Hof 's-Hertogenbosch, 29-03-2005, nr. R200400576

Bij de bestreden beschikking is de echtscheiding tussen partijen uitgesproken en is tevens beslist op de door de man verzochte nevenvoorziening (verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap van partijen). Het bevel tot verdeling van de huwelijksgemeenschap is uitvoerbaar bij voorraad verklaard.

Het bevel tot verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap van partijen is niet eerder van kracht dan na de ontbinding van het huwelijk van partijen door inschrijving van de echtscheidingsbeschikking in de registers van de burgerlijke stand.

Die inschrijving heeft nog niet kunnen plaatsvinden door het tegen de echtscheiding gerichte hoger beroep van de vrouw.

Bij schorsing van de bij de bestreden beschikking gegeven beslissing op de nevenvoorziening heeft de vrouw dan ook geen belang. Dit verzoek dient derhalve te worden afgewezen.

Verplichte procesvertegenwoordig

Namens de vrouw heeft mr. L.P.M. van Erp zich in hoger beroep als procureur gesteld. Deze heeft namens de vrouw proceshandelingen verricht en is ook samen met haar ter gelegenheid van de mondelinge behandeling verschenen en gehoord. De vrouw heeft ter zitting haar eigen belangen kunnen behartigen en heeft ook overigens geen belang bij haar verzoek te worden ontslagen van verplichte procesvertegenwoordiging, zodat reeds op die grond dat verzoek dient te worden afgewezen.

Echtscheiding

De man heeft tijdens de mondelinge behandeling verklaard dat weliswaar medio 2002 bij hem de ziekte van Non-Hodgkin is vastgesteld, maar dat er geen sprake van is dat hij terminaal ziek is, zoals door de vrouw in de procedure is gesteld en dat, anders dan de vrouw veronderstelt, hij volledig in staat is zijn wil te bepalen, hetgeen ook naar voren is gekomen uit een recent door hem ondergane keuring, verricht door een psycholoog. De vrouw heeft een en ander daarna niet langer betwist. Zij heeft weliswaar gesteld dat de man lijdt aan een ernstige persoonlijkheidsstoornis, maar zij heeft die stelling niet met bescheiden onderbouwd.

Een specifiek op deze stelling gericht bewijsaanbod heeft zij niet gedaan.

Bovendien kan, anders dan de vrouw kennelijk veronderstelt, op grond van een persoonlijkheidsstoornis niet zonder meer worden aangenomen, dat degene die daaraan lijdt enkel om die reden niet in staat is in vrijheid zijn wil te bepalen ten aanzien van de echtscheiding en de consequenties van zijn handelen te overzien.

Partijen leven thans al geruime tijd gescheiden. De man heeft onbetwist gesteld dat zij vanaf augustus 2003 zelfs niet meer met elkaar hebben gesproken.

De man, die inmiddels een nieuwe relatie heeft, heeft tijdens de mondelinge behandeling met stelligheid verklaard, zakelijk weergegeven, dat hij de samenleving met de vrouw, die naar zijn stelling eveneens een nieuwe relatie heeft, onder geen beding wenst te hervatten en hij dus blijft bij zijn beslissing om van haar te scheiden.

De vrouw heeft tijdens de mondelinge behandeling verklaard dat zij tot op heden geen enkele poging in het werk gesteld heeft om de feitelijke huwelijksbetrekking te herstellen en voorts ook geen pogingen in het werk zal stellen die kunnen leiden tot herstel van enigszins normale echtelijke betrekkingen tussen partijen, alsmede, dat zij inziet dat zo'n herstel zonder die pogingen zeker niet tot stand zal komen.

Derhalve dient het huwelijk van partijen als duurzaam ontwricht te worden aangemerkt.

Pensioenverweer

Krachtens het bepaalde bij artikel 1:153 lid 1 BW kan, indien als gevolg van de verzochte echtscheiding een bestaand vooruitzicht op uitkeringen aan de andere echtgenoot na vooroverlijden van de echtgenoot die het verzoek heeft gedaan, zou teloorgaan of in ernstige mate zou verminderen, en de andere echtgenoot deswege tegen dat verzoek verweer voert, deze niet worden toegewezen voordat daaromtrent een voorziening is getroffen die, gelet op de omstandigheden van het geval, ten opzichte van beide partijen billijk is te achten.

De vrouw doet een beroep op deze bepaling.

De man heeft tijdens de mondelinge behandeling inzicht gegeven in de opbouw van de pensioenrechten. De eerste vijf jaren van het huwelijk van partijen heeft de man in loondienst gewerkt. De tijdens die dienstbetrekking opgebouwde pensioenrechten zijn afgekocht. Daarna heeft de man ongeveer tien jaren elders in loondienst gewerkt. De tijdens dat dienstverband opgebouwde pensioenrechten zijn ondergebracht bij Nationale Nederlanden. Deze komen volgens de man voor verevening in aanmerking in die zin dat ieder van partijen aanspraak heeft op de helft ervan. De fiscale oudedagsreserve die is opgebouwd binnen de onderneming van partijen (FOR-dotaties) komen volgens de man op dezelfde wijze voor verevening in aanmerking. Voorts zijn er in totaal zes koopsompolissen gekocht. Daarvan kan volgens de man de afkoopwaarde worden vastgesteld. In het kader van verevening heeft ieder van partijen een aanspraak van 50% op de totale waarde van de koopsompolissen. Tenslotte zijn het bedrijfspand, de echtelijke woning en een woning die partijen voor hun dochter hebben gekocht, ook als pensioenvoorziening bedoeld. Die panden kunnen volgens de man worden getaxeerd, waarna ieder van partijen in het kader van verevening aanspraak heeft op de helft van de getaxeerde waarde.

De vrouw heeft naar het oordeel van het hof tegenover de betwisting door de man onvoldoende gesteld en aannemelijk gemaakt dat de situatie die is voorzien bij artikel 1:153 lid 1 BW zich in het onderhavige geval voordoet. Haar daarop betrekking hebbende grief treft derhalve geen doel.

Verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap

Partijen zijn verdeeld met betrekking tot de omvang van de huwelijksgoederengemeenschap. Volgens de vrouw is deze veel groter dan de man stelt. Zij gaat er van uit dat de man over vermogen op bankrekeningen beschikt dat tijdens het huwelijk van partijen is opgebouwd en waarvan zij tot voor kort het bestaan niet kende, alsmede, dat de man eigenaar is van een riant appartement in [plaatsnaam] en een woning in [naam land]. De man heeft dat alles met klem ontkend. Hij heeft zich bereid verklaard de vrouw een machtiging te geven waarmee de vrouw zich tot de door haar bedoelde bankinstellingen kan wenden om inzage te krijgen in alle bankrekeningen van de man.

De vrouw stelt zich op het standpunt dat eerst moet worden onderzocht al hetgeen zij met betrekking tot de omvang van de huwelijksgoederengemeenschap vermoedt, alvorens het bevel tot verdeling van de huwelijksgemeenschap kan worden gegeven. Deze opvatting is naar het oordeel van het hof niet juist. Door het eindigen van het huwelijk wordt ingevolge artikel 1:99 lid 1 BW de gemeenschap van rechtswege ontbonden. Krachtens artikel 827 eerste lid onder b Rv kan als nevenvoorziening ingeval de echtscheiding wordt uitgesproken

Op grond van het vorenstaande heeft de rechtbank terecht de echtscheiding tussen partijen uitgesproken en heeft zij evenzeer terecht de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap van partijen ten overstaan van een notaris bevolen.

Niets van hetgeen de vrouw overigens nog in haar beroepschrift en tijdens de mondelinge behandeling heeft aangevoerd, rechtvaardigt andere beslissingen.

De grieven falen dan ook en de bestreden beschikking dient te worden bekrachtigd.

Proceskosten

De proceskosten van dit hoger beroep worden gecompenseerd, nu partijen gewezen echtgenoten zijn.