HR, 29-06-2010, nr. 08/03209

HR, 29-06-2010, nr. 08/03209

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Uitspraak 29‑06‑2010

Inhoudsindicatie

Omvang cassatieberoep en strafoplegging. Het cassatieberoep is deels gericht tegen een overtreding met een strafoplegging onder de cassatiegrens. In zoverre is verdachte n-o. De strafoplegging is niet begrijpelijk nu de door de Hof genoemde eerdere veroordelingen niet onherroepelijk zijn.

29 juni 2010

Strafkamer

nr. 08/03209

Hoge Raad der Nederlanden

Arrest

op het beroep in cassatie tegen een bij verstek gewezen arrest van het Gerechtshof te Arnhem van 10 juli 2008, nummer 21/001611-07, in de strafzaak tegen:

[Verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1963, ten tijde van de betekening van de aanzegging zonder bekende woon- of verblijfplaats hier te lande.

1. Geding in cassatie

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft mr. A.J.M. Bommer, advocaat te Rotterdam, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Advocaat-Generaal Machielse heeft geconcludeerd tot vernietiging van het bestreden arrest maar uitsluitend wat betreft de strafoplegging voor feit 1 en tot terugwijzing van de zaak naar het Hof teneinde in zoverre op het bestaande hoger beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan en tot verwerping van het beroep voor het overige.

2. Beoordeling van de ontvankelijkheid van het beroep

Het Hof heeft de verdachte ter zake van feit 2, een overtreding (art. 435, aanhef en onder 4°, Sr) veroordeeld tot een geldboete van € 100,-, subsidiair 2 dagen hechtenis. In zoverre kan de verdachte, gelet op art. 427, tweede lid, Sv niet in zijn beroep in cassatie worden ontvangen.

3. Beoordeling van het eerste middel

Het middel kan niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu het middel niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

4. Beoordeling van het tweede middel

4.1. Het middel klaagt dat het Hof de opgelegde straffen ontoereikend heeft gemotiveerd, nu het Hof heeft overwogen dat de verdachte blijkens een Uittreksel Justitiële Documentatie van 9 juni 2008 reeds eerder ter zake van poging tot diefstal en het opgeven van valse identiteitsgegevens tot straf is veroordeeld, terwijl dit uittreksel niet inhoudt dat de verdachte eerder voor zodanige feiten onherroepelijk is veroordeeld.

4.2. Ten laste van de verdachte is onder 1 bewezenverklaard dat:

"hij op 9 december 2006 te Arnhem, tezamen en in vereniging met een ander met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen in een winkel (Bijenkorf), gelegen aan de Ketelstraat 45 aldaar, een hoeveelheid kleding toebehorende aan Bijenkorf."

4.3. Het Hof heeft ter motivering van de voor dat feit opgelegde straf het volgende overwogen:

"De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.

Het hof heeft bij de straftoemeting in het bijzonder in aanmerking genomen dat verdachte zich samen met zijn mededader heeft schuldig gemaakt aan een winkeldiefstal, welk feit hinder en overlast veroorzaakt voor de direct betrokkenen. Voorts heeft verdachte bij zijn aanhouding valse identiteitsgegevens opgegeven. Daarnaast is van belang dat verdachte, blijkens het hem betreffend uittreksel uit het algemeen documentatieregister van de justitiële documentatiedienst van 9 juni 2008 reeds eerder terzake van poging tot diefstal en het opgeven van valse identiteitsgegevens tot straf is veroordeeld. Ook bevindt zich bij de stukken in het dossier een uittreksel uit het algemeen documentatieregister van 12 december 2006 op naam van [alias verdachte], de valse naam die verdachte gebruikt heeft, waaruit blijkt dat verdachte in 2005 onder die naam is veroordeeld voor diefstal.

Onder deze omstandigheden acht het hof een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van na te melden duur passend en geboden."

4.4. De vaststelling van het Hof "dat verdachte, blijkens het hem betreffend uittreksel uit het algemeen documentatieregister van de justitiële documentatiedienst van 9 juni 2008 reeds eerder terzake van poging tot diefstal en het opgeven van valse identiteitsgegevens tot straf is veroordeeld" is niet begrijpelijk. Het door het Hof genoemde Uittreksel Justitiële Documentatie houdt geen onherroepelijke veroordeling in ter zake van poging tot diefstal en evenmin ter zake van het opgeven van valse identiteitsgegevens. De strafoplegging is daarom ontoereikend gemotiveerd.

4.5. Het middel slaagt.

5. Slotsom

Nu de Hoge Raad geen grond aanwezig oordeelt waarop de bestreden uitspraak - voor zover aan zijn oordeel onderworpen - ambtshalve zou behoren te worden vernietigd, brengt hetgeen hiervoor is overwogen mee dat als volgt moet worden beslist.

6. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart de verdachte niet-ontvankelijk in het beroep, voor zover dit is gericht tegen de bewezenverklaarde overtreding;

vernietigt de bestreden uitspraak voor zover aan zijn oordeel onderworpen maar uitsluitend wat betreft de strafoplegging ter zake van hetgeen onder 1 is bewezenverklaard;

wijst de zaak terug naar het Gerechtshof te Arnhem, opdat de zaak in zoverre op het bestaande hoger beroep opnieuw wordt berecht en afgedaan.

verwerpt het beroep voor het overige.

Dit arrest is gewezen door de vice-president F.H. Koster als voorzitter, en de raadsheren W.M.E. Thomassen en M.A. Loth, in bijzijn van de waarnemend griffier J.D.M. Hart, en uitgesproken op 29 juni 2010.

Conclusie 11‑05‑2010

Mr. Machielse

Partij(en)

Conclusie inzake:

[verdachte]1.

1.

Verdachte is door het Gerechtshof te Arnhem bij verstekarrest van 10 juli 2008 wegens 1. ‘diefstal door twee of meer verenigde personen’ veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van twee weken en 2. ‘door het bevoegd gezag naar zijn identiteitsgegevens gevraagd een valse naam, voornaam en geboortedatum opgegeven’ veroordeeld tot een geldboete van EUR 100,00.

2.

Mr. A.J.M. Bommer, advocaat te Rotterdam, heeft beroep in cassatie ingesteld en een schriftuur ingediend, houdende twee middelen van cassatie.

3.1

Het eerste middel klaagt dat uit de bewijsmiddelen niet kan volgen dat verdachte en zijn mededader de kleding hebben weggenomen.

3.2

Het Hof heeft ten laste van verdachte bewezenverklaard dat:

1.

‘hij op 9 december 2006 te Arnhem tezamen en in vereniging met een ander, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen in een winkel (Bijenkorf), gelegen aan de Ketelstraat 45 aldaar, een hoeveelheid kleding toebehorende aan Bijenkorf’

2.

‘hij op 9 december 2006 te Arnhem, toen een opsporingsambtenaar hem als verdachte van een strafbaar feit naar zijn identiteitsgegevens vroeg, aan die opsporingsambtenaar andere dan zijn werkelijke personalia heeft opgegeven’

3.3

De aanvulling op het arrest bevat ten aanzien van feit 1 het volgende:

‘Door het hof gebezigde bewijsmiddelen

In het bijzonder ten aanzien van het onder 1 subsidiair (primair, AM) tenlastegelegde:

1.

Het als bijlage bij het in de wettelijke vorm opgemaakt proces-verbaal (verkort dossier), genummerd PL078B/06-008954, gedateerd op 14 december 2006 en opgemaakt door de daartoe bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 1], dienstdoende bij politie Gelderland-Midden, district Arnhem Veluwezoom, Unit IJsselwaarden, gevoegde in de wettelijke vorm door [verbalisant 1] voornoemd, opgemaakt proces-verbaal van verhoor, genummerd PL078B/06-187111, gedateerd 12 december 2006, dossierpagina 23, voor zover inhoudende als verklaring van [betrokkene 1], zakelijk weergegeven:

U wilt mij nader horen over de aanhouding van twee personen in de Bijenkorf te Arnhem op 9 december 2006. Deze personen gaven op te zijn genaamd: [alias verdachte] en [alias medeverdachte]. Ik kan mij deze situatie nog goed voor de geest halen.

Op 9 december 2006 omstreeks 14.40 uur was ik werkzaam als beveiligingsbeambte in de Bijenkorf, Ketelstraat 45 te Arnhem. Op een gegeven moment trokken voornoemde personen mijn aandacht omdat zij zich vreemd gedroegen in de winkel. Via de beveiligingscamera's zag ik dat op een gegeven moment de vrouw, [medeverdachte], een aantal kledingstukken van een rek pakte en deze een pashokje mee in nam. Ik zag vervolgens dat ze zonder een stapeltje kleding uit het pashokje kwam. Ik zag ook dat zij een lege kleerhanger terug hing aan een kledingrek. Ik ben de vrouw en de man, [verdachte], met de videocamera's gaan volgen. Ik zag dat de man en de vrouw voortdurend in de beveiligingscamera's keken. Ik ben daarop de winkel in gegaan. Op een gegeven moment zag ik dat beide personen zich op de onderste verdieping bevonden. Ik zag dat de vrouw een plastictas bij zich had en ik zag dat zij deze plastictas in een andere tas stopte. Ik zag dat zij vervolgens weer naar boven liepen. Ik ben direct naar de tas gelopen waar zij de plastictas in had gestopt. Toen ik in deze tas keek zag ik dat verschillende kledingstukken in de tas zaten. Ik zag direct dat dit kledingstukken waren zonder alarmlabel. Ik zag ook dat de prijskaartjes er kennelijk vanaf waren getrokken. Ik ben vervolgens direct naar boven gelopen en ik zag dat beide personen de winkel uitliepen. Hierop heb ik beide personen aangehouden.

2.

Het als bijlage bij het onder kopje 1 genoemd proces-verbaal (verkort dossier), genummerd PL078B/06-008954, gevoegde door [verbalisant 1] voornoemd in de wettelijke vorm opgemaakt proces-verbaal van verhoor, genummerd PL078B/06-187111, gedateerd 10 december 2006, dossierpagina 27, voor zover inhoudende als verklaring van [medeverdachte] alias [alias medeverdachte], zakelijk weergegeven:

[Verdachte] en ik zijn van Rotterdam met de trein naar Arnhem gegaan om daar te winkelen. In de winkelstraat kwamen wij bij de Bijenkorf. [Verdachte] en ik zijn naar binnen gegaan. Op en gegeven moment kwam ik op de damesafdeling. Ik wilde iets kopen voor de kerst. Ik zag dat sommige kledingstukken niet waren voorzien van alarmlabels. Op dat moment kwam ik op het idee om wat kledingstukken te stelen. Ik heb vervolgens ongeveer tien kledingstukken mee de paskamer in genomen. Ik heb daar de kleding uitgezocht. Ik zag dat aan twee stukken nog een alarmlabel zat en deze heb ik nadien teruggehangen. Van de andere acht kledingstukken heb ik de prijskaartjes getrokken. Ik deed dit omdat als iemand mijn tas zou controleren ze direct zouden zien dat ik de spullen wilde stelen. Ik heb de prijskaartjes in mijn panty gestopt om te voorkomen dat die zouden worden gevonden. Vervolgens heb ik de kleding in een plastic tas gestopt die ik al bij mij had en ik ben de paskamer uitgelopen. Ik ben vervolgens naar [verdachte] gelopen en ik heb hem gezegd dat ik kleding in de tas had en dat ik deze wilde stelen.

Ik heb de tas vervolgens in een andere tas gedaan. Daarna zijn wij de winkel uitgelopen en werden wij buiten aangehouden.

3.

Het als bijlage bij het onder kopje 1 genoemd proces-verbaal (verkort dossier), genummerd PL078B/06-008954, gevoegde door [verbalisant 1] voornoemd in de wettelijke vorm opgemaakt proces-verbaal van verhoor, genummerd PL078B/06-187111, gedateerd 9 december 2006, dossierpagina 30, voor zover inhoudende als verklaring van verdachte, zakelijk weergegeven:

Vandaag zijn [medeverdachte] en ik met de trein naar Arnhem gekomen. Wij zijn vervolgens de Bijenkorf ingelopen. We wilden kleding stelen. [Medeverdachte] heeft kleren meegenomen naar een pashokje. Ik ben in de buurt gaan staan en heb de boel in de gaten gehouden. Nadat [medeverdachte] uit de paskamer kwam zag ik dat ze de kleren in een tas had gestopt. We zijn nog wat rond gaan lopen. We hadden de bedoeling de kleding te stelen. Op een gegeven moment kreeg ik het idee dat we gezien waren. Ik heb tegen [medeverdachte] gezegd dat ze de tas weg moest stoppen. Ik zag dat [medeverdachte] dat deed. We zijn vervolgens de winkel uitgelopen. Buiten werden we aangehouden.’

3.4

Voorts bevat het arrest het volgende:

‘Het hof acht voor wat betreft het onder 1 primair tenlastegelegde betreft bewezen dat de goederen door verdachte aan de feitelijke heerschappij van de rechthebbende waren onttrokken, zeker nu de prijskaartjes van de gestolen kleding door verdachtes mededader eraf waren getrokken en in haar panty waren gestopt.’

3.5

Volgens de toelichting op het middel kan uit de bewijsmiddelen niet worden afgeleid dat sprake is van wegnemen van de kleding, omdat de kleding in de winkel is achtergelaten. Door het verwijderen van de prijskaartjes wordt de kleding niet aan de feitelijke heerschappij van de rechthebbende onttrokken. Evenmin is juist dat het stoppen van de kleding in een plastic tas met zich brengt dat hierdoor sprake is van wegneming. Zolang de kleding in die plastic tas zich in de bedrijfsruimte van de rechthebbende bevindt is geen sprake van onttrekking aan de feitelijke heerschappij van de rechthebbende of van wegneming.

Bovendien is er geen bewijs dat verdachte wetenschap van en/of opzet heeft gehad op het door de medeverwachte verwijderen van de prijskaartjes en het stoppen daarvan in haar panty.

3.6

De opvatting dat van diefstal geen sprake kan zijn zolang de goederen de winkel niet hebben verlaten vindt geen steun in het recht.2. De wegneming kan reeds in de winkel zijn voltooid, zodat na de voltooiing verrichte handelingen — zoals het terugplaatsen in de schappen of het achterlaten van de tas — voor de vraag of er sprake is van wegneming geen rol hoeven te spelen. Uit het geheel van gedragingen, het verwijderen van de prijskaartjes, het verstoppen door de medeverdachte van deze prijskaartjes in haar panty en het voor de buitenwereld onzichtbaar stoppen van de kleding in een plastic tas, die vervolgens weer in een andere tas werd gestopt en op een andere afdeling van het warenhuis is achtergelaten, heeft het Hof kunnen afleiden dat de wegneming in de zin van art. 310 Sr reeds was voltooid voordat verdachte de winkel — zonder tas — verliet.

Dat uit de bewijsmiddelen niet volgt dat verdachte wist dat de medeverdachte de prijskaartjes van de kleding had verwijderd en in haar panty had verstopt, staat niet aan bewezenverklaring in de weg, nu uit de bewijsmiddelen wel blijkt dat de verdachte de bedoeling had om kleding uit de Bijenkorf te stelen, hij op de uitkijk heeft gestaan toen de medeverdachte met een aantal kledingstukken in het pashokje stond en vervolgens zag dat de medeverdachte deze kleding in een tas had gestopt en tegen de medeverdachte heeft gezegd dat ze de tas weg moest stoppen toen hij het idee had dat ze gezien waren.

Het middel faalt en kan met de aan art. 81 RO ontleende motivering worden afgedaan.

4.1

Het tweede middel klaagt dat het Hof bij de straftoemeting ten onrechte in aanmerking heeft genomen dat uit het de verdachte betreffend uittreksel uit het algemeen documentatieregister van de justitiële documentatiedienst van 9 juni 2008 zou blijken dat verdachte reeds eerder terzake van poging tot diefstal en het opgeven van valse identiteitsgegevens tot straf is veroordeeld. Dit uittreksel bevat enkel de veroordeling door de Politierechter te Arnhem voor het onderhavige feit.

4.2

Ten aanzien van de strafoplegging bevat het arrest het volgende:

‘De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.

Het hof heeft bij de straftoemeting in het bijzonder in aanmerking genomen dat verdachte zich samen met zijn mededader heeft schuldig gemaakt aan een winkeldiefstal, welk feit hinder en overlast veroorzaakt voor de direct betrokkenen. Voorts heeft verdachte bij zijn aanhouding valse identiteitsgegevens opgeven. Daarnaast is van belang dat verdachte, blijkens het hem betreffend uittreksel uit het algemeen documentatieregister van de justitiële documentatiedienst van 9 juni 2008 reeds eerder terzake van poging tot diefstal en het opgeven van valse identiteitsgegevens tot straf is veroordeeld. Ook bevindt zich bij de stukken in het dossier een uittreksel uit het algemeen documentatieregister van 12 december 2006 op naam van [alias verdachte], de valse naam die verdachte gebruikt heeft, waaruit blijkt dat hij in 2005 onder die naam is veroordeeld voor diefstal.

Onder deze omstandigheden acht het hof een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van na te melden duur passend en geboden.

Voor het opgeven van valse identiteitsgegevens zal een voor dit feit gebruikelijke geldboete worden opgelegd.’

4.3

Het de verdachte betreffend Uittreksel Justitiële Documentatie van 9 juni 2008 bevat naast de gegevens van de veroordeling door de Politierechter te Arnhem voor de onderhavige feiten3., informatie over een onherroepelijk veroordeling van de Politierechter te Utrecht van 23 april 2003 wegens ‘diefstal door twee of meer verenigde personen’ tot een geldboete van EUR 430,00.

Kennelijk heeft het Hof per abuis de veroordeling door de Politierechter te Arnhem, waarvan het Hof het vonnis in hoger beroep heeft vernietigd, bij de strafoplegging betrokken in plaats van de onherroepelijke veroordeling door de Politierechter te Utrecht.

4.4

Verdachte is blijkens het uittreksel van 9 juni 2008 al wel eerder, in 2003, onherroepelijk veroordeeld wegens diefstal, maar niet zoals het Hof heeft overwogen wegens poging hiertoe. Voorts is een andere onherroepelijke veroordeling voor diefstal door twee of meer verenigde personen uit 2003 bekend op naam van het alias van verdachte, [alias verdachte]. Het Hof is ten onrechte uitgegaan van het bestaan van nog een derde onherroepelijke veroordeling van 3 april 2007 (deze zaak). Gelet hierop is de strafoplegging voor feit 1 niet voldoende met redenen omkleed. Voor het opgeven van valse gegevens heeft het Hof een ‘gebruikelijke geldboete’ opgelegd, hetgeen het stellige vermoeden wekt dat het uittreksel van 9 juni 2008 hier geen rol heeft gespeeld.

Het middel slaagt voorzover het opkomt tegen de strafoplegging voor feit 1.

5.

Het eerste middel faalt en kan met de aan art. 81 RO ontleende motivering worden afgedaan. Het tweede middel slaagt gedeeltelijk.

6.

Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen.

7.

Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak maar uitsluitend wat betreft de strafoplegging voor feit 1 en tot terugwijzing van de zaak naar het Gerechtshof te Arnhem om in zoverre op het bestaande beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan en tot verwerping van het beroep voor het overige.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.