Hof 's-Hertogenbosch, 20-06-2016, nr. 20-000061-14

Op 15 januari 2010 heeft omstreeks 23.00 uur op een voetgangersoversteekplaats op de kruising van de Sint Canisiussingel met de Van der Brugghenstraat te Nijmegen een aanrijding plaatsgevonden tussen een voetganger en een motorscooter met daarop twee opzittenden. De voetganger – [slachtoffer] – is als gevolg daarvan overleden. Op de motorscooter zaten de verdachten [medeverdachte] en [verdachte] .

Gebleken is dat de verdachten voornemens waren om een gewapende overval te plegen op het [hotel] aan de Graadt van Roggenstraat te Nijmegen. Daartoe zijn zij vanaf de woning van [medeverdachte] met de motorscooter naar het hotel gereden. Eenmaal aangekomen bij het hotel werden zij geconfronteerd met de aanwezigheid van twee politieambtenaren – de [verbalisanten 1 en 2] – in een onopvallend dienstvoertuig. Onmiddellijk na het waarnemen van de politie zijn de verdachten met de motorscooter over het trottoir bij het hotel weggereden in de richting van het Keizer Traianusplein. Even verderop zijn zij van het trottoir de rijbaan opgereden en de Graadt van Roggenstraat overgestoken. Bij het Keizer Traianusplein zijn zij het fietspad opgereden waar zij nog juist een lantaarnpaal of verkeersbord konden ontwijken. Vervolgens zijn de verdachten de rijbaan van het Keizer Traianusplein tegen het verkeer in opgereden. De verdachten konden aldaar, dus op het Keizer Traianusplein, nog net een auto ontwijken. De verdachten zijn vervolgens linksaf de Sint Canisiussingel opgereden in de richting van de kruising met de Van der Brugghenstraat. Voor de kruising met de Van der Brugghenstraat zijn de verdachten tussen twee rijen auto’s door gereden die daar voor het rode verkeerslicht stonden te wachten. Bij de Van der Brugghenstraat zijn zij, zonder te stoppen, door het rode verkeerslicht de kruising opgereden. Vervolgens vond de aanrijding plaats met het [slachtoffer] , die op dat moment bij voor hem groen licht over de voetgangersoversteekplaats de Sint Canisiussingel wilde oversteken.

Beide verdachten hebben ontkend de bestuurder van de motorscooter te zijn geweest. De verdachten hebben beiden verklaard als passagier achterop de motorscooter te hebben gezeten en daarbij de ander aangewezen als de bestuurder.

De [verbalisanten 1 en 2] , die de verdachten bij het hotel op de motorscooter hebben gezien en vervolgens achter de motorscooter zijn aangereden, hebben niet met zekerheid kunnen zeggen wie van de verdachten voorop de motorscooter zat en wie achterop. Ook uit de beschrijving die de verbalisanten van de opzittenden hebben gegeven, kan niet eenduidig worden afgeleid wie de bestuurder is geweest.

Uit onderzoek is gebleken dat er geen camerabeelden zijn waarop de motorscooter met de verdachten is te zien. Ook op basis van technisch onderzoek in het kader van de verkeersongevallenanalyse en de letselbeschrijvingen van de beide verdachten kan niet worden vastgesteld wie de bestuurder van de motorscooter is geweest.

De officier van justitie heeft zich in eerste aanleg op het standpunt gesteld dat zowel tegen de verdachte als tegen de medeverdachte bewijs ligt dat hij de motorscooter heeft bestuurd, maar dat overtuigend bewijs ten aanzien van zowel de een als de ander ontbreekt. De officier van justitie heeft uiteindelijk in het midden gelaten wie de bestuurder is geweest en zich op het standpunt gesteld dat, nu medeplegen kan worden bewezen, niet hoeft te worden vastgesteld wie van de verdachten de bestuurder is geweest.

De rechtbank daarentegen heeft in haar vonnis geoordeeld dat [medeverdachte] degene is geweest die de motorscooter heeft bestuurd. Daartoe heeft de rechtbank zich in het bijzonder gebaseerd op de verklaring van de [getuige 1] en de verklaring van de [getuige 2] . De [getuige 1] , die ooggetuige van het ongeval is geweest, heeft kort gezegd verklaard dat de motorscooter werd bestuurd door een jongen die steviger was dan de jongen die achterop zat en dat de bestuurder na de aanrijding op de grond bleef liggen terwijl de passagier is opgestaan en de berm is in gelopen. De beschrijving van de [getuige 1] dat de bestuurder steviger was dan de passagier, past bij [medeverdachte] . Voorts is [medeverdachte] degene geweest die na de aanrijding op de grond is blijven liggen. De [getuige 2] heeft verklaard dat [medeverdachte] , toen zij samen gedetineerd waren, tegen hem heeft gezegd dat hij de degene is geweest die ten tijde van de aanrijding de motorscooter heeft bestuurd.

Het hof Arnhem kon zich met deze vaststelling door de rechtbank niet verenigen. Het hof kwam tot het oordeel dat zowel technisch bewijs als betrouwbaar getuigenbewijs ontbreekt om te kunnen vaststellen wie van beide verdachten de bestuurder is geweest. Het hof Arnhem heeft daarbij onder meer overwogen dat er getuigenverklaringen zijn die in de richting van [medeverdachte] wijzen, maar dat om op grond van die verklaringen [medeverdachte] als bestuurder aan te merken selectief uit die verklaringen moet worden geput en andere onderdelen in diezelfde verklaringen als ongeloofwaardig moeten worden aangemerkt zonder dat daarvoor een goede grond bestaat. Door het hof Arnhem kon ook niet worden vastgesteld dat [verdachte] de bestuurder is geweest. Weliswaar heeft [verdachte] onmiddellijk na de aanrijding ter plaatse en later tijdens een verhoor tegenover de politie uitlatingen gedaan waaruit zou kunnen blijken dat hij de bestuurder van de motorscooter is geweest, doch die uitlatingen zijn volgens het hof Arnhem inconsistent en niet betrouwbaar.

Na vernietiging van het arrest van het hof Arnhem door de Hoge Raad en verwijzing van de zaak naar dit hof, hebben de advocaten-generaal zich thans in hun requisitoir op het standpunt gesteld dat [verdachte] degene is geweest die de motorscooter heeft bestuurd. De advocaten-generaal komen tot die conclusie kort gezegd op basis van de kleding van de beide verdachten in relatie tot verklaringen van getuigen daaromtrent en op basis van een aantal uitlatingen en verklaringen van de beide verdachten waaruit de rol van [verdachte] als bestuurder kan blijken.

Met de advocaten-generaal stelt het hof vast dat aan het dossier aanwijzingen zijn te ontlenen dat [verdachte] degene is geweest die de motorscooter heeft bestuurd. Het hof wijst daarbij in het bijzonder op de opmerking van [verdachte] onmiddellijk na de aanrijding tegenover [verbalisant] : “Ik gaf gewoon gas” en de verklaring van [verdachte] tijdens een verhoor bij de politie: “Ik probeerde nog te remmen”. Het hof stelt echter tevens vast dat aan het dossier evenzeer aanwijzingen zijn te ontlenen dat niet [verdachte] maar juist [medeverdachte] degene is geweest die de motorscooter heeft bestuurd. Het hof wijst daarbij in het bijzonder op de door de rechtbank genoemde verklaringen van de [getuige 1] en de [getuige 2] . Hetgeen door de advocaten-generaal is aangevoerd, doet naar het oordeel van het hof niet af aan de jegens [medeverdachte] bestaande aanwijzingen. Onder deze omstandigheden en bij het ontbreken van duidelijk technisch en/of ander betrouwbaar bewijs, kan naar het oordeel van het hof niet met voldoende overtuiging worden vastgesteld wie van de verdachten ten tijde van de aanrijding de bestuurder van de motorscooter is geweest.

Gelet hierop zal het hof hierna bij de verdere bespreking van de feiten in het midden laten wie de bestuurder en wie de passagier is geweest.

Alvorens het hof zal ingaan op de vraag of sprake is van medeplegen dient eerst te worden vastgesteld welk strafbaar feit door de bestuurder van de motorscooter is gepleegd. Daarna zal worden beoordeeld of sprake is van medeplegen van dat feit.

Het hof zal hierna eerst een beschrijving geven van het rijgedrag. Vervolgens zal de vraag worden beantwoord of sprake is van doodslag of dood door schuld in het verkeer.

Rijgedrag

Uit onderzoek ter terechtzitting is onder meer gebleken van de volgende feiten en omstandigheden:

- De motorscooter waarop de verdachten zaten betrof een 150cc motorfiets. Volgens de verklaringen van de beide verdachten kon met de motorscooter een snelheid van boven de 100 km/u worden gehaald.

- De bestuurder was niet in bezit van het voor dit type motorvoertuig vereiste rijbewijs.

- De motorscooter voerde geen verlichting. De verdachten droegen beiden donkere kleding. Ten tijde van het incident (omstreeks 23.00 uur) was het donker. Het hof heeft bij de schouw waargenomen dat de motorscooter met daarop twee donker geklede opzittenden en zonder verlichting in het verkeer slecht zichtbaar is.

Verder is gebleken van het volgende rijgedrag:

- ‘ in volle vaart’ over het trottoir wegrijden;

- een fietspad oprijden waar nog juist een lantaarnpaal of verkeersbord kan worden ontweken;

- tegen het verkeer in de rijbaan van het Keizer Traianusplein oprijden, waar nog net een auto kan worden ontweken;

- op de Sint Canisiussingel rijden met een aanzienlijk hogere snelheid dan voor de motorscooter was toegestaan.

Het hof merkt hierover op dat [medeverdachte] heeft verklaard dat na de bocht (het hof begrijpt op de Sint Canisiussingel) vol gas werd gegeven. Tijdens de ter plaatse uitgevoerde reconstructie is op aanwijzingen van de beide verdachten met de motorscooter de route gereden. Uit de weergave van de bij de reconstructie gereden snelheden op aanwijzingen van [verdachte] volgt dat de motorscooter is geaccelereerd van 34 km/u aan het begin van de Sint Canisiussingel tot maximaal 76 km/u, waarna de snelheid weer is afgenomen. Uit de weergave van de bij de reconstructie gereden snelheden op aanwijzingen van [medeverdachte] volgt dat de motorscooter is geaccelereerd van 25 km/u aan het begin van de Sint Canisiussingel tot maximaal 73 km/u, waarna de snelheid weer is afgenomen. De verbalisant die bij de reconstructie de motorscooter heeft bestuurd, heeft verklaard dat hij op de Sint Canisiussingel vol gas heeft gegeven en daar heeft gereden met de maximale snelheid die op dat punt voor de motorscooter bereikbaar was. Op grond van het vorenstaande kan niet worden bewezen dat op de Sint Canisiussingel is gereden met een snelheid van 90 km/u zoals is ten laste gelegd, maar het hof concludeert hieruit wel dat aldaar is gereden met een aanzienlijk hogere snelheid dan voor de motorscooter was toegestaan;

- bij het naderen van de auto’s voor de kruising met de Van de Brugghenstraat de snelheid verminderen;

- bij die kruising tussen twee rijen auto’s doorrijden die daar voor het rode verkeerslicht staan te wachten;

- het bij de Van der Brugghenstraat negeren van het rode verkeerslicht en zonder te stoppen de kruising oprijden;

- de voetganger, [slachtoffer] , die bij voor hem groen licht zich op de voetgangersoversteekplaats bevond, geen voorrang verlenen.

Voor wat betreft het standpunt van de advocaten-generaal dat de snelheid van de motorscooter weer is verhoogd toen de verdachten tussen de twee rijen auto’s door reden die bij de kruising met de Van der Brugghenstraat voor het rode verkeerslicht stonden te wachten, overweegt het hof het volgende.

Anders dan de advocaten-generaal is het hof van oordeel dat het onderzoek hiervoor onvoldoende aanwijzingen oplevert. Weliswaar laat de weergave van de bij de reconstructie gereden snelheden zowel bij [verdachte] als bij [medeverdachte] zien dat de snelheid, nadat deze aanvankelijk was afgenomen, op dit punt weer is toegenomen, doch het hof stelt vast dat dit niet op uitdrukkelijke aanwijzingen van de verdachten is geweest. Het hof stelt op grond van getuigenverklaringen en de weergave van de bij reconstructie gereden snelheden wel vast dat de verdachten hebben gereden met een aanzienlijk hogere snelheid dan gelet op de situatie (tussen twee rijen stilstaande auto’s voor een rood verkeerslicht) veilig was. Het hof heeft bij de schouw waargenomen dat op het moment dat de motorscooter zich zonder verlichting tussen de twee rijen auto’s bevindt waarvan de koplampen zijn ingeschakeld, de motorscooter bijna niet zichtbaar is vanaf de oversteekplaats waar de aanrijding heeft plaatsgevonden.

Vrijspraak van doodslag

Door de advocaten-generaal is aangevoerd dat sprake is van doodslag op het [slachtoffer] . Daartoe is aangevoerd dat de verdachten zich willens en wetens hebben blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat andere (zwakke) verkeersdeelnemers om het leven kunnen komen en dat verdachten die kans op de koop toe hebben genomen. Dit blijkt niet alleen uit hun rijgedrag en uit de omstandigheden van het geval (tijdstip en plaats), maar ook uit hun uitlatingen dat zij koste wat kost aan een aanhouding door de politie wilden ontkomen.

De verdediging heeft op dit punt vrijspraak bepleit.

Het hof overweegt als volgt.

Voor bewezenverklaring van doodslag is opzet op de dood van het slachtoffer vereist.

Het hof stelt voorop dat niet is gebleken dat de verdachten de intentie hebben gehad om [slachtoffer] van het leven te beroven. Van opzet op de dood van het slachtoffer kan echter ook sprake zijn als men zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat het slachtoffer komt te overlijden.

Volgens vaste jurisprudentie van de Hoge Raad is voorwaardelijk opzet op een bepaald gevolg aanwezig indien de verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat dat gevolg zal intreden.

De beantwoording van de vraag of de gedraging de aanmerkelijke kans op een bepaald gevolg in het leven roept, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waarbij betekenis toekomt aan de aard van de gedraging en de omstandigheden waaronder deze is verricht. Het zal moeten gaan om een kans die naar algemene ervaringsregels aanmerkelijk is te achten.

Voor de vaststelling dat een verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan zulk een kans is niet alleen vereist dat de verdachte wetenschap heeft van de aanmerkelijke kans dat het gevolg zal intreden, maar ook dat hij die kans ten tijde van de gedraging bewust heeft aanvaard (op de koop toe heeft genomen). Uit de enkele omstandigheid dat die wetenschap bij de verdachte aanwezig is dan wel bij hem moet worden verondersteld, kan niet zonder meer volgen dat hij de aanmerkelijke kans op het gevolg ook bewust heeft aanvaard, omdat in geval van die wetenschap ook sprake kan zijn van bewuste schuld.

Van degene die weet heeft van de aanmerkelijke kans op het gevolg, maar die ervan is uitgegaan dat het gevolg niet zal intreden, kan wel worden gezegd dat hij met (grove) onachtzaamheid heeft gehandeld maar niet dat zijn opzet in voorwaardelijke vorm op dat gevolg gericht is geweest.

Of in een concreet geval moet worden aangenomen dat sprake is van bewuste schuld dan wel van voorwaardelijk opzet zal, indien de verklaringen van de verdachte en/of bijvoorbeeld eventuele getuigenverklaringen geen inzicht geven omtrent hetgeen ten tijde van de gedraging in de verdachte is omgegaan, afhangen van de feitelijke omstandigheden van het geval. Daarbij zijn de aard van de gedraging en de omstandigheden waaronder deze is verricht, van belang. Bepaalde gedragingen kunnen naar hun uiterlijke verschijningsvorm worden aangemerkt als zo zeer gericht op een bepaald gevolg dat het – behoudens contra-indicaties – niet anders kan zijn dan dat de verdachte de aanmerkelijke kans op het desbetreffende gevolg heeft aanvaard.

(Vgl. o.a. HR 25 maart 2003, ECLI:NL:HR:2003:AE9049, NJ 2003, 552)

Voor wat betreft zeer gevaarlijke gedragingen in het verkeer heeft de Hoge Raad in een eerder arrest overwogen dat deze onder omstandigheden doodslag kunnen opleveren, met dien verstande dat in een geval waarin de gebezigde bewijsmiddelen nopen tot de gevolgtrekking dat de verdachte door zijn handelwijze ook zelf aanmerkelijk levensgevaar heeft gelopen, de rechter in zijn oordeel dient te betrekken dat – behoudens aanwijzingen voor het tegendeel – naar ervaringsregels niet waarschijnlijk is dat de verdachte de aanmerkelijke kans dat (bijvoorbeeld) een frontale botsing met een auto zal plaatsvinden, en hij als gevolg van zijn gedraging zelf het leven zal verliezen, eveneens op de koop toe neemt.

(Vgl. HR 15 oktober 1996, NJ 1997, 199; HR 5 december 2006, ECLI:NL:HR:2006:AZ1668, NJ 2006, 663)

Uit de hiervoor bij het rijgedrag vastgestelde feiten en omstandigheden volgt onder meer dat in de avond (omstreeks 23.00 uur) met een motorscooter zonder verlichting tussen twee rijen voor het rode verkeerslicht stilstaande auto’s is doorgereden, het rode verkeerslicht is genegeerd en vervolgens met de motorscooter tegen het [slachtoffer] is gereden die op dat moment met voor hem groen licht op een voetgangersoversteekplaats de weg overstak. Een dergelijk rijgedrag levert naar algemene ervaringsregels een aanmerkelijke kans op het overlijden van die voetganger op.

Het hof acht echter niet bewezen dat door de bestuurder van de motorscooter deze kans ten tijde van de gedraging bewust is aanvaard (op de koop toe is genomen).

In relatie tot andere verkeersdeelnemers kunnen ook de berijders van een motorscooter, zijnde een balansvoertuig, als ‘zwakke’ verkeersdeelnemers worden aangemerkt: een aanrijding met een andere verkeersdeelnemer brengt voor hen het risico mee dat zij zelf levensgevaarlijk gewond kunnen raken of zelfs het leven kunnen verliezen. Dit geldt ook in het geval van een aanrijding met een voetganger. Dit klemt te meer indien de berijders geen helm dragen.

In het onderhavige geval waarin de verdachten, zonder helm, op de motorscooter op de vlucht waren voor de politie, zou een aanrijding bovendien het risico meebrengen dat de vlucht moest worden gestaakt.

Het hof acht het derhalve niet waarschijnlijk dat de bestuurder van de motorscooter de aanmerkelijke kans dat een botsing met een andere verkeersdeelnemer, in casu de overstekende voetganger, zou plaatsvinden, waardoor niet alleen die voetganger maar ook de bestuurder en/of de bijrijder zelf het leven zouden verliezen, op de koop toe heeft genomen. Dat onaanvaardbare risico’s zijn genomen hoeft geen betoog, maar het hof heeft, mede gelet op de risico’s die de bestuurder en bijrijder zelf bij een aanrijding liepen, onvoldoende aanwijzingen dat de aanmerkelijke kans op de dood van het slachtoffer bewust is aanvaard. Het hof acht het veeleer aannemelijk dat de bestuurder ervan is uitgegaan dat het gevolg niet zou intreden.

Aan dit oordeel doet niet af dat door [verdachte] is verklaard dat zij ‘ten koste van alles’ probeerden weg te komen. Uit die verklaring zou afgeleid kunnen worden dat de verdachten bereid waren grote risico’s te nemen, doch het hof geeft aan deze uitlating niet de betekenis dat zij (voorwaardelijk) opzet hadden op de dood van het [slachtoffer] . De betreffende opmerking van [verdachte] volgt op een eerdere uitlating van hem dat ze moesten manoeuvreren tussen het verkeer. Gegeven de context waarin de opmerking is gemaakt, staat die opmerking teveel op zichzelf om daaraan de gevolgtrekking te verbinden dat sprake was van (voorwaardelijk) opzet op de dood van het slachtoffer.

Het hof acht dan ook niet bewezen dat het opzet van de bestuurder (al dan niet in voorwaardelijke vorm) op het gevolg (de dood van het [slachtoffer] ) gericht is geweest.

Bewezenverklaring van dood door schuld in het verkeer

Het hof acht wel bewezen dat sprake is van dood door schuld in het verkeer en daarmee van het misdrijf van art. 6 WVW 1994.

Aan de verdachte is dit ten laste gelegd als het plegen of medeplegen van roekeloos rijgedrag, althans zeer, dan wel aanmerkelijk onoplettend, onvoorzichtig en/of onachtzaam rijgedrag.

Daarmee ligt aan het hof de vraag voor welke mate van schuld kan worden bewezen.

Door de advocaten-generaal is aangevoerd dat, mocht het hof doodslag niet bewezen achten, er sprake is van dood door schuld in de zin van art. 6 WVW 1994 in de zwaarste schuldvariant, te weten roekeloosheid. Verdachten hebben zich koste wat kost aan een aanhouding willen onttrekken en alle risico’s voor wat betreft het rijgedrag voor lief genomen.

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat schuld in de zin van roekeloosheid niet kan worden bewezen.

Geen roekeloosheid

Het hof overweegt als volgt.

Volgens vaste jurisprudentie van de Hoge Raad komt het bij de beantwoording van de vraag of sprake is van schuld aan een verkeersongeval in de zin van art. 6 WVW 1994 aan op het geheel van de gedragingen van de verdachte, de aard en ernst daarvan en de overige omstandigheden van het geval. Voor de schuldvorm ‘roekeloosheid’ geldt op zichzelf hetzelfde, zij het dat daarbij moet worden betrokken dat deze roekeloosheid in de wetsgeschiedenis als “de zwaarste vorm van het culpose delict” wordt aangemerkt die tot onder meer een verdubbeling van het maximum van de op te leggen vrijheidsstraf heeft geleid. Mede met het oog op het strafverhogende effect van dit bestanddeel moeten daarom aan de vaststelling dat sprake is van roekeloosheid, dus de zwaarste vorm van schuld, bepaaldelijk eisen worden gesteld en dient de rechter in voorkomende gevallen daaraan in zijn motivering van de bewezenverklaring nadere aandacht te geven. Dat geldt ook in de gevallen waarin de roekeloosheid in de kern bestaat uit de in art. 175, derde lid, WVW 1994 omschreven gedragingen, nu die gedragingen grond vormen voor een verdere verhoging van het ingevolge het tweede lid van dat artikel voor roekeloosheid geldende strafmaximum. Het voorgaande brengt mee dat de vraag of in een concreet geval sprake is van roekeloosheid in de zin van art. 175, tweede lid, WVW 1994 een beoordeling vergt van de specifieke omstandigheden van het geval. Van roekeloosheid als zwaarste, aan opzet grenzende, schuldvorm zal slechts in uitzonderlijke gevallen sprake zijn. Daarbij verdient opmerking dat ‘roekeloosheid’ in de zin van de wet een specifieke betekenis heeft die niet noodzakelijkerwijs samenvalt met wat in het normale spraakgebruik onder ‘roekeloosheid’ – in de betekenis van ‘onberaden’ – wordt verstaan. Om tot het oordeel te kunnen komen dat in een concreet geval sprake is van roekeloosheid in de zin van art. 175, tweede lid, WVW 1994, zal de rechter zodanige feiten en omstandigheden moeten vaststellen dat daaruit is af te leiden dat door de buitengewoon onvoorzichtige gedraging van de verdachte een zeer ernstig gevaar in het leven is geroepen, alsmede dat de verdachte zich daarvan bewust was, althans had moeten zijn. In dit verband volstaat doorgaans niet de enkele vaststelling dat de verdachte zich heeft schuldig gemaakt aan een of meer in art. 175, derde lid, WVW 1994 genoemde, zelfstandig tot verhoging van het wettelijk strafmaximum leidende gedragingen.

(Vgl. HR 15 oktober 2013, ECL:NL:HR:2013:960; HR 16 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1656)

Uit de hiervoor bij het rijgedrag vastgestelde feiten en omstandigheden volgt in de kern dat op een snelle motorscooter zonder verlichting, zonder dat de bestuurder in bezit was van het vereiste rijbewijs en in de vlucht voor de politie, ‘in volle vaart’ over een trottoir is weggereden, een fietspad is opgereden waarbij bijna een verkeersbord of lantaarnpaal is geraakt, tegen het verkeer in een verkeersplein is overgestoken waarbij bijna een aanrijding met een ander voertuig is ontstaan, met een aanzienlijk hogere snelheid is gereden dan de ter plaatse geldende snelheid van 50 km/u, vervolgens met verminderde snelheid tussen twee rijen auto’s is door gereden die voor een rood verkeerslicht stonden te wachten, een rood verkeerslicht is genegeerd en zonder te stoppen een kruising is opgereden en op de kruising geen voorrang is verleend aan een voetganger die op dat moment doende was om bij groen licht over een voetgangersoversteekplaats de rijbaan over te steken, waardoor een aanrijding met die voetganger is ontstaan.

Uit de reconstructie blijkt dat dit alles zich in zeer korte tijd heeft afgespeeld.

Anders dan de advocaten-generaal is het hof van oordeel dat, gelet op de jurisprudentie van de Hoge Raad, voornoemde feiten en omstandigheden onvoldoende zijn voor de conclusie dat sprake is van roekeloosheid in de zin van art. 175, tweede lid, WVW 1994.

In hetgeen overigens door de advocaten-generaal is aangevoerd ziet het hof geen aanleiding om tot een ander oordeel te komen. Ook de verklaring van [verdachte] tijdens de reconstructie dat zij ‘ten koste van alles’ probeerden weg te komen maakt naar het oordeel van het hof niet dat sprake is van roekeloosheid.

Het hof verwijst naar hetgeen hieromtrent in het kader van ‘doodslag’ reeds door het hof is overwogen.

Naar het oordeel van het hof volgt uit het hiervoor beschreven rijgedrag echter wel dat zeer onoplettend en onvoorzichtig is gereden.

De advocaten-generaal hebben betoogd dat, ongeacht wie ten tijde van de vlucht voor de politie de motorscooter heeft bestuurd, zowel de bestuurder als de passagier aangemerkt kunnen worden als medepleger.

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat niet kan worden bewezen dat de verdachte als passagier op de motorscooter aan de vlucht een bijdrage heeft geleverd die hem tot medepleger van enig ten laste gelegd feit maakt. Volgens de verdediging maakte de vlucht voor de politie op geen enkele wijze onderdeel uit van het plan om het hotel te overvallen, was het gevaarlijk rijgedrag van de bestuurder tijdens de vlucht niet voor de passagier te voorzien en bestond voor de passagier geen enkele mogelijkheid om zich gedurende de vlucht van het gevaarlijk rijgedrag van de bestuurder te distantiëren.

Het hof overweegt als volgt.

Om tot een bewezenverklaring van medeplegen te komen, dient sprake te zijn van een nauwe en bewuste samenwerking tussen de verdachte en de medeverdachte bij het plegen van het feit.

Door het hof Arnhem zijn de verdachten vrijgesproken van het medeplegen omdat niet is gebleken van enige samenwerking of overleg tussen de beide verdachten over de wijze waarop zij zich aan de controle door de politie wilden onttrekken vanaf het moment dat zij zich ter hoogte van het [hotel] door de politie betrapt voelden.

De Hoge Raad heeft over deze door het hof Arnhem gegeven vrijspraak het volgende overwogen:

“2.3.2. In een geval als het onderhavige, waarin het verweten medeplegen van een met de vlucht verband houdend misdrijf is voorafgegaan door het mogelijk daarmee samenhangende medeplegen van een ander strafbaar feit, is geenszins uitgesloten dat de voor het medeplegen van dat misdrijf relevante samenwerking reeds vóórdien – in het onderhavige geval: in het kader van het medeplegen van de voorbereiding van de overval – is ontstaan.

2.3.3. Het Hof heeft kennelijk geoordeeld dat de wijze waarop de beide verdachten met de scooter zijn gevlucht, niet als een zó waarschijnlijke mogelijkheid besloten lag in de eerdere nauwe en bewuste samenwerking met het oog op de voorgenomen overval, dat ook wat betreft die vlucht zo bewust en nauw is samengewerkt dat van medeplegen kan worden gesproken. Gelet op de vaststellingen en overwegingen van het Hof, in het bijzonder wat betreft de voorbereiding van de overval en de directe reactie op het waarnemen van een politie-auto, is dat oordeel niet zonder meer begrijpelijk.”

Uit de bewijsmiddelen blijkt onder meer het navolgende ten aanzien van het voorbereiden van de overval.

[verdachte] heeft voorafgaand aan de geplande overval op het [hotel] contact gehad met [medeverdachte] over het voornemen een overval te plegen. Op enig moment hebben zij op basis van informatie waarover [verdachte] zei te beschikken het plan opgevat om op vrijdagavond 15 januari 2010 rond 23.00 uur een overval te plegen op het [hotel] . Op de avond van de overval heeft [medeverdachte] [verdachte] met de motorscooter opgehaald en beiden zijn naar de woning van [medeverdachte] gereden. Omdat de verdachten een wapen nodig hadden om de overval te plegen, is in de woning van [medeverdachte] een mes gepakt en heeft [verdachte] het mes, nadat het door beiden geschikt was bevonden, vervolgens in zijn jaszak gedaan. Beiden hebben zich voorzien van gezichtsbedekkende kleding om zoveel mogelijk onherkenbaar te zijn. Vervolgens heeft [verdachte] de motorscooter gepakt en heeft [medeverdachte] de motorscooter op contact gezet. Beide verdachten zijn toen op de motorscooter gestapt en naar het hotel gereden. Bij het hotel aangekomen zijn zij gaan kijken of zij de overval konden plegen. Zij hebben eerst een rondje om het hotel gereden om te kijken of er niemand in de buurt was. Toen zij daarna met de motorscooter het trottoir bij het hotel op reden, kwamen de [verbalisanten 1 en 2] (in politie-uniform) in een (onopvallende) politieauto aldaar ter plaatse.

Uit de bewijsmiddelen is gebleken dat de verdachten nauw en bewust hebben samengewerkt met het oog op de voorgenomen overval. Beide verdachten zijn daar eerder door het hof Arnhem ook onherroepelijk voor veroordeeld.

Ten aanzien van de vlucht kan het volgende worden vastgesteld.

De verdachten zijn bij het zien van de politieambtenaren onmiddellijk op de vlucht geslagen. Dit blijkt uit de verklaringen van de beide verbalisanten. Zij zien dat de verdachten op de motorscooter eerst rustig het trottoir bij het [hotel] oprijden. Vervolgens kijken de verdachten of een van hen om naar de verbalisanten. Direct daarop rijden de verdachten in volle vaart over het trottoir weg.

Ook uit de verklaringen van de verdachten volgt dat sprake was van een vlucht voor de politie. Uit die verklaringen blijkt namelijk dat [verdachte] en [medeverdachte] eerst rustig het trottoir bij het hotel oprijden, dat [verdachte] vervolgens de politieambtenaren in de auto ziet en dan (naar [medeverdachte] ) roept: ‘politie, politie’ en dat vervolgens gas wordt gegeven en hard wordt weggereden.

De vlucht voor de politie vond plaats op de wijze zoals hiervoor is beschreven: met de motorscooter over het trottoir wegrijden, over een fietspad rijden, tegen het verkeer in rijden, met een te hoge snelheid over de Sint Canisiussingel rijden, tussen twee rijen stilstaande auto’s door en door rood licht rijden en de overstekende voetganger geen voorrang verlenen. Dit gevaarlijk rijgedrag heeft geleid tot de dood van [slachtoffer] .

De vraag is vervolgens of beide verdachten medepleger zijn van art. 6 WVW 1994, dood door schuld in het verkeer. Daartoe moet in het onderhavige geval de vraag worden beantwoord of de voor het medeplegen van art. 6 WVW relevante samenwerking reeds is ontstaan in het kader van het medeplegen van de voorbereiding van de overval. Het hof beantwoordt deze vraag bevestigend.

De verdachten wilden samen een gewapende overval plegen op het [hotel] . Zij hebben zich daartoe voorzien van een snel en wendbaar voertuig, een motorscooter 150cc. Beide verdachten wisten dat het om een snel voertuig ging. Het viel te verwachten dat die avond ook (veel) andere verkeersdeelnemers, waaronder ook voetgangers, zich op de weg bevonden: de overval zou worden gepleegd op een vrijdagavond, een uitgaansavond, en het hotel is gelegen in de directe omgeving van een verkeersplein en een doorgaande weg richting het centrum van Nijmegen waar de bewuste voetgangersoversteekplaats met verkeerslichten is gelegen.

Als de verdachten de overval aan het voorbereiden zijn, maken zij zich ogenblikkelijk uit de voeten als zij de politie in de auto vlak achter hen waarnemen.

Om aan de politie te ontkomen wordt tijdens de vlucht tegen het verkeer in gereden, de maximum snelheid overschreden en tenslotte door een rood verkeerslicht gereden met fatale gevolgen voor een overstekende voetganger. De vlucht voor de politie en het daarmee gepaard gaande gevaarlijk rijgedrag vloeiden rechtstreeks voort uit het zich betrapt voelen bij de voorbereiding van een gewapende overval.

In het voorbereiden van een ernstig misdrijf als een gewapende overval ligt besloten dat men niet gepakt wil worden en bij een eventuele betrapping op de vlucht slaat. De verdachten zijn bij het zien van de politie ook daadwerkelijk onmiddellijk op de vlucht geslagen om aan een aanhouding te ontkomen. Dat daarbij de geldende verkeersvoorschriften zoals de maximum snelheid of het stoppen voor een rood verkeerslicht niet in acht worden genomen en daardoor gevaarlijke verkeerssituaties kunnen ontstaan ligt voor hand. Voor de verdachten was dit te voorzien.

Getoetst aan de overwegingen die door de Hoge Raad zijn gegeven is het hof dan ook van oordeel dat de wijze waarop de verdachten met de motorscooter zijn gevlucht als een zó waarschijnlijke mogelijkheid besloten lag in de eerdere nauwe en bewuste samenwerking met het oog op de voorgenomen overval, dat ook wat betreft het met die vlucht (en het daaruit voortvloeiend gevaarlijk rijgedrag) verband houdend misdrijf van art. 6 WVW 1994, zo bewust en nauw is samengewerkt dat van medeplegen van dat misdrijf kan worden gesproken.

Dat bij de voorbereiding van de overval door de verdachten de vlucht met de motorscooter bij een eventuele betrapping niet zou zijn besproken, staat hier niet aan in de weg. De vlucht met de motorscooter en het gevaarlijk rijgedrag dat daaruit voortvloeide lag al besloten in hun plan om een gewapende overval te gaan plegen.

Of de verdachte zich tijdens de vlucht al dan niet heeft kunnen onttrekken aan het gevaarlijk rijgedrag doet niet ter zake. Door met een ander een overval voor te bereiden heeft hij zich ook verbonden aan hetgeen in die voorbereidingen, in de uitvoering van dat plan, besloten lag, te weten een eventuele vlucht. Overigens zijn bij het onderzoek geen aanwijzingen naar voren gekomen waaruit zou volgen dat de verdachte niet met de vlucht en het daarmee samenhangende rijgedrag instemde.

Gelet op al hetgeen hiervoor is overwogen, acht het hof wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte tezamen en in vereniging met de medeverdachte het onder 2 subsidiair ten laste gelegde heeft begaan.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Het bewezen verklaarde levert op:

Medeplegen van overtreding van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994, terwijl het een ongeval betreft waardoor een ander wordt gedood en terwijl het feit mede is veroorzaakt doordat de schuldige geen voorrang heeft verleend.

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten.

Bijzondere overweging met betrekking tot de kwalificatie

Het hof heeft bij de kwalificatie opgenomen de in art. 175, derde lid, WVW 1994 genoemde strafverzwarende omstandigheid ‘terwijl het feit mede is veroorzaakt doordat de schuldige geen voorrang heeft verleend’.

Het hof leest in de ten laste gelegde en bewezenverklaarde passages ‘(een voetganger) niet voor heeft laten gaan’, ‘en in aanrijding is gekomen (met die voetganger)’ en ‘waardoor (die voetganger) werd gedood’, dat daarmee is ten laste gelegd dat het feit (dood door schuld in het verkeer) mede is veroorzaakt doordat de schuldige geen voorrang heeft verleend. Daarmee kan deze strafverzwaringsgrond in de kwalificatie en bij de strafoplegging worden betrokken.

Strafbaarheid van de verdachte

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten.

De verdachte is daarom strafbaar voor het hiervoor bewezen verklaarde.

Op te leggen straf of maatregel

Bij de bepaling van de op te leggen straf heeft het hof gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het bewezenverklaarde is begaan en op de persoon van de verdachte, zoals een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting naar voren is gekomen. Daarbij heeft het hof rekening gehouden met de ernst van het bewezenverklaarde in de verhouding tot andere strafbare feiten, zoals onder meer tot uitdrukking komt in het hierop gestelde wettelijke strafmaximum en in de straffen die doorgaans voor soortgelijke feiten worden opgelegd.

Het hof merkt het rijgedrag van de verdachte en zijn mededader aan als zeer onoplettend en onvoorzichtig. In hun poging om uit handen van de politie te blijven, hebben de verdachte en zijn mededader onaanvaardbare risico’s genomen waarbij zij andere verkeersdeelnemers in gevaar hebben gebracht. Het is aan verdachte en zijn mededader te wijten dat [slachtoffer] is komen te overlijden.

Het hof rekent het de verdachte zwaar aan dat de vlucht en het daarmee gepaard gaande gevaarlijke rijgedrag met dodelijke afloop tot gevolg, in het verlengde lagen van de voorbereiding van een gewapende overval. Verdachten hebben hun eigen belang om niet door de politie te worden gepakt, laten prevaleren boven de veiligheid van anderen.

Aan de nabestaanden van het slachtoffer is een onherstelbaar en intens diep leed toegebracht. Zij zullen verder moeten zonder hun dierbare.

Het hof heeft kennis genomen van de verklaring die [benadeelde partij] , de partner van het slachtoffer, in het kader van zijn spreekrecht ter terechtzitting van het hof heeft afgelegd. [benadeelde partij] heeft op indringende wijze verteld welke gevolgen het verlies van zijn partner tot op de dag van vandaag voor hem heeft.

In de samenleving heeft de onderhavige zaak tot veel beroering geleid. Het feit heeft plaatsgevonden op een vrijdagavond in de nabijheid van het centrum van Nijmegen. De vrijdagavond is een uitgaansavond in Nijmegen en op het tijdstip van het ongeval bevond zich nog veel ander verkeer op de weg. Mensen die stonden te wachten bij de kruising waar de aanrijding heeft plaatsgevonden, zijn getuige geweest van het ongeval. Het hoeft geen betoog dat dit een diepe indruk op hen zal hebben gemaakt.

Gelet op het vorenstaande is het hof van oordeel dat niet kan worden volstaan met een andere of lichtere sanctie dan een straf die onvoorwaardelijke vrijheidsbeneming voor aanzienlijke duur met zich brengt. Met oplegging van een taakstraf, zoals door de verdediging is verzocht, zou op geen enkele wijze recht worden gedaan aan de aard en ernst van het bewezen verklaarde.

Ingevolge art. 175, eerste lid sub a en derde lid, WVW 1994, kan voor een feit zoals door het hof is bewezen verklaard een gevangenisstraf worden opgelegd met een maximale duur van 4 jaar en 6 maanden.

De advocaten-generaal hebben gevorderd dat de verdachte bij een bewezenverklaring van medeplegen van doodslag zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 8 jaren. In geval van bewezenverklaring van medeplegen van het misdrijf van art. 6 WVW 1994 waarbij sprake is van roekeloosheid, hebben de advocaten-generaal gevorderd dat de verdachte zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 5 jaren.

Het hof komt tot een lagere gevangenisstraf dan door de advocaten-generaal is gevorderd. Anders dan de advocaten-generaal acht het hof zowel doodslag als roekeloosheid niet bewezen, zodat reeds om die reden – mede gelet op het geldende strafmaximum van het door het hof bewezen verklaarde feit – een lagere gevangenisstraf dient te worden opgelegd. Voorts wil het hof in dit verband niet onvermeld laten dat de eis van de advocaten-generaal sterk afwijkt van de eis van de officier van justitie in eerste aanleg. Die heeft destijds ter zake van meerdere strafbare feiten, waaronder medeplegen van voorbereiding van een gewapende overval, een gevangenisstraf voor duur van 6 jaren geëist. Bij het hof Arnhem was de vordering van de advocaat-generaal een gevangenisstraf voor de duur van 4 jaren. Thans is alleen het feit dat betrekking heeft op de aanrijding van het [slachtoffer] nog aan de orde. Voor de overige in eerste aanleg aan verdachte ten laste gelegde feiten is de verdachte bij arrest van het hof Arnhem reeds onherroepelijk veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 18 maanden, waarvan 3 maanden voorwaardelijk. Het hof zal hiermee rekening houden bij de strafoplegging in de onderhavige zaak. Door de advocaten-generaal is niet inzichtelijk gemaakt op grond waarvan de thans door hun gevorderde gevangenisstraf zo sterkt afwijkt van hetgeen eerder door het openbaar ministerie bij de rechtbank en bij het hof Arnhem is gevorderd, te meer daar zij tevens hebben aangegeven dat zij bij het bepalen van hun strafeis zijn uitgegaan van straffen zoals die destijds in soortgelijke zaken doorgaans werden opgelegd.

Voorts merkt het hof het volgende op. Beide verdachten hebben ontkend ten tijde van de aanrijding met het [slachtoffer] de bestuurder van de motorscooter te zijn geweest. Vast staat dat één van hen niet de waarheid spreekt en geen openheid van zaken heeft gegeven. Hierdoor zijn vragen van de nabestaanden onbeantwoord gebleven en is aan hen extra leed toegebracht. Ook in de samenleving heeft het feit dat beide verdachten naar elkaar wijzen tot veel beroering geleid. Door de schuld in de schoenen van zijn mededader te schuiven, probeert de bestuurder kennelijk zijn verantwoordelijkheid te ontlopen. Tegelijkertijd moet worden vastgesteld dat de ander op dit punt wél de waarheid spreekt. Hem kan het liegen door de bestuurder niet worden aangerekend. Het hof is niet in staat gebleken om vast te stellen wie van de beide verdachten de bestuurder van de motorscooter is geweest en wie op dit punt de waarheid spreekt. Het hof zal met deze omstandigheid dan ook geen rekening houden bij de strafoplegging.

Alle omstandigheden in aanmerking genomen acht het hof een gevangenisstraf voor de duur van 4 jaren passend en geboden.

Bij het bepalen van de duur van de gevangenisstraf heeft het hof zich rekenschap gegeven van de leeftijd van de verdachte ten tijde van het feit en het lange tijdsverloop sindsdien. Dit acht het hof, gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, evenwel van onvoldoende gewicht om de duur van de gevangenisstraf te matigen. Ook hetgeen overigens door de verdediging is aangevoerd brengt het hof niet tot een andere strafoplegging.

Nu het hof niet kan vaststellen wie van de verdachten de bestuurder van de motorscooter is geweest, zal het hof geen ontzegging van de rijbevoegdheid opleggen.

Voorts overweegt het hof als volgt.

Het hof heeft geconstateerd dat sprake is van een overschrijding van de redelijke termijn.

In een geval waarin een verdachte in verband met de zaak in voorlopige hechtenis verkeert, heeft als uitgangspunt te gelden dat, wil sprake zijn van een berechting binnen een redelijke termijn, de behandeling van een zaak in eerste aanleg, hoger beroep en cassatie telkens dient te zijn afgerond binnen een termijn van 16 maanden, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden.

Dit hof doet uitspraak 2 jaar en 6 maanden nadat de zaak door de Hoge Raad naar dit hof is verwezen.

Het hof is van oordeel dat sprake is van bijzondere omstandigheden die een langere termijn dan voornoemd uitgangspunt rechtvaardigen. Het betreft namelijk een omvangrijke zaak met meerdere zittingsdagen. Er hebben meerdere onderzoeken plaatsgevonden, waaronder een grootschalige reconstructie ter plaatse.

Anderzijds is het hof van oordeel dat niet het gehele tijdsverloop voor rekening van de verdachte dient te komen nu een deel van de termijnoverschrijding is veroorzaakt doordat de zaak gelijktijdig met de zaak tegen de medeverdachte is behandeld en geplande zittingen geen doorgang konden vinden door onverwachte afwezigheid van de medeverdachte en later door de weigering van de medeverdachte, die in de zaak van de verdachte als getuige zou worden gehoord, om in het openbaar een verklaring af te leggen.

Een en ander in aanmerking genomen ziet het hof aanleiding om de hiervoor genoemde gevangenisstraf welke het hof geboden acht, te verminderen met 3 maanden, zodat het hof aan de verdachte een gevangenisstraf zal opleggen voor de duur van 3 jaar en 9 maanden.

Vordering van de benadeelde partij

[benadeelde partij] , nabestaande van het [slachtoffer] , heeft zich in eerste aanleg als benadeelde partij gevoegd en een vordering strekkende tot schadevergoeding ingediend met een totaalbedrag van € 55.486,05. Bij brief d.d. 1 december 2010 is de vordering verminderd tot een bedrag van € 25.000,-, bestaande uit (een voorschot op) immateriële schade (smartengeld).

Bij vonnis waarvan beroep is de benadeelde partij in de vordering niet-ontvankelijk verklaard, om reden dat verdachte in eerste aanleg van het onderliggende feit is vrijgesproken.

De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd, zodat de vordering in hoger beroep weer in volle omvang aan de orde is.

Het hof overweegt als volgt.

Het hof begrijpt de vordering aldus dat deze deels ziet op affectieschade (verdriet om het overlijden van een naaste) en deels op shockschade (psychische schade ontstaan door een directe confrontatie met een schokkende gebeurtenis, zoals een ernstig misdrijf of de gevolgen daarvan). De benadeelde partij heeft ter onderbouwing van de vordering in hoger beroep nog verklaringen overgelegd waaruit blijkt dat er bij de benadeelde partij sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld voortvloeiend uit een hevige emotionele schok door de directe confrontatie met de ernstige gevolgen van de aanrijding van diens partner, het [slachtoffer] .

Met de advocaten-generaal merkt het hof op dat voor zover het gevorderde bedrag tevens zogenaamde affectieschade omvat, deze schade in gevolge het bepaalde in art. 6:106 BW niet voor vergoeding in aanmerking kan komen.

De advocaten-generaal hebben zich op het standpunt gesteld dat voor de shockschade € 10.000,- dient te worden toegewezen en dat voor het overige deel behandeling van de vordering een onevenredige belasting van het strafgeding zou opleveren en dat derhalve de benadeelde partij voor dat overige deel niet-ontvankelijk dient te worden verklaard.

De verdediging heeft zich gerefereerd aan het oordeel van het hof voor zover het hof het standpunt van de advocaten-generaal zal volgen.

Nu noch de grondslag van de vordering noch de gevorderde schadevergoeding tot een bedrag van € 10.000,- door de verdediging wordt betwist, kan de vordering van de benadeelde partij tot een bedrag van € 10.000,- worden toegewezen.

Verdachte is hoofdelijk, naast zijn mededader, tot vergoeding van deze schade gehouden, zodat de vordering tot dat bedrag toewijsbaar is.

Wat het overige deel van de vordering betreft is het hof van oordeel dat behandeling daarvan een onevenredige belasting van het strafgeding zou opleveren. De benadeelde partij zal daarom thans in dat deel van de vordering niet worden ontvangen en kan de vordering voor dat deel slechts bij de burgerlijke rechter aanbrengen.

Het hof ziet aanleiding om aan de verdachte – ter meerdere zekerheid van de betaling van de schadevergoeding aan de benadeelde partij – de maatregel van art. 36f Sr op te leggen als na te melden. Verdachte is, evenals zijn mededader hoofdelijk, naar burgerlijk recht aansprakelijk voor de schade die door het strafbare feit is toegebracht.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

De beslissing is gegrond op de artikelen 27, 36f, 47 en 63 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 6 en 175 van de Wegenverkeerswet 1994, zoals deze luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep, voor zover na verwijzing door de Hoge Raad nog aan de orde, en doet in zoverre opnieuw recht.

Verklaart niet bewezen dat de verdachte het onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 2 subsidiair ten laste gelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 3 (drie) jaren en 9 (negen) maanden.

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de [benadeelde partij] ter zake van het bewezen verklaarde tot het bedrag van € 10.000,00 (tienduizend euro) ter zake van immateriële schade en veroordeelt de verdachte die, evenals zijn mededader, hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, met dien verstande dat indien en voor zover de een aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, de ander daarvan in zoverre zal zijn bevrijd, om dit bedrag tegen een behoorlijk bewijs van kwijting te betalen aan de benadeelde partij.

Verklaart de benadeelde partij in de vordering voor het overige niet-ontvankelijk en bepaalt dat de benadeelde partij in zoverre de vordering slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.

Verwijst de verdachte in de door de benadeelde partij gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op nihil.

Legt aan de verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer, genaamd [benadeelde partij] , ter zake van het bewezen verklaarde een bedrag te betalen van € 10.000,00 (tienduizend euro) als vergoeding voor immateriële schade, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door 85 (vijfentachtig) dagen hechtenis, met dien verstande dat de toepassing van die hechtenis de verplichting tot schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer niet opheft.

Bepaalt dat, indien de verdachte heeft voldaan aan de verplichting tot betaling aan de Staat daarmee de verplichting tot betaling aan de benadeelde partij in zoverre komt te vervallen en andersom dat, indien de verdachte heeft voldaan aan de verplichting tot betaling aan de benadeelde partij daarmee de verplichting tot betaling aan de Staat in zoverre komt te vervallen.

Bepaalt dat indien en voor zover de mededader van de verdachte voormeld bedrag heeft betaald, verdachte in zoverre is bevrijd van voornoemde verplichting tot betaling aan de benadeelde partij of aan de Staat.

Aldus gewezen door

mr. M.J.H.J. de Vries-Leemans, voorzitter,

mr. N.J.M. Ruyters en mr. F.P.E. Wiemans, raadsheren,

in tegenwoordigheid van mr. F. Gerritsen, griffier,

en op 20 juni 2016 ter openbare terechtzitting uitgesproken.