HR, 18-01-2005, nr. 01293/04 B

De Rechtbank te Haarlem, vestiging Schiphol, heeft bij beschikking van 27 april 2004 het beklag van klager strekkende tot teruggave aan hem van de in die beschikking genoemde voorwerpen ongegrond verklaard.

Namens verdachte heeft een bij bijzondere volmacht schriftelijk gemachtigde cassatie ingesteld. Mr. H.W.F. Klarenaar, advocaat te Dordrecht, heeft een schriftuur ingezonden, houdende tien middelen van cassatie.

Het eerste middel richt zich tegen de ongegrondverklaring van het beklag. Daartoe wordt aangevoerd dat de Rechtbank het klaagschrift niet zonder nadere behandeling in raadkamer ongegrond mocht verklaren.

De stukken houden onder meer het volgende in. Het onderhavige klaagschrift is voor het eerst behandeld op de openbare raadkamerzitting d.d. 8 maart 2004, tijdens welke zitting de jongste rechter, mr. Jansen, door de verdachte werd gewraakt. De behandeling van het klaagschrift werd derhalve geschorst in afwachting van de beslissing van de wrakingskamer van de Rechtbank Haarlem. Die kamer heeft op 19 maart 2004 het door de verdediging gedane wrakingsverzoek afgewezen. Vervolgens is de behandeling van het klaagschrift door de raadkamer voortgezet op 8 april 2004. Het proces-verbaal van die raadkamerzitting houdt, voorzover hier van belang, in:

Bij tussenbeschikking d.d. 8 april 2004 heeft de meervoudige raadkamer de oproeping nietig verklaard en de oproeping gelast van klager om te verschijnen in raadkamer d.d. 13 april 2004. Bij de stukken bevindt zich voorts het proces-verbaal van die raadkamerzitting, dat onder meer het volgende inhoudt:

In het dossier bevindt zich geen proces-verbaal van een nadere raadkamerbehandeling van het klaagschrift ná de behandeling van de strafzaak op 27 april 2004. Gelet op hetgeen in het proces-verbaal van de raadkamerzitting d.d.13 april 2004 is vermeld omtrent a. het tijdstip van behandeling en b. de kamer die het klaagschrift zal behandelen, is door mij bij de griffie van de Rechtbank Haarlem, vestiging Schiphol, een afschrift gevraagd van het proces-verbaal van de strafzitting tegen klager die op dezelfde dag heeft plaatsgevonden. In dat proces-verbaal is voor wat betreft de behandeling van het klaagschrift het volgende opgenomen:

Het proces-verbaal van de terechtzitting van 13 april 2004 van de meervoudige strafkamer van de Rechtbank vermeldt dat de Officier van Justitie het woord heeft gevoerd en zijn vordering heeft overgelegd. De raadsman heeft vervolgens het woord gevoerd aan de hand van een aan de griffier overgelegde pleitnota. De raadsman heeft de opheffing van het beslag op de inbeslaggenomen voorwerpen bepleit.

Vervolgens heeft de Rechtbank op 27 april 2004 vonnis gewezen in de met onderhavige beklagprocedure samenhangende strafzaak. Dit vonnis bevindt zich bij de stukken en houdt, voorzover hier van belang, het volgende in:

Uit voormeld vonnis volgt derhalve dat de Rechtbank op grond van art. 353 Sv heeft beslist ten aanzien van alle onder klager inbeslaggenomen goederen.

Daarnaast heeft de Rechtbank op 27 april 2004 beslist op het klaagschrift ex art. 552a Sv. Die beschikking houdt onder meer in:

Ingevolge art. 552a, vijfde lid, Sv jo art. 21 e.v. Sv dient de inhoudelijke behandeling van een klaagschrift in beginsel te geschieden op een openbare raadkamerzitting. Een dergelijke (nadere) zitting heeft in casu niet plaatsgehad. Die omstandigheid leidt mijns inziens echter - in tegenstelling tot hetgeen in het middel wordt aangevoerd - niet tot cassatie, gelet op het navolgende.

Uit het proces-verbaal van de strafzitting tegen klager d.d. 13 april 2004, zoals hiervoor onder 3.4 opgenomen, kan niet volgen dat de verdediging bezwaar heeft gemaakt tegen de beslissing van de Rechtbank om de behandeling van het klaagschrift aan het einde van die zitting te laten plaatsvinden. Voorts volgt uit voornoemd proces-verbaal en de zich bij de stukken bevindende "aanvulling pleitnota [klager]", welke aanvulling betrekking heeft op het ingediende klaagschrift, dat de verdediging op die zitting ruimschoots in de gelegenheid is gesteld om toe lichten op grond waarvan de Rechtbank tot een last tot teruggave aan klager zou moeten komen. De in de "aanvulling pleitnota [klager] (klaagschrift)" vermelde verweren, die in het strafvonnis kort zijn samengevat, zijn door de Rechtbank in het strafvonnis uitdrukkelijk en gemotiveerd verworpen.

Kennelijk heeft de Rechtbank uit de bereidheid van de verdediging om de inhoud van het klaagschrift ter terechtzitting in de strafzaak te bespreken afgeleid dat het afzonderlijke klaagschrift als ingetrokken moet worden beschouwd. Dat oordeel getuigt niet van een onjuiste rechtsopvatting en is evenmin onbegrijpelijk. Een klaagschrift als bedoeld in art. 552a Sv kan immers ter terechtzitting bij de strafrechter door de verdediging worden vertaald in een aan die rechter gericht verzoek ex art. 328 Sv om op grond van art. 353 Sv een last tot teruggave van de inbeslaggenomen goederen te geven.1. In casu is weliswaar het initiatief om het klaagschrift in een dergelijk verzoek te vertalen afkomstig van de Rechtbank, maar uit het verdere verloop van die zitting kan worden afgeleid dat de verdediging met die voorgestelde gang van zaken heeft ingestemd.

Dat de Rechtbank heeft geoordeeld dat het afzonderlijke klaagschrift als ingetrokken moet worden beschouwd laat zich ook afleiden uit de overwegingen die zij heeft gewijd aan de ongegrondverklaring van het klaagschrift. Die overwegingen, zoals hiervoor onder 3.7 aangehaald, houden immers in dat de Rechtbank de ongegrondverklaring van het beklag heeft gebaseerd op de omstandigheid dat het klaagschrift inhoudelijk al in de hoofdzaak is besproken en aldaar ook reeds over de inbeslaggenomen voorwerpen is beslist.

Hetgeen in onderhavige zaak tot verwarring heeft geleid is dat de Rechtbank vervolgens aan haar kennelijke en niet onbegrijpelijke oordeel dat het afzonderlijke klaagschrift als ingetrokken dient te worden beschouwd het verkeerde rechtsgevolg heeft verbonden. De Rechtbank had in plaats van de ongegrondverklaring van het klaagschrift de niet-ontvankelijkheid van klager in het beklag moeten uitspreken. De Hoge Raad kan de zaak om doelmatigheidsredenen zelf afdoen door klager alsnog niet-ontvankelijk te verklaren in het door hem ingediende klaagschrift.

Tot slot nog het volgende. Het strafvonnis tegen klager d.d. 27 april 2004 is nog niet onherroepelijk geworden. Uit navraag bij de griffie van de Rechtbank Haarlem, vestiging Schiphol, is mij gebleken dat zowel klager als het Openbaar Ministerie op 7 mei 2004 hoger beroep hebben ingesteld tegen voornoemd vonnis. De verdediging kan derhalve ter terechtzitting bij het Hof wederom alle gronden naar voren brengen die naar haar mening moeten leiden tot het oordeel dat de inbeslaggenomen voorwerpen aan klager dienen te worden teruggegeven.2.

Het middel is tevergeefs voorgesteld.

Gelet op hetgeen hiervoor ten aanzien van het eerste middel is opgemerkt, behoeven de overige negen middelen - die overigens slechts een herhaling inhouden van de in de strafprocedure tegen de inbeslagneming geuite verweren, waarop de Rechtbank in het strafvonnis gemotiveerd heeft gereageerd - geen bespreking meer.

Ambtshalve heb ik geen andere dan de hiervoor onder 3.11 vermelde grond aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden beschikking aanleiding zou moeten geven.

Deze conclusie strekt ertoe dat de Hoge Raad klager alsnog niet-ontvankelijk zal verklaren in zijn beklag.