Hof Amsterdam, 17-08-2010, nr. 23-006106-08

Het hof leidt uit de door de raadsvrouw overgelegde stukken af dat de verdachte op 13 augustus 2008 een aanvraag om een verblijfsvergunning asiel heeft ingediend, welke aanvraag op grond van de zogenoemde Dublinverordening is afgewezen bij besluit van 19 september 2008 op de grond dat hij naar Griekenland kon terugkeren. Het hiertegen ingestelde beroep bij de rechtbank is bij uitspraak van 13 augustus 2009 afgewezen, het ingestelde hoger beroep bij de Raad van State is 6 oktober 2009 is eveneens ongegrond verklaard.

Onder verwijzing naar het arrest van dit hof van 18 juni 2009 (LJN: BI9008) overweegt het hof dat de Dublinverordening verplichtingen schept tussen lidstaten. De toetsing door de Nederlandse vreemdelingenrechter, in casu de Raad van State, blijft in beginsel beperkt tot de vraag of de Staatssecretaris/Minister van justitie op goede gronden toepassing heeft gegeven aan de (imperatieve) weigeringsgrond van artikel 30, onder d, van de Vreemdelingenwet 2000. Een inhoudelijke beoordeling van het asielrelaas komt noch in de fase van besluitvorming door het bestuursorgaan noch in de fase van rechterlijke toetsing door de vreemdelingenrechter aan de orde, nu deze is voorbehouden aan de autoriteiten van het land dat de betreffende Dublinclaim heeft gehonoreerd.

Dit betekent dat de afwijzing van een asielaanvraag op grond van de Dublinverordening, zoals in casu het geval is, niet tot gevolg heeft dat op voorhand dient te worden uitgesloten dat de verdachte als vluchteling in de zin van artikel 31 kan worden aangemerkt.

Het hof is van oordeel dat niet op voorhand in de onderhavige strafprocedure kan worden vastgesteld dat de verdachte voor zijn komst naar Nederland heeft verbleven in een veilig land.

In dit verband overweegt het hof dat door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) ten aanzien van de verdachte op 26 januari 2010 een interim measure is afgegeven, waarbij het de Nederlandse Staat is verboden de verdachte naar Griekenland uit te zetten hangende de procedure bij dit hof.

Daarnaast heeft de Minister van Justitie in een brief van 11 juni 2010, gericht aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal medegedeeld dat het EHRM op 3 juni 2010 een gemotiveerde Rule 39 heeft opgelegd teneinde de overdracht in het kader van de Dublinverordening aan Griekenland stop te zetten. De Rule 39 werkt door ten aanzien van alle overdrachten aan Griekenland van personen die afkomstig zijn uit Zuid- of Centraal-Somalië.

Bijgevolg moet in afwachting van een inhoudelijke beslissing van het EHRM aangaande Dublin-overdrachten aan Griekenland van iedere Somalische Dublin-claimant afkomstig uit Centraal-Somalië de overdracht worden opgeschort.

Het hof leidt uit het vorenstaande af dat gegeven deze stand van zaken thans niet (langer) kan worden gezegd dat overdracht van de verdachte aan Griekenland geen risico op refoulement oplevert. Derhalve kan evenmin worden gezegd dat de omstandigheid dat de verdachte enige tijd in Griekenland heeft verbleven en zijn aanvraag op grond van de Dublinverordening is toegewezen tot gevolg heeft dat hem op deze grond de bescherming van artikel 31 van het Verdrag niet toekomt.

Ook is niet gebleken dat de verdachte vanaf zijn tweede vertrek uit Griekenland medio juli 2008 anders dan op doorreis in andere, al dan niet veilig te achten, landen dan Griekenland heeft verbleven.

Het hof stelt vast dat de verdachte, die, nu van het tegendeel niet is gebleken, kennelijk op niet-legale wijze Nederland is binnengekomen, niet van plan was hier te blijven, doch vanaf zijn tweede vertrek uit Griekenland medio juli 2008 steeds de intentie heeft gehad om naar Finland door te reizen teneinde aldaar een asielaanvraag in te dienen, zoals blijkt uit zijn ter terechtzitting in eerste aanleg d.d. 3 oktober 2008 afgelegde verklaring. Het feit dat de verdachte omtrent zijn reisroute en de plaats waar hij de vervalste documenten heeft verkregen wisselend heeft verklaard doet daaraan niet af, nu aannemelijk is geworden dat hij aanvankelijk zijn verblijf in Griekenland heeft verzwegen uit angst (wederom) naar dit land te worden uitgezet.

Onder verwijzing naar zijn hierboven vermelde arrest van 18 juni 2009 van dit hof stelt het hof voorop dat het accent tijdens de totstandkoming van het Vluchtelingenverdrag niet heeft gelegen op het voorkómen dat een vluchteling via één of meer landen naar zijn beoogde bestemming reist. Het Vluchtelingenverdrag dwingt dan ook naar het oordeel van het hof niet tot het stellen van de eis dat de vluchteling zonder enige onderbreking en zonder te reizen door een land waar hij ook de bescherming van de autoriteiten zou kunnen inroepen, doorreist naar het land waar hij asiel aanvraagt.

De tekst van artikel 31 bepaalt dat geen strafsancties mogen worden toegepast in verband met ‘onrechtmatige binnenkomst of verblijf’. Het hof is van oordeel dat de rechtbank op juiste gronden heeft overwogen dat uit de traveaux préparatoires bij het Verdrag valt af te leiden dat de opstellers van het verdrag bij het formuleren van de tekst van artikel 31, eerste lid, van het Vluchtelingenverdrag niet hebben voorzien dat een vluchteling bij de illegale uitreis uit een land dat hij slechts kortstondig heeft aangedaan, op doorreis naar het land waar hij asiel wil zoeken, onverhoopt zou worden aangehouden. Niet valt in te zien dat, waar de verdachte, wanneer hij Finland wel zou hebben bereikt, mogelijk een beroep zou toekomen op artikel 31 van het Vluchtelingenverdrag, hij de bescherming van deze bepaling in Nederland niet zou kunnen inroepen. Het hof is dan ook van oordeel dat een redelijke uitleg van artikel 31 van het Vluchtelingenverdrag met zich brengt dat in een geval als het onderhavige, niet op voorhand duidelijk is dat artikel 31 van het Vluchtelingenverdrag toepassing mist.

Op basis van de stukken en het verhandelde ter terechtzitting is het hof van oordeel dat niet gezegd kan worden dat de verdachte, zich niet onverwijld bij de Nederlandse autoriteiten heeft gemeld teneinde een asielaanvraag in te dienen.

Nu naar het oordeel van het hof niet de vereiste behoedzaamheid is betracht bij de beantwoording van de vraag of de verdachte binnen het bereik van de bescherming van artikel 31-1 Verdrag valt en niet diens statusdeterminatie is afgewacht, kan niet worden uitgesloten dat deze verdragsbepaling op hem van toepassing is.

Dit betekent dat in het geval van de verdachte het openbaar ministerie te lichtvaardig tot vervolging is overgegaan. Het hof is van oordeel dat dit in de onderhavige situatie zowel geldt ten aanzien van het onder 1. als ten aanzien van het onder 2. ten laste gelegde, nu de verdachte de onder 2 genoemde documenten, die hij tezamen met het valse paspoort had verworven, kennelijk bij zich had om de middels het valse paspoort aangenomen valse identiteit verder aannemelijk te maken en gedurende zijn reis van Griekenland naar Finland zonder problemen in Italië te kunnen verblijven. Dit leidt tot het oordeel dat het openbaar ministerie in dit stadium niet in de vervolging van de verdachte kan worden ontvangen. Het hof zal het openbaar ministerie daarom ten aanzien van de beide ten laste gelegde feiten niet-ontvankelijk verklaren.