4.7 Voorwaarden voor afwijking

Indien geen van de in paragraaf 4.6 behandelde belangen hieraan in de weg staat, kunnen partijen geldig bij overeenkomst afwijken van het procesrecht. Kunnen partijen echter zomaar afwijken van het procesrecht, of dienen deze overeenkomsten nog aan bepaalde voorwaarden te voldoen?

In paragraaf 3.3 is een analyse gemaakt van veelkomende voorwaarden die in de wet aan de daar geregelde procesovereenkomsten worden gesteld. Daarbij is aangegeven, in hoeverre deze voorwaarden ook gelden voor de niet in de wet geregelde procesovereenkomsten. Geconcludeerd is dat de voorwaarde dat sprake is van een 'bepaalde rechtsbetrekking' ook dient te worden toegepast op de niet in de wet geregelde procesovereenkomsten. Bovendien is op alle procesovereenkomsten die in nauw verband staan met de materiële zaak waarover geprocedeerd wordt de 'niet-ter-vrije-bepaling'-beperking van toepassing (zie in dit verband ook de volgende paragraaf). Denkbaar is verder dat in sommige gevallen afwijking enkel mogelijk is voor zover dit niet leidt tot onredelijke vertraging van het geding. Ook kan de wens (één van de) partijen te beschermen reden zijn om het sluiten van een procesovereenkomst slechts mogelijk te achten nadat het geschil is gerezen (zie ook paragraaf 4.6.1). Bewijs- en vormvoorschriften gelden niet in het kader van de niet in de wet geregelde procesovereenkomsten.