zaak in meervoudige kamer met inachtneming van dit arrest, gelast dat door de Staatssecretaris van Financiën aan belanghebbende wordt vergoed het door deze ter zake van de behandeling van het beroep in cassatie verschuldigd geworden griffierecht ten bedrage van f 300,--, en stelt belanghebbende in de gelegenheid binnen 6 weken na de uitspraak in het openbaar van dit arrest zich uit te laten omtrent een eventuele veroordeling van de wederpartij in de kosten van het geding in cassatie.

Dit arrest is vastgesteld door de vice-president R.J.J. Jansen als voorzitter en de raadsheren Van der Linde, Bellaart, De Moor en C.H.M. Jansen, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier Van Hooff, in raadkamer van 7 december 1994.

De beslissing is uitgesproken ter openbare terechtzitting van 21 december 1994.