5.4.2 Frequentie toepassing proceskostenconsequenties

In de voorgaande subparagraaf is per soort consequentie de achtergrond, de wijze van toepassing en de frequentie besproken. Daarin zaten veel verschillen. De werkelijke proceskosten in normale zaken worden nooit toegepast door de respondenten. Kostenveroordelingen in familiezaken en compensatie in normale zaken als consequentie voor gedrag komen maar zelden voor. De nodelozekosten-regeling wordt iets vaker toegepast, met name door sommige rechters, waarbij dan de nodeloos gemaakte kosten worden berekend volgens de (liquidatie)tarief-punten. Van impliciete mogelijkheden binnen het liquidatietarief om met gedrag rekening te houden lijkt men nog het meest gebruik te maken, maar die lijken dan ook de minste impact per keer te hebben. Ten slotte is er nog het volledig afwijkende systeem van proceskosten in IE-zaken, waarin rechters veel ruimte hebben om met gedrag rekening te houden, maar vanwege de berekening van werkelijke kosten ook op meer soorten gedrag moeten letten.

Nadat de rechters per soort consequentie hebben aangegeven of en hoe zij daar in de praktijk gebruik van maken, is aan hen meer in het algemeen gevraagd of zij zich herkennen in het beeld dat uit mijn jurisprudentieonderzoek en de literatuur naar voren komt: terughoudendheid met kostenconsequenties.

Een meerderheid van de rechters antwoordt hier volmondig ' ja op. Sommige rechters die hier genuanceerder in zijn, zeggen dat ze van de nodelozekosten-regeling en/of compensatie toch wel regelmatig gebruik maken. Sommige anderen zeggen dat ze in principe niet terughoudend zijn met het toepassen van de consequenties, maar dat ze gewoon niet veel gedrag zien waarop zo n consequentie moet worden toegepast. En ten slotte zeggen twee rechters zich wel te herkennen in de terughoudendheid, maar niet bij IE-zaken.

Geconcludeerd kan worden dat het beeld uit de literatuur en jurisprudentie klopt. De meeste rechters zijn inderdaad terughoudend en zelfs de rechters die zeggen dat niet te zijn, passen slechts bepaalde soorten consequenties vaker toe. Wat betreft de zwaarste consequentie, werkelijke kosten in normale zaken, klopt het beeld zelfs volledig, aangezien geen enkele respondent die gebruikt.