Hof 's-Hertogenbosch, 10-04-2009, nr. 20-001302-07

In de eerste plaats is daartoe zowel in verdachtes zaak als in die van de medeverdachten in de kern aangevoerd dat zich in het dossier in strijd met de wettelijke bepalingen afgeluisterde telefoongesprekken van zgn ‘geheimhouders’, waaronder advocaten, bevinden. Dit is een dusdanige inbreuk op de beginselen van een goede procesorde dat het openbaar ministerie zijn vervolgingsrecht heeft verspeeld, aldus de verdediging.

Het hof overweegt het volgende.

Het hof stelt vast dat zich in het dossier dergelijke geheimhoudergesprekken bevinden. De advocaat-generaal heeft daarop ter zitting van 10 november 2008 geattendeerd. Het blijkt dat zich bij de stukken die het hof ter beschikking staan een ordner bevindt waarin onder andere uitwerkingen van dergelijke geheimhoudergesprekken, al dan niet in samengevatte vorm, zijn opgenomen. Van het bestaan van die ordner had de verdediging vóór 10 november 2008 geen kennis.

Door de verdediging is aangevoerd dat er geen duidelijkheid is verkregen hoe en wanneer deze ordner bij de stukken is gekomen en waar die zich heeft bevonden. De verdediging heeft het hof verzocht daarnaar onderzoek te verrichten door het horen van getuigen. Het hof heeft dat verzoek afgewezen en daartoe overwogen (zitting 10 november 2008) dat, nu de betreffende ordner zich bevond bij de stukken die het hof van de rechtbank had ontvangen nadat er hoger beroep was ingesteld, het er voor moet worden gehouden dat deze stukken ook bij de rechtbank deel uitmaakten van het procesdossier en dat het irrelevant is waar de ordner zich wanneer heeft bevonden.

Door de raadsman van verdachte [medeverdachte 7] is bij pleidooi het verzoek herhaald, in die zin dat is verzocht als getuigen te horen de officier van justitie, diens secretaris, de voorzitter van de strafkamer van de rechtbank en de griffier van die strafkamer. Tevens is verzocht om toevoeging aan de stukken van de door de strafkamer van de rechtbank opgestelde inventarislijst.

Het hof acht zich op dit punt, gelet op hetgeen ter terechtzitting naar voren is gekomen, voldoende voorgelicht en wijst het verzoek dan ook af nu de noodzaak tot het horen van de opgegeven getuigen niet is gebleken. Met betrekking tot het verzoek om toevoeging van de inventarislijst stelt het hof vast dat een dergelijke lijst zich bij de stukken bevindt, doch dat daarop slecht in hoofdlijnen de inhoud van het dossier is vermeld.

De inhoud van de hiervoor bedoelde ordner bestond uit (in volgorde waarin de stukken zich in de ordner bevonden):

Het hof stelt vast dat er geen sprake is van een verzameling geordende geheimhouder-gesprekken, doch dat de ordner een willekeurige verzameling van processen-verbaal betreffende diverse onderwerpen bevat.

Met betrekking tot de zich in de ordner bevindende geheimhoudergesprekken blijkt het volgende.

Aldus waren in de ordner aanwezig 16 gesprekken tussen geheimhouders en in het kader van de Bosrankzaak bij het hof gelijktijdig berechte verdachten. Daarvan waren er 12 met advocaten/advocatenkantoren en daarvan waren er 9 samengevat of uitgewerkt.

Van de gesprekken met advocaten/advocatenkantoren waren er 2 ook nog op DVD aanwezig, te weten 2 van de volledig uitgewerkte (sessienr. 2034 en 1952).

Kennisneming van de inhoud voor zover aanwezig van die gesprekken levert het volgende beeld op.

Van de 4 gesprekken tussen geheimhouders-niet advocaten en in het kader van de Bosrankzaak bij het hof gelijktijdig berechte verdachten, hadden 3 betrekking op een kind en het 4de ging over een recept.

Van 9 gesprekken tussen advocaten/advocatenkantoren en in het kader van de Bosrankzaak bij het hof gelijktijdig berechte verdachten, waarvan de inhoud al dan niet samengevat is weergegeven, gaan 2 (sessienrs. 347 en 770) over het maken van afspraken en 2 andere (sessienrs. 891 en 932) hebben betrekking op onderwerpen die niets met de onderhavige strafzaak te maken hebben. Van de resterende 5 gesprekken is er 1 dat er over gaat dat [verdachte] zich heeft moeten melden op het politiebureau (gesprek d.d. 22-08-05, 17.10 uur, sessienummer 911). De overige 4 staan kennelijk in verband met het aan [verdachte] ten laste gelegde feit betreffende het weigeren van de bloeproef op 6 november 2005. Daarvan gaan er 3 over het rijbewijs van [verdachte] dat ingevorderd is (gesprekken 08-11-05, 16.24 uur sessienr. 1952; 11-11-05, 09.18 uur, sessienr. 1990 en 15-11-05, 12.33 uur sessienr. 2034). Eén gesprek gaat over ‘de chauffeur die gevonden is’ (gesprek 07-11-05, 15.38 uur, sessienummer 975).

In geval van vernietiging van geheimhoudergesprekken moeten er drie stukken worden geproduceerd:

Aldus ontbrak bij 15 gesprekken het proces-verbaal van vernietiging, maar waren die gesprekken wel uit de audiofiles gewist; van 4 gesprekken ontbrak ook een proces-verbaal van vernietiging en die zijn ondanks een bevel van de officier van justitie ook niet vernietigd en waren nog audio op DVD aanwezig. Dat betrof 2 gesprekken met geheimhouders-niet advocaten die in meergenoemde ordner in samenvatting aanwezig waren en 2 gesprekken met advocaten/advocatenkantoren in uitgewerkte vorm, die gingen over het rijbewijs van [verdachte].

Als afzonderlijke grond waarop het openbaar ministerie niet-ontvankelijk moet worden verklaard, heeft de verdediging voorts aangevoerd dat de politie het Bosrank-onderzoek is gestart met een projectvoorbereiding en dat tijdens de projectvoorbereiding dwangmiddelen (telefoontaps en observatie) zijn toegepast, zulks in strijd met de regeling van het verkennend onderzoek (artikel 126gg van het Wetboek van Strafvordering).

Het hof overweegt als volgt.

In het ambtelijk verslag in het algemeen dossier van het onderzoek 22DR5001 ‘Bosrank’ (proces-verbaal van 12 april 2006, blz. 2–8) relateert de verbalisant [verbalisant 3] dat begin februari 2005 aan de divisie recherche van de regiopolitie Brabant Zuid-Oost de opdracht is gegeven om in het kader van projectvoorbereiding een onderzoek te starten teneinde inzicht te verkrijgen in de strafbare gedragingen die mogelijk werden gepleegd door de eigenaren van growshop [rechtspersoon 1/growshop] te Helmond, zijnde [verdachte] en [medeverdachte 1]. Hiertoe werd een onderzoeksteam geformeerd onder leiding van inspecteur [inspecteur politie] en de officier van justitie mr. Van Vreeswijk. In dit kader is onderzoek gedaan (antecedenten, bedrijfsprocessensysteem van de politie, kadaster) omtrent de genoemde eigenaren en de growshop en werd informatie verkregen van de regionale criminele inlichtingeneenheid (CIE). Naar aanleiding van de vergaarde informatie heeft de officier van justitie bevel gegeven tot toepassing van bijzondere opsporingsbevoegdheden, zoals telefoontaps en stelselmatige observatie.

Op 7 april 2005 werd een inwoner van Lieshout in zijn woning mishandeld door drie personen, waarna deze woning in brand is gestoken. Deze zaak is onderzocht door een Team grootschalige opsporing (onderzoek 22TG5001 ‘Tarbot’ van de regiopolitie Brabant Zuid-Oost) onder leiding van inspecteur [verbalisant 1]. In dit onderzoek kwam CIE-informatie binnen dat achter de aanslag op 7 april 2005 te Lieshout ene [voornaam verdachte] zou zitten, welke [voornaam verdachte] volgens de CIE zou zijn [verdachte].

Vanwege de mogelijke samenhang is op 2 mei 2005 besloten tot samenvoeging van het onderzoek ‘Tarbot’ met het onderzoek ‘Bosrank’, verder onder de aanduiding 22DR5001 (Bosrank) onder leiding van inspecteur [verbalisant 1] en de officier van justitie mr. Van Vreeswijk. Bovendien, zo relateert de verbalisant [verbalisant 3], is op 2 mei 2005 de status van projectvoorbereiding binnen het onderzoek 22DR5001 omgezet naar de tactische onderzoeksfase.

Op de terechtzitting van 20 maart 2009 van het hof heeft inspecteur [verbalisant 1] als getuige verklaard dat de begrip ‘projectvoorbereiding’ geen wettelijke term is, maar politiejargon, en dat projectvoorbereiding doorgaans inhoudt dat informatie wordt verzameld voordat tot tactisch onderzoek wordt overgegaan en zonder dat telefoons worden getapt, en dat dit begrip niet samenvalt met de wettelijke term ‘verkennend onderzoek’.

Het hof constateert dat in weerwil van de gebruikte politieterminologie reeds tijdens de door verbalisant [verbalisant 3] als projectvoorbereidend aangeduide fase van het onderzoek gebruik is gemaakt van bijzondere opsporingsbevoegdheden (telefoontaps en stelselmatige observatie). Maar dit maakt het gebruik van die opsporingsbevoegdheden nog niet onrechtmatig. Gesteld noch gebleken is dat die bevoegdheden zijn gebruikt zonder dat was voldaan aan de voor dat gebruik in de desbetreffende wettelijke bepalingen gestelde voorwaarden (zoals de eis dat kon worden gesproken van verdenking).Voorts moet worden vastgesteld dat van een verkennend onderzoek als bedoeld in artikel 126gg van het Wetboek van Strafvordering geen sprake was: noch naar de strekking van het ingestelde onderzoek, noch formeel nu de officier van justitie geen daartoe strekkend bevel had gegeven (maar integendeel juist gebruik heeft gemaakt van zijn bevoegdheid om bevel te geven tot het toepassen van bijzondere opsporingsbevoegdheden).

Het verweer van de verdediging, dat uitgaat van vereenzelviging van projectvoorbereiding met verkennend onderzoek, mist dan ook feitelijke grondslag en wordt daarom verworpen. Aan het gebruik door de politie van minder duidelijke niet-wettelijke terminologie hoeven geen gevolgen te worden verbonden.

Door de raadsman van verdachte is tenslotte betoogd dat het openbaar ministerie niet ontvankelijk moet worden verklaard op grond van het feit dat de gang van zaken rond de inzet van opsporingsbevoegdheden ex artikel 126j en 126k van het Wetboek van Strafvordering vragen oproept. De raadsman stelt zich op het standpunt dat er sprake is geweest van een frontstore die niet werd gemeld door de officier van justitie.

Het hof overweegt hieromtrent het volgende.

Bij de stukken in deze zaak bevindt zich het zogenaamde BOB-dossier, waarin zijn opgenomen bevelen die ten grondslag liggen aan de inzet van bijzondere opsporingsbevoegdheden.

De officier van justitie heeft in aanvulling daarop bij brief van 6 december 2006 in dat BOB-dossier ontbrekende bevelen ex artikel 126k (betreden van en bevoegdheden op besloten plaatsen) en 126j (stelselmatige informatie-inwinning door een opsporingsambtenaar) van het Wetboek van Strafvordering aan de raadman van [verdachte] toegezonden. Uit daarbij gevoegde processen-verbaal van verbalisant [verbalisant 1] d.d. 5 december 2006 blijkt dat de bevelen ex artikel 126j van het Wetboek van Strafvordering niet uitgevoerd konden worden. Uit een proces-verbaal van de verbalisanten [verbalisant 4] en [verbalisant 5] van 5 december 2006 blijkt dat het bevel ex artikel 126k van het Wetboek van Strafvordering met betrekking tot de [adres Growshop] evenmin uitgevoerd kon worden.

In het proces-verbaal van 12 december 2006 (nr. 12122006) is de inzet van de politiële informatie-inwinner [code informatie-inwinner] toegelicht. De inzet van [code informatie-inwinner] werd beëindigd met name in verband met de doorzoeking van het pand [adres Growshop] op 14 juli 2005.

In het proces-verbaal van 24 januari 2007, opgemaakt op verzoek van de officier van justitie mr. J.P. van Vreeswijk, relateert verbalisant [verbalisant 1] dat dit afgebroken traject voor de verdachten noch belastende, noch ontlastende informatie heeft opgeleverd.

Het hof stelt vast dat uit de inhoud van het dossier, het verhandelde ter terechtzitting en de toelichting van de raadsman op zijn verzoek geen aanwijzingen naar voren zijn gekomen dat hetgeen door de raadsman als ‘frontstore’ in het pand aan de [adres frontstore] is aangeduid, zoals door de raadsman verondersteld, is opgezet in het kader van een bevel ex artikel 126h van het Wetboek van Strafvordering, de zogenaamde politiële infiltratie. Uit de hiervoor vermelde stukken blijkt dat deze ‘frontstore’ bedoeld was om dienst te doen in het kader van de uitvoering van een bevel ex artikel 126j Wetboek van Strafvordering, de stelselmatige politiële informatie-inwinning.

Artikel 126aa, lid 4, van het Wetboek van Strafvordering schrijft voor dat, indien geen processen-verbaal van de uitoefening van een van de bevoegdheden, bedoeld in de titels IVa tot en met Vc, dan wel van de toepassing van artikel 126ff van dat Wetboek, bij de processtukken zijn gevoegd, van het gebruik van deze bevoegdheid in de processtukken melding wordt gemaakt. Zoals uit het vorenstaande blijkt, is hieraan — zij het op een laat tijdstip — door de officier van justitie voldaan door alsnog melding te maken van de toegepaste, door de verdediging aangehaalde, bijzondere opsporingsbevoegdheden.

Het hof begrijpt het verweer van de raadsman zo, dat het openbaar ministerie zich schuldig zou hebben gemaakt aan een herhaald handelen in strijd met een goede procesorde, door niet tijdig of onvoldoende openheid van zaken te betrachten ten aanzien van de toegepaste bijzondere opsporingsbevoegdheden zoals hierboven besproken.

Het hof stelt vast dat van een onherstelbaar vormverzuim zoals bedoeld in artikel 359a van het Wetboek van Strafvordering geen sprake is nu, zoals uit het voorgaande blijkt, de informatie die de rechter in staat moet stellen om de inzet van de bijzondere opsporingsbevoegdheden te toetsen, alsnog en in voldoende mate aan het dossier is toegevoegd.

Door de omstandigheid dat de officier van justitie, in tegenstelling tot eerdere door hem gedane mededelingen, in een later stadium van het onderzoek en na daartoe te zijn bevraagd door de verdediging, heeft moeten toegeven dat het dossier niet compleet was, is verdachte niet in zijn belangen geschaad.

Het hof is van oordeel dat er geen sprake is van een zodanige ernstige inbreuk op de beginselen van een behoorlijke procesorde dat doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling is tekort gedaan.

Het beroep op niet ontvankelijkheid van het openbaar ministerie op deze grond wordt dan ook verworpen.

Als feit 2 is aan verdachte ten laste gelegd een aantal overtredingen van de Opiumwet en wel met betrekking tot hennep en/of hashish.

Voor zover deze in hoger beroep nog aan de orde zijn, overweegt het hof het volgende.

Growshop 24-03-04 (2.15; parketnr. 1e aanleg 01.830538.05), Growshop 14-07-05 (2.16; parketnr. 1e aanleg 01.830417.06) en Growshop 07-03-06 (2.14; delict 24), vrachtauto op erf (2.12 delict 20) en ondergrondse ruimte bij de woning verdachte (2.13; delict 21)

Verdachte en de medeverdachte [medeverdachte 1] waren via rechtspersonen eigenaren van de growshop aan de [adres Growshop]. Bij invallen in die growshop op 24-03-04, 14-07-05 en 07-03-06 zijn steeds aanzienlijke hoeveelheden hennep, hennepstekjes, hennepafval en ook hashish aangetroffen. Het hof acht, gelet op de betrokkenheid van verdachte bij de growshop en de herhaalde aanwezigheid van drugs aldaar, bewezen dat hij die hennep/hashish daar toen aanwezig had met een ander of anderen. Het hof acht het uitgesloten dat verdachte gedurende zo lange tijd onkundig was van hetgeen er zich op het gebied van hennep/hashish in de growshop afspeelde, ook al was verdachte maar af en toe in de growshop aanwezig. Daarbij neemt het hof in overweging dat verdachte in verband met het feit van 24-03-04 door de politie is gehoord en in verband met het feit van 14-07-05 is aangehouden en twee dagen in verzekering heeft doorgebracht. Bovendien is bij een huiszoeking bij verdachte op 07-03-06 (dezelfde dag van de derde inval bij de growshop) in een vrachtauto op zijn erf en in een ondergrondse ruimte bij zijn woning een aanzienlijke hoeveelheid hennep aangetroffen.

Het hof acht deze feiten wettig en overtuigend bewezen.

Met betrekking tot de overige onder feit 2 ten laste gelegde overtredingen van de Opiumwet (2.2. t/m 2.7. en 2.9. t/m 2.11.) overweegt het hof het volgende.

Bij deze feiten is aan de verdachte ten laste gelegd, kort gezegd, het medeplegen of alleen plegen van het opzettelijk telen, bereiden, bewerken, verwerken, vervoeren, verkopen of aanwezig hebben van hennep en/of hashish, in een aantal concreet aangeduide gevallen. Het gaat dan steeds om aangetroffen hennepkwekerijen of -knipperijen.

Als al uit de inhoud van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting van enige betrokkenheid daarbij van verdachte, al dan niet als mede-eigenaar van de growshop, kan blijken, heeft de bijdrage bestaan uit het faciliteren bij het huren van een ruimte voor een kwekerij (bijvoorbeeld door valse identiteitspapieren ter beschikking te stellen) en/of het leveren van inventaris voor een kwekerij en/of het leveren van hennepstekjes en/of het adviseren omtrent de opbouw van een kwekerij en/of het incidenteel adviseren met betrekking tot of mee oplossen van problemen in een kwekerij. Niet is gebleken van enige betrokkenheid bij een kwekerij in werking, zoals het zorgen voor de hennepplanten tijdens de groei, het oogsten van de hennep, of bij het vervoer of de verkoop van de hennepoogst of -afval van de ten laste gelegde kwekerijen. Ook is niet gebleken van enige feitelijke machtsrelatie ten aanzien van aangetroffen hennep. Evenmin is gebleken dat het initiatief om de ten laste gelegde hennepkwekerijen of —knipperijen te beginnen van verdachte is uitgegaan of mede is uitgegaan noch dat de daadwerkelijke exploitanten als zetbazen van verdachte fungeerden.

Dat verdachte de kwekerijen of knipperijen zelf alléén exploiteerde kan uit het dossier en het verhandelde ter terechtzitting in elk geval niet blijken. Naar het oordeel van het hof kan dan ook niet bewezen worden dat verdachte alleen de ten laste gelegde overtredingen van de Opiumwet heeft gepleegd.

Voor bewezenverklaring van het eveneens ten laste gelegde medeplegen is vereist dat twee of meer personen nauw en volledig samenwerken ter uitvoering van het ten laste gelegde misdrijf.

De kern van de ten laste gelegde delicten is hennepteelt of het aanwezig hebben van hennep in de kwekerijen of knipperijen. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen heeft verdachte naar het oordeel van het hof daaraan niet zo nauw en volledig bijgedragen, dat dit als medeplegen kan worden aangemerkt. Hij heeft weliswaar — voor zover al bewijsbaar — bewust activiteiten verricht die er aan bijdroegen dat anderen in de gelegenheid waren hennep te telen of te knippen, maar die bijdrage kan naar het oordeel van het hof hooguit worden aangemerkt als het behulpzaam zijn bij het telen c.a. of bij het aanwezig hebben van hennep. Medeplichtigheid is evenwel niet ten laste gelegd.

Het hof zal verdachte dan ook vrijspreken van deze ten laste gelegde overtredingen van de Opiumwet.

In het aanvullend proces-verbaal delict 19 is een door de Belastingdienst opgestelde vermogensvergelijking voor de jaren 2003, 2004 en 2005 opgenomen. Die vermogensvergelijking is opgemaakt aan de hand van de inkomsten en uitgaven zoals die zijn gebleken uit de bij het accountantskantoor [accountantskantoor] aangetroffen boekhouding van [rechtspersoon 2]. Uit die vermogensvergelijking blijkt van een bepaalde financiële ruimte voor de verdachten [verdachte] en [medeverdachte 3] voor het doen van niet in de vermogensvergelijking opgenomen uitgaven, te weten EUR 73.599,-- voor de jaren 2003, 2004 en 2005.

De verdediging heeft aangevoerd dat de vermogensvergelijking onmogelijk kan kloppen, nu immers

Het hof overweegt hieromtrent het volgende.

Ad. a: De verdediging ziet kennelijk op een contante opname van EUR 50.000,-- door medeverdachte [medeverdachte 3] van de bankrekening van [rechtspersoon 2]. Van deze opname is een zgn. MOT-melding gedaan. Een dergelijke opname is voor de vermogenspositie van de [rechtspersoon 2] echter neutraal, nu het immers niet uitmaakt of een geldsom chartaal of giraal binnen het vermogen valt.

Ad. b: Wat er ook zij van hetgeen de verdediging heeft aangevoerd, de administratie zoals die door [accountantskantoor] voor de [rechtspersoon 2] werd gevoerd, werd gevoed door de [rechtspersoon 2]. Als die administratie geen juiste weergave van de werkelijkheid zou weergeven, zou het op de weg van de [rechtspersoon 2] of haar vennoten liggen om daaromtrent duidelijkheid te verschaffen. Dat is niet gebeurd.

Subsidiair heeft de verdediging de vermeende valsheid van de administratie betwist, nu die valsheid immers is gebaseerd op de onjuiste veronderstelling dat de [rechtspersoon 2] in 2003 zou zijn gestopt met de handel in waterplanten.

Daarmee wil de verdediging, zo begrijpt het hof, aannemelijk maken dat het beginvermogen van verdachte hoger was dan is aangenomen in de vermogensvergelijking en derhalve de bestedingsruimte van verdachte groter was dan het bedrag dat uitsluitend is afgeleid uit de boekhouding bij [accountantskantoor].

Ook hiervoor geldt dat, zoals hiervoor reeds overwogen, het op de weg van verdachte had gelegen om daaromtrent duidelijkheid te verschaffen. Het hof gaat bij de beoordeling van de vermogenspositie van de verdachte dan ook uit van de door [accountantskantoor] gevoerde administratie die plaatsvond op basis van de door de [rechtspersoon 2] aangeleverde financiële gegevens.

Verdachte en [medeverdachte 3] waren in 2003, 2004 en 2005 ongehuwd samenwonend en hadden drie minderjarige zonen. Verdachte en [medeverdachte 3] waren vennoten van de [rechtspersoon 2].

Uit het dossier en het verhandelde ter terechtzitting is niet gebleken van andere legale inkomsten van verdachte en [medeverdachte 3] dan die welke uit de bij [accountantskantoor] aangetroffen boekhouding kan blijken.

Uit genoemd proces-verbaal en het verhoor van de verbalisanten [verbalisant 6] en [verbalisant 2] ter zitting van het hof blijkt van de volgende uitgaven die niet bleken uit de hiervoor bedoelde boekhouding:

De verdediging heeft gesteld dat uit het verhoor van mevrouw [betrokkene 2] zou blijken dat de kosten van dit feest slechts EUR 7.165,63 zouden hebben bedragen.

De verdediging ziet echter over het hoofd dat het bedrag van EUR 16.629,63 is opgebouwd uit twee posten, te weten de kosten van het feest zelf, zijnde het door verdediging genoemde bedrag dat aan mevrouw [betrokkene 2] is voldaan én de kosten van de optredende artiesten, waarvooreen bedrag van EUR 9.463,00 aan [bedrijf 1] werd voldaan.

Anders dan de rechtbank neemt het hof niet in aanmerking de kosten van een communiefeest in 2006, omdat die uitgaven zijn gedaan buiten de periode waarover de vermogensvergelijking is uitgevoerd.

De verdediging heeft onder verwijzing naar Hoge Raad (naar het hof begrijpt) 1 februari 1994, NJ 1994, 472 en 6 juni 2006, NJ 2006, 333) betoogd dat slechts een lening tot een bedrag van 47.766,60 bewezen kan worden.

Het hof overweegt hieromtrent het volgende.

[Betrokkene 1] heeft op 04-05-06 bij de politie verklaard dat hij in totaal EUR 230.000,00 heeft geleend van verdachte [verdachte]. In het dossier bevindt zich een afschrift van een aan de advocaat-generaal, mr. De Veer gerichte brief d.d. 25-10-07 van [naam advocaat], advocaat van [Betrokkene 1], met bijlagen, waaronder een brief van mr. Van Emstede gericht aan verdachte d.d. 04-08-06. In die brief aan verdachte staat onder meer: ‘Tot op heden heeft u voor in totaal EUR 204.000,00 in de aankoop van spaarlampen geïnvesteerd.’ Aan verdachte werd verzocht die brief voor akkoord te ondertekenen. Of dat is gebeurd valt uit de inhoud van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting niet op te maken. In zijn verhoor bij de rechter-commissaris op 23-09-08 is [Betrokkene 1] teruggekomen op zijn verklaring bij de politie en heeft hij verklaard dat hij slechts een maal een bedrag van EUR 47.766,60 heeft geleend van verdachte.

Nu evenwel de door hem bij de politie afgelegde verklaringen niet het enige bewijsmiddel is waaruit de hoogte van het door hem van verdachte geleende bedrag kan blijken, zal het hof de verklaring bij de politie afgelegd voor het bewijs gebruiken, met dien verstande dat het hof zal aanhouden het bedrag dat in de hiervoor genoemde brief wordt genoemd.

Anders dan de rechtbank ziet het hof geen reden om deze uitgaven buiten beschouwing te laten. Het gaat er niet om of bepaalde uitgaven uit legale inkomsten zouden kunnen zijn voldaan, maar of het totaal aan niet in de boekhouding voorkomende uitgaven, gedaan kan zijn uit de uit de vermogensvergelijking voortvloeiende financiële ruimte.

Het hof gaat uit van de werkelijk aan de hand van facturen vastgestelde uitgaven en volgt niet de berekening in het proces-verbaal aan de hand van de door de verbalisanten gehanteerde stelregel van de Belastingdienst (te weten dat de loonkosten bij een verbouwing gelijk zijn aan de post materialen), nu naar het oordeel van het hof niet is komen vast te staan dat de Belastingdienst een dergelijke stelregel pleegt toe te passen.

De verdediging heeft nog aangevoerd dat ten onrechte rekening zou zijn gehouden met uitgaven die buiten de periode van de vermogensvergelijking zijn gedaan, te weten in 2001 en 2002.

De verdediging ziet echter over het hoofd dat weliswaar in het aanvullend proces-verbaal delict 19 een overzicht is opgenomen van de aangetroffen facturen met betrekking tot de verbouwing uit de jaren 2001 t/m 2005, doch dat in de berekening van de vastgestelde contante uitgaven slechts rekening is gehouden met de facturen vanaf 01-01-2003.

Het hof zal slechts rekening houden met de uitgaven in 2004 en 2005 nu niet is komen vast te staan dat reeds in 2003 sprake was van misdrijven waaruit gelden voortvloeiden. Immers de onder 2 bewezen verklaarde feiten dateren alle van na 2003.

Uit het overzicht van de facturen in het dossier blijkt dat deze voor materiaal- en loonkosten in de jaren 2004 en 2005 bedroegen EUR 187.923.86.

Deze auto's zijn aangeschaft via het Belgische bedrijf [rechtspersoon 7], waarvan o.a. [bestuurder rechtspersoon 7] bestuurder was. Uit de verklaring van [bestuurder rechtspersoon 7] bij de politie op 03-04-06 blijkt dat de koper van de auto aan [rechtspersoon 7] 30% van de aanschafprijs als borg/aanbetaling moest voldoen.

Anders dan de rechtbank neemt het hof niet in aanmerking de borg/aanbetaling van de auto [Belgisch kenteken 4], omdat die borg/aanbetaling is voldaan buiten de periode waarover de vermogensvergelijking is uitgevoerd.

Met betrekking tot de auto [Belgisch kenteken 1] ([merk personenauto]) overweegt het hof het volgende.

Deze auto is aangeschaft in 2003. Om dezelfde reden als hiervoor uiteengezet bij de verbouwingskosten zal het hof deze auto buiten beschouwing laten.

Met betrekking tot de auto [Belgisch kenteken 2] ([merk personenauto]) overweegt het hof het volgende.

Deze auto werd op 07-03-06 aangetroffen bij een zoeking in de woning en loodsen van verdachte [verdachte]. De hiervoor genoemde [bestuurder rechtspersoon 7] heeft bij de politie op 03-04-06 verklaard: ‘De zoon [voornaam verdachte] (hof: verdachte) huurt van ons een [merk personenauto] (…).’ Uit de verklaring van [betrokkene 3], verkoper bij [autobedrijf] te Waalwijk, bij de politie op 28-04-06 blijkt dat [medeverdachte 10] de auto op naam van [rechtspersoon 7] heeft gekocht en contant heeft betaald.

Op grond van een en ander staat naar het oordeel van het hof vast dat de auto [Belgisch kenteken 2] door verdachte [verdachte] via [rechtspersoon 7] was betrokken, waarbij [medeverdachte 10] in opdracht en voor rekening van verdachte [verdachte] heeft gehandeld.

Met betrekking tot de auto [Belgisch kenteken 3] ([merk personenauto]) overweegt het hof het volgende.

Deze auto werd op 07-03-06 aangetroffen bij een zoeking in de woning en loodsen van verdachte [verdachte]. De hiervoor genoemde [bestuurder rechtspersoon 7] heeft bij de politie op 03-04-06 verklaard: ‘De zoon [voornaam verdachte] (hof: verdachte) huurt van ons (…) een [merk personenauto] (…).’ Door [bestuurder rechtspersoon 7] is overgelegd een huurcontract waarin is vermeld dat de Subaru op 01-04-05 is verhuurd aan dhr. [verdachte], [adres], [woonplaats].

Op grond van een en ander staat naar het oordeel van het hof vast dat de auto [Belgisch kenteken 3] door verdachte [verdachte] via [rechtspersoon 7] was betrokken.

Auto merk [personenauto], kenteken [Nederlands kenteken 1] en een caravan, merk [caravan].

In het proces-verbaal van delict 28 wordt op pagina 5 het ernstige vermoeden uitgesproken dat verdachte [verdachte] deze Volkswagen Golf zou hebben geschonken aan [betrokkene 4]. Wat er ook zij van de gegrondheid van dit vermoeden, het hof stelt vast dat de aanschaf van de auto heeft plaatsgevonden buiten de periode waarover de vermogensvergelijking is uitgevoerd.

Anders dan de rechtbank neemt het hof deze auto dan ook niet in aanmerking.

De caravan is op 20-07-04 gekocht en contant betaald. Bij deze verkoop werd gebruik gemaakt van het rijbewijs op naam van [betrokkene 4]. De caravan is in juli 2004 bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer op naam gesteld van [betrokkene 4]. [betrokkene 4] heeft bij de rechter-commissaris op 24-09-08 verklaard dat zij nooit een caravan heeft gekocht.

Nu uit het dossier en het verhandelde ter terechtzitting omtrent de caravan overigens niets is gebleken, kan naar het oordeel van het hof niet worden vastgesteld dat deze door verdachte [verdachte] of medeverdachte [medeverdachte 3] zou zijn betaald. Anders dan de rechtbank neemt het hof deze caravan dan ook niet in aanmerking.

Aldus zijn er naar het oordeel van het hof in de jaren 2004 en 2005 niet in de vermogensvergelijking betrokken uitgaven gedaan tot een aantoonbaar totaalbedrag van EUR 432.112,49. Daar tegenover staat slechts een uit legale inkomsten te besteden bedrag van EUR 73.599,00. Aldus resteert een bedrag van EUR 358.513,49 waarvoor geen legale dekking is te vinden.

Verdachte was, zoals het hof hiervoor heeft vastgesteld, gedurende langere tijd betrokken bij de, naar algemeen bekend is, lucratieve handel in hennepproducten.

Naar het oordeel van het hof staat daarom vast dat de in de bewezenverklaring genoemde uitgaven zijn gedaan uit de opbrengst van de hennephandel. Het hof acht dan ook wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het ten laste gelegde gewoontewitwassen.

Op 7 maart 2006 zijn bij de huiszoeking in de woning van verdachte aan de [adres] te [woonplaats] aangetroffen en in beslag genomen twee jachtgeweren en twee pistolen, alsmede munitie. Een pistool (met munitie) en een geweer (met munitie) werden aangetroffen in de ouderslaapkamer; het andere geweer in de zonnebankkamer en het andere pistool in de woonkamer onder een kussen van een bank. Onderzoek door de politie heeft uitgewezen dat het wapens en munitie in de zin van de Wet Wapens en Munitie waren. Verdachte heeft hieromtrent bij de politie en ter zitting van het hof desgevraagd geen verklaring willen afleggen.

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de wapens en de munitie voorhanden heeft gehad, nu de voorwerpen zijn aangetroffen in de door verdachte bewoonde woning en gelet op plaatsen in de woning waar ze werden aangetroffen.

Op 14 juli 2005 zijn bij een zoeking in het pand aan de [adres Growshop] in het systeemplafond een pistool en munitie aangetroffen en in beslag genomen. Onderzoek door de politie heeft uitgewezen dat het een wapen en munitie in de zin van de Wet wapens en munitie waren.

In genoemd pand was sinds 31 maart 2003 (uittreksel handelsregister) gevestigd de growshop [rechtspersoon 1/growshop] waarvan verdachte en medeverdachte [medeverdachte 1] via rechtspersonen eigenaren waren.

Uit het rapport van het Nederlands Forensisch Instituut d.d. 2 september 2005 blijkt dat van het wapen geen voor identificatiedoeleinden geschikte DNA-profielen zijn verkregen.

Verdachte heeft omtrent het aangetroffen wapen en de munitie bij de politie en ter zitting van het hof desgevraagd geen verklaring willen afleggen.

Nu

kan naar het oordeel van het hof niet wettig en overtuigend worden bewezen dat verdachte het wapen en de munitie voorhanden heeft gehad.

Het hof zal verdachte daarvan dan ook vrijspreken.

Uit hetgeen het hof hiervoor bewezen heeft verklaard, blijkt dat verdachte in samenwerking met zijn compagnon in de growshop, [medeverdachte 1], zich gedurende langere tijd heeft bezig gehouden met, kort gezegd, hennep en dat hij daaruit verworven gelden heeft witgewassen. Bij de bewezenverklaarde opiumwetdelicten waren ook strafrechtelijk bewijsbaar betrokken de rechtspersoon [rechtspersoon 1/growshop] en een medewerker van de growshop, [medeverdachte 9].

Uit verklaringen van [getuige 1] , [getuige 2] , [getuige 3] , [getuige 4] en [getuige 5] blijkt dat er bij de growshop niet alleen onderdelen voor het opzetten van een hennepkwekerij werden verkocht, maar ook hennepstekjes. Ook [getuige 6] , [getuige 7] , [getuige 8] en [getuige 9] hebben daarover verklaard. Weliswaar hebben zij deze verklaringen bij de rechter-commissaris ingetrokken, maar nu de door hen bij de politie afgelegde verklaringen niet de enige bewijsmiddelen zijn waaruit verdachtes betrokkenheid bij het ten laste gelegde rechtstreeks kan volgen, kunnen die verklaringen voor het bewijs worden gebruikt.

Uit de verklaring van [getuige 2], [getuige 3] en [getuige 5] blijkt tevens dat er afspraken waren om de oogst af te zetten via de growshop.

De growshop speelde aldus een centrale rol en van die growshop was verdachte samen met [medeverdachte 1], via rechtspersonen, eigenaar.

Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft op 2 maart 2007 bij de rechter-commissaris verklaard dat hij de handel in hennepstekken buiten de growshop om individueel en voor eigen rekening dreef. In de verhoren bij de politie , als ook bij de rechter-commissaris ter gelegenheid van het verhoor in verband met de inbewaringstelling op 10-03-2006 en bij de verhoren in het kader van de verlenging van de voorlopige hechtenis heeft [medeverdachte 1] zich hierover nimmer in die zin uitgelaten. Ook tijdens de vijf behandelingen ter terechtzitting van de rechtbank die voorafgingen aan zijn verklaring bij de rechter-commissaris heeft [medeverdachte 1] er niet over verklaard.

Nu [medeverdachte 1] aldus eerst in een zeer laat stadium met zijn verklaring is gekomen en gelet op de telkens bij de growshop aangetroffen situatie alsmede gezien de hiervoor genoemde verklaringen van exploitanten van hennepkwekerijen, acht het hof de verklaring van [medeverdachte 1], er op neerkomend dat hij in hennepstekken handelde buiten de growshop om, dermate ongeloofwaardig dat het daaraan voorbij zal gaan.

Het hof acht op grond van het vorenstaande bewezen dat verdachte heeft deelgenomen aan een gestructureerd samenwerkingsverband dat tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten het opzettelijk overtreden van de artikel 3 onder B en/of C van de Opiumwet, en dat hij leider van die organisatie was.

Het hof acht niet bewezen dat de organisatie tot oogmerk had het overtreden van artikel 420bis (witwassen) en/of artikel 420ter (gewoontewitwassen) van het Wetboek van Strafrecht. Weliswaar acht het hof, zoals hiervoor overwogen, bewezen dat verdachte zich heeft schuldig gemaakt aan gewoontewitwassen, echter niet bewezen kan worden dat verdachte dat heeft gedaan in het verband van de criminele organisatie.

Uit het relaas van de verbalisant [verbalisant 8] blijkt dat er op 6 november 2005 te Helmond een eenzijdig ongeval heeft plaatsgevonden waarbij een personenauto van het merk [merk personenauto] gekentekend [Belgisch kenteken 1] was betrokken. Dit voertuig bleek sinds 15 juni 2004 te zijn verhuurd aan verdachte. Uit het relaas van de verbalisanten [verbalisant 7] en [verbalisant 8] blijkt dat de auto op zijn kant in de sloot lag en dat er een man voor de auto in de berm lag. De man vertelde direct dat hij niet had gereden. Op de vraag wie dan wel had gereden, antwoordde hij dat niet te weten. De man bleek te zijn genaamd [verdachte], geboren [geboortedatum]. De man was de enige persoon die — ook na naspeuring in de omgeving — werd aangetroffen. Getuigen die direct na het ongeval ter plaatse waren, hadden niet gezien dat er een andere persoon bij het voertuig was geweest. Verder bleek dat de airbag aan de bijrijderszijde niet was afgegaan. De verbalisant [verbalisant 8] nam waar dat de adem van de man rook naar het inwendig gebruik van alcoholhoudende drank.

Als bestuurder in de zin van artikel 163 van de Wegenverkeerswet 1994 wordt aangemerkt degene die ervan wordt verdacht als bestuurder van een motorrijtuig of ander voertuig te hebben gehandeld in strijd met artikel 8 van die wet. Het hoeft niet vast te staan dat die persoon ook daadwerkelijk heeft bestuurd. Voldoende is dat uit de bewijsmiddelen kan volgen dat tegen hem het redelijk vermoeden is gerezen een voertuig te hebben bestuurd.

Gelet op hetgeen hiervoor is vastgesteld konden de verbalisanten redelijkerwijs vermoeden dat verdachte de personenauto had bestuurd en was hij derhalve verplicht mee te werken aan een ademanalyse of bloedproef.

Nu verdachte niet heeft willen meewerken aan een bloedproef en ook geen gevolg heeft gegeven aan een daartoe strekkend bevel, heeft verdachte niet voldaan aan de in artikel 163 Wegenverkeerswet 1994 neergelegde verplichting. Het hof acht dan ook bewezen dat verdachte het hem ten laste gelegde heeft begaan.

Dat zich later een persoon heeft gemeld die bij de politie heeft verklaard dat hij en niet verdachte de auto ten tijde van het ongeval had bestuurd, doet aan het vorenstaande niet af.