HR, 09-02-2010, nr. 08/02126

Verdachte is door het gerechtshof te 's‑Hertogenbosch wegens ‘diefstal, vergezeld van bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen’ veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 24 maanden, waarvan 6 maanden voorwaardelijk, met een last tot teruggave als in het arrest vermeld.

Er bestaat samenhang tussen de zaken met de nummers 07/12953 en 08/02126. In beide zaken zal ik vandaag concluderen.

Namens verdachte heeft mr. E. Maessen, advocaat te Maastricht, drie middelen van cassatie voorgesteld.

Het eerste middel klaagt dat de redelijke termijn als bedoeld in art. 6, eerste lid, EVRM in de cassatiefase is overschreden zonder dat er bijzondere omstandigheden zijn die de overschrijding zouden kunnen rechtvaardigen.

Het cassatieberoep is ingesteld op 5 oktober 2007. De stukken van het geding zijn blijkens een daarop gezet stempel op 16 juli 2008 bij de Hoge Raad binnengekomen. Dat brengt met zich dat de inzendtermijn van acht maanden is overschreden. Voorts zal de Hoge Raad in deze zaak uitspraak doen nadat meer dan twee jaren zijn verstreken na het instellen van het cassatieberoep. Het middel is dan ook terecht voorgesteld.

Het tweede middel klaagt dat het hof in strijd met art. 322, derde lid, Sv in verbinding met art. 415 Sv op de terechtzitting van 5 april 2007 niet heeft bevolen dat het onderzoek ter terechtzitting opnieuw werd aangevangen terwijl de samenstelling van het hof was gewijzigd ten opzichte van de samenstelling van het hof op de voorgaande terechtzitting van 8 maart 2007.

Blijkens het proces-verbaal van de terechtzitting van 8 maart 2007 is de zaak aldaar niet inhoudelijk behandeld. Na bespreking van het door de raadsman bij brief van 19 februari 2007 gedane verzoek tot het horen van diverse getuigen, is het onderzoek ter terechtzitting aangehouden voor bepaalde tijd. Op de daaropvolgende terechtzitting van 5 april 2007 heeft wederom een pro forma behandeling plaatsgevonden en heeft het hof zijn beslissing omtrent de getuigenverzoeken medegedeeld, waarna het onderzoek ter terechtzitting opnieuw voor bepaalde tijd is geschorst. Blijkens het proces-verbaal van die terechtzitting was het hof anders samengesteld dan ter terechtzitting van 8 maart 2007 maar heeft het hof niet bevolen dat het onderzoek opnieuw werd aangevangen.1. Anders dan het middel wil, leidt dat niet tot cassatie nu, gelet op de omstandigheid dat de zaak op de voorafgaande terechtzitting van 8 maart 2007 niet inhoudelijk was behandeld, voor het hof niet de noodzaak bestond om het onderzoek wegens gewijzigde samenstelling opnieuw aan te vangen.2. Daarbij merk ik op dat niet is aangevoerd dat verzoeker in enig belang is getroffen.3. Weliswaar wordt in de toelichting op het middel er op gewezen dat het hof op de terechtzitting van 5 april 2007 heeft beslist over de getuigenverzoeken terwijl één van de raadsheren die de zaak behandelde op die terechtzitting, niet aanwezig was op de terechtzitting van 8 maart 2007 waar de verzoeken mondeling werden toegelicht door de raadsman, maar daaraan worden door de steller van het middel geen conclusies verbonden ten aanzien van de (inhoud van de) beslissing van het hof op die verzoeken.

Het middel faalt.

Het derde middel klaagt dat het hof de bewezenverklaring heeft doen steunen op tegenstrijdige bewijsmiddelen waardoor de bewezenverklaring niet naar de eis der wet met redenen is omkleed.

Het middel doelt blijkens de toelichting op de als bewijsmiddel 1 gebezigde verklaring van [benadeelde partij], voor zover inhoudend:

en de als bewijsmiddel 4 gebezigde verklaring van getuige (en medeverdachte) [medeverdachte 1], voor zover inhoudend:

Uit de toelichting maak ik op dat volgens de steller van het middel sprake is van een tegenstrijdigheid in de hiervoor weergegeven verklaringen met betrekking tot het onder 1 bewezenverklaarde ‘vergezeld van bedreiging met geweld tegen [benadeelde partij]’. In de toelichting wordt echter niet verduidelijkt op welke tegenstrijdigheid precies, de steller van het middel het oog heeft. Om die reden voldoet het middel mijns inziens niet aan de eisen die aan een middel van cassatie worden gesteld. Overigens kan ik — mede gelet op het feit dat van bedreiging met geweld ook sprake kan zijn indien de daders, zoals in de onderhavige zaak, een dermate dreigende situatie hebben gecreëerd, dat de vrees van het slachtoffer voor geweld van hun zijde gerechtvaardigd was4. — zonder nadere toelichting (die ontbreekt) niet ontwaren waaruit de gestelde tegenstrijdigheid tussen genoemde verklaringen met betrekking tot de bedreiging met geweld tegen [benadeelde partij] dan wel zou bestaan.

Voor zover voorts in de toelichting op het middel wordt geklaagd dat de — tot het bewijs van feit 1 — gebezigde bewijsmiddelen 8 en 9 onderling tegenstrijdig zijn over de vraag of verzoeker alleen dan wel in het gezelschap van een andere man getuige [getuige] heeft bezocht, faalt het reeds bij gebrek aan feitelijke grondslag. (Nog daargelaten dat die omstandigheid, indien juist, van zo ondergeschikte betekenis is dat zij de toereikendheid van de bewezenverklaring van de onder 1 ten laste gelegde overval en de bewijsmotivering op dit punt, niet aantast).5. De als bewijsmiddel 8 gebezigde verklaring van [getuige] houdt, voor zover relevant, in dat verzoeker enkele dagen na kerstmis 2005 [getuige] alleen heeft bezocht. De als bewijsmiddel 9 gebezigde verklaring van [getuige] houdt voorts in, voor zover van belang, dat verzoeker hem drie keer heeft bezocht, dat deze ontmoetingen hebben plaatsgevonden kort na de jaarwisselingen van 2005 en 2006 en dat de man die verzoeker ‘de eerste keer had meegenomen’ ongeveer 24 jaar oud was. Die laatste verklaring heeft het hof zó kunnen uitleggen dat verzoeker enkel de eerste van de drie keren die hij bij [getuige] is geweest, een andere man bij zich had, dat die eerste keer kort na de jaarwisseling van 2005 was en dat verzoeker derhalve één van de overige twee keren, die dan eveneens na de jaarwisseling van 2005 moet hebben plaatsgevonden, immers enkele dagen na kerstmis 2005, [getuige] alleen heeft bezocht. Zo opgevat is van de in het middel gestelde tegenstrijdigheid tussen de als bewijsmiddel 8 en bewijsmiddel 9 gebezigde verklaringen geen sprake.

Het middel faalt dus.

Het tweede en derde middel kunnen worden afgedaan met de in art. 81 RO bedoelde motivering.

Andere gronden dan de hiervoor onder punt 5 geconstateerde overschrijding van de uitspraaktermijn, waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen.

Deze conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest voor wat betreft de hoogte van de opgelegde straf. De Hoge Raad kan de hoogte daarvan verminderen naar de gebruikelijke maatstaf. Voor het overige dient het beroep te worden verworpen.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG