HR, 29-09-2009, nr. 08/00490

Het Gerechtshof te Amsterdam zitting houdende te Arnhem heeft bij arrest van 25 juni 2007 de verdachte ter zake van ‘wederspannigheid door twee of meer personen met verenigde krachten gepleegd, terwijl het door hem gepleegde misdrijf of de daarbij door hem gepleegde feitelijkheden enig lichamelijk letsel ten gevolge heeft’ veroordeeld tot een taakstraf in de vorm van een werkstraf voor de duur van 40 uren subsidiair 20 dagen hechtenis. Voorts heeft het Hof de vordering van de benadeelde partij toegewezen en een schadevergoedingsmaatregel opgelegd een en ander zoals in het arrest vermeld.

Mr. J.G.T. Klooken, advocaat te Arnhem, heeft namens de verdachte beroep in cassatie ingesteld. Mr. R.I. Takens, advocaat te Amsterdam, heeft een schriftuur ingezonden, houdende drie middelen van cassatie.

Het eerste middel behelst de klacht dat het Hof ten onrechte de inleidende dagvaarding in eerste aanleg niet nietig heeft verklaard en de zaak niet heeft teruggewezen naar de Politierechter, maar is overgegaan tot de inhoudelijke behandeling van de zaak, althans deze beslissingen ontoereikend heeft gemotiveerd.

De inleidende dagvaarding ziet op de terechtzitting in eerste aanleg van de Politierechter in de Rechtbank te Utrecht van 5 september 2006. Ter terechtzitting is de verdachte niet verschenen en is hij door de Politierechter bij verstek veroordeeld.

Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 11 juni 2007 houdt onder meer in:

Het Hof heeft het verweer strekkende tot nietigverklaring van de inleidende dagvaarding verworpen en daartoe overwogen, zoals kan worden opgemaakt uit het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 11 juni 2007 en zoals gelijkluidend in het arrest van 25 juni 2007 is opgenomen:

Indien de geadresseerde niet op het adres waar hij als ingezetene is ingeschreven in de basisadministratie persoonsgegevens dan wel zijn woon- of verblijfplaats wordt aangetroffen geschiedt op de voet van art. 588, derde lid aanhef en onder a, Sv de uitreiking van een gerechtelijke mededeling aan degene die zich op dat adres bevindt en die zich bereid verklaart het stuk onverwijld aan de geadresseerde te doen toekomen. In de onderhavige zaak staat de verdachte sinds 16 mei 2003 in het GBA ingeschreven op het adres [a-straat 1] te [plaats], alwaar de inleidende dagvaarding op 12 juli 2006 aan zijn vader is uitgereikt. De naam van degene aan wie de gerechtelijke mededeling is uitgereikt, dient zoals bepaald in art. 589, eerste lid aanhef en onder sub 4, Sv, in de akte van uitreiking te worden vermeld en hij moet voor ontvangst tekenen. De naam van de vader van verdachte — [betrokkene 1] — staat in de akte van uitreiking vermeld, evenals de vermelding ‘vader’. Voorts heeft hij ook voor ontvangst getekend. Bovendien heeft de postbode op de akte vermeld dat de geadresseerde, bedoeld zal zijn de vader van verdachte, niet kan lezen en schrijven.

Of en in hoeverre degene die het gerechtelijk stuk in ontvangst heeft genomen, inderdaad dit onverwijld heeft doen toekomen aan de geadresseerde, hoeft in rechte niet te blijken.2. Als op het inschrijvings- of woon- of verblijfadres zich iemand bevindt die zich bereid verklaart de dagvaarding aan verdachte te doen toekomen en dat vervolgens niet doet, komt dat voor rekening van verdachte.3. Degene die zich bereid verklaart het gerechtelijk stuk onverwijld aan de geadresseerde te doen toekomen, moet wel het belang van het gerechtelijk stuk kunnen begrijpen. Van een minderjarige van 13 of 14 jaar mag dit bijvoorbeeld worden verwacht.4.

Volgens de steller van het middel levert de uitreiking van de dagvaarding aan iemand van wie al bij voorbaat twijfelachtig is dat hij begrijpt wat van hem wordt verlangd, zoals de vader van verdachte die de Nederlandse taal onvoldoende beheerst, enerzijds een nietigheid op, anderzijds kleeft er aan de door zo iemand uitgesproken bereidverklaring zelf een gebrek zodat de betekening om die reden nietig is.5.

Op de akte staat vermeld dat de vader van verdachte niet kan lezen en schrijven, wat niet wegneemt dat hij de Nederlandse taal wel kan verstaan. Het is aldus niet van belang dat de vader van verdachte de Nederlandse taal in geschrift niet machtig is, nu de postbode op de akte van uitreiking uitdrukkelijk heeft aangegeven dat de vader zich bereid verklaarde om de brief in ontvangst te nemen en onverwijld aan de geadresseerde te doen toekomen. De vader heeft hiervoor ook getekend. Voorts is de vader van verdachte al meer dan twintig jaren woonachtig in Nederland6., dus mocht het hof het aannemelijk achten dat hij van de postbode heeft begrepen wat van hem werd verlangd. 's Hofs oordeel getuigt niet van een onjuiste rechtsopvatting en is toereikend gemotiveerd.

Het middel faalt.

Het tweede middel ligt in het verlengde van het eerste middel. Het klaagt dat het Hof het verzoek van de verdediging tot het horen van getuigen, te weten de vader van verdachte en de postbode, ten onrechte heeft afgewezen en daarbij de noodzaak tot het horen van die getuigen heeft miskend, althans is de afwijzing van dat verzoek zonder nadere motivering onbegrijpelijk.

Ter terechtzitting in hoger beroep van 11 juni 2007 is namens de verdachte door de raadsman het volgende verzocht:

In zijn arrest van 25 juni 2007 heeft het Hof ten aanzien van het verzoek tot het horen van de getuigen het volgende overwogen:

Voor de beoordeling van het verzoek tot het horen van de getuigen is ingevolge art. 315 en art. 328 in verbinding met art. 415 Sv de maatstaf of de noodzaak van het verzochte is gebleken (vgl. HR 19 juni 2007, LJN AZ1702, NJ 2007, 626 rov. 3.3.1). Het Hof heeft bij de afwijzing van dat verzoek geoordeeld dat het horen ‘niet noodzakelijk’ is. Aldus heeft het Hof de juiste maatstaf gehanteerd.

De klacht kan niet tot cassatie leiden. In de hiervoor weergegeven overwegingen onder 3.4 en 4.3 ligt als oordeel van het Hof besloten dat de grond voor de afwijzing van het verzoek erin is gelegen dat het niet machtig zijn door de vader van verdachte van de Nederlandse taal in geschrift onvoldoende grond oplevert de getuigen te horen, aangezien de postbode op de akte van uitreiking uitdrukkelijk heeft aangegeven dat de vader zich bereid verklaarde om de brief in ontvangst te nemen en onverwijld aan de geadresseerde te doen toekomen. Dat oordeel van het Hof is niet onbegrijpelijk.

Dit middel faalt eveneens.

Het derde middel bevat de klacht dat het Hof een verkeerde uitleg heeft gegeven aan het bestanddeel ‘werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening’ zoals bedoeld in art. 180 Sr, zodat de bewezenverklaring onvoldoende met redenen is omkleed.

Ten laste van de verdachte is bewezen verklaard dat:

Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 11 juni 2007 houdt onder meer het volgende in:

In zijn arrest van 27 juni 2007 heeft het Hof ten aanzien van dit verweer het volgende overwogen:

Art. 180 Sr luidt:

Art. 54, eerste lid, Sv luidt:

Art. 148 Sv luidt:

Op grond van art. 54, eerste lid, Sv is de officier van justitie bevoegd een bevel tot aanhouding buiten heterdaad te geven van de verdachte van een strafbaar feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten. Dit kan ex art. 148, tweede lid, Sv mondeling of schriftelijk geschieden aan de aan de officier van justitie ondergeschikte opsporingsambtenaren. De ambtenaar die zo een bevel te goede trouw uitvoert kan zich beroepen op art. 43 Sr en handelt niet wederrechtelijk.7. De bevoegdheid van art. 54 Sv geldt enkel jegens verdachten, met andere woorden personen ten aanzien van wie uit feiten en omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit voortvloeit zoals bedoeld in art. 27 Sv.

In de onderhavige zaak waren twee verbalisanten voornemens om de verdachte aan te houden ter zake van een signalering van een ‘311 Sr-feit’. Uit een formulier ‘Signaleren persoon OPS’ van 9 december 2005 kan worden opgemaakt dat de verdachte vluchtgevaarlijk is. Voorts blijkt uit een ‘melding met rapportage’ van 29 november 2005 dat:

's Hofs oordeel dat de verbalisanten werkzaam waren in de rechtmatige uitoefening van hun bediening getuigt niet van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk.

Het middel faalt.

Ambtshalve heb ik geen grond aangetroffen die tot vernietiging aanleiding behoort te geven.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden