237 Afronding

Ingeval van de kwalificatie bevrijdend verweer wordt de bewijslast beheerst door de hoofdregel van stelplicht- en bewijslastverdeling: art. 150 Rv. Partijen zullen zich daarvan bewust moeten zijn.

Voor het bewijsaanbod door verweerder, de bewijsopdracht, het bevelen van voldoening van een voorschot op het honorarium van een deskundige, de bewijskracht van schriftelijk bewijs en de bewijskracht van de (derden)getuigenverklaring gelden dezelfde eisen die aan eiser met bewijsrisico worden gesteld. De bewijskracht van de partijgetuigenverklaring kent nog een beperkte bewijskracht voor de partij met bewijsrisico, in casu verweerder (art. 164 lid 2 Rv).

Verweerders die verwachten in bepaalde procedures een bevrijdend verweer te zullen voeren, kunnen anticiperen op de stelplicht- en bewijslastverdeling; zij kunnen proberen hun kansen bij voorbaat te vergroten. Vooral repeatplayers zien kans hun bewijspositie aanzienlijk te verbeteren.

Op het terrein van het verzekeringsrecht zijn verschillende voorbeelden besproken waarbij de verzekeraar kans ziet zijn bewijspositie te versterken; de verzekeraar heeft het in de hand de aanvraagformulieren met scherp geformuleerde vragen te redigeren. Door de vraagstelling maakt de verzekeraar kenbaar dat bepaalde vermeldingen relevant zijn bij zijn acceptatiebeslissing. Zo kan de verzekeraar bepaalde risico’s afwijzen die afwijken van het doorsneerisico en verbetert hij zijn bewijspositie. Daarnaast bepalen polisvoorwaarden de geboden dekking onder de verzekering. Verzekeraars kunnen anticiperen op hun bewijsrechtelijke positie in een procedure door uitsluitingen en/of garantieclausules in de polisvoorwaarden op te nemen.

Bovendien kan verweerder die een bevrijdend verweer voert, in de procedure gebruik maken van de mogelijkheden die de wet of rechtspraak hem biedt ten einde zijn bewijsrisico te minimaliseren of te verlichten: aansturen op een onvoldoende gemotiveerde betwisting, op een rechterlijk vermoeden of een verzwaarde motiveringsplicht. Een beroep op omkering van de bewijslast op grond van redelijkheid en billijkheid heeft zelden succes.