Hof Arnhem, 28-06-2012, nr. 200.099.342
ECLI:NL:GHARN:2012:3864
- Instantie
Hof Arnhem
- Datum
28-06-2012
- Magistraten
Mrs. M.L. van der Bel, J.G. Luiten, B.F. Keulen
- Zaaknummer
200.099.342
- LJN
BX2833
- Vakgebied(en)
Burgerlijk procesrecht (V)
Personen- en familierecht (V)
- Brondocumenten en formele relaties
ECLI:NL:GHARN:2012:3864, Uitspraak, Hof Arnhem, 09‑07‑2012
ECLI:NL:GHARN:2012:BX2833, Uitspraak, Hof Arnhem, 28‑06‑2012; (Hoger beroep)
Cassatie: ECLI:NL:HR:2013:847, Bekrachtiging/bevestiging
Uitspraak 09‑07‑2012
Inhoudsindicatie
Vervangende toestemming voor verhuizing naar Finland; vaststelling van de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken; IPR.
Mrs. M.L. van der Bel, J.G. Luiten, B.F. Keulen
Beslissing ex artikel 31 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering
Het hof heeft in de zaak [de vrouw]/[de man], bekend onder het hierboven vermelde zaaknummer, op 28 juni 2012 een beschikking gegeven.
Op 5 juli 2012 heeft het hof aan partijen telefonisch kenbaar gemaakt voornemens te zijn een kennelijke fout in genoemde beschikking ambtshalve te verbeteren en partijen in de gelegenheid gesteld schriftelijk op dit voornemen te reageren.
Bij faxbericht van 5 juli 2012 heeft mr. M.T.N. Whiterod namens mevrouw [de vrouw] het hof medegedeeld geen bezwaar te hebben tegen de ambtshalve verbetering door het hof van de beschikking van 28 juni 2012.
Bij faxbericht van 5 juli 2012 is namens mr. E.H. de Jonge-Wiemans, op haar beurt als advocaat namens de heer [de man], alsmede bij faxbericht van 6 juli van mr. Van de Lest-van Berkel aan het hof meegedeeld dat bezwaar wordt gemaakt tegen de ambtshalve verbetering door het hof van de beschikking van 28 juni 2012. Daartoe wordt aangevoerd dat zich geen geval voordoet als bedoeld in artikel 31 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) en dat de verbetering grote rechtsgevolgen kan hebben.
Het hof overweegt als volgt. Overeenkomstig het bepaalde in artikel 362 Rv is in hoger beroep de derde titel van Rv van overeenkomstige toepassing en kan ook de rechter in hoger beroep de eindbeschikking uitvoerbaar bij voorraad verklaren, niet alleen op verzoek, maar ook ambtshalve (MvT, kamerstukken II 1963/64, 7753, nr. 3, p. 7). Het hof heeft geconstateerd dat in de beschikking van 28 juni 2012 per abuis de ambtshalve uitvoerbaar verklaring bij voorraad van die beschikking niet is opgenomen, een gezien de aard van de zaak kennelijke fout van het hof die zich leent voor een eenvoudig herstel middels deze beschikking. Eventuele rechtsgevolgen van deze beschikking staan daaraan naar het oordeel van het hof niet in de weg.
De uitspraak wordt verbeterd zodat deze komt te luiden als volgt:
‘vernietigt de beschikking van de rechtbank Utrecht van 28 september 2011, voor zover aan het oordeel van het hof onderworpen, en opnieuw beschikkende:
Bepaalt dat de kinderen met ingang van heden hun hoofdverblijfplaats bij de moeder hebben;
Geeft de moeder toestemming om met [de dochter] en [de zoon] naar Finland te verhuizen;
Verdeelt de zorg- en opvoedingstaken tussen de ouders als volgt:
- —
de vader kan de kinderen bezoeken in Finland of de kinderen komen naar Nederland eenmaal per maand voor een weekend van drie dagen of lange weekenden van 4 à 5 dagen eenmaal per zes weken, in onderling overleg te bepalen, waarbij indien de vader naar Finland komt, de moeder een verblijfplaats voor de vader en de kinderen zal reserveren dan wel de woonruimte van de kinderen voor de vader beschikbaar stellen;
- —
de kinderen verblijven in de vakanties bij de vader;
- —
gedurende de eerste drie weken van de zomervakantie;
- —
gedurende de tweede week van de kerstvakantie;
- —
gedurende de meivakantie één week in onderling overleg;
- —
partijen zullen bij de uitvoering van bovenstaande regeling meewerken aan het tijdig overdragen van de kinderen bij eventuele vluchten;
verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad:
bekrachtigt de bestreden beschikking voor het overige.’
Deze verbetering wordt aangebracht op de minuut.
Voor het overige blijft de beschikking, ook wat betreft de datum van uitspraak, geheel in stand.
Deze beslissing is gegeven door mrs. M.L. van der Bel, J.G. Luiten en B.F. Keulen en in aanwezigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op 9 juli 2012.
Uitspraak 28‑06‑2012
Inhoudsindicatie
Vervangende toestemming voor verhuizing naar Finland; vaststelling van de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken; IPR.
Partij(en)
GERECHTSHOF ARNHEM
Sector civiel recht
zaaknummer gerechtshof 200.099.342
(zaaknummer rechtbank 307320 / FA RK 11-3315)
beschikking van de familiekamer van 28 juni 2012
inzake
[verzoekster],
wonende te [woonplaats],
verzoekster in het principaal hoger beroep,
verweerster in het incidenteel hoger beroep,
verder te noemen “de moeder”,
advocaat: mr. M.T.N. Whiterod te Utrecht,
en
[verweerder],
wonende te [woonplaats], verblijvende te [plaatsnaam],
verweerder in het principaal hoger beroep,
verzoeker in het incidenteel hoger beroep,
verder te noemen “de vader”,
advocaat: mr. A.M. van de Lest-van Berkel te Utrecht.
1. Het geding in eerste aanleg
Het hof verwijst voor het geding in eerste aanleg naar de beschikking van de rechtbank Utrecht van 28 september 2011, uitgesproken onder voormeld zaaknummer.
2. Het geding in het principaal en het incidenteel hoger beroep
2.1
Bij beroepschrift, ingekomen ter griffie van het hof op 21 december 2011, is de moeder in hoger beroep gekomen van voormelde beschikking. Zij verzoekt het hof allereerst bij wege van incident de zaak ter verdere behandeling en beslissing door te verwijzen naar het gerechtshof ’s-Gravenhage. In de hoofdzaak verzoekt zij de bestreden beschikking te vernietigen, althans voor zover deze wordt getroffen door de aangevoerde grieven, en opnieuw beschikkende, te bepalen dat haar toestemming wordt verleend om met de kinderen te verhuizen naar Finland en een contactregeling, zoals door haar voorgesteld in productie 11 (het hof begrijpt: bij de brief van 22 augustus 2011 in eerste aanleg) dan wel een door het hof juist geachte contactregeling vast te stellen.
2.2
Bij verweerschrift, ingekomen ter griffie van het hof op 6 februari 2012, heeft de vader het incidentele verzoek van de moeder en haar verzoek in hoger beroep in de hoofdzaak bestreden. Daarbij heeft de vader tevens incidenteel hoger beroep ingesteld. De vader verzoekt het hof in het principaal hoger beroep de moeder niet-ontvankelijk te verklaren in haar hoger beroep, althans haar verzoek in hoger beroep af te wijzen als zijnde ongegrond en in het incidenteel hoger beroep de regeling ter verdeling van de zorg- en opvoedingstaken zo uit te breiden, althans vast te leggen, zoals de vader heeft verzocht in het verweerschrift in hoger beroep onder punt 45 en 46 en de bestreden beschikking voor het overige te bekrachtigen.
2.3
De moeder heeft in het incidenteel hoger beroep geen verweerschrift ingediend.
2.4
Ter griffie van het hof zijn binnengekomen:
- -
op 10 mei 2012 een brief van mr. Van de Lest – Van Berkel van 9 mei 2012 met bijlagen;
- -
op 11 mei 2012 een brief van mr. Whiterod van 10 mei 2012 met bijlagen;
- -
op 14 mei 2012 een brief van mr. Whiterod van 11 mei 2012 met bijlagen;
- -
op 15 mei 2012 een brief van mr. Van de Lest – Van Berkel van dezelfde datum met bijlagen.
2.5
De mondelinge behandeling heeft op 22 mei 2012 plaatsgevonden. De ouders zijn in persoon verschenen, bijgestaan door hun advocaten. Namens de Raad voor de Kinderbescherming (verder: de raad) is [...] verschenen.
2.6
Artikel 1.4.3 van het Procesreglement verzoekschriftprocedures familiezaken gerechtshoven luidt: “Een belanghebbende legt de stukken waarop hij zich wenst te beroepen, zo spoedig mogelijk over. Uiterlijk op de tiende kalenderdag voorafgaand aan de mondelinge behandeling kunnen nog stukken worden overgelegd, mits in vijfvoud en met toezending in kopie aan iedere overige belanghebbende. Op stukken die nadien worden overgelegd en op stukken waarvan tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat zij niet door iedere overige belanghebbende zijn ontvangen en tegen overlegging waarvan bezwaar is gemaakt, wordt geen acht geslagen, tenzij het hof anders beslist. Omvangrijke stukken die zonder noodzaak op of vlak voor de tiende kalenderdag voorafgaande aan de mondelinge behandeling worden overgelegd, kunnen als in strijd met de goede procesorde buiten beschouwing worden gelaten.”
2.7
Desgevraagd heeft mr. Whiterod ter mondelinge behandeling bezwaar gemaakt tegen overlegging van de brief met bijlagen van 15 mei 2012 aangezien deze brief met bijlagen binnen de termijn van tien dagen voor de zitting bij het hof is ingekomen. Het hof heeft daarop beslist dat op die bijlagen acht wordt geslagen, omdat deze kort en eenvoudig te doorgronden zijn en omdat het hof van oordeel is dat mr. Whiterod samen met de vrouw zonder nadere maatregel van het hof in redelijkheid voldoende moet hebben kunnen kennisnemen van die bijlagen en zich voldoende moet hebben kunnen voorbereiden op een verweer daartegen. Dit geldt temeer daar mr. Whiterod ter mondelinge behandeling heeft meegedeeld dat de vrouw van de inhoud van de bijlagen op de hoogte is.
3. De vaststaande feiten
3.1
Uit de relatie van partijen - die van januari 1998 tot 15 januari 2011 hebben samengewoond - zijn geboren [kind 1], verder te noemen “[kind 1]”, op [geboortedatum] 2003 en [kind 2], verder te noemen “[kind 2]”, op [geboortedatum] 2006. De vader heeft de kinderen erkend. Partijen oefenen gezamenlijk het gezag uit over de kinderen.
De vader heeft de Nederlandse en de moeder de Finse nationaliteit. De kinderen hebben zowel de Nederlandse als de Finse nationaliteit.
3.2
Bij verzoekschrift, van op 18 mei 2011, heeft de moeder, voor zover hier van belang, de rechtbank Utrecht verzocht aan haar toestemming te verlenen om tezamen met de kinderen naar Finland ([plaatsnaam]) te verhuizen, althans te bepalen dat de kinderen hun gewone verblijfplaats bij haar zullen hebben, alsmede dat zij haar verblijfplaats zullen volgen, althans zodanig te beslissen als de rechtbank in het belang van de kinderen wenselijk voorkomt.
3.3
Bij verweerschrift heeft de vader verzocht de moeder niet-ontvankelijk te verklaren in haar verzoek tot toestemming om te mogen verhuizen naar Finland, althans dat verzoek af te wijzen en een zorgverdelingsregeling vast te stellen waarbij hij naast de dinsdagmiddag om de week van vrijdagmiddag na school tot zondag 19.00 uur de kinderen bij zich mag hebben en te bepalen dat hij de kinderen voor de helft van de vakanties bij zich mag hebben. In het verweerschrift op het zelfstandig verzoek van de vader heeft de moeder bericht dat partijen een omgangsregeling zijn overeengekomen voor het geval de moeder met de kinderen in Nederland moet blijven wonen.
3.4
Bij de bestreden - uitvoerbaar bij voorraad verklaarde - beschikking heeft de rechtbank bepaald dat de kinderen met ingang van 28 september 2011 hun hoofdverblijfplaats zullen hebben bij de moeder in Nederland en met ingang van die datum een regeling van de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken vastgesteld waarbij de kinderen bij de vader verblijven :
- -
om het weekeinde van vrijdag 15.00 uur uit school tot zondag 17.00 uur;
- -
iedere dinsdag uit school van 15.00 uur tot 18.45 uur;
- -
de vader haalt en brengt de kinderen;
- -
gedurende de tweede week van de kerstvakantie 2011/2012 (30/12 – 6/1), waarbij partijen zullen meewerken aan het tijdig overdragen van de kinderen bij eventuele vluchten;
- -
gedurende de eerste drie weken van de zomervakantie 2012, waarbij de weekendregeling zal worden hervat op 24 augustus 2012;
- -
gedurende de eerste week van de kerstvakantie 2012/2013 (21/12 – 29/12), waarbij partijen zullen meewerken aan het tijdig overdragen van de kinderen bij eventuele vluchten.
De overige tijd verblijven de kinderen bij de moeder.
Voorts heeft de rechtbank de beslissing omtrent de kinderalimentatie aangehouden en het meer of anders verzochte - waaronder het verzoek van de moeder om vervangende toestemming om met de kinderen naar Finland te verhuizen - afgewezen.
4. De motivering van de beslissing in principaal en incidenteel hoger beroep
4.1
Het hof blijft bij zijn beslissing, bij brief van 27 maart 2012 aan partijen meegedeeld, dat in verband met artikel 265 van het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering geen verwijzing van de zaak naar het hof Den Haag mogelijk is, zoals door de moeder verzocht.
4.2
In geschil zijn het verzoek van de moeder om vervangende toestemming om met de kinderen te verhuizen naar Finland en het verzoek van de vader tot vaststelling van de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken tussen de ouders.
4.3
Omdat de vader de Nederlandse en de moeder de Finse nationaliteit heeft, dient het hof ten aanzien van de onder 4.2 genoemde geschilpunten ambtshalve te beoordelen of de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt en welk recht van toepassing is.
4.4
Ten aanzien van de verzochte vervangende toestemming om te mogen verhuizen met de kinderen en de vaststelling van de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken van de kinderen, acht het hof zich zowel op grond van de artikelen 1 en 2 van het Verdrag betreffende de bevoegdheid der autoriteiten en de toepasselijke wet inzake de bescherming van minderjarigen (Den Haag, 5 oktober 1961, Trb. 1963, 29: ‘Haags Kinderbeschermingsverdrag 1961’), als op grond van artikel 8 van Verordening (EG) nr. 2201/2003 van de Raad van de Europese unie van 27 november 2003 (ook wel genoemd Brussel IIbis) bevoegd en wordt met toepassing van Nederlands recht voorzien in voormelde verzoeken, omdat de kinderen hier te lande hun gewone verblijfplaats hebben.
4.5
De ouders hebben samen het gezag. Op grond van artikel 1:253a BW kan de rechter op verzoek van de ouders of een van hen een regeling vaststellen inzake de uitoefening van het ouderlijk gezag. Deze regeling kan omvatten:
- a.
een toedeling aan ieder der ouders van de zorg- en opvoedingstaken, alsmede en uitsluitend indien het belang van het kind dit vereist, een tijdelijk verbod aan een ouder om met het kind contact te hebben;
- b.
de beslissing bij welke ouder het kind zijn hoofdverblijfplaats heeft;
- c.
de wijze waarop informatie omtrent gewichtige aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind wordt verschaft aan de ouder bij wie het kind niet zijn hoofdverblijfplaats heeft dan wel de wijze waarop deze ouder wordt geraadpleegd;
- d.
de wijze waarop informatie door derden overeenkomstig artikel 1:377c, eerste en tweede lid, BW wordt verschaft.
4.6
De moeder heeft het voornemen om met de kinderen naar Finland te verhuizen. De vader kan zich daarmee niet verenigen. Omdat partijen gezamenlijk zijn belast met het ouderlijke gezag over de kinderen, heeft de moeder de toestemming van de vader nodig als zij met de kinderen wil verhuizen. Indien, zoals in het onderhavige geval, de vader zijn toestemming weigert en de moeder desniettemin wenst te verhuizen, kan zij aan de rechter vervangende toestemming verzoeken.
4.7
Het hof stelt voorop dat uit het bepaalde in artikel 1:253a BW volgt dat de rechter een zodanige beslissing neemt als deze in het belang van het kind wenselijk voorkomt. Uit vaste jurisprudentie volgt dat, hoezeer ook het belang van het kind een overweging van de eerste orde dient te zijn bij de te verrichten afweging van belangen, andere belangen zwaarder kunnen wegen. Het hof zal bij deze beslissing alle omstandigheden van het geval in acht dienen te nemen.
4.8
Uit de stukken en hetgeen tijdens de mondelinge behandeling naar voren is gekomen, is het volgende gebleken. Partijen hebben hun relatie verbroken en zijn feitelijk sedert 15 januari 2011 uit elkaar. De vader heeft de woning waarin partijen in gezinsverband samen hebben gewoond verlaten en is bij zijn vriendin in [plaatsnaam] gaan wonen. Tijdens de relatie van partijen, die van januari 1998 tot 15 januari 2011 heeft geduurd, heeft de vader eigen ondernemingen gedreven. Hij werkt en werkte ongeveer 70 à 80 uur per week, aldus zijn eigen beschrijving van de situatie (productie 1 bij verweerschrift in hoger beroep). De moeder heeft sinds de geboorte van [kind 1] in [maand] 2003 niet meer deelgenomen aan het arbeidsproces en de zorgtaken voor de kinderen op zich genomen. De vader heeft tegenover de betwisting door de moeder voldoende aannemelijk gemaakt dat hij tijdens de relatie van partijen zijn werkzaamheden zoveel als mogelijk was heeft ingericht om voldoende betrokken te zijn bij de verzorging en opvoeding van de kinderen en dat hij een belangrijke rol vervulde en nog steeds vervult in het leven van de kinderen.
Het hof is van oordeel dat alleen al uit het feit dat de moeder tijdens de relatie en na de geboorte van [kind 1] niet (meer) heeft gewerkt en volledig beschikbaar was en is voor de verzorging en opvoeding van de kinderen van partijen en de vader in die periode 70 à 80 uur per week werkte, kan worden afgeleid dat de moeder het meest betrokken is geweest bij de verzorging en opvoeding van de kinderen tijdens de relatie van partijen. Na het uiteengaan van partijen is het contact tussen de vader en de kinderen een periode minder frequent geweest en thans verblijven de kinderen bij de vader overeenkomstig de hiervoor onder 3.4 vermelde regeling. Het zwaartepunt van de verzorging en opvoeding van de kinderen ligt naar het oordeel van het hof nog steeds bij de moeder. De kinderen hebben hun gewone verblijfplaats dan ook bij de moeder. Op grond van het voorgaande is voldoende aannemelijk dat het belang van de kinderen op zichzelf het meest is gediend met voortzetting van hun verblijf bij de moeder.
- 4.10.
De moeder heeft voor het geval zij met de kinderen naar Finland verhuist, in bijlage 1 bij het door haar opgestelde ouderschapsplan een ruime omgangsregeling tussen de vader en de kinderen voorgesteld waarbij de vader de kinderen éénmaal per maand bezoekt, de vader naar de kinderen reist, de moeder, indien nodig, een verblijfplaats voor de vader en de kinderen regelt of de woning verlaat waarin zij met de kinderen woont en de vader in die woning mag verblijven, alsmede dat er omgang is tijdens de verjaardagen van de kinderen, gedurende feestdagen en gebeurtenissen - zoals (Sinterklaas en Koninginnedag) - en voorts dat de kinderen eventueel omgang hebben met de vader (in Nederland) tijdens een “verlengd” weekend (Pasen en/of Pinksteren), en gedurende de vakanties, (drie weken in de zomervakantie en in de tweede week in de kerstvakantie en de skivakantie.
Dat de frequentie van het contact van de vader met de kinderen bij een verhuizing van de moeder met de kinderen naar Finland zal veranderen, is duidelijk. Daarmee is naar het oordeel van het hof niet gezegd dat voor de vader geen inhoudelijk verzorgende en opvoedende rol voor de kinderen is weggelegd. Hierbij betrekt het hof dat de vader éénmaal per drie weken of éénmaal per maand een lang weekend naar Finland kan gaan en daar invulling kan geven aan zijn opvoedende en verzorgende taak. Tevens zal hij daarbij de kinderen kunnen begeleiden naar hun activiteiten en met hen activiteiten ondernemen in dezelfde mate als hij dat met de kinderen in Nederland kan doen. De vader is bekend met de omgeving waar de kinderen in Finland kunnen gaan wonen. De moeder heeft onweersproken verklaard dat de vader desgewenst in de woning bij de kinderen in Finland kan verblijven. Het contact tussen de vader en de kinderen tijdens de vakanties behoeft evenmin een wijziging te ondergaan. De kinderen kunnen onder begeleiding naar Nederland en Finland vliegen.
Dat de kosten van een regeling waarbij de vader en/of de kinderen regelmatig van Nederland naar Finland dienen te reizen een beletsel vormen voor de uitoefening van een dergelijke regeling is door de vader, gelet op de gemotiveerde betwisting door de moeder, alsmede haar stelling dat zij ook in deze kosten zal bijdragen, onvoldoende onderbouwd.
Het hof is van oordeel dat, voor zover een verhuizing van de kinderen naar Finland een inbreuk betekent op het recht op gelijkwaardige opvoeding en verzorging door beide ouders, op grond van het voorgaande in dit geval geen sprake is van een dermate grote inbreuk dat deze verhuizing niet in het belang van de kinderen is.
- 4.11.
Dat de moeder belang heeft bij een verhuizing naar Finland heeft zij naar het oordeel van het hof voldoende aannemelijk gemaakt. De moeder, geboren en getogen in Finland, heeft totdat zij bij de vader in Nederland is gaan wonen altijd in Finland gewoond, daar een beroepsopleiding afgerond en daar gewerkt. Voorts woont haar hele familie in Finland, onder meer haar ouders, haar oma en twee neefjes en heeft zij veel vrienden en kennissen in Finland. Het hof acht het gelet op de stellingen van de moeder dienaangaande voldoende aannemelijk dat zij een grotere binding heeft met Finland dan met Nederland en dat zij in Finland een ruimer sociaal netwerk heeft dan in Nederland. Hier komt nog bij dat de moeder door overlegging van verscheidene brieven van vrienden, oud-studiegenoten, dan wel oud-collega’s, bijlagen bij productie D bij brief van 10 mei 2012, voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat haar kansen op de arbeidsmarkt in Finland aanzienlijk groter zijn dan in Nederland en dat zij daarmee in staat is in Finland een redelijk inkomen uit arbeid te verwerven. Voorts kan zij in Finland woonruimte huren die passend is voor haar en de kinderen.
Daar staat tegenover dat de situatie van de moeder in Nederland door de echtscheiding is verslechterd. Haar financiële situatie is aanzienlijk achteruit gegaan omdat zij geen recht heeft op partneralimentatie. Zij slaagt er niet in een werkkring op haar niveau te vinden, enerezijds omdat zij sinds medio 2003 niet meer heeft deelgenomen aan het arbeidsproces en anderzijds omdat zij geen Nederlandse opleiding heeft afgerond en moeite heeft met de schriftelijke Nederlands taal. Uit de door de moeder overgelegde reacties op sollicitaties blijkt voldoende dat zij niet eens wordt uitgenodigd voor een gesprek. Bovendien heeft de moeder samen met de kinderen de woning waarin het gezin van partijen heeft gewoond, inmiddels moeten verlaten. Die woning is namelijk eigendom van de vader, die de woning zelf weer wenst te bewonen. De vrouw huurt thans voor bepaalde tijd een appartement en heeft nog geen urgentie voor vervangende woonruimte. Zodra zij deze wel heeft, is de keuze voor passende woonruimte echter nihil en zal zij aangewezen zijn op een flatwoning in de sociale woningbouw.
Gezien het voorgaande, haar opleiding en haar achtergrond acht het hof voldoende aannemelijk gemaakt dat de moeder in Finland betere vooruitzichten heeft op een passende baan en op passende woonruimte dan in Nederland. De door de moeder te verwerven inkomsten zullen mede ten goede komen aan de kinderen die thans ervaren dat de moeder slechts een inkomen heeft van rond de bijstandsnorm. De moeder heeft voorts voldoende aannemelijk gemaakt dat zij woonruimte ter beschikking heeft in Finland, ofwel bij haar ouders dan wel dat er voldoende huurwoningen beschikbaar zijn. Ook de kinderen zullen daarvan profiteren. De vader heeft deze stellingen van de moeder onvoldoende gemotiveerd betwist.
- 4.12.
Tegenover het belang van de moeder bij een verhuizing naar Finland en het belang van de kinderen om met de moeder in gezinsverband te wonen, staat het belang van de vader en de kinderen bij regelmatige omgang met elkaar.
Vast staat dat een verhuizing naar Finland ingrijpende veranderingen voor de kinderen met zich zal brengen, met name in het contact met de vader, zijn familie, de vriendjes en vriendinnetjes van de kinderen, de school en de verdere leefomgeving. Bij deze belangenafweging dient mede het alternatief betrokken te worden, te weten dat de moeder alleen naar Finland zou verhuizen en de kinderen bij de vader zouden wonen. Dat alternatief zou eveneens ingrijpende veranderingen met zich meebrengen, waaronder het beëindigen van de dagelijkse opvoeding en verzorging van de kinderen door de moeder. De moeder heeft overigens te kennen gegeven dat zij vindt dat zij dit de kinderen niet kan aandoen, hetgeen door de vader niet is betwist. Het hof acht dit alternatief dan ook niet in het belang van de kinderen.
Voorts staat vast dat, ook wanneer de moeder met de kinderen in Nederland blijft wonen, de kinderen niet in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven, niet alleen omdat de moeder het huis dat zij samen met de vader en de kinderen in gezinsverband heeft bewoond, heeft moeten verlaten omdat de vader daarin weer wenst te wonen, maar ook omdat zij het appartement dat zij thans voor bepaalde tijd huurt, op korte termijn zal moeten verlaten. Dat die verhuizing en het gevolg daarvan, te weten het vertrek uit hun tot dan toe vertrouwde leefomgeving, voor de kinderen schadelijk is geweest, is gesteld noch gebleken.
- 4.13.
Ten slotte is in de onderhavige zaak gebleken dat de communicatie tussen partijen moeizaam verloopt. Het hof stelt vast dat de onderhavige procedure, de belangen van partijen daarin en de onzekerheid over de toekomst zolang geen definitieve beslissing is genomen een verbetering van de communicatie in de weg staan. Door het gebrek aan communicatie en het feit dat partijen sinds hun uiteengaan verwikkeld zijn in een strijd over de verblijfplaats van de kinderen, worden zij belemmerd in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Blijkens de brief van bureau LEF van 27 april 2012 bestaat er zorg dat in de huidige situatie de ontwikkeling van [kind 1] onvoldoende positieve doorgang kan vinden en wordt bedreigd. Het is in het belang van de kinderen dat de strijd tussen de ouders wordt gestaakt. Naar het oordeel van het hof kan dit bewerkstelligd worden wanneer definitief duidelijkheid wordt verschaft over de verblijfplaats van de kinderen en waaraan de ouders zich in het belang van de kinderen zullen moeten conformeren. Wanneer deze duidelijkheid is verschaft, gaat het hof ervan uit dat de ouders beter in staat zijn met elkaar te communiceren omtrent de kinderen. Dat de moeder de kinderen bij de vader weg zal houden wanneer zij toestemming krijgt naar Finland te verhuizen, is niet aannemelijk geworden. De moeder heeft in haar voorstellen voor een omgangsregeling en ter mondelinge behandeling duidelijk laten blijken dat zij in het belang van de kinderen de contacten en omgang met de vader zal ondersteunen en bereid is daarvoor ook zelf offers te brengen.
- 4.14.
Al het voorgaande in aanmerking nemende en de belangen van alle betrokkenen tegen elkaar afwegend, is het hof van oordeel dat de moeder vervangende toestemming verleend dient te worden om met de kinderen naar Finland te verhuizen. Daarbij is voorts van belang dat de kinderen in het verleden regelmatig in Finland zijn geweest, zij bekend zijn met de leefomgeving en de familie aldaar, zij de Finse taal machtig zijn en zij op een Finse school terecht kunnen waar tevens aandacht kan worden besteed aan de Nederlandse taal. Gezien de leeftijd van de kinderen en gelet op het feit dat de kinderen veilig gehecht zijn, valt niet te verwachten dat sociale aanpassing in Finland tot problemen zal leiden. Bovendien is tussen partijen niet in geschil dat het niveau van levensstandaard en voorzieningen in Finland niet onder doet voor Nederland. Op grond hiervan acht het hof aannemelijk dat met de daar beschikbare hulpverlening de problematiek van de kinderen kan worden behandeld en zij zich ook op sociaal-emotioneel gebied goed kunnen ontwikkelen.
Tenslotte is het met moderne communicatiemiddelen zoals e-mail, MSN en Skype eenvoudig om zeer regelmatig overleg tussen de ouders te voeren en contact tussen de vader en de kinderen te onderhouden.
- 4.15.
Het hof zal de hoofdverblijfplaats van de kinderen bij de moeder vast stellen (zonder de restrictie in Nederland).
Voor de vaststelling van een regeling ter verdeling van de zorg- en opvoedingstaken sluit het hof aan bij het voorstel van de moeder zoals weergegeven in productie 11 bij brief van 22 augustus 2011, het ouderschapsplan en bij het voorstel van de vader van 7 mei 2012 (productie VIII bij brief van 9 mei 2012):
- -
de vader kan de kinderen bezoeken in Finland of de kinderen kunnen naar Nederland komen eenmaal per maand voor een weekeinde van drie dagen of lange weekeinden van 4 à 5 dagen eenmaal per zes weken, waarbij indien nodig de moeder een verblijfplaats voor de vader en de kinderen zal reserveren dan wel de woonruimte van de kinderen voor de vader beschikbaar zal stellen;
- -
de kinderen verblijven bij de vader in elk geval de eerste drie weken van de zomervakantie, eventueel in verband met de lengte van de Finse schoolvakanties in onderling overleg uit te breiden, en de tweede week van de kerstvakantie.
Nu de moeder geen bezwaar heeft gemaakt tegen het verzoek van de vader de vakantieregeling uit te breiden in die zin dat de kinderen gedurende één week van de meivakantie bij de vader zullen zijn, zal het hof dit verzoek toewijzen.
5. De slotsom
Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen, dient het hof de bestreden beschikking, voor zover daarbij is bepaald dat de kinderen hun hoofdverblijfplaats hebben bij de moeder in Nederland, een regeling in het kader van de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken is vastgesteld, en het meer of anders verzochte is afgewezen, te vernietigen.
6. De beslissing
Het hof, beschikkende in het principaal en het incidenteel hoger beroep:
vernietigt de beschikking van de rechtbank Utrecht van 28 september 2011, voor zover aan het oordeel van het hof onderworpen, en opnieuw beschikkende:
bepaalt dat de kinderen met ingang van heden hun hoofdverblijfplaats bij de moeder hebben;
geeft de moeder toestemming om met [kind 1] en [kind 2] naar Finland te verhuizen;
verdeelt de zorg- en opvoedingstaken tussen de ouders als volgt:
- -
de vader kan de kinderen bezoeken in Finland of de kinderen komen naar Nederland eenmaal per maand voor een weekend van drie dagen of lange weekenden van 4 à 5 dagen eenmaal per zes weken, in onderling overleg te bepalen, waarbij indien de vader naar Finland komt, de moeder een verblijfplaats voor de vader en de kinderen zal reserveren dan wel de woonruimte van de kinderen voor de vader beschikbaar zal stellen;
- -
de kinderen verblijven in de vakanties bij de vader:
- -
gedurende de eerste drie weken van de zomervakantie;
- -
gedurende de tweede week van de kerstvakantie;
- -
gedurende de meivakantie één week in onderling overleg;
- -
partijen zullen bij de uitvoering van bovenstaande regeling meewerken aan het tijdig overdragen van de kinderen bij eventuele vluchten;
bekrachtigt de bestreden beschikking voor het overige.
Deze beschikking is gegeven door mrs. M.L. van der Bel, J.G. Luiten en B.F. Keulen, bijgestaan door W.W.M.W. van den Bosch als griffier, en is op 28 juni 2012 uitgesproken in het openbaar in tegenwoordigheid van de griffier.