Einde inhoudsopgave
Richtlijn 2009/41/EG inzake het ingeperkte gebruik van genetisch gemodificeerde micro-organismen
Bijlage IV Inperkings- en andere beschermingsmaatregelen
Geldend
Geldend vanaf 10-06-2009
- Bronpublicatie:
06-05-2009, PbEU 2009, L 125 (uitgifte: 21-05-2009, regelingnummer: 2009/41/EG)
- Inwerkingtreding
10-06-2009
- Bronpublicatie inwerkingtreding:
06-05-2009, PbEU 2009, L 125 (uitgifte: 21-05-2009, regelingnummer: 2009/41/EG)
- Vakgebied(en)
EU-recht / Bijzondere onderwerpen
Milieurecht / Milieugevaarlijke stoffen
Gezondheidsrecht / Voedsel- en warenkwaliteit
Algemene beginselen
1
Deze tabellen bieden een overzicht van de minimumeisen en -maatregelen die normaliter van toepassing zijn voor de diverse inperkingsniveaus.
De inperking wordt tevens tot stand gebracht door de toepassing van goede werkpraktijken, opleiding, inperkingsfaciliteiten en speciaal ontworpen installaties. Bij alle activiteiten met GGM's moeten de beginselen van de goede microbiologische praktijk en goede gezondheid en veiligheid op het werk worden toegepast:
- i)
de blootstelling van de werkplek en van het milieu aan enig GGM op het laagst haalbare niveau houden;
- ii)
bij de bouw van de apparatuur controlemaatregelen aan de bron nemen en deze waar nodig aanvullen met adequate persoonlijke beschermende kleding en persoonlijke beschermingsmiddelen;
- iii)
adequate beproeving en handhaving van controlemaatregelen en goede werking van de installatie;
- iv)
indien nodig, de aanwezigheid van levensvatbare procesorganismen buiten de primaire fysische inperking onderzoeken;
- v)
voorzien in passende personeelsopleiding;
- vi)
indien vereist, comités of subcomités inzake biologische veiligheid instellen;
- vii)
zoals vereist, lokale richtlijnen voor de praktijk inzake veiligheid van het personeel op de werkplek opstellen en toepassen;
- viii)
waar nodig waarschuwingsborden aanbrengen die wijzen op biologische risico's;
- ix)
voorzieningen voor wassen en ontsmetten voor het personeel ter beschikking stellen;
- x)
adequate protocollering;
- xi)
eten, drinken, roken, het aanbrengen van cosmetica of het opslaan van voedsel voor menselijke consumptie op de werkplek verbieden;
- xii)
pipetteren met de mond verbieden;
- xiii)
waar nodig voorzien in schriftelijke gestandaardiseerde werkprocedures om de veiligheid te waarborgen;
- xiv)
doeltreffende desinfectiemiddelen en specifieke desinfectieprocedures ter beschikking hebben in geval van weglekken van GGM's;
- xv)
waar nodig, voorzien in een veilige opslag voor verontreinigde laboratoriumuitrusting en materialen.
2
De titels van de tabellen zijn indicatief:
Tabel I A biedt een overzicht van de minimumeisen voor laboratoriumactiviteiten.
Tabel I B bevat aanvullingen op en wijzigingen van tabel I A voor activiteiten in kassen en kweekkamers waarbij gebruik wordt gemaakt van GGM's.
Tabel I C bevat aanvullingen op en wijzigingen van tabel I A voor activiteiten waarbij zowel dieren als GGM's worden gebruikt.
Tabel II biedt een overzicht van de minimumeisen voor andere dan laboratoriumactiviteiten.
In bepaalde specifieke gevallen kan het nodig zijn een combinatie van maatregelen van tabel I A en tabel II voor hetzelfde niveau toe te passen.
In sommige gevallen kunnen gebruikers met instemming van de bevoegde instantie nalaten bepaalde voorschriften ten aanzien van een gegeven inperkingsniveau toe te passen of voorschriften met betrekking tot twee verschillende niveaus combineren.
In deze tabellen moet onder ‘facultatief’ worden verstaan dat de gebruiker deze maatregelen per geval naargelang van de in artikel 4, lid 2, bedoelde analyse mag toepassen.
3
Bij de toepassing van deze bijlage kunnen de lidstaten ter verduidelijking van de eisen bovendien de algemene beginselen uit de inleiding in de hierna volgende tabellen verwerken.
Tabel I A. Inperkings- en andere beschermende maatregelen voor laboratoriumactiviteiten
Specificaties | Inperkingsniveau | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | ||
1 | Afgesloten (1) laboratoriumcomplex | Niet vereist | Niet vereist | Vereist | Vereist |
2 | Laboratorium hermetisch afsluitbaar met het oog op fumigatie | Niet vereist | Niet vereist | Vereist | Vereist |
Installatie | |||||
3 | Oppervlakken bestand tegen water, zuren, basen, oplosmiddelen, desinfectiemiddelen en ontsmettingsagentia en gemakkelijk schoon te maken | Vereist (werktafels) | Vereist (werktafels) | Vereist (werktafels, vloeren) | Vereist (werktafels, vloeren, zolderingen, muren) |
4 | Toegang tot laboratoriumvia luchtsluis (2) | Niet vereist | Niet vereist | Facultatief | Vereist |
5 | Onderdruk ten opzichte van de druk in de directe omgeving | Niet vereist | Niet vereist | Vereist behalvevoor(3) | Vereist |
6 | HEPA-filtratie (4) van de af- en aangevoerde lucht in het laboratorium | Niet vereist | Niet vereist | Vereist: HEPA-filtratie van de afgevoerde lucht, uitzonderingen (3) | Vereist: HEPA-filtratie van de af- en aangevoerde lucht(5) |
7 | Microbiologische veiligheidskast/isolatieruimte | Niet vereist | Facultatief | Vereist | Vereist |
8 | Autoclaaf | Op de locatie | In het gebouw | In het complex (6) | In het laboratorium: doorgeef-autoclaaf |
Modus operandi | |||||
9 | Beperkte toegang | Niet vereist | Vereist | Vereist | Vereist |
10 | Biorisicoteken op de deur | Niet vereist | Vereist | Vereist | Vereist |
11 | Specifieke maatregelen om verspreiding van aerosolen tegen te gaan | Niet vereist | Vereist, verspreiding zoveel mogelijk beperken | Vereist, verspreiding voorkomen | Vereist, verspreiding voorkomen |
13 | Douche | Niet vereist | Niet vereist | Facultatief | Vereist |
14 | Beschermende kleding | Passende beschermende kleding | Passende beschermende kleding | Passende beschermende kledingen (facultatief) schoeisel | Volledige verwisseling van kleding en schoeisel vóór verlaten laboratorium |
15 | Handschoenen | Niet vereist | Facultatief | Vereist | Vereist |
18 | Doeltreffende controle potentiële vectoren (bv. knaagdieren en insecten) | Facultatief | Vereist | Vereist | Vereist |
Behandeling afval | |||||
19 | Inactivering GGM's in het effluent van wastafels, afvoergoten en douches en gelijkaardige effluenten | Niet vereist | Vereist | Facultatief | Vereist |
20 | Inactivering GGM's in verontreinigd materiaal en afval | Facultatief | Vereist | Vereist | Vereist |
Andere maatregelen | |||||
21 | Uitrusting mag het laboratorium niet verlaten | Niet vereist | Niet vereist | Facultatief | Vereist |
23 | Kijkvenster (of een alternatief) waardoor personeel kan worden gezien | Facultatief | Facultatief | Facultatief | Vereist |
Tabel I B. Inperkings- en andere beschermende maatregelen voor kassen en kweekkamers
Onder ‘ kas’ of ‘ kweekkamer’ wordt verstaan een constructie met muren, een dak en een vloer, die is ontworpen en hoofdzakelijk wordt gebruikt voor het kweken van planten in een gecontroleerd en beschermd milieu.
Alle bepalingen van tabel I a zijn van toepassing met de volgende aanvullingen/wijzigingen:
Specificaties | Inperkingsniveau | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | ||
Gebouw | |||||
1 | Kas: permanente constructie (1) | Niet vereist | Vereist | Vereist | Vereist |
Installatie | |||||
3 | Toegang via een afzonderlijke ruimte waarvande twee deuren van een gekoppelde vergrendeling zijn voorzien | Niet vereist | Facultatief | Facultatief | Vereist |
4 | Maatregelen met betrekking tot de afvoer van verontreinigd water | Facultatief | Lozing zoveelmogelijkbeperken (2) | Lozing voorkomen | Lozing voorkomen |
Modus operandi | |||||
6 | Maatregelen ter bestrijding van ongewenste organismen zoals insectenen andere arthropoden, knaagdieren enz. | Vereist | Vereist | Vereist | Vereist |
7 | Procedures voor het overbrengen van levend materiaal tussen de kas/kweekkamer, de beschermende constructie en het laboratorium die de verspreidingvan de GGM's bestrijden | Verspreiding zoveel mogelijk beperken | Verspreiding zoveel mogelijk beperken | Verspreidingvoorkomen | Verspreiding voorkomen |
Tabel I C. Inperkings- en andere beschermende maatregelen voor activiteiten in animalaria
Alle bepalingen van tabel I A zijn van toepassing met de volgende aanvullingen/wijzigingen:
Specificaties | Inperkingsniveau | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | ||
Dierenverblijven | |||||
1 | Afgesloten animalarium(1) | Facultatief | Vereist | Vereist | Vereist |
2 | Dierenverblijven(2) afgescheiden door vergrendelbare deuren | Facultatief | Vereist | Vereist | Vereist |
3 | Dierenverblijven ontworpen om te kunnen worden ontsmet (waterdicht en makkelijk wasbaar materiaal voor kooien enz.) | Facultatief | Facultatief | Vereist | Vereist |
4 | Vloer en/of muren gemakkelijk schoon temaken | Facultatief | Vereist (vloer) | Vereist (vloer enmuren) | Vereist (vloer en muren) |
5 | Dieren gehouden in daartoe geschikte kooien, hokken of reservoirs | Facultatief | Facultatief | Facultatief | Facultatief |
6 | Van filters voorziene isolatieboxen of afgesloten ruimten (3) | Niet vereist | Facultatief | Vereist | Vereist |
Tabel II. Inperkings- en andere beschermende maatregelen voor andere activiteiten
Specificaties | Inperkingsniveau | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | ||
Algemeen | |||||
1 | Levensvatbare micro-organismen moeten worden ingeperkt in een systeem dat het proces van het milieu isoleert (gesloten systeem) | Facultatief | Vereist | Vereist | Vereist |
2 | Maatregelen om de emissie van gassen door het gesloten systeem tegen tegaan | Niet vereist | Vereist, uitstoot zoveel mogelijk beperken | Vereist, uitstoot voorkomen | Vereist, uitstoot voorkomen |
3 | Maatregelen om aerosolvorming bij het nemen van monsters, de introductie van materiaal in het gesloten systeem of de overbrenging van materiaal naar een ander gesloten systeem tegen te gaan | Facultatief | Vereist, uitstoot zoveel mogelijk beperken | Vereist, uitstoot voorkomen | Vereist, uitstoot voorkomen |
4 | Inactivering van de bulkkweekvloeistoffen alvorens zij uit het gesloten systeem worden verwijderd | Facultatief | Vereist, volgens gevalideerde methoden | Vereist, volgens gevalideerde methoden | Vereist, volgens gevalideerde methoden |
5 | Afdichtingen moeten zo zijn ontworpen dat lekken zoveel mogelijk worden vermeden of worden voorkomen | Geen bijzondere voorschriften | Lekken zoveel mogelijk vermijden | Lekken voorkomen | Lekken voorkomen |
6 | De gecontroleerde zone moet zo zijn ontworpen dat bij een eventueel lek de gehele inhoud van het gesloten systeem erin kan worden opgevangen | Facultatief | Facultatief | Vereist | Vereist |
7 | De gecontroleerde zone moet met het oog op fumigatie hermetisch kunnen worden afgesloten | Niet vereist | Facultatief | Facultatief | Vereist |
Installatie | |||||
8 | Toegang via luchtsluis | Niet vereist | Niet vereist | Facultatief | Vereist |
9 | De oppervlakken moeten bestand zijn tegen water, zuren, basen, oplosmiddelen, desinfectiemiddelenen ontsmettingsagentia, en gemakkelijk schoon te maken zijn | Vereist (eventuele werktafels) | Vereist (eventuele werktafels) | Vereist (vloer en eventuele werktafels) | Vereist (werktafels, vloer, zoldering, muren) |
10 | Specifieke maatregelen om de gecontroleerde zone afdoende te ventileren om verontreiniging van de lucht te voorkomen | Facultatief | Facultatief | Facultatief | Vereist |
11 | In de gecontroleerde zone moet een onderdruk heersen ten opzichte van de directe omgeving | Niet vereist | Niet vereist | Facultatief | Vereist |
12 | De afgevoerde en aangevoerde lucht van de gecontroleerde zone moet met een HEPA-filter worden gezuiverd | Niet vereist | Niet vereist | Vereist voor de afgevoerde lucht, facultatief voor de aangevoerde lucht | Vereist (aan- en afgevoerde lucht) |
Modus operandi | |||||
13 | De gesloten systemen moeten zich binnen een gecontroleerde zone bevinden | Niet vereist | Facultatief | Vereist | Vereist |
14 | De toegang moet voor bevoegd personeel worden gereserveerd | Niet vereist | Vereist | Vereist | Vereist |
15 | Er moeten borden met het biorisicoteken worden aangebracht | Niet vereist | Vereist | Vereist | Vereist |
17 | Het personeel dient een douche te nemen alvorens de gecontroleerde zone te verlaten | Niet vereist | Niet vereist | Facultatief | Vereist |
18 | Het personeel moet beschermende kleding dragen | Vereist (werkkleding) | Vereist (werkkleding) | Vereist | Volledige verwisseling van kleding vóór betredenen vóór verlaten van zone |
Behandeling afval | |||||
22 | Inactivering GGM's in het effluent van wastafels en douches of gelijkaardige effluenten | Niet vereist | Niet vereist | Facultatief | Vereist |
23 | Inactivering GGM's inverontreinigd materiaal en afval, met inbegrip van GGM's in het proceswater vóór de uiteindelijke lozing | Facultatief | Vereist, volgens gevalideerde methoden | Vereist, volgens gevalideerde methoden | Vereist, volgens gevalideerde methoden |
Voetnoten
Afgesloten: het laboratorium is afgescheiden van de andere delen van hetzelfde gebouw of vormt een afzonderlijk gebouw.
Luchtsluis: als toegang fungeert een luchtsluis, die uit een van het laboratorium gescheiden kamer bestaat. Tussen de ‘schone’ en de ‘afgeschermde’ kant van de luchtsluis moeten zich omkleed- of douchevoorzieningen bevinden en de luchtsluis moet bij voorkeur voorzijn zijn van deuren met gekoppelde vergrendeling.
Het betreft activiteiten waarbij geen transmissie via de lucht optreedt.
HEPA = High Efficiency Particulate Air.
Het betreft activiteiten waarbij geen transmissie via de lucht optreedt.
Bij gebruik van virussen die niet door HEPA-filtratie worden tegengehouden, zijn extra vereisten van de afgevoerde lucht noodzakelijk.
Met gevalideerde procedures voor de veilige overbrenging van materiaal naar een autoclaaf buiten het laboratorium bij een gelijkwaardig beschermingsniveau.
De kas dient een duurzame constructie te zijn met een naadloze waterdichte bekleding, gelegen op een plek waarvan het talud van dien aard is dat de instroming van oppervlaktewater wordt voorkomen en voorzien van zelfsluitende, vergrendelbare deuren.
In gevallen waarin transmissie via de grond mogelijk is.
Animalarium: een gebouw of een afzonderlijk deel van een gebouw dat de dierenverblijven alsmede andere ruimten zoals kleedkamers, douches, autoclaven, opslagruimten voor diervoeder enz., omvat.
Dierenverblijf: een ruimte die normaal wordt gebruikt om er reserve-, fok- of proefdieren onder te brengen of eenvoudige chirurgische ingrepen uit te voeren.
Isolatieboxen: doorzichtige containers waarin kleine dieren, al dan niet een kooi, worden gehouden; voor grote dieren zijn afgesloten ruimten geschikter.