HvJ EU, 16-12-2021, nr. C-274/20

Het verzoek om een prejudiciële beslissing betreft de uitlegging van de artikelen 18, 21, 26, 45, 49 tot en met 55, en 56 tot en met 62 VWEU.

Dit verzoek is ingediend in het kader van een geding tussen GN en WX en de Prefettura di Massa Carrara — Ufficio Territoriale del Governo di Massa Carrara (prefectuur van Massa Carrara — lokaal kantoor van de centrale overheid Massa Carrara, Italië; hierna: ‘prefectuur’) over een proces-verbaal van overtreding.

Artikel 93, lid 1-bis, van het decreto legislativo n^o285 — Nuovo codice della strada (wetsbesluit nr. 285 betreffende de nieuwe wegenverkeerswet) van 30 april 1992 (gewoon supplement bij GURI nr. 114 van 18 mei 1992), in de op het hoofdgeding toepasselijke versie (hierna: ‘wegenverkeerswet’), bepaalt:

Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat schending van artikel 93, lid 1-bis, van deze wet wordt bestraft met een administratieve geldboete van 712 tot 2 848 EUR.

Artikel 93, lid 1-ter, van deze wet bepaalt:

Artikel 43 van de Codice Civile (burgerlijk wetboek), in de op het hoofdgeding toepasselijke versie, definieert ‘woonplaats’ als ‘de plaats waar de persoon gewoonlijk verblijft’.

GN heeft woonplaats in Italië terwijl zijn echtgenote, WX, woonplaats heeft in Slowakije.

Op 17 februari 2019, toen WX zich in Italië bevond, hebben GN en WX de in Slowakije geregistreerde auto van WX gebruikt om naar een supermarkt te gaan.

Dit voertuig werd eerst bestuurd door WX en vervolgens door GN.

Bij die gelegenheid zijn zij door de verkeerspolitie van Massa Carrara aangehouden en gecontroleerd. Bij deze politiecontrole werd proces-verbaal van overtreding opgemaakt tegen GN, bestuurder van het betrokken voertuig op het ogenblik van deze controle, en tegen WX, als eigenaar van dit voertuig, en is tot inbeslagneming ervan besloten wegens schending van artikel 93, lid 1-bis, van de wegenverkeerswet, op grond dat GN, die sinds meer dan zestig dagen woonplaats had in Italië, een in het buitenland geregistreerd voertuig bestuurde.

De verwijzende rechter merkt op dat personen die sinds meer dan zestig dagen woonplaats hebben in Italië op grond van het toepasselijke nationale recht niet mogen deelnemen aan het verkeer met een in het buitenland geregistreerd motorvoertuig en daartoe verplicht zijn om dit voertuig in Italië te laten registreren en daarbij nog ingewikkelde en dure administratieve formaliteiten in acht moeten nemen.

Deze rechter preciseert dat de registratie van een motorvoertuig in Italië, naast inschrijvingskosten en nogal ingewikkelde administratieve stappen, voor de betrokkene de verplichting meebrengt om het voertuig in Italië opnieuw te laten keuren, in Italië de motorvoertuigenbelasting te betalen, ook voor het lopende jaar waarvoor de overeenkomstige belasting reeds in het buitenland is betaald, en een nieuwe verzekeringspolis af te sluiten met een Italiaanse verzekeringsmaatschappij.

Deze rechter is van oordeel dat het verbod dat door de Italiaanse regeling wordt opgelegd aan eenieder die sinds meer dan zestig dagen woonplaats heeft in Italië om er aan het verkeer deel te nemen met een in een andere lidstaat geregistreerd motorvoertuig, ongeacht de persoon op wiens naam dat voertuig is geregistreerd, een geval van discriminatie op grond van nationaliteit vormt. Voorts is de verwijzende rechter van oordeel dat de verplichting om motorvoertuigen in Italië te registreren die reeds in een andere lidstaat zijn geregistreerd, de uitoefening door de betrokken burgers van de Unie van bepaalde in het VWEU neergelegde rechten indirect maar aanzienlijk kan bemoeilijken of beperken.

In deze omstandigheden heeft de Giudice di pace di Massa (vrederechter Massa, Italië) de behandeling van de zaak geschorst en het Hof verzocht om een prejudiciële beslissing over de volgende vragen:

Met zijn vragen, die samen moeten worden onderzocht, wenst de verwijzende rechter in wezen te vernemen of de artikelen 18, 21, 26, 45, 49 tot en met 55, en 56 tot en met 62 VWEU aldus moeten worden uitgelegd dat zij zich verzetten tegen een bepaling van nationaal recht die eenieder die sinds meer dan zestig dagen woonplaats heeft in een lidstaat, verbiedt om in die lidstaat aan het verkeer deel te nemen met een in een andere lidstaat geregistreerd motorvoertuig, ongeacht de persoon op wiens naam dat voertuig is geregistreerd.

In dit verband zij eraan herinnerd dat de door de verwijzende rechter gestelde vragen weliswaar formeel betrekking hebben op de uitlegging van de artikelen 18, 21, 26, 45, 49 tot en met 55, en 56 tot en met 62 VWEU maar dat dit het Hof niet belet om hem alle uitleggingsgegevens met betrekking tot het recht van de Unie te verschaffen die van nut kunnen zijn voor de beslechting van de bij hem aanhangige zaak, ongeacht of deze rechter er in deze vragen wel of geen melding van maakt (zie met name arrest van 29 oktober 2015, Nagy, C-583/14, EU:C:2015:737, punt 20 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

Zoals het Hof reeds heeft geoordeeld met betrekking tot een bruikleen die is overeengekomen tussen in verschillende lidstaten woonachtige burgers, gaat het bij het grensoverschrijdend lenen om niet van een motorvoertuig om kapitaalverkeer in de zin van artikel 63 VWEU (arrest van 29 oktober 2015, Nagy, C-583/14, EU:C:2015:737, punt 23 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

Aangezien artikel 63 VWEU van toepassing is en in bijzondere discriminatieverboden voorziet, vindt artikel 18 VWEU dus geen toepassing (arrest van 29 oktober 2015, Nagy, C-583/14, EU:C:2015:737, punt 24).

Voorts zijn de artikelen 49 tot en met 55 VWEU, die beperkingen van de vrijheid van vestiging verbieden, niet relevant voor het hoofdgeding aangezien dit geding volgens de door de verwijzende rechter verstrekte gegevens noch betrekking heeft op werkzaamheden anders dan in loondienst noch op de uitoefening daarvan.

Daar het aan het Hof overgelegde dossier geen enkel element bevat op grond waarvan een verband kan worden vastgesteld tussen de situatie in het hoofdgeding en de uitoefening van de in de artikelen 56 tot en met 62 VWEU neergelegde vrijheid van dienstverrichting, is de uitlegging van deze laatste bepalingen evenmin relevant voor de beslechting van dat geding.

Bovendien bevat de verwijzingsbeslissing niets op basis waarvan een verband kan worden gelegd tussen deze situatie en de uitoefening van het in artikel 45 VWEU neergelegde vrije verkeer van werknemers.

Aangezien ten slotte artikel 26 VWEU bepaalt dat de interne markt een ruimte zonder binnengrenzen omvat waarin met name het vrije verkeer van kapitaal is gewaarborgd volgens de bepalingen van de Verdragen en artikel 63 VWEU al van toepassing is, is artikel 26 VWEU hier niet van toepassing.

Aangezien het hoofdgeding betrekking heeft op de uitlening van een auto door een ingezetene van een lidstaat aan een ingezetene van een andere lidstaat, moeten de gestelde vragen derhalve eerst worden getoetst aan artikel 63 VWEU en vervolgens, in voorkomend geval, aan artikel 21 VWEU (zie in die zin arrest van 29 oktober 2015, Nagy, C-583/14, EU:C:2015:737, punt 25).

Teneinde de verwijzende rechter een nuttig antwoord te geven moeten de gestelde vragen bijgevolg opnieuw worden geformuleerd en moet ervan worden uitgegaan dat deze rechter met die vragen in wezen wenst te vernemen of de artikelen 21 en 63 VWEU aldus moeten worden uitgelegd dat zij zich verzetten tegen een regeling van een lidstaat die het eenieder die sinds meer dan zestig dagen woonplaats heeft in die lidstaat, verbiedt om in die lidstaat aan het verkeer deel te nemen met een in een andere lidstaat geregistreerd motorvoertuig, ongeacht de persoon op wiens naam dat voertuig is geregistreerd.

Ten aanzien van de partijen in het hoofdgeding is de procedure als een aldaar gerezen incident te beschouwen, zodat de verwijzende rechterlijke instantie over de kosten heeft te beslissen. De door anderen wegens indiening van hun opmerkingen bij het Hof gemaakte kosten komen niet voor vergoeding in aanmerking.

Het Hof (Zesde kamer) verklaart voor recht:

Artikel 63, lid 1, VWEU moet aldus worden uitgelegd dat het zich verzet tegen een regeling van een lidstaat die het eenieder die sinds meer dan zestig dagen woonplaats heeft in die lidstaat, verbiedt om in die lidstaat aan het verkeer deel te nemen met een in een andere lidstaat geregistreerd motorvoertuig, ongeacht de persoon op wiens naam dat voertuig is geregistreerd, zonder dat rekening wordt gehouden met de duur van het gebruik van dat voertuig in eerstgenoemde lidstaat en zonder dat de betrokken persoon aanspraak kan maken op vrijstelling wanneer dit voertuig niet is bestemd om hoofdzakelijk in eerstgenoemde lidstaat duurzaam te worden gebruikt of daar feitelijk niet duurzaam wordt gebruikt.

ondertekeningen