4.3.10.1 De keuze om een deskundigenadvies in te winnen

De Franse rechter bepaalt of hij behoefte heeft aan bijstand van een deskundige (technicien) (art. 232 CPC1).2 Partijen hebben geen aanspraak op benoeming van een deskundige door de rechter. De beslissing van de rechter in feitelijke instantie is voldoende gemotiveerd als daarin is vermeld dat het deskundigenadvies (niet) nodig is in het belang van de waarheidsvinding.3

De rechter schakelt een deskundige in als hij kennis of ervaring mist die nodig is om verder te kunnen beslissen.4 Het deskundigenonderzoek levert meestal een bewijsmiddel op voor een partij.

Het Franse recht kent drie soorten deskundigenonderzoek, waarvoor deels gemeenschappelijke regels gelden en deels afzonderlijke: de constatation, de consultation en de expertise.5De expertise heeft de meeste overeenkomsten met het Nederlandse deskundigenbericht. De consultation is een vereenvoudigde, snellere en goedkopere expertise, waarbij voornamelijk mondeling wordt gerapporteerd.6 Bij de constatation mag de deskundige alleen onderzoek doen naar en rapporteren over feiten, zonder daarbij een mening te geven.7 De rechter mag alleen een expertise gelasten, als een constatation of consultation hem onvoldoende opheldering zal verschaffen (art. 263 CPC). Bij een expertise kunnen partijen aan het beginsel van hoor en wederhoor meer rechten jegens de deskundige ontlenen dan bij een constatation of consultation.8 Het onderscheid tussen de drie soorten deskundigenonderzoek is in 1975 in de wet opgenomen om tijdverlies tegen te gaan en onnodige kosten te vermijden.9