CRvB, 06-06-2003, nr. 00/2504 WAO

de werkingssfeer van de regelingen alsmede de voorwaarden inzake toelating tot de regelingen;

de verplichting tot premiebetaling en de premieberekening;

de berekening van prestaties, waaronder begrepen verhogingen verschuldigd uit hoofde van de echtgenoot en voor ten laste komende personen, alsmede de voorwaarden inzake duur en behoud van het recht op prestaties.

Appellantes stellingname komt erop neer dat zij nadelig wordt getroffen doordat bij de bepaling van het tijdvak van 52 weken arbeidsongeschiktheid als bedoeld in het eerste lid van artikel 19 van de WAO de periode waarin zij ziekengeld genoot in verband met bevalling in aanmerking wordt genomen. De Raad ziet zich in verband hiermee in de eerste plaats gesteld voor de vraag of een verzekerde door het in aanmerking nemen van laatstgenoemde periode in een ongunstiger positie verkeert dan indien deze periode buiten aanmerking zou worden gelaten. In laatstgenoemd geval zou het tijdvak van 52 weken, de zogeheten wachttijd, op een later moment zijn verstreken.

Met appellante en de rechtbank en in weerwil van hetgeen gedaagde heeft aangevoerd, is de Raad van oordeel dat het feit dat het einde van de wachttijd voor de WAO eerder wordt bereikt, in beginsel nadelig is voor de verzekerde. De Raad wijst in zijn algemeenheid op het verschil in positie op de arbeidsmarkt tussen WAO-gerechtigden en hen die geen recht hebben op een WAO-uitkering. Een periode van mogelijk herstel kan ten gevolge hebben dat de verzekerde de eigen arbeid voor het einde van de wachttijd kan hervatten en de wachttijd aldus niet volbrengt. Voorts merkt de Raad op dat een eerdere ingangsdatum van de WAO-uitkering een nadelige invloed kan hebben op de hoogte van het vervolgdagloon, waarvoor immers van belang is het aantal verstreken jaren tussen het 15e jaar en de leeftijd van de betrokkene op de datum met ingang waarvan een WAO-uitkering wordt toegekend. Ook speelt de leeftijd die de verzekerde heeft bereikt op de ingangsdatum van de WAO-uitkering een rol bij de berekening van de duur van de loondervingsuitkering. Een hogere leeftijd op het moment van ingang van de WAO-uitkering kan er aldus toe leiden dat de uitkeringsgerechtigde eerst op een latere datum een beroep moet doen op de Algemene bijstandswet, waardoor een toetsing aan het vermogen of het inkomen van de partner wordt uitgesteld.

Dit alles bijeen genomen brengt de Raad tot de conclusie dat het feit dat het einde van de wachttijd voor de WAO eerder wordt bereikt, nadelig is voor de uitkeringsgerechtigde.

Hieraan doet niet af dat het, zoals gedaagde heeft gesteld, in het kader van de toepassing van de WAZ juist gunstiger kan zijn eerder het einde van de - ook ingevolge die wet geldende - wachttijd te bereiken, nu het in het onderhavige geding niet om de toepassing van die wet, doch slechts om die van de WAO gaat.

De Raad stelt voorts vast dat ziekengeld krachtens de ZW in verband met bevalling wordt toegekend zonder dat bij de betrokkene sprake behoeft te zijn van door ziekte veroorzaakte ongeschiktheid tot het verrichten van arbeid, doch dat voor de vaststelling van de wachttijd tijdvakken waarin deze vorm van ziekengeld wordt ontvangen, worden gelijkgesteld met perioden van arbeidsongeschiktheid. Nu ziekengeld in verband met bevalling uitsluitend aan de vrouwelijke werknemer wordt toegekend, betekent dit dat alleen vrouwen worden getroffen door het door deze gelijkstelling veroorzaakte nadeel. De aan de orde zijnde regeling moet dan ook worden aangemerkt als direct discriminerend ten opzichte van vrouwen.

Uit de jurisprudentie van het HvJ EG leidt de Raad af dat de Derde Richtlijn niet voorziet in uitzonderingen op het in artikel 4, eerste lid, van die Richtlijn neergelegde beginsel van gelijke behandeling, indien sprake is van directe discriminatie naar geslacht.

Dat betekent dat een regeling die direct discriminerend is voor vrouwen buiten toepassing moet worden gelaten. Voor de berekening van de wachttijd voor de WAO mag dan ook niet worden meegeteld de periode waarin aanspraak bestaat op ziekengeld krachtens de ZW in verband met bevalling, berekend overeenkomstig het bepaalde in artikel 29a, eerste en vijfde lid van de ZW.

Tot slot acht de Raad voor bovenstaande conclusie niet geheel zonder betekenis dat, ook al is het arrest Mary Brown niet zonder meer te transponeren naar het sociaal verzekeringsrecht, uit dat arrest en daarmee verwante arresten van het HvJ EG volgt dat het niet werken als gevolg van zwangerschap of bevalling niet zonder meer gelijk is te stellen met ziekte. Naar het oordeel van de Raad kan dan ook bij de toepassing en uitleg van het bepaalde in artikel 4 van de Derde Richtlijn niet zonder meer worden voorbijgegaan aan deze jurisprudentie van het HvJ EG.

Anders dan appellante meent de Raad echter dat het vorenstaande niet betekent dat de wachttijd voor de WAO voor appellante eerst op 15 december 1997 is aangevangen. Vóór de periode waarin appellante aanspraak had op ziekengeld in verband met bevalling was appellante reeds arbeidsongeschikt en had zij uit dien hoofde in beginsel aanspraak op ziekengeld. In die zin wordt appellante niet anders of nadeliger behandeld dan iedere andere verzekerde voor de ZW. Dat de oorzaak van de arbeidsongeschiktheid is gelegen in de zwangerschap, doet daar niet aan af.

Dit betekent dat voor de wachttijd voor de WAO in de situatie van appellante niet mag worden meegeteld de periode waarin zij aanspraak had op ziekengeld in verband met bevalling, als bedoeld in artikel 29a, eerste en vijfde lid, van de ZW. Het bestreden besluit berust derhalve op een onjuiste grondslag. Aan bespreking van de andere grief van appellante komt de Raad niet toe, nu het voorgaande tot gevolg heeft dat het einde van de wachttijd voor de WAO komt te liggen na 1 september 1998.

De aangevallen uitspraak dient te worden vernietigd, evenals, onder gegrondverklaring van het beroep, het bestreden besluit. De Raad ziet aanleiding gedaagde te veroordelen in de proceskosten van appellante, zowel in beroep als hoger beroep begroot op € 644,--.

Beslist wordt als volgt.