HR, 18-11-2016, nr. 15/04872

Uit de stukken in het dossier (de brieven van de Ontvanger van 18 maart 2004, 7 mei 2004, 8 november 2004 en 1 maart 2005; bijlagen 1, 2, 3 en 14 bij het verweerschrift van de Ontvanger in eerste aanleg) blijkt dat belanghebbende, [X] B.V., uitsluitend aansprakelijk is gesteld, omdat [G] B.V. (voorheen: [F] B.V.), haar aansprakelijkstellingschuld uit hoofde van inlenersaansprakelijkheid voor de door [D] B.V. onbetaald gelaten loonbelastingschulden niet heeft of zal (kunnen) voldoen. De grondslag voor de aansprakelijkstelling van belanghebbende is dus de niet betaalde aansprakelijkstellingschuld van [G] B.V. (en niet rechtstreeks de door [D] B.V. onbetaald gelaten loonbelastingschulden).

Indien de aansprakelijkstellingschuld van [G] B.V. zou komen te vervallen of daar door de Ontvanger (alsnog) van wordt afgezien, komt daarmee ook de grondslag aan de aansprakelijkstelling van belanghebbende te vervallen. Die aansprakelijkstelling dient alsdan eveneens te worden vernietigd.

Uit blz. 8 van het proces-verbaal van de zitting van het gerechtshof van 5 december 2012 blijkt dat de Ontvanger de beschikking aansprakelijkstelling van [G] B.V. intrekt. Aldus komt daarmee ook de grondslag aan de aansprakelijkstelling van belanghebbende als vervolg-doorlener te vervallen. Dit is uitdrukkelijk in de brief van 15 januari 2013 als verweer tegen de betwiste aansprakelijkstelling van belanghebbende aan de orde gesteld.

Desondanks heeft het gerechtshof bij haar bestreden uitspraak van 17 september 2015 niet op dit verweer gerespondeerd. Daarom kan deze uitspraak niet in stand blijven en dient deze te worden vernietigd.

Uit blz. 4 van het proces-verbaal van de zitting van het gerechtshof van 5 december 2012 blijkt dat aldaar uitdrukkelijk het verweer aan de orde is gesteld dat vanwege de betalingen van de uiteindelijke inleners op hun aansprakelijkstellingen voor dezelfde belastingschulden als waarvoor belanghebbende, [X] B.V., aansprakelijk is gesteld, deze belastingschulden (van [D] B.V.) reeds zijn voldaan. Daarom kan en mag belanghebbende daarvoor niet (meer resp. dubbelop) aansprakelijk worden gehouden, althans is deze aansprakelijkstelling in strijd met het recht en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en procesrecht.

Bij brief van 31 oktober 2013 zijn vooruitlopende op de zitting van het gerechtshof van 21 november 2013 pleitnotities en producties aan het gerechtshof toegezonden. Uit deze producties 76, 77 en 88 volgt dat de uiteindelijke inleners aanzienlijk meer hebben betaald dan het bedrag van de in geding zijnde belastingschuld van € 118.787 (zie bijlage 2 bij de beschikking aansprakelijkstelling van 8 november 2004 (bijlage 3 bij het verweerschrift van de Ontvanger in eerste aanleg).

Indien en voor zover derden, waaronder de uiteindelijke inleners, de in geding zijnde belastingschulden van de belastingschuldige uit hoofde van aansprakelijkstellingen reeds hebben voldaan, dan is het in strijd met het recht en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en procesrecht om ook belanghebbende nog eens voor dezelfde belastingschulden aansprakelijk te houden.

Bij de bestreden uitspraak heeft het gerechtshof niet op dit verweer gerespondeerd, laat staan met voldoende deugdelijke redenen omkleed verworpen. Ook daarom kan de uitspraak van het gerechtshof niet in stand blijven en dient deze te worden vernietigd.

Het gerechtshof overweegt in onderdeel 4.6. van de bestreden uitspraak:

([…])

Deze overwegingen van het gerechtshof vinden geen, althans onvoldoende, steun in de door het gerechtshof vastgestelde feiten en de stukken in het dossier. Het gerechtshof verzuimt namelijk vast te stellen dat de kennelijk door belastingschuldige [D] B.V. onbetaald gelaten reguliere loonheffing betrekking heeft op de aan belanghebbende uiteindelijk uitgeleende werknemers (‘terzake van de betreffende inlening)’. Het gerechtshof stelt daarover juist helemaal niets vast.

Bovendien heeft het gerechtshof daarmee miskend dat — zoals uit de stukken in het dossier blijkt — [D] B.V. ook werknemers in dienstbetrekking had staan, welke niet werden uitgeleend, althans niet aan belanghebbende. Voorts volgt uit de stukken in het dossier, alsmede de feiten die het gerechtshof vaststelde, dat vanaf 1 juli 2001 geen werknemers meer door [D] B.V. werden uitgeleend, dan wel in elk geval geen inlening plaatsvond door [G] B.V. en vervolgens belanghebbende. Aldus volgt nergens uit dat de vermeende niet door [D] B.V. onbetaald gelaten reguliere loonheffingen over april tot en met juli 2001 betrekking hadden op werknemers die uiteindelijk via belanghebbende, zouden zijn uitgeleend.

Overigens stelde het gerechtshof terecht voorop dat de bewijslast van de juistheid van de aansprakelijk rust op de Ontvanger. Ook de Ontvanger heeft niets gesteld, laat staan dat dit is gebleken en is komen vast te staan, omtrent de reguliere loonheffing welke zou zien op door belanghebbende ingeleende werknemers.

Daar komt nog eens bij dat de onder de vaststelling van de feiten vermelde werknemers [K], [BB], [CC], [DD] en [HH] en volgens de verzamelloonstaten van belastingschuldige [D] B.V. over het eerste en tweede kwartaal van 2001 (bijlagen A28 en A29 bij het verweerschrift van de Ontvanger in eerste aanleg) op 1 april 2001 niet (meer) in dienst zijn geweest bij [D] B.V. De vermelde werknemers [AA], [FF] en [MM] komen daar zelfs helemaal niet op voor. De reguliere loonheffing zou dus uitsluitend betrekking hebben kunnen gehad op werknemers [M] en [jj].

Uit de als bijlage A29 bij het verweerschrift van de Ontvanger in eerste aanleg gevoegde verzamelloonstaat ‘2 kw 2001’, ‘periode mnd 4.0 t/m 6.9’ (met andere woorden: april tot en met juli), volgt dat de reguliere loonheffing ter zake van de inlening van werknemers [M] en [jj] over deze maanden € 3.223,61 resp. € 6.739,60, in totaal € 9.963,21, heeft bedragen. Het gerechtshof komt dan ook ten onrechte en zonder nadere onderbouwing tot de conclusie dat de reguliere loonheffing terzake van de betreffende inlening tot een bedrag van € 49.945 niet te hoog is. Dat is dus wel degelijk het geval.

Op grond van de stukken in het dossier gaat het beroep op interne compensatie van de Ontvanger dus slechts op voor een bedrag van maximaal € 9.963,21. Indien daar de loonheffingen over het bedrag van € 7.482 voor de voordelen uit aandelenregeling nog bijkomt (tegen tabeltarief van 42% komt de loonheffing uit op € 3.142,44), zou de aansprakelijkstelling van belanghebbende uitkomen op maximaal € 13.105,65. Het oordeel van het gerechtshof dat de aansprakelijk niet tot een te hoog bedrag is vastgesteld, is dan ook onjuist en onbegrijpelijk, althans onvoldoende deugdelijk met redenen omkleed.

Tijdens de zitting van 5 december 2012 is uitdrukkelijk opgemerkt dat belanghebbende aanspraak maakt op schadevergoeding in verband met (het overschrijden van) de redelijke termijn. Daarbij is verwezen naar het arrest van uw Raad van 30 (in plaats van 13 zoals het proces-verbaal vermeldt) november 2012, ECLI:NL:HR:2012:BX4029. Het gerechtshof kon en moest daaruit begrijpen dat belanghebbende op de voet van artikel 8:73 Awb aanspraak maakte op vergoeding van immateriële schade vanwege overschrijding van de redelijke termijn, waar reeds toen op 5 december 2012 sprake van was. Overigens was voor belanghebbende op dat moment ook nog niet te voorzien wanneer het gerechtshof uitspraak op het hoger beroep zou doen.

De ontvangst van het hoger beroepschrift door het gerechtshof vond plaats op 10 november 2010. De laatste zitting vond plaats op 21 november 2013. Eerst op 17 september 2015. (!) heeft het gerechtshof uitspraak gedaan. Dat viel voor belanghebbende op 5 december 2012 niet te voorzien en aldus op dat moment ook nog niet nader te motiveren. Het gerechtshof heeft belanghebbende dan ook in strijd met het recht, in het bijzonder artikel 8:73 Awb, geen schadevergoeding toegekend op grond van de evidente overschrijding van de redelijke termijn in bezwaar, beroep en hoger beroep. Ook daarom dient de bestreden uitspraak te worden vernietigd.