HR, 29-06-2012, nr. 11/00551

In (de nadere motivering van) het hoger beroepschrift kan het volgende worden gelezen:

Dat een intern memo bestaat dat niet ter beschikking werd gesteld, blijkt onder meer uit de brief van 29 juni 2006 waaruit het volgende kan worden afgeleid:

Nu er sprake is van een erkenning van de zijde van de Inspecteur dat sprake is van bescheiden die op de zaak betrekking hebben, en belanghebbenden op kennisneming hebben aangedrongen, had het Hof de inspecteur dienen te verzoeken deze stukken aan het procesdossier toe te voegen ingevolge artikel 8:28 Awb. Als de inspecteur dat (nogmaals) had geweigerd op grond van de geheimhouding jegens derden, had het Hof

Overigens kan het eventuele feit dat het interne memo (al dan niet) vertrouwelijke gegevens van derden bevat, geen reden zijn voor geheimhouding ingevolge artikel 67 AWR. Het kenbaar maken van het interne memo vloeit voort uit het uitvoeren van de belastingwet en kan dientengevolge nimmer kwalificeren als een schending van de geheimhoudingsverplichting.

Daarenboven zouden dergelijke gegevens slechts enig beroep op geheimhouding kunnen rechtvaardigen (ingevolge artikel 8:29 Awb) als het betreft gegevens over derden. De inspecteur stelt echter dat het gegevens van derden betreft. Die raken echter de positie van belanghebbende en kunnen nimmer kwalificeren als vertrouwelijk in het kader van deze procedure.

Het Hof heeft de (ambtshalve) processuele plicht te waarborgen dat het dossier compleet is. Nu in casu om completering van het dossier is verzocht en het Hof dit element van de procedure volstrekt heeft miskend, dient 's Hofs uitspraak te worden vernietigd.

In de pleitnota ten behoeve van de mondelinge behandeling voor het Gerechtshof te 's‑Gravenhage d.d. 21 september 2010 van belanghebbende is onder 1. het standpunt ingenomen dat de processtukken van de zijde van verweerder tardief zijn.

Blijkens het bepaalde in artikel 8:42 Awb dient de verweerder binnen vier weken na de dag van verzending van het beroepschrift een verweerschrift in, waarbij incidenteel (hoger) beroep kan worden ingediend. In het onderhavige geval staat niet ter discussie dat het incidentele hoger beroepschrift tien weken en 2 dagen te laat is ingediend.

Belanghebbende heeft in reactie op de ontvangst van deze tardieve stukken reeds de stelling ingenomen dat het daarbij ingestelde incidentele hoger beroep buiten beschouwing dient te worden gelaten, nu deze buiten de termijn is ingediend. In de pleitnota is het indringend verzoek gedaan om het aftonderlijk ingestelde beroep (incidenteel hoger beroep) buiten beschouwing te laten, Daarbij is gesteld dat niets is gebleken van verkregen uitstel, dat geen uitzonderlijke omstandigheden bekend zijn alsook dat in strijd is gehandeld met de procesreglementen en de beginselen van een goede procesorde.

Het Hof heeft op dit standpunt van belanghebbende niet gereageerd, dit evenwel ten onrechte.

Blijkens het procesreglement kan het Hof indien de partij die in de gelegenheid is gesteld een verweerschrift in te dienen daarvan niet tijdig gebruik heeft gemaakt, uitspraak doen op de voet van artikel 8.54 van de Awb. Het hof heeft geen inzicht gegeven in de redenen deze regeling achterwege te laten.

In het onderhavige geval is geen gemotiveerd verweerschrift ingediend doch slechte een incidenteel hoger beroep ingesteld. Gelet op de geldende termijnen voor het indienen van een verweerschrift en het feit dat deze zonder (verzoek tot) uitstel zijn overschreden, had het incidentele hoger beroep niet-ontvankelijk verklaard moeten worden. Wellicht had het hoger beroepschrift als nader stuk kunnen worden aangemerkt, doch niet als ontvankelijk incidenteel hoger beroepschrift.

Door niet(s) te overwegen omtrent de stelling van belanghebbende dat de processtukken tardief zijn en het incidentele hoger beroep buiten beschouwing diende te blijven, is de uitspraak van het Hof voorts onvoldoende naar de eisen der wet met redenen omkleed (HR 6 oktober 1948, B. 8542).

Het Hof overwoog in r.o. 3.1. als volgt:

Een dergelijke wijze van feitenvaststelling kan slechts worden geaccepteerd als:

Het Hof ‘vergoeilijkt’ zijn feitenvaststelling door middel van een verwijzing naar de uitspraak van de rechtbank door te refereren aan ‘de stukken van het geding en het ter zitting verhandelde’. Wat daarmee wordt bedoeld, is en blijft onduidelijk. In zoverre is de uitspraak van het Hof niet naar de wet met redenen omkleed en geven de overwegingen geen inzicht in 's‑Hofs gedachtegang.

Enerzijds bestaat de mogelijkheid dat het Hof een onjuist juridisch criterium heeft gehanteerd. Anderzijds bestaat de mogelijkheid dat het juiste criterium op een onjuiste wijze is toegepast.

Daarenboven dient te worden vastgesteld dat van een werkelijke feitenvaststelling geen sprake is. Het Hof overweegt dat het ‘uitgaat’ van de door de rechtbank vermelde feiten. Uiteraard dient het Hof meer te doen dan dat. Uitgaan van feiten impliceert dat sprake is van een uitgangspunt. Het Hof dient de door hem vastgestelde feiten helder weer te geven, teneinde een toetsing op met name de motivering van de uitspraak mogelijk te maken. Door slechts te overwegen dat van feiten wordt ‘uitgegaan’ blijft onduidelijk welk feitencomplex daadwerkelijk door het Hof ten grondslag is gelegd aan het oordeel.

In rechtsoverweging 6.4. wordt door het Hof wederom verwezen naar het oordeel van de Rechtbank. In de overwegingen IV.5 tot en met IV.9 heeft de Rechtbank geoordeeld dat de omzetbelasting ter zake van de aldaar genoemde overige kosten ten onrechte door belanghebbende is afgetrokken en aldus middels de onderhavige naheffingsaanslag terecht is nageheven.

Belanghebbende heeft in haar hoger beroepschrift onder verwijzing naar bijlage 3 bij dat beroepschrift betoogd dat er ten onrechte geheel voorbij is gegaan aan het aannemelijk gemaakte zakelijke (en dus aftrekbare) element van alle opgesomde componenten. Belanghebbende heeft aldus het Hof verzocht daaromtrent alsnog een oordeel te geven.

Door slechts te verwijzen naar hetgeen de Rechtbank heeft overwogen is het Hof voorbij gegaan aan de stelling van belanghebbende dat zij de zakelijkheid aannemelijk heeft gemaakt.

Door niet(s) te overwegen omtrent de stelling van belanghebbende dat de zakelijkheid van de kosten aannemelijk is gemaakt en slechts te verwijzen naar het oordeel van de Rechtbank, is de uitspraak van het Hof onvoldoende naar de eisen der wet met redenen omkleed.

In cassatie staat vast dat er kilometers zijn gereden naar een sportschool in [S]. Eveneens staat vast dat in de desbetreffende sportschool managers aanwezig waren die elk kwartaal opnieuw moesten beoordelen of de opdracht aan belanghebbende moest worden verlengd.

Het is een feit van algemene bekendheid dat sportende burgers een sportschool uitzoeken in de nabijheid van hun woon- of verblijfplaats.

Het is een feit van algemene bekendheid dat er sportscholen zijn in de regio [Q] (woonplaats) of [R] (werkplaats).

Dat een werknemer van belanghebbende sport op een plaats die ver gelegen is van zijn woon- of verblijfplaats moet een aanleiding hebben. Deze oorzaak is aangegeven en kent een zakelijke inslag.

De stukken van het geding en het verhandelde ter zitting laten geen andere conclusie toe dan dat er sprake was van gereden kilometers met een zakelijke oorzaak. Het andersluidende oordeel van het Hof omtrent de geloofwaardigheid van de afgelegde verklaring dient, zonder nadere toelichting welke ontbreekt, te worden gecasseerd.

Artikel 8:73 Awb kent niet veel voorwaarden voor de toekenning van een schadevergoeding:

Indien de rechtbank het beroep gegrond verklaart, kan zij, indien daarvoor gronden zijn, op verzoek van een partij het bestuursorgaan veroordelen tot vergoeding van de schade die die partij lijdt.

Vastgesteld kan worden dat het (hoger) beroep gegrond werd verklaard. Ook aan de door het Hof geformuleerde eisen werd voldaan. De naheffingsaanslag werd verminderd en de uitspraak op bezwaar werd vernietigd.

Het Hof heeft geen feiten vastgesteld naar aanleiding van de stelling van belanghebbende dat een schade is geleden tot een bedrag van € 2.304.037,58, zodat voor de beoordeling in cassatie van een dergelijk schadebedrag, althans van enige schade, veronderstellenderwijs dient te worden uitgegaan.

Het Hof overwoog dat de vereiste causaliteit tussen het bedrag van de schade en de handelwijze van de inspecteur onvoldoende aannemelijk is gemaakt. Het Hof heeft daarbij getoetst of de schade in een oorzakelijke relatie stond tot ‘de in geschil zijnde besluiten van de Inspecteur.’ Onduidelijk blijkt echter wat het Hof daaronder heeft verstaan. Is slechts ‘sec’ bezien of de besluiten hebben geleid tot schade of is daarbij tevens in acht genomen de wijze waarop de inspecteur onderzoek heeft verricht in het kader van die besluiten. Door dienaangaande niets te overwegen geeft het Hof onvoldoende inzicht in de beoordeling. Ofwel is slechts getoetst aan de besluiten en is de voorbereiding daarvan ten onrechte niet meegenomen bij de beoordeling van de causaliteitsvraag; dan wel is de voorbereiding wel meegenomen, maar dan is de afweging onbegrijpelijk althans onvoldoende gemotiveerd nu vaststaat dat de vraagstelling van de inspecteur heeft geleid tot omzetverdamping en is het resultaat daardoor onmiskenbaar negatief beïnvloed.

In overweging 7.2. is op basis van artikel 8:75 van de Awb in verbinding met het Besluit proceskosten bestuursrecht voor alle zaken tezamen vastgesteld een forfaitaire proceskostenvergoeding vastgesteld van 2,5 punten a € 437 × 1. Belanghebbende heeft echter in haar pleitnota verzocht verweerder te veroordelen tot het integraal vergoeden van de proceskosten. Het Hof heeft slechts overwogen dat ‘voor een hogere vergoeding acht het Hof geen termen aanwezig’. In deze overweging is ten onrechte niet(s) overwogen omtrent het verzoek van belanghebbende de inspecteur te doen veroordelen tot een integrale kostenvergoeding.

Het Hof had een oordeel moeten geven omtrent de vraag of er redenen waren om op basis van artikel 8:75 Awb juncto artikel 2 lid 3 van het besluit proceskosten bestuursrecht een integrale kostenvergoeding toe te kennen. Daarbij had het Hof een oordeel moeten geven over de vraag of sprake is van ‘bijzondere omstandigheden’ (HR 13 april 2007, nr. 41.235, NTFR 2007/711, BNB 2007/260) die een integrale vergoeding rechtvaardigen.

Door niet(s) te overwegen omtrent het verzoek tot toekenning van een integrale kostenveroordeling, is de uitspraak van het Hof onvoldoende naar de eisen der wat met redenen omkleed.