HR, 20-09-2005, nr. 02683/04

Het Hof heeft in hoger beroep - met vernietiging van een vonnis van de Rechtbank te Utrecht van 12 juni 2001, voorzover aan 's Hofs oordeel onderworpen - de verdachte vrijgesproken van het haar bij inleidende dagvaarding in zaak C primair tenlastegelegde en haar voorts ter zake van (zaak A) "diefstal, gevolgd van bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om, bij betrap-ping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf de vlucht mogelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen", (zaak B) "diefstal", (zaak C) "poging tot diefstal door twee of meer verenigde personen waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van valse sleutels", (zaak D onder 2.) "poging tot diefstal door twee of meer verenigde personen", (zaak D onder 3.)"poging tot diefstal door twee of meer verenigde personen waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van inklimming" en (zaak 4.) "diefstal, gevolgd van geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf de vlucht mogelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen" veroordeeld tot achttien maanden gevangenisstraf met verbeurdverklaring zoals in het arrest omschreven. Voorts heeft het Hof de vordering van de benadeelde partij toegewezen en aan de verdachte een betalingsverplichting opgelegd een en ander zoals in het arrest vermeld.

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft mr. E.Th. Hummels, advocaat te Zeist, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Advocaat-Generaal Wortel heeft geconcludeerd dat de Hoge Raad het beroep zal verwerpen.

Het middel komt met een rechts- en een motiveringsklacht op tegen 's Hofs beoordeling van het verweer dat in de appèlfase de redelijke termijn als bedoeld in art. 6, eerste lid, EVRM is overschreden.

Het Hof heeft omtrent het in het middel bedoelde verweer als volgt overwogen en beslist:

De stukken van het geding houden het volgende in:

Vooropgesteld moet worden dat bij de berechting van de zaak in hoger beroep in de regel sprake is van overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in art. 6, eerste lid, EVRM indien de appèlbehandeling niet binnen twee jaar na het instellen van het rechtsmiddel is afgerond met een einduitspraak. Daarnaast is in deze procesfase in de regel sprake van overschrijding van de redelijke termijn indien de stukken van het geding meer dan acht maanden na het instellen van het hoger beroep ter griffie van de appèlrechter zijn binnengekomen. Aan overschrijding van de inzendingstermijn behoeven evenwel geen rechtsgevolgen te worden verbonden indien de zaak in hoger beroep alsnog met bijzondere voortvarendheid ter terechtzitting wordt aangebracht en behandeld. De overschrijding van de inzendingstermijn wordt daardoor gecompenseerd (vgl. HR 3 oktober 2000, NJ 2000, 721 rov. 3.16 - 3.18).

Gelet op hetgeen onder 3.4 is vooropgesteld heeft het Hof met juistheid geoordeeld dat het tijdsverloop tussen het instellen van het hoger beroep en de behandeling van dat beroep van dien aard is dat sprake is van overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in art. 6, eerste lid, EVRM. Daartegen komt het middel niet op.

's Hofs oordeel, daarop neerkomende dat aan de overschrijding van de redelijke termijn in hoger beroep geen gevolg behoeft te worden verbonden "nu de zaken in eerste aanleg voortvarend en ruimschoots binnen een redelijke termijn zijn behandeld", is zonder nadere motivering, die ontbreekt, niet begrijpelijk in aanmerking genomen dat de zaak in hoger beroep eerst is afgedaan na verloop van bijna drie jaren na het instellen van het hoger beroep. Voorzover het middel daarover beoogt te klagen is het terecht voorgesteld.

De Hoge Raad zal om doelmatigheidsredenen zelf de zaak afdoen. Daarbij neemt de Hoge Raad tot uitgangspunt het oordeel van het Hof, dat geen der in eerste aanleg gevoegde zaken door het Hof is behandeld binnen een redelijke termijn als bedoeld in art. 6, eerste lid, EVRM. Bij afweging van enerzijds het belang dat de gemeenschap ook na overschrijding van de redelijke termijn behoudt bij normhandhaving door berechting en anderzijds het belang dat de verdachte heeft bij verval van het recht tot strafvervolging nadat die termijn is overschreden, moet eerstgenoemd belang prevaleren. De gegrondheid van het middel leidt daarom tot het oordeel dat aan de verdachte een lagere straf behoort te worden opgelegd dan het Hof haar heeft opgelegd. De Hoge Raad zal, rekening houdende met de aan de verdachte opgelegde straf als hiervoor onder 1 vermeld en met de mate waarin de redelijke termijn in de appèlfase is overschreden, de straf verminderen als hieronder vermeld.

De middelen kunnen niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu de middelen niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

Het vorenoverwogene brengt mee dat, nu de Hoge Raad geen grond aanwezig oordeelt waarop de bestreden uitspraak ambtshalve zou behoren te worden vernietigd, als volgt moet worden beslist.

De Hoge Raad:

Vernietigt de bestreden uitspraak, maar uitsluitend wat betreft de duur van de opgelegde gevangenisstraf;

Vermindert de duur van de opgelegde gevangenisstraf in die zin dat deze 16 maanden beloopt;

Verwerpt het beroep voor het overige.

Dit arrest is gewezen door de vice-president C.J.G. Bleichrodt als voorzitter, en de raadsheren A.J.A. van Dorst en H.A.G. Splinter-van Kan, in bijzijn van de waarnemend griffier J.D.M. Hart, en uitgesproken op 20 september 2005.