HR, 31-08-2004, nr. 02384/03E

HR, 31-08-2004, nr. 02384/03E

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Conclusie 31‑08‑2004

Mr. Fokkens

Partij(en)

Nr. 02384/03 E

Mr. Fokkens

Zitting: 1 juni 2004

Conclusie inzake:

[verdachte]

1. Verdachte is door het Gerechtshof te Leeuwarden wegens "poging tot overtreding van een voorschrift, gesteld krachtens

artikel 24 van de Wet milieugevaarlijke stoffen, terwijl het feit opzettelijk is begaan" veroordeeld tot zesenveertig dagen gevangenisstraf.

2. Namens verdachte heeft mr. P. Garretsen, advocaat te 's-Gravenhage, drie middelen van cassatie voorgesteld.

3. Het eerste middel klaagt over de verwerping van het beroep op de niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie wegens overschrijding van de redelijke termijn.

4. Blijkens het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep heeft de raadsman van de verdachte het volgende aangevoerd inzake de overschrijding van de redelijke termijn:

"Tussen de zitting van 18 april 2002 en heden heeft lange tijd gezeten terwijl er alleen maar stukken opgestuurd hoefden te worden. Het openbaar ministerie dient derhalve niet-ontvankelijk te worden verklaard."

5. Het Hof heeft in zijn arrest het volgende overwogen:

"De ontvankelijkheid van het openbaar ministerie

De raadsman van verdachte heeft ter 's hof s terechtzitting betoogd, dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk moet worden verklaard in de vervolging van zijn cliënt, nu er in het onderhavige geval - kort gezegd - sprake is geweest van undue delay. De raadsman heeft daartoe aangevoerd dat de periode tussen de behandeling van het hof d.d. 18 april 2002 en de behandeling van heden onredelijk lang heeft geduurd.

Uit de stukken van het dossier blijkt het volgende:

-

verdachte is bij vonnis van 16 januari 2001 door de economische politierechter in de arrondissementsrechtbank te Assen vrijgesproken van het hem primair en subsidiair telastegelegde,

-

de officier van justitie is op 24 januari 2001 van voormeld vonnis in hoger beroep gekomen,

-

de hoger beroep is verdachte aangezegd op 9 februari 2001,

-

het dossier is bij dit hof binnengekomen op 6 juni 2001,

-

de zaak van verdachte is bij dit hof aangebracht ter zitting van 18 april 2002,

-

bij de behandeling van de zaak tegen verdachte op 18 april 2002, is gebleken dat de advocaat-generaal beschikte over andere processen-verbaal van het voorbereidend onderzoek, dan die waarover de raadsman en het hof beschikten,

-

de behandeling van de zaak tegen verdachte is op 18 april 2002 is door het hof aangehouden voor onbepaalde tijd om de advocaat-generaal in de gelegenheid te stellen het strafdossier met de ontbrekende stukken aan te vullen,

-

de nadere behandeling van de zaak vindt vervolgens plaats op 24 maart 2003.

Het hof is van oordeel dat de termijn die tussen de behandeling op 18 april 2002 en 24 maart 2003 is verstreken onwenselijk lang is geweest.

Het hof is echter van oordeel dat ten aanzien van deze termijn geen sprake is van undue delay als bedoeld in artikel 6 EVRM.

Daarentegen acht het hof het tijdsverloop van ongeveer 26 maanden, gelegen tussen het instellen van het appel op 24 januari 2001 en de berechting in hoger beroep wel zodanig lang, dat dit als onredelijk in de zin van art. 6 EVRM moet worden aangemerkt. Immers niet is gebleken van bijzondere omstandigheden die dit tijdsverloop zouden kunnen rechtvaardigen.

Bij afweging van aan de ene kant het belang van de verdachte om wanneer er sprake is van onredelijke vertraging in de vervolging niet meer te worden vervolgd en aan de andere kant het belang van de gemeenschap bij normhandhaving door berechting, ook nadat de redelijke termijn is overschreden, is het hof van oordeel, dat het laatstgenoemde belang dient te prevaleren. Daarbij overweegt het hof, dat de overschrijding van geringe aard is, terwijl geen bijzondere omstandigheden bekend zijn geworden, waaruit het hof zou moeten afleiden dat de druk van de vervolging voor verdachte in vergelijking met anderen zo zwaar is geweest, dat ondanks het hiervoor overwogene de afweging zou dienen te leiden tot niet ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in de vervolging.

Het hof is derhalve van oordeel, dat het openbaar ministerie ontvankelijk is in de vervolging. Het hof zal bij de strafoplegging rekening houden met genoemd tijdsverloop van ongeveer 26 maanden."

6. De eerste klacht is dat het Hof onvoldoende heeft onderkend dat de duur van de gehele procedure in feitelijke aanleg de redelijke termijn heeft overschreden.

7. Volgens het proces-verbaal van aanhouding is de verdachte op 9 december 1999 aangehouden.1. Het Hof heeft arrest gewezen op 7 april 2003. Aldus heeft de totale feitelijk behandeling van verdachtes strafzaak minder dan vier jaren, namelijk drie jaren en vijf maanden geduurd. Het in het arrest van het Hof besloten liggende oordeel2. dat de totale duur van de feitelijke behandeling de redelijke termijn niet heeft overschreden, geeft, gelet op de door de Hoge Raad in HR 3 oktober 2000, NJ 2000, 721, r.o.v. 3.12 tot en met 3.16 geformuleerde criteria, geen blijk van een verkeerde rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk. Deze klacht faalt.

8. De tweede klacht houdt in dat het oordeel dat de overschrijding slechts van geringe aard is, onjuist is en onvoldoende gemotiveerd.

9. Ook die klacht is ondeugdelijk. Uit de in HR NJ 2000, 721 geformuleerde criteria voor de beoordeling van het tijdsverloop, volgt rechtstreeks dat de onderhavige overschrijding slechts een geringe kan zijn. Voor zover de omstandigheid dat verdachte is vrijgesproken de mate van overschrijding ernstiger zou maken - dat dat mogelijk is, volgt uit HR 9 maart 1982, NJ 1982, 409 - kan dat in ieder geval bij dit tijdsverloop niet zodanig zijn dat er sprake is van een zodanig uitzonderlijk geval (NJ 2000, 721, r.o.v. 21) dat niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie op zijn plaats zou kunnen zijn.

10. Het middel faalt.

11. Het tweede middel klaagt over de bewezenverklaring. Het middel klaagt allereerst dat uit de bewijsmiddelen niet kan volgen dat er sprake was van een begin van uitvoering van het misdrijf zoals is bewezen verklaard. Nu verdachte heeft verklaard dat hij het vuurwerk eerst wilde zien alvorens tot aankoop over te gaan was nog geen sprake van een begin van uitvoering, aldus het middel.

12. Die klacht acht ik niet gegrond. Uit de bewijsmiddelen kan worden afgeleid dat verdachte en [betrokkene 1] beiden vuurwerk hadden besteld en dat kwamen afhalen (bewijsmiddelen 3, 5 en 5). Zij waren daartoe naar de loods toe gereden waarin een vrachtwagen met een grote partij vuurwerk net was binnengereden. [Betrokkene 1] stond met zijn auto in de loods, van verdachte is vastgesteld dat hij ter plaatse verscheen met zijn bestelauto. De laadklep van de vrachtauto in de loods was neergelaten. Het Hof kon dit opvatten als een begin van uitvoering van het voorgenomen misdrijf. Het verschil met HR 20 juni 1989, NJ 1990, 32 is dat verdachte hier aanwezig is op de plaats waar het vuurwerk klaar staat om overgeladen te worden, terwijl het in NJ 1990, 32 ging om iemand die naar Utrecht ging omdat hij verwachtte dat hem daar een partij heroïne zou worden overhandigd die hij naar Amsterdam moest brengen. De heroïne was echter niet ter plaatse waar de verdachte was, maar elders buiten de stad Utrecht. Daarom kan anders dan in die zaak in dit geval de handelwijze van verdachte naar haar uiterlijke verschijningsvorm worden beschouwd als te zijn gericht op de voltooiing van het voorhanden hebben van een deel van de ter plaatse aanwezige partij vuurwerk. De omstandigheid dat verdachte wellicht van de koop had kunnen afzien indien de partij hem niet zou bevallen, betekent niet dat het hier niet om een begin van uitvoering gaat. Ook als hij in dat geval zonder vuurwerk zou vertrekken, zou er mijns inziens sprake zijn van een strafbare poging tot het voorhanden hebben van vuurwerk, zoals een inbraak waarbij men onverrichter zake terugkeert omdat er niets wordt aangetroffen wat de moeite waard is, een strafbare poging tot gekwalificeerde diefstal oplevert.

13. De tweede klacht luidt dat de bewijsmiddelen 2,3, 4 en 7 niet redengevend zijn omdat ze geen betrekking hebben op verdachte.

14. Bewijsmiddel 2, waarin staat dat via een bron bij de RCID bekend werd dat [betrokkene 3] de betreffende loods gebruikte voor overslag van grote partijen vuurwerk, is mijns inziens niet gebruikt als bewijsmiddel voor de bewezenverklaring van de poging maar als bevestiging van de in bewijsmiddel 1 genoemde tip die de aanleiding was om bij de betreffende loods te gaan posten. Om die reden faalt ook de laatste klacht dat dit bewijsmiddel niet zonder nadere motivering mocht worden gebruikt. Die klacht zou slagen als het relaas als redengevend voor de bewezenverklaring was gebruikt, omdat het hier gaat om een verklaring van een persoon (of personen) wiens identiteit niet blijkt en dan is nadere motivering van het gebruik als bewijsmiddel verplicht op grond van art. 360 Sv. Een dergelijke motivering is echter niet vereist als de verklaring als inleiding op een bepaald bewijsmiddel is opgenomen (vgl. HR 11 juni 2002, LJN AE 0045, gr. nr. 01763/00).

15. De bewijsmiddelen 3 en 4, die inhouden dat [betrokkene 1] naar de loods was gereden om vuurwerk in te laden en in contact stond met verdachte via een walkie talkie, duiden erop dat ook verdachte daar was met het oog op de overdracht van vuurwerk en zijn in zoverre redengevend voor de bewezenverklaring. Bewijsmiddel 7 is duidelijk redengevend omdat daarin wordt vastgesteld om welk soort vuurwerk het ging.

16. Ook het tweede middel kan niet slagen.

17. Het derde middel bevat drie klachten over de strafoplegging en strafmotivering.

18. De onder 3.1 en 3.2 verwoorde klachten zijn mijns inziens te onduidelijk om als een middel van cassatie te worden beschouwd. De derde klacht faalt, omdat het Hof heeft kunnen oordelen dat de verdenking waarop de voorlopige hechtenis was gebaseerd onder meer betrekking had op het telastegelegde feit en dat de tijd in voorlopige hechtenis doorgebracht dus op grond van art. 27 Sr voor aftrek in aanmerking kwam.

19. Voor het overige merk ik op dat de strafmotivering van het Hof duidelijk is. Het Hof vindt 140 uren onbetaalde arbeid ten algemenen nutte in plaats van drie maanden gevangenisstraf een passende straf. De compensatie vindt vervolgens plaats door een straf op te leggen gelijk aan het voorarrest waardoor verdachte verder feitelijk geen straf meer krijgt. Dat lijkt mij een duidelijke compensatie ten opzichte van wat het Hof passend achtte want dan zouden de 57 dagen in mindering zijn gebracht op het aantal uren onbetaalde arbeid en dat zou, gelet op de verhouding 140 uren tot 90 dagen gevangenisstraf, hebben betekend dat verdachte nog een aantal uren arbeid had moeten verrichten.

20. Ook het laatste middel faalt,

21. De middelen kunnen worden afgedaan met de in art. 81 RO bedoelde motivering.

Ook overigens geen gronden voor cassatie aanwezig achtend concludeer ik dat de Hoge Raad het beroep zal verwerpen.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

Plv.

Uitspraak 31‑08‑2004

Inhoudsindicatie

Poging tot voorhanden hebben van verboden vuurwerk: begin van uitvoering. Verdachte bestelde verboden vuurwerk en reed, om dat af te halen, met een bestelauto naar een loods, waarin een vrachtwagen met vuurwerk stond met neergelaten laadklep. Kort voor verdachtes aankomst arriveerde X, met wie verdachte via zendapparatuur in contact stond, in een bestelauto bij de loods en reed naar binnen om vuurwerk in te laden. ’s Hofs oordeel dat verdachtes gedraging naar haar uiterlijke verschijningsvorm moet worden aangemerkt als te zijn gericht op voltooiing van het voorgenomen misdrijf is onjuist noch onbegrijpelijk.

Partij(en)

31 augustus 2004

Strafkamer

nr. 02384/03 E

EdK/IV

Hoge Raad der Nederlanden

Arrest

op het beroep in cassatie tegen een arrest van het Gerechtshof te Leeuwarden, Economische Kamer, van 7 april 2003, nummer 24/000089-01, in de strafzaak tegen:

[verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1959, wonende te [woonplaats].

1. De bestreden uitspraak

Het Hof heeft in hoger beroep - met vernietiging van een vonnis van de Economische Politierechter in de Arrondissementsrechtbank te Assen van 16 januari 2001 - de verdachte vrijgesproken van het hem bij inleidende dagvaarding primair tenlastegelegde en hem voorts ter zake van "poging tot overtreding van een voorschrift, gesteld krachtens artikel 24 van de Wet milieugevaarlijke stoffen, terwijl het feit opzettelijk is begaan" veroordeeld tot 46 dagen gevangenisstraf.

2. Geding in cassatie

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft mr. P. Garretsen, advocaat te 's-Gravenhage, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld en deze schriftelijk toegelicht. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De plaatsvervangend Procureur-Generaal Fokkens heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

3. Beoordeling van het tweede middel

3.1.

Het middel behelst onder meer de klacht dat niet uit de gebezigde bewijsmiddelen kan worden afgeleid dat er sprake was van een begin van uitvoering van het in de bewezenverklaring bedoelde misdrijf.

3.2.

Ten laste van de verdachte heeft het Hof bewezenverklaard dat:

"hij op 6 december 1999, in de gemeente Coevorden, ter uitvoering van het door hem voorgenomen misdrijf om opzettelijk een hoeveelheid vuurwerk als bedoeld in het Vuurwerkbesluit Wet Milieugevaarlijke stoffen (Vwb), te weten: vijf Celebration Crackers (100.000 schots, T 809), welk vuurwerk niet voldeed aan de bij of krachtens het Vwb gestelde eisen, voorhanden te hebben, met dat opzet met een motorvoertuig, naar een loods van het transportbedrijf [A] op het industrieterrein, gelegen aan de [a-straat] te Coevorden is gegaan terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid"

3.3.

Die bewezenverklaring berust op de volgende bewijsmiddelen:

"1.

een proces-verbaal d.d. 27 maart 2000, opgemaakt op ambtseed door A.J. Veerbeek en G.H. Meertens, beiden brigadier van politie, tijdelijk verbonden aan het Interregionaal Vuurwerkteam 'Knalslag' te Veendam, - zakelijk weergegeven - inhoudende:

als verklaring van verbalisanten (pag.002-003, 005, 007):

Op maandag 6 december 1999 omstreeks 17.00 uur kwam er via de RCID informatie binnen dat er op 6 december 1999 tussen 18.00 en 22.00 uur een grote partij verboden vuurwerk zou worden afgeleverd bij transportbedrijf [A], op het industrieterrein te Coevorden. Deze partij zou dan direct aansluitend in kleinere partijen gedistribueerd worden.

Door collega's werd op 6 december 1999 vanaf omstreeks 17.45 uur in de onmiddellijke nabijheid van de loods gepost.

Omstreeks 18.45 diezelfde avond zagen beide Coevorder collega's dat er een vrachtauto voorzien van het kenteken [AA-00-AA] bij bedoeld pand arriveerde en achterwaarts de loods in werd gereden.

Enige minuten later verscheen er een VW-bestelauto. Dit voertuig bleek op naam te staan van [betrokkene 1].

Deze bestelauto werd eveneens de loods binnengereden. Binnen een minuut verscheen een tweede bestelauto ter plaatse. Het betrof een Mazda-bestelauto voorzien van kenteken [BB-00-BB], op naam staand van [betrokkene 2] e.v. [verdachte], wonende [b-straat 1] te [woonplaats].

Na aanhouding bleek dat zowel [betrokkene 1] als [verdachte] in het bezit was van een portofoon. Beide portofoons stonden afgestemd op kanaal 41.

Geconstateerd werd dat de laadklep van voornoemde vrachtauto al was neergelaten en dat er in de laadruimte van de oplegger diverse pallets met daarop dozen stonden.

Wij zagen dat de oplegger beladen was met 14 pallets. Elke pallet was voorzien van een partij met zwart plastic ingesealde dozen. Wij, verbalisanten, zagen dat het hier ging om dozen met o.a. als opschrift T 809 Celebration Crackers 1/100000 (honderdduizendklappers cq chinese rollen).

Op 7 december 1999 werd het vuurwerk door ons, verbalisanten, geteld. Door de heer Steeneken, controleur bij de Inspectie Gezondheidsbescherming Waren en Veterinaire zaken werd het vuurwerk gelijktijdig bemonsterd.

2.

een proces-verbaal met RCID nr. 99010395 d.d. 7 december 1999, op ambtseed opgemaakt door A. Vries, inspecteur van de Regiopolitie Drenthe, - zakelijk weergegeven - inhoudende:

als verklaring van verbalisant (pag.018):

Via een bron bij de RCID Drenthe werd het navolgende bekend.

[betrokkene 3] maakt regelmatig voor de overslag van grote partijen vuurwerk gebruik van het terrein van transportbedrijf [A] aan de [a-straat] te Coevorden.

3.

een proces-verbaal nr. PL033A/99-162503 d.d. 6 december 1999, op ambtseed opgemaakt door J. Beugels, brigadier van politie Drenthe, - zakelijk weergegeven - inhoudende:

als verklaring van [betrokkene 1], afgelegd op 6 december 1999 (pag.058):

Vanmiddag werd ik gebeld dat ik mijn bestelling vuurwerk kon afhalen bij een loods op het terrein van een aannemersbedrijf in Coevorden. Ik ben ongeveer 18.30 vertrokken. Ter plaatse ben ik met mijn VW-bestelbus de loods ingereden om het vuurwerk in te laden.

4. een proces-verbaal nr. PL033A/99-162503 d.d. 6 december 1999, op ambtseed opgemaakt door J. Beugels voornoemd, - zakelijk weergegeven - inhoudende:

als verklaring van [betrokkene 1] (pag.060):

U.

vraagt mij naar een zend-apparaat dat ik bij mij had. Ik stond hiermee in verbinding met [verdachte].

5. een proces-verbaal nr. PL033A/99-162503 d.d. 6 december 1999, op ambtsbelofte opgemaakt door L.J.A. Lippold, hoofdagent van politie Drenthe, district Zuid, - zakelijk weergegeven - inhoudende:

als verklaring van verdachte (pag. 069):

Op 6 december 1999 omstreeks 19.00 uur was ik bij een loods in Coevorden. Ik had een telefoonnummer gevonden waarbij vuurwerk werd aangeboden. Ik heb contact opgenomen met dit nummer. Vandaag belde een man terug en zei dat ik naar de loods in Coevorden moest gaan.

Ik wilde 5 rollen honderdduizend-klappers kopen. Ik had een walkie-talkie bij me. Ik ken [betrokkene 1].

6. een proces-verbaal nr. PL032A/99-163835 d.d. 14 december 1999, op ambtsbelofte opgemaakt door H.M. Postema, brigadier van politie Drenthe, district Noord, - zakelijk weergegeven - inhoudende:

als verklaring van verdachte (pag. 073):

Ik wilde 5 rollen illegaal vuurwerk afhalen in Coevorden. Ik had deze zomer vuurwerk besteld.

7. een proces-verbaal van bevindingen nr. 24190122 d.d. 10 december 1999, op ambtsbelofte opgemaakt door T.W. Steeneken, controleur bij de Inspectie Gezondheidsbescherming Waren & Veterinaire Zaken en buitengewoon opsporingsambtenaar, - zakelijk weergegeven - inhoudende:

als verklaring van de verbalisant (pag. 095):

Op 7 december 1999 heb ik na daartoe bekomen verzoek van de heer A.J. Veerbeek, van de Regio Politie Drenthe, enig vuurwerk aan een onderzoek onderworpen.

Ik zag op de kartonnen doos onder andere de volgende opschriften T 809, Celebration Crackers, 1/100000. Mij bleek dat dit vuurwerk was, ook wel bekend onder de naam 'Chinese rol', en wel een zogenaamde 100.000 knaller.

Het betreft hier vuurwerk als bedoeld in artikel 1 onder a van het Vuurwerkbesluit Wet milieugevaarlijke stoffen.

Nadat ik een deel van het vuurwerk open gemaakt had zag ik dat de lading niet uitsluitend bestond uit zwart buskruit, maar dat de sas onder andere een grijs metaalpoeder bevatte, hetgeen in strijd is met het bepaalde in A2 van Bijlage III van de Regeling nadere eisen aan vuurwerk."

3.4.

Uit die bewijsmiddelen kan worden afgeleid:

(i)

dat de verdachte verboden vuurwerk heeft besteld en dat vuurwerk wilde afhalen bij een loods in Coevorden (bewijsmiddelen 5 en 6);

(ii)

dat hij daartoe met een bestelauto naar die loods is gereden (bewijsmiddel 1);

(iii)

dat in die loods een vrachtwagen met vuurwerk stond, waarvan de laadklep was neergelaten (bewijsmiddel 1);

(iv)

dat kort voor aankomst van de verdachte een zekere [betrokkene 1], die eveneens vuurwerk had besteld, in een bestelauto bij de loods arriveerde (bewijsmiddelen 1 en 3);

(v)

dat die bestelauto de loods werd binnengereden om vuurwerk in te laden (bewijsmiddel 3); en

(vi)

dat de verdachte en [betrokkene 1] via zendapparatuur met elkaar in contact stonden (bewijsmiddelen 4 en 5).

3.5.

In aanmerking genomen hetgeen hiervoor onder 3.4 is overwogen geeft 's Hofs in de bestreden uitspraak besloten liggende oordeel dat de bewezenverklaarde gedraging van de verdachte naar haar uiterlijke verschijningsvorm moet worden aangemerkt als te zijn gericht op voltooiing van het voorgenomen misdrijf, geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting, en is het evenmin onbegrijpelijk. De hier besproken klacht faalt dus.

3.6.

Voor het overige kan het middel evenmin tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu het middel in zoverre niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

4.

Beoordeling van de overige middelen

De middelen kunnen niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu de middelen niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

5.

Slotsom

Nu geen van de middelen tot cassatie kan leiden, terwijl de Hoge Raad ook geen grond aanwezig oordeelt waarop de bestreden uitspraak ambtshalve zou behoren te worden vernietigd, moet het beroep worden verworpen.

6.

Beslissing

De Hoge Raad verwerpt het beroep.

Dit arrest is gewezen door de vice-president F.H. Koster als voorzitter, en de raadsheren G.J.M. Corstens en J.W. Ilsink, in bijzijn van de waarnemend griffier L.J.J. Okker-Braber, en uitgesproken op 31 augustus 2004.

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.