CRvB, 14-05-2009, nr. 07/5466 WW

Appellant heeft hoger beroep ingesteld.

Namens betrokkene is een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft gevoegd met het onderzoek in de gedingen met nrs. 08/2417, 08/1480 en 08/3784 plaatsgevonden op 27 november 2008. Appellant heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. P.J. van Ogtrop, werkzaam bij het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen. Voor betrokkene is verschenen mr. S. Broens, advocaat te Utrecht. In de zaken met nrs. 08/2417, 08/1480 en 08/3784 wordt heden afzonderlijk uitspraak gedaan.

Voor een uitgebreidere weergave van de in dit geding van belang zijnde feiten en omstandigheden wordt verwezen naar de aangevallen uitspraak. De Raad volstaat thans met het volgende.

Betrokkene, laatstelijk werkzaam als coördinator in de geboortezorg gedurende 33,04 uur per week, ontving ten gevolge van haar uitval voor haar werkzaamheden op 22 juni 2000, sinds 21 juni 2001 een uitkering krachtens de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO). Bij besluit van 29 maart 2006 is haar WAO-uitkering met ingang van 30 mei 2006 ingetrokken. Zij wordt met ingang van 30 mei 2006 minder dan 15% arbeidsongeschikt geacht.

Naar aanleiding van haar aanvraag om een uitkering op grond van de Werkloosheidswet (WW) is bij besluit van 20 juni 2006 aan betrokkene met ingang van 1 juni 2006 een loongerelateerde WW-uitkering toegekend welke — onder toepassing van artikel 13, zesde lid, van het Besluit dagloonregels werknemersverzekeringen (hierna: het Besluit) — is berekend naar een van het WAO-vervolgdagloon afgeleid dagloon van € 76,50. Bij besluit van 4 oktober 2006 heeft appellant het daartegen gemaakte bezwaar ongegrond verklaard.

Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank — met bepalingen omtrent proceskosten en griffierecht — het beroep tegen het besluit van 4 oktober 2006 gegrond verklaard, dit besluit vernietigd en appellant opgedragen een nieuw besluit op bezwaar te nemen. Hiertoe heeft de rechtbank het volgende overwogen. Voor de dagloonberekening zoals neergelegd in artikel 45, eerste lid, van de WW, wordt het loon voorafgaande aan het aangiftetijdvak waarin het arbeidsurenverlies is ingetreden, in aanmerking genomen. Het loondervingsbeginsel van de WW wordt hierin tot uitdrukking gebracht. Het arbeidsurenverlies, bedoeld in deze bepaling, heeft betrokkene naar het oordeel van de rechtbank, gelet op de bewoordingen van artikel 45, eerste lid, van de WW, geleden door de beëindiging van haar voormalige dienstbetrekking als zorgcoördinator bij Geboortezorg en niet als gevolg van de intrekking van haar WAO-uitkering met ingang van 30 mei 2006. Door de aan betrokkene toegekende WW-uitkering niet te baseren op het door betrokkene genoten loon in dienst van haar hiervoor genoemde werkgever of op het WAO-dagloon maar op het (lagere) WAO-vervolgdagloon wordt het loondervingsbeginsel als grondslag voor de berekening van het dagloon verlaten. Naar het oordeel van de rechtbank komt artikel 13, zesde lid, van het Besluit daarmee in strijd met artikel 45, eerste lid, van de WW, zodat die bepaling in zoverre als onverbindend buiten toepassing dient te blijven. De vraag of artikel 13, zesde lid, van het Besluit niettemin verbindend is, nu op grond van artikel 45, tweede lid, van de WW zo nodig in afwijking van het eerste lid nadere regels kunnen worden gesteld, beantwoordt de rechtbank ontkennend. Naar haar oordeel strekt de bevoegdheid van de lagere regelgever om van artikel 45, eerste lid, van de WW af te wijken, gelet op de strekking van artikel 45 en het verzekeringskarakter van de WW, niet zover dat het loondervingsbeginsel als grondslag voor de dagloonberekening mag worden verlaten en mag worden vervangen door een uitkeringsgrondslag gebaseerd op het WAO-vervolgdagloon dat gelijk is aan het minimumloon verhoogd met een percentage van het verschil tussen het minimumloon en het dagloon.

Appellant kan zich niet vinden in het oordeel waartoe de rechtbank is gekomen en heeft zich gemotiveerd tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

Betrokkene kan zich in deze uitspraak vinden.

De Raad overweegt het volgende.

In artikel 45, eerste lid, van de WW wordt — voor zover hier van belang — als dagloon beschouwd 1/261 deel van het loon dat de werknemer in de periode van één jaar voorafgaande aan het arbeidsurenverlies, als bedoeld in artikel 16, eerste lid, van de WW verdiende, doch ten hoogste het bedrag, bedoeld in artikel 17, eerste lid, van de Wet financiering sociale verzekeringen (Wfsv), met betrekking tot een loontijdvak van één dag. Bij het Besluit zijn op basis van artikel 45, tweede lid, van de WW nadere regels gesteld ten aanzien van de vaststelling van het dagloon, bedoeld in het eerste lid.

Ingevolge artikel 13, eerste lid, van het Besluit is het WW-dagloon van de werknemer die op de dag voorafgaande aan de eerste werkloosheidsdag een arbeidsongeschiktheidsuitkering op grond van de WAO heeft ontvangen naar een arbeidsongeschiktheid van 80% of meer, indien die uitkering met ingang van de eerste werkloosheidsdag wordt ingetrokken dan wel niet meer wordt uitbetaald op grond van artikel 43, eerste lid, of artikel 44, eerste lid, onderdeel a, van de WAO, gelijk aan het laatstelijk geldende WAO-dagloon.

In het zesde lid wordt evenwel bepaald, dat indien de arbeidsongeschiktheidsuitkering laatstelijk was gebaseerd op een WAO-vervolgdagloon bij de toepassing van het eerste, tweede, vierde en vijfde lid voor ‘WAO-dagloon’ wordt gelezen: WAO-vervolgdagloon.

Blijkens de memorie van toelichting bij de Wet administratieve lastenverlichting en vereenvoudiging in sociale verzekeringswetten (hierna: Walvis) en in het bijzonder paragraaf 4.3. ‘de dagloonsystematiek’ (Kamerstukken II 2001–2002, 28 219, nr. 3, blz. 58 e.v.) heeft een al langer levend besef, dat vereenvoudiging van de dagloonregels noodzakelijk was, gestalte gekregen. De met deze wet beoogde vereenvoudiging heeft geleid tot een nieuwe dagloonregeling met de volgende uitgangspunten:

Door middel van Walvis heeft de wetgever dientengevolge in die zin een wijziging in de dagloonsystematiek aangebracht dat het dagloon in het vervolg gebaseerd moet worden op het historisch dagloon. Gelet op de keuze voor het uitgangspunt dat het premieloon gelijk is aan het uitkeringsloon, is het logisch dat het dagloon niet langer zal worden gebaseerd op toekomstig loon, maar op hetgeen in een periode in het verleden is genoten (historisch dagloon). De verschuldigde premie wordt immers betaald over het feitelijk door de werknemer genoten loon. Wanneer bij het intreden van ziekte, werkloosheid of arbeidsongeschiktheid de uitkering moet worden gebaseerd op het genoten loon waarover premie is betaald, komt slechts het in een periode in het verleden ontvangen loon in aanmerking als uitkeringsgrondslag. Bovendien sluit de keuze voor het historisch dagloon aan bij hetgeen sedert jaren bij de dagloonvaststelling praktijk was; feitelijk werd bij de vaststelling van het dagloon immers reeds in belangrijke mate uitgegaan van hetgeen in een periode voorafgaande aan het intreden van het verzekerd risico daadwerkelijk aan loon was genoten. Door uit te gaan van genoten loon zullen opgetreden loonmutaties ook doorwerken in het dagloon en daarmee wordt recht gedaan aan het uitgangspunt dat het dagloon een redelijke weerspiegeling moet geven van het welvaartsniveau van de betrokken werknemer. Er kan dan ook niet worden gezegd dat met invoering van het historisch dagloon het loondervingsbeginsel is verlaten. Daarnaast zijn in hoofdstuk 4 van de memorie van toelichting bij Walvis de randvoorwaarden voor een geüniformeerd loonbegrip vastgelegd (blz. 40 e.v.). De hoofdlijn bij de keuze voor het nieuwe SV-loonbegrip is het garanderen van een voldoende inkomensbescherming voor een werknemer als het verzekerde risico intreedt (blz. 42).

Met het bepaalde in artikel 13, eerste lid, van het Besluit in verbinding met artikel 13, zesde lid, van het Besluit wordt voorkomen dat toepassing van de hoofdregel voor de dagloonberekening, zoals neergelegd in artikel 45, eerste lid, van de WW, tot een resultaat leidt dat in strijd is met het principe dat het dagloon een weerspiegeling moet zijn van het welvaartsniveau van betrokkene bij het intreden van het verzekerde risico. Het resultaat zou immers zijn een WW-dagloon dat in het algemeen hoger is dan het welvaartsniveau ten tijde van het intreden van de werkloosheid. Met de aansluiting bij het WAO-vervolgdagloon wordt recht gedaan aan het vereiste dat het dagloon voldoende inkomensbescherming biedt op het welvaartsniveau dat de werknemer had voor het intreden van het verzekerde risico. Bij het intreden van de ziekte en arbeidsongeschiktheid was dat het voorheen genoten loon en na het verstrijken van de uitkeringsduur van de loondervingsuitkering WAO is dat de WAO-vervolguitkering.

De rechtbank acht artikel 13, zesde lid, van het Besluit in strijd met artikel 45, eerste lid, van de WW. Door de aan betrokkene toegekende WW-uitkering niet te baseren op het door haar genoten loon in dienst van haar hiervoor genoemde werkgever of op het WAO-dagloon, maar op het (lagere) WAO-vervolgdagloon wordt het loondervingsbeginsel als grondslag voor de berekening van het dagloon verlaten.

Gezien hetgeen onder 5.3 en 5.4 is overwogen, kan de Raad de rechtbank in dit oordeel niet volgen.

Evenmin kan de Raad de rechtbank volgen in haar oordeel dat de bevoegdheid van de lagere regelgever op grond van artikel 45, tweede lid, van de WW om zo nodig in afwijking van het eerste lid nadere regels te stellen niet zo ver strekt dat gelet op de strekking van artikel 45 van de WW het loondervingsbeginsel als grondslag voor de dagloonberekening mag worden verlaten en mag worden vervangen door een uitkeringsgrondslag die gebaseerd is op het WAO-vervolgdagloon.

Met de invoering van Walvis is ook de tekst van, onder meer, artikel 45 van de WW tot stand gekomen, zoals hiervoor onder 5.1 is aangehaald.

In de toelichting hierop ( Kamerstukken II, 2001–2002, 28 219, nr. 3, blz. 113, onderdeel B) wordt, nu dit artikel vrijwel geheel overeenkomt met het voorgestelde artikel 15 van de Ziektewet (ZW), verwezen naar de toelichting op artikel 15 van de ZW. Uit de toelichting op artikel 15, eerste lid, van de ZW (Kamerstukken II, 2001–2002, 28 219, nr. 3, blz. 111 e.v.) blijkt dat in dit artikel de gedachte tot uitdrukking wordt gebracht dat de uitkering gebaseerd dient te worden op basis van verdiensten in het verleden (historisch dagloon). Deze grondslag is zodanig uitgewerkt dat het dagloon wordt berekend door het loon dat de werknemer in een jaar voorafgaand aan het intreden van de arbeidsongeschiktheid verdiende, te vertalen naar het loon dat gemiddeld per dag werd verdiend. Artikel 15, tweede lid, van de ZW biedt vervolgens de mogelijkheid om bij algemene maatregel van bestuur nadere en zonodig afwijkende regels te stellen voor de vaststelling van het dagloon, inclusief de vaststelling van begrippen als ‘een jaar’ en ‘het loon’.

Met deze laatste zinsnede is de bevoegdheid van de regelgever om afwijkende regels te stellen begrensd. De delegatiebepaling maakt geen regels mogelijk die ingaan tegen het uitgangspunt van het historisch dagloon, maar zij maakt wel regels mogelijk die, binnen dat uitgangspunt blijvend, de periode van de inkomsten of het loonbegrip betreffen.

De Raad komt dan ook tot de conclusie dat de vaststelling van het dagloon waarnaar de WW-uitkering is berekend in overeenstemming met artikel 45 van de WW en de relevante bepalingen van het Besluit heeft plaatsgevonden. Appellant is daarbij terecht uitgegaan van het WAO-vervolgdagloon voor het vaststellen van het WW-dagloon.

Ter zitting van de Raad is namens betrokkene nog gesteld dat zij, voor zover de Raad van oordeel is dat de afwijking, zoals neergelegd in artikel 13, zesde lid, van het Besluit wel mogelijk is op basis van de WW, van mening is dat de WW en artikel 13 van het Besluit in strijd komt met het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM), Protocol nr. 1 bij het EVRM (EP) waarin is bepaald dat ieder natuurlijk of rechtspersoon recht heeft op het ongestoorde genot van zijn eigendom, en dat derhalve artikel 13, zesde lid, van het Besluit onverbindend dient te worden verklaard. Dienaangaande overweegt de Raad het volgende.

Uit vaste jurisprudentie van de Raad volgt dat van ontneming van eigendom of van een beperking van een eigendomsrecht slechts sprake kan zijn indien een voor de vaststelling van betrokkenes aanspraken uit hoofde van de WW bestaand voorwerp van eigendom (‘possession’) in het kader van de WW zou kunnen worden aangewezen dat betrokkene bij de aangevochten besluitvorming is ontnomen of waarvan het genot door die besluitvorming is beperkt. In het geval van betrokkene is sprake van de toekenning van een uitkering met toepassing van op die uitkering betrekking hebbende regelgeving, hetgeen niet heeft geleid tot een inbreuk op een bestaand eigendomsrecht van betrokkene. Volgens vaste jurisprudentie van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens beschermt artikel 1 van het EP niet het recht zich eigendom te verwerven en kan aan dat artikel evenmin het recht op een uitkering van een bepaalde hoogte worden ontleend.

De Raad is dan ook van oordeel dat geen inbreuk is gepleegd op betrokkenes eigendomsrecht.

Uit het vorenstaande volgt dat het hoger beroep van appellant slaagt, dat de aangevallen uitspraak moet worden vernietigd en dat het beroep van betrokkene tegen het bestreden besluit ongegrond moet worden verklaard.

Voor een proceskostenveroordeling ziet de Raad geen aanleiding.

De Centrale Raad van Beroep;

Recht doende:

Vernietigt de aangevallen uitspraak;

Verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door B.J. van der Net als voorzitter en N.J. van Vulpen-Grootjans en L.J.A. Damen als leden. De beslissing is, in tegenwoordigheid van C. de Blaeij als griffier, uitgesproken in het openbaar op 14 mei 2009.

(get.) B.J. van der Net.

(get.) C. de Blaeij.