4.3 Standstill periode

Een aanbestedende dienst moet inschrijvers een redelijke gelegenheid geven bezwaar te maken tegen een voorgenomen gunningsbeslissing. Concreet betekent dit dat eerst een mededeling omtrent de voorgenomen gunning wordt verstuurd. Gedurende een aansluitende termijn hebben afgewezen inschrijvers dan gelegenheid de beslissing nader te onderzoeken en kunnen eventuele bezwaren worden ingediend. Daarmee komt de aanbestedingsprocedure in feite tot stilstand. Pas na deze termijn vindt, als er geen bezwaar is aangetekend, definitieve gunning plaats. Deze standstill of Alcatelperiode is wettelijk geregeld voor de Europese procedures en nationale openbare en niet-openbare procedures. In het ARW 2016 is dit ook procedureel vastgelegd. De standstill periode van 20 kalenderdagen is nadrukkelijk een minimum termijn. Verlenging van die periode kan in omstandigheden mogelijk en/of verstandig zijn, zowel in het belang van de aanbestedende dienst als in het belang van inschrijvende partijen. Als de voorlopige gunning net voor een vakantie valt, is het niet realistisch om te verwachten dat marktpartijen in staat zijn binnen de zo kalenderdagen de voorlopige gunning te bestuderen en te besluiten om al dan niet stappen te ondernemen. Dat lijkt handig voor een aanbestedende dienst, maar houdt ook in dat het een reden kan zijn voor een inschrijvende partij om dan maar meteen naar de rechter te stappen, gezien de niet reële periode. Een orderbouwde uitleg van het resultaat van de aan besteding (in de gunning, maar indien uitgebreider gewenst ook op verzoek van de inschrijvende partijen) is belangrijk voor alle partijen.

Mocht het agendatechnisch niet mogelijk zijn om binnen de 20 dagen het gevraagde overleg te plannen, is het mogelijk om die termijn bijvoorbeeld met een week te verlengen om daarmee het ‘onweer uit de lucht te halen’, mits dat de uitvoering van de opdracht niet frustreert.

De standstill periode is niet wettelijk geregeld voor de meervoudig onderhandse procedure. Direct gunnen is echter in strijd met het fairplaybeginsel en de maatstaven van redelijkheid en billijkheid. Het is proportioneel ook hier met een standstill periode rekening te houden. Het gaat daarbij om een, gegeven de omstandigheden, redelijke termijn. Overeenkomstig voorbeelden uit de praktijk kan daarbij (afhankelijk van het type procedure) gedacht worden aan termijnen van 7 of 10 kalenderdagen.