HR, 07-01-2014, nr. 11/04840

1. Het gerechtshof te ‘s-Hertogenbosch heeft bij arrest van 18 oktober 2011 de verdachte ter zake van 1. “opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2 onder C van de Opiumwet gegeven verbod”, 2. “opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 3 onder C van de Opiumwet gegeven verbod, meermalen gepleegd”, 4. “medeplegen van witwassen” en 5. “handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie en het feit begaan met betrekking tot een wapen van categorie II, en handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie, terwijl het feit is begaan met betrekking tot een vuurwapen van categorie III, meermalen gepleegd” veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van zes jaren, met aftrek als bedoeld in art. 27 Sr. Voorts heeft het hof inbeslaggenomen bankbiljetten ter waarde van € 54.875,- verbeurd verklaard en de onttrekking aan het verkeer en de teruggave aan de verdachte gelast van in het arrest vermelde voorwerpen.

2. Deze zaak hangt samen met de zaken [medeverdachte 3] (12/00686) en [medeverdachte 2] (12/06003), in welke zaken ik vandaag eveneens zal concluderen.

3. Namens de verdachte heeft mr. K.G.A. van der Meijden, advocaat te Helmond, beroep in cassatie ingesteld en hebben mr. G.G.J. Knoops en mr. S.C. Post, beiden advocaat te Amsterdam, bij schriftuur zes middelen van cassatie voorgesteld.

4. Bewezenverklaring en bewijsvoering

5. Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat:

“1.

hij op 22 december 2009 te Eindhoven opzettelijk aanwezig heeft gehad, een hoeveelheid van (ongeveer) 3,897 kilogram van een materiaal bevattende cocaïne, zijnde cocaïne een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I;

2.

hij op 22 december 2009 te Eindhoven opzettelijk aanwezig heeft gehad, een hoeveelheid van ongeveer 58,67 kilogram hennep en 6,146 kilogram hasjiesj, zijnde hennep en/of hasjiesj een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst II.

4.

hij op 22 december 2009 te Eindhoven, tezamen en in vereniging met een ander, van voorwerpen, bankbiljetten, een bedrag van in totaal euro 54.875, de herkomst heeft verhuld, terwijl hij wist dat dat geldbedrag - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was uit enig misdrijf.

5.

hij op 22 december 2009 te Eindhoven, drie vuurwapens van categorie II en/of III, voorhanden heeft gehad, te weten

- revolver Smith & Wesson, model 638, kaliber .38, betreffende een wapen van categorie II onder 3 en

- revolver Herbert Schmidt, model 21, kaliber .22, betreffende een wapen van categorie III onder 1 en

- Pistool Astra, model Cub, kaliber 6.35, betreffende een wapen van categorie III onder 1” 

6. Deze bewezenverklaring steunt op de bewijsmiddelen zoals opgenomen in de aanvulling op het verkort arrest.

7. Voorts heeft het hof ten aanzien van het bewijs, voor zover hier van belang, het volgende overwogen:

“Bijzondere overwegingen omtrent het bewijs

B1

Het hof gaat voor wat betreft de bewezen verklaarde hoeveelheid cocaïne uit van de partijen cocaïne die zijn bemonsterd en waarvan door het NFI vastgesteld is dat het cocaïne betreft. Op grond van het proces-verbaal van bevindingen op pagina 220 en 221 van het dossier, in samenhang bezien met het rapport van het NFI van 24 maart 2010, betreft dit een hoeveelheid van 3.897,59 gram.

Voor wat betreft de bewezen verklaarde hoeveelheden hennep en hasjiesj sluit het hof zich aan bij de hoeveelheden zoals door de rechtbank bewezen verklaard en onderbouwd in het vonnis.

B2

De beslissing dat het bewezen verklaarde door de verdachte is begaan berust op de feiten en omstandigheden als vervat in de hierboven bedoelde bewijsmiddelen, in onderlinge samenhang beschouwd.

B3

Elk bewijsmiddel wordt - ook in zijn onderdelen - slechts gebruikt tot bewijs van dat bewezen verklaarde feit, of die bewezen verklaarde feiten, waarop het, blijkens zijn inhoud, betrekking heeft.

(…)

B5.1

Ten aanzien van de ten laste gelegde feiten die zien op de goederen die in en op de gemeentegrond zijn aangetroffen, heeft de raadsman bepleit verdachte vrij te spreken nu sprake is van een combinatie van omstandigheden waardoor in ieder geval twee alternatieve en reële scenario's aannemelijk zijn te achten, te weten:

1. De aangetroffen goederen aan het hek en/of in de grond zijn door derden aangebracht;

2. [betrokkene 5], buurman van verdachte, heeft de goederen in de grond en/of aan het hek aangebracht.

Het hof overweegt hieromtrent het volgende.

B5.2

Het hof stelt op grond van het dossier alsmede het verhandelde ter terechtzitting in hoger beroep het volgende vast.

Aangetroffen goederen:

a. Op 22 december 2009 vond er een doorzoeking plaats op en nabij het perceel [a-straat 1] te Eindhoven. Tijdens deze doorzoeking werd - onder meer - het volgende aangetroffen (p. 433 e.v):

a.1 In een houten schuurtje op het terrein werden drie witte kleine kunststof vaatjes met rood schroefdeksel aangetroffen. De vaatjes waren leeg en met zand besmeurd;

a.2 Op een stuk gemeenteplantsoen dat via een hek achter de woning [a-straat 1] kon worden betreden, werden zes soortgelijke vaatjes opgegraven. Alle zes de vaatjes waren verpakt in plastic vuilniszakken of plastic draagtassen. Vijf vaatjes waren gevuld met munitie en een vuurwapen. Een zesde vaatje was gevuld met vermoedelijk hasjiesj.

a.3 Na het rooien van de laurierheg die aan de buiten zijde van het perceel tegen de (bouw)hekken aan stond werd een zelfde (zevende) vaatje opgegraven met een aantal plastic pakketjes. In dit vaatje zat een blauw boterhamzakje met vermoedelijk cocaïne.

a.4 Aan het hekwerk aan de buitenzijde ter hoogte van de achterdeur van [a-straat 1] hingen een dichtgeknoopte latex handschoen en vier plastic pakketten. 

b. Alle 12 bovengenoemde objecten werden ter plaatse in beslag genomen en overgebracht naar de afdeling forensische ondersteuning te Eindhoven voor sporenonderzoek en werden gewaarmerkt met een unieke code, Spoor Identificatienummer (SIN): (p. 240 e.v)

b.1 SIN AAAV4292NL een wit plastic tonnetje met rood deksel inhoudende 15 doosjes munitie

b.2 SIN AAAV4293 NL een wit plastic tonnetje met rood deksel inhoudende 8 doosjes munitie

b.3 SIN AAAV4294 NL een wit plastic tonnetje met rood deksel inhoudende 16, 5 plak vermoedelijk hasjiesj;

b.4 SIN AAAV4295 NL een wit plastic tonnetje met rood deksel inhoudende 1 revolver, merk NN, kaliber .22, geladen met zes patronen .22 en een doosje munitie kaliber .22, Federal Champion;

b.5 SIN AAAV4296NL een wit plastic tonnetje met rood deksel inhoudende 14 doosjes munitie, een plastic zak met munitie en een gele draagtas met munitie;

b.6 SIN AAAV4297NL een wit plastic tonnetje met rood deksel inhoudende 1 zeepje, vermoedelijk hasjiesj, 4 doosjes met munitie en een plastic zak met munitie

b.7 SIN AAAV4298NL een plastic tonnetje met rood deksel inhoudende verschillende hoeveelheden vermoedelijk cocaïne, een plak, vermoedelijk hasjiesj, en een pistool merk Astra, kaliber 6.35 en 3 stuks munitie

b.8 SIN AAAV4299NL, een witte dichtgeknoopte latex handschoen met een wit brokje, vermoedelijk cocaïne

b.9 SIN AAAV4300NL, een pakketje bankbiljetten

b.10 SIN AAAV4301NL, plastic draagtas, merk […], inhoudende een blok vermoedelijk cocaïne en twee diepvrieszakjes en een latex handschoen, inhoudende brokken, vermoedelijk cocaïne

b.11 SIN AAAV4302NL, plastic pakket met onbekende hoeveelheid hasjiesj;

b.12 SIN AAAV4303NL, revolver Smith&Wesson model 638, serienummer [001] , kaliber .38, washandje munitie, plastic zakje met brokjes, vermoedelijk cocaïne.

c. Op 22 december vond tevens een doorzoeking van de woning [a-straat 1] te Eindhoven plaats. In de woning werd op zolder hennepdrogerij aangetroffen waarop henneptoppen lagen te drogen. De aangetroffen hennep had een gezamenlijk gewicht van 41,81 kg. (p. 134). Verder werd een kartonnen doos met 12 hennepstekjes en twee plastic gripzakken gevuld met een hoeveelheid van 1,244 kilogram hennep. (p. 135)

d. Op de zolder in de woning [a-straat 1] werd verder een verpakking aangetroffen, waarin vermoedelijk een blok cocaïne zat. Uit deze verpakking werd een hoeveelheid van 0,33 gram verzameld en als monster genomen onder SIN AACE0820NL (p. 221)

e. Op de zolder van de woning [a-straat 1] worden zes kunststof wapenkoffers aangetroffen en in beslag genomen. Eén van de wapenkoffers van wapenfabrikant Smith&Wesson was voorzien van een sticker die informatie bevatte over het wapen. Het zou hier een revolver betreffen van het merk Smith&Wesson, type 638 3, kaliber .38, wapen serie nummer [001]. (p. 245)

f. Ter hoogte van de inrit van de [a-straat 1] stond een personenauto, type Dodge Ram Van met het kenteken [CC-00-DD] geparkeerd. De sleutels van deze auto werden in de woning in een jas van verdachte aangetroffen. In de auto werd het volgende aangetroffen (p. 135):

o 1 kartonnen doos met 3,28 kg gedroogde henneptoppen

o 1 kartonnen doos met 3,27 kg gedroogde henneptoppen

o Boodschappentas met sealbags gevuld met 7,16 kg hennep

o Plastic sealbag met bruine tape omwikkeld gevuld met 0,38 kg gedroogde henneptoppen

o 1 zilvergrijze verpakking met 1,53 kg gedroogde henneptoppen

o 1 donkerbruine plak hasjiesj met een gewicht van netto 760 gram

o 1 donkerbruine plak hasjiesj met een gewicht van 263 gram

o 1 donkerbruine plak hasjiesj met een gewicht van 476 gram

Resultaten technisch onderzoek

g. De bovengenoemde op het perceel en in de woning [a-straat 1] aangetroffen goederen zijn veilig gesteld ten behoeve van forensisch technisch onderzoek, met name dactyloscopisch onderzoek, biologisch onderzoek en verdovende middelen-onderzoek. (Proces-verbaal forensisch technische ondersteuning, nr. PL2219 2009209385-37)

Uit dit onderzoek kan - onder meer - het volgende afgeleid worden:

g.1 Uit het celmateriaal in de bemonstering van het aangetroffen pistool, merk Astra (b.7), is een DNA-profiel verkregen dat matcht met het DNA-profiel van verdachte. De kans dat het DNA-profiel van een willekeurig gekozen man matcht met dit DNA-profiel is ongeveer één op 720;

g.2 Uit het celmateriaal in de bemonstering van de latex handschoen (b.8) is een DNA-profiel verkregen dat matcht met het DNA-profiel van de verdachte. De kans dat het DNA-profiel van een willekeurig gekozen man matcht met dit DNA-profiel is kleiner dan één op één miljard.

g.3 Het pakket hasjiesj dat is aangetroffen in het plastic tonnetje onder de laurierstruiken (a.3) is soortgelijk aan de 16,5 pakketten hasjiesj die in het andere tonnetje (a.2) in de grond zijn aangetroffen.

h. Door het NFI is een vergelijkend onderzoek cocaïne uitgevoerd. (Proces-verbaal forensisch technische ondersteuning nr. PL2219 2009209385-110) Uit dit onderzoek volgt onder meer dat:

h.1 De resultaten zeer veel waarschijnlijker zijn wanneer de cocaïne uit het pakket dat op de zolder van [a-straat 1] is aangetroffen (d.) en de cocaïne die is aangetroffen in het tasje van […] aan het hekwerk (b.10) uit dezelfde productiebatch afkomstig zijn;

h.2 De resultaten zeer veel waarschijnlijker zijn wanneer de cocaïne uit het pakket dat op de zolder van [a-straat 1] is aangetroffen (d.) en de cocaïne die is aangetroffen in één van de tonnetjes in de gemeentegrond (b.9) en aan het hekwerk (b.12) een gemeenschappelijke herkomst hebben dan wanneer ze een verschillende herkomst hebben.

Situatie ter plaatse

i. Achter de woning [a-straat 1] te Eindhoven was het erf geheel afgerasterd met (bouw)hekken geplaatst op voetblokken. Rechts op het erf waren twee hondenhokken geplaatst tegen de achtermuur van de schuur van de buren. Achter de hondenhokken kon via een te openen hek het eerder genoemde stuk gemeenteplantsoen betreden worden. Links naast het scharnierend hekwerk stonden vijf spaden tegen het hekwerk. Er stond een laurierheg aan de buitenzijde strak tegen de (bouw)hekken aan. De laurierheg stond gezien vanaf de [a-straat 1] aan de achterzijde van het perceel en aan de linkerzijde van het perceel. Aan deze laurierheg hingen de genoemde latex handschoen en vier pakketten. Deze objecten waren van buitenaf niet zichtbaar en waren eenvoudig te bereiken vanaf de binnenzijde van het erf [a-straat 1] door ze over het hekwerk te pakken.(p. 239)

j. Vanuit het gemeenteplantsoen had men zicht op de muren aan de achterzijde van het gehele woonwagenkamp. In de muur ter hoogte van pandnummer 3c was laag boven de grond een gat te zien;

k. Het gebied waarbinnen de zes tonnetjes werden opgegraven was ook omgeven door een soortgelijk hekwerk als het hekwerk van het perceel [a-straat 1] te Eindhoven. Het gebied kon niet eenvoudig vanuit de andere percelen worden bereikt, mede gelet op het feit dat een zeer scherpe waakhond aanwezig was. (Aanvullend procesverbaal d.d. 2 augustus 2011)

Verklaring verdachte

l. Verdachte heeft ter terechtzitting in eerste aanleg d.d. 22 september 2010 onder meer verklaard dat het klopt dat hij in het verleden drugs heeft bewaard in tonnetjes die hij had ingegraven.

Verklaring [betrokkene 3]

m. Het neefje van verdachte, [betrokkene 3], destijds ook woonachtig op [a-straat 1] te Eindhoven, heeft verklaard dat verdachte regelmatig in het plantsoen kwam om de hond uit te laten en dat het plantsoen bereikbaar was via twee hekken aan de zijkant van het perceel. Verder verklaarde hij dat de hond af en toe in een hok zit maar meestal los loopt op het binnenterrein van [a-straat 1] te Eindhoven, dat het binnenterrein zijn terrein is, dat hij er de baas over is en dat hij bijt als er een onbekende op het terrein komt. (p. 756)

B5.3

Het hof komt op grond van de hiervoor weergegeven feiten en omstandigheden in onderling verband en samenhang bezien tot het oordeel dat de goederen aangetroffen in het gemeenteplantsoen en aan het hekwerk afkomstig waren van verdachte. Het hof verwerpt daarmee de alternatieve scenario's door de verdediging naar voren gebracht.

Het verweer wordt in zoverre verworpen.

Ten aanzien van feit 1

B6.1

De raadsman heeft bepleit dat verdachte dient te worden vrijgesproken van het onder 1 ten laste gelegde nu niet gezegd kan worden dat de in de gemeentegrond en aan het hekwerk aangetroffen middelen zich op voldoende wijze in de machtssfeer van verdachte bevonden om van 'aanwezig hebben' te kunnen spreken. Bovendien dient het NFI-rapport van 19 juli 2010 (zie hiervoor B5.2 onder h) - aldus de verdediging - te worden uitgesloten van het bewijs.

Het hof overweegt hieromtrent het volgende.

B6.2

Gelet op de hiervoor onder B5.2 weergegeven feiten en omstandigheden, in het bijzonder ook de eenvoudige toegang tot het gemeenteperceel waarin de tonnetjes zijn aangetroffen vanaf het perceel van verdachte en de wijze waarop verdachte dit door middel van een hekwerk en de aanwezigheid van een waakhond, binnen zijn permanente bereik heeft gehouden, is het hof van oordeel dat de tonnetjes en objecten waarin de cocaïne is aangetroffen zich wel degelijk binnen de machtssfeer van verdachte bevonden om van aanwezig hebben te kunnen spreken.

Op grond van hetgeen de raadsman heeft aangevoerd ziet het hof geen enkele aanleiding om het NFI-rapport van 19 juli 2010 uit te sluiten van het bewijs. Uit het vonnis van de rechtbank volgt dat de rechtbank kennelijk een onjuiste conclusie heeft getrokken uit de resultaten van het onderzoek. Dit maakt de inhoud van het rapport op zichzelf niet onjuist of de resultaten hiervan onbruikbaar.

Het verweer wordt in zoverre verworpen.

Ten aanzien van feit 2

(…)

Ten aanzien van feit 4

B8.1

De raadsman heeft bepleit dat verdachte dient te worden vrijgesproken van het onder 4 ten laste gelegde. Voor zover het het witwassen van het bedrag van € 8.230,- betreft, heeft de raadsman aangevoerd dat niet gesteld kan worden dat verdachte door zijn handelen bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat het geld een criminele herkomst had.

Ten aanzien van het in de Volkswagen Golf aangetroffen geldbedrag van € 54.875,- heeft de raadsman aangevoerd dat geen sprake is geweest van een bewuste en nauwe samenwerking die nodig is om verdachte als mededader strafrechtelijk verantwoordelijk te houden voor het witwassen van dit bedrag.

Het hof overweegt hieromtrent het volgende.

Uit de bewoordingen van de tenlastelegging leidt het hof af dat de tenlastelegging ziet op het misdrijf als bedoeld in artikel 420bis, eerste lid, onder a van het Wetboek van Strafrecht. De in dit lid strafbaar gestelde gedraging ziet op al die handelingen die tot doel hebben en geschikt zijn om de werkelijke aard, herkomst, vindplaats enzovoort van een voorwerp te verbergen of verhullen. Gelet op het feit dat de bankbiljetten, het geldbedrag van € 8.230,- in een jas in de badkamer in de woning van verdachte is aangetroffen is het hof van oordeel dat niet gesproken kan worden van handelingen die naar het oordeel van het hof kunnen worden aangemerkt als verbergen of verhullen zoals ten laste is gelegd, zodat niet tot bewezenverklaring van het ten laste gelegde kan komen voor zover het ziet op het witwassen van het bedrag van € 8.230,-.

Het hof zal verdachte mitsdien van dit onderdeel van het onder 4 ten laste gelegde vrijspreken.

Het hof stelt op grond van het dossier alsmede het verhandelde ter terechtzitting in hoger beroep het volgende vast.

 Op 22 december 2009 vond er een doorzoeking van de woning [a-straat 1] te Eindhoven plaats. Vaststaat dat verdachte op dit adres in de gemeentelijke basisadministratie stond ingeschreven en woonachtig was (p.16)

 Tijdens de doorzoeking van de woning [a-straat 1] blijkt dat op het perceel en naast de woning een personenauto, een grijze Volkswagen Golf met kenteken [AA-00-BB], staat geparkeerd. Deze auto staat op naam van medeverdachte [medeverdachte 3], zoon van verdachte. (p.439). Deze staat eveneens ingeschreven op dit adres. (pag. 16)

 In de auto wordt een plastic tas aangetroffen met geld in een draagtas. In de plastic tas zitten twee pakketjes geld verpakt in plastic met daarop de tekst "20.000 broertjes", een envelop met daarop de tekst "10.000 Mo" en een envelop met daarop de tekst "4.875 Shuk". (p.449)

 Op de vensterbank van de slaapkamer van verdachte in de woning aan [a-straat 1] wordt een briefje aangetroffen met daarop de tekst "2 x 20.000 broertjes 1 x 10.000 Mo 1 x 4.875 Shuk". In totaal wordt in deze auto een geldbedrag aangetroffen van ruim € 54.875,-.(p. 425)

 De sleutels van deze auto zijn een glazen pot in de woning [a-straat 1] aangetroffen. (p.20)

 Verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep d.d. 4 oktober 2011 verklaard dat het klopt dat het bovengenoemde briefje in de slaapkamer waar hij sliep is aangetroffen.

 Ter terechtzitting in eerste aanleg d.d. 22 september 2010 heeft verdachte verklaard dat hij geen uitkering geniet en kleine inkomsten heeft uit de growshop.

B8.4

Nu de bedoelde auto naast zijn woning geparkeerd stond en de sleutels binnen in zijn woning lagen, en gelet op de teksten die op de pakketjes geld zijn aangetroffen, welke exact overeen komen met de teksten op het briefje dat op de slaapkamer van verdachte is aangetroffen, is het hof van oordeel dat verdachte tezamen en in vereniging met de eigenaar van de auto, te weten zijn zoon [medeverdachte 3], het geld in die auto heeft verborgen.

B8.5

Gelet op het feit dat verdachte slechts een gering inkomen geniet, op geen enkele wijze is gebleken van andere legale inkomsten in samenhang bezien met het feit dat verdachte geen enkele redelijke verklaring heeft gegeven voor de herkomst van het geld, is het hof van oordeel dat het niet anders kan zijn dan dat het in de auto verborgen geldbedrag van € 54.875,00 – onmiddellijk of middellijk – van misdrijf afkomstig was, dat verdachte dit wist en dat verdachte en zijn medeverdachte door het in een tas in de auto te verbergen, de herkomst van dit bedrag hebben verhuld.

Het verweer wordt in zoverre verworpen.

Ten aanzien van feit 5

B9.1

De raadsman heeft bepleit verdachte vrij te spreken van het onder 5 ten laste gelegde. Hiertoe is door de raadsman - kort samengevat - het volgende aangevoerd:

 Het feit dat verdachte wapenkoffers in zijn bezit had, kan niet leiden tot de directe vaststelling dat hij de persoon is geweest die verantwoordelijk gehouden dient te worden voor de in het gemeenteplantsoen aangetroffen revolver, type Smith&Wesson (zie hiervoor B5.2, onder b.12). Gelet hierop en gelet op het feit dat de revolver is aangetroffen op een plaats die voor iedereen toegankelijk was en geen geschikt DNA profiel is verkregen dient verdachte te worden vrijgesproken van het het voorhanden hebben van deze revolver;

 Gelet op het feit dat van het aangetroffen vuurwapen Herbert Schmidt (zie hiervoor B5.2, onder b.4) geen zeldzaamheidswaarde voor het aangetroffen DNA-profiel kon worden vastgesteld en het feit dat ook dit vuurwapen is gevonden op een voor publiek toegankelijke plaats, dient verdachte te worden vrijgesproken van het voorhanden hebben van deze revolver;

 Gelet op de ontkennende proceshouding van verdachte in samenhang met de geringe bewijswaarde van het sporenonderzoek, dient verdachte eveneens te worden vrijgesproken van het voorhanden hebben van het pistool, merk Astra (zie hiervoor B5.2, onder b.7)

Het hof overweegt hieromtrent het volgende.

B9.2

Gelet op de hiervoor onder B5.2 weergegeven feiten en omstandigheden, te weten de aangetroffen tonnetjes in het schuurtje van verdachte welke tonnetjes gelijk waren aan de in de grond aangetroffen tonnetjes, het serienummer van de aangetroffen revolver Smith& Wesson, welk serienummer overeenkomt met het nummer dat op een wapenkoffer die op de zolder van de woning van verdachte is aangetroffen is vermeld, de toegankelijkheid van het perceel waarin de tonnetjes zijn aangetroffen vanaf het perceel van verdachte ten opzichte van de veel slechtere toegankelijkheid vanaf de andere percelen, zoals het hof hierover reeds onder B5.3 heeft overwogen, is het hof van oordeel dat de tonnetjes en objecten waarin de wapens zijn aangetroffen zich wel degelijk binnen de machtssfeer van verdachte bevonden om van aanwezig hebben te kunnen spreken.

Dat er sprake is van een geringe bewijswaarde van het sporenonderzoek met betrekking tot het pistool Astra, doet hieraan dan ook niet af, omdat naar het oordeel van het hof de bewijswaarde hiervan in samenhang dient te worden bezien met de overige resultaten uit het onderzoek. Het hof acht het bovendien volstrekt niet aannemelijk geworden dat de wapenkoffer die op de zolder van de woning van verdachte is aangetroffen, welke wapenkoffer het serienummer vermeldt van het wapen Smith&Wesson dat in een tonnetje aan het hekwerk is aangetroffen, niet de koffer is waarin laatst genoemd wapen heeft gezeten.

Het verweer wordt verworpen.” 

Het eerste middel behelst de klacht dat het onder 5 bewezenverklaarde, voor zover inhoudende dat de verdachte een pistool Astra voorhanden heeft gehad, niet uit de gebezigde bewijsmiddelen kan volgen. In het bijzonder volgt daaruit niet dat de verdachte een zekere mate van bewustheid bezat van de aanwezigheid van dat wapen, aldus de steller van het middel. Voorts wordt geklaagd dat het hof niet (genoegzaam) heeft gerespondeerd op een in dit verband ingenomen uitdrukkelijk onderbouwd standpunt.

Namens de verdachte is ter terechtzitting in hoger beroep van 4 oktober 2011 bij pleidooi het volgende aangevoerd:1.

“123. Ten aanzien van de verdenkingen die betrekking hebben op de aangetroffen wapens en munitie is er eveneens geen direct bewijsmiddel dat [verdachte] aan dit feit verbindt.

124. Bij de bespreking van de mogelijkheid van de aanwezigheid van een alternatief scenario is reeds gesproken over het feit dat de tonnetjes zijn aangetroffen in het gemeenteplantsoen dat ook voor anderen dan [verdachte] eenvoudig toegankelijk is.

125. Voor een veroordeling ter zake van het voorhanden hebben van een wapen of munitie in de zin van art. 26 WWM is naast de aanwezigheid van het wapen of de munitie, een meer of mindere mate van bewustheid bij de verdachte omtrent de aanwezigheid van dat wapen of die munitie en een zekere macht van de verdachte over het wapen of de munitie vereist.

126. De vereiste bewustheid is niet vanzelfsprekend gelet op het feit dat [verdachte] betrokkenheid bij de vuurwapens ontkent en bovendien voor alle drie de vuurwapens geldt dat deze zijn aangetroffen op een voor een ieder toegankelijk plaats - welk ontlastende gegeven door de rechtbank is erkend.

127. In het arrest van de Hoge Raad uit 1999 wordt het begrip 'bewustheid' strikt uitgelegd. In deze zaak was er sprake van een vuurwapen dat in een colbert in de slaapkamer van verdachte werd aangetroffen. De Hoge Raad overwoog dat het middel dat onvoldoende bewijs aanwezig was waaruit kon worden afgeleid dat verdachte een zekere mate van bewustheid bezat van de aanwezigheid van dat wapen met munitie terecht werd voorgesteld.

128. Ook stelt de Hoge Raad strikte eisen aan het criterium 'beschikkingsmacht'. In een zaak waar DNA-sporen op het vuurwapen waren aangetroffen én de verdachte verklaarde dat zij het wapen (van haar vriend) in handen had gehad, concludeerde de Hoge Raad dat ondanks dit gegeven niet zonder meer kon volgen dat zij 'tezamen en in vereniging met een ander' het wapen en de munitie voorhanden had gehad. Dit geldt dus ook in deze zaak als we al zouden aannemen dat cliënt's DNA op het wapen zou hebben gezeten.

129. Uit de bewijsmiddelen kan niet worden afgeleid dat voldaan is aan het vereiste van een - op het voorhanden hebben van die voorwerpen gerichte - bewuste en nauwe samenwerking tussen [verdachte] en andere personen. Reeds hierom dient [verdachte] te worden vrijgesproken.

(…)

Pistool Astra

145. Ten aanzien van de aangetroffen Astra geldt dat de verdediging uw Hof eveneens verzoekt om [verdachte] vrij te spreken gelet op hetgeen reeds in eerste aanleg is bepleit, inhoudende dat op de Astra een onvolledig DNA-spoor is aangetroffen. Onvolledig in de zin dat in plaats van de gebruikelijke 10 loci slechts een spoor van vier loci werd aangetroffen.

146. Bovendien geldt ook hier de jurisprudentie van de Hoge Raad inzake de 'beschikkingsmacht', waarbij het onjuist gebleken argument van de ondoordringbaarheid eerder de conclusie ondersteund dat juíst geen voldoende beschikkingsmacht kan worden aangenomen.

147. De ontkennende proceshouding van [verdachte] in combinatie met de geringe bewijswaarde van dit sporenonderzoek dient tot vrijspraak te leiden (onder alinea's 2.7 tot en met 2.9 van pleitnota mr. C.F. van Drumpt) waarvan ik uw Hof verzoek dit als herhaald en ingelast te beschouwen.” 

Voor een veroordeling ter zake van het voorhanden hebben van een wapen in de zin van art. 26 Wet wapens en munitie, is vereist dat de verdachte zich in meerdere of mindere mate bewust is geweest van de aanwezigheid van dat wapen.2.

Uit bewijsmiddel 7 volgt dat twee vuurwapens zijn aangetroffen in de witte tonnetjes met rood schroefdeksel die in het gemeenteplantsoen zijn opgegraven en dat één vuurwapen is aangetroffen in een pakket dat aan het hekwerk rond het erf van [a-straat 1] te Eindhoven hing. Niet helemaal helder is welk vuurwapen in het pakket aan het hekwerk is aangetroffen (uit de bewijsmiddelen 2 en 3 lijkt te volgen dat de revolver Smith & Wesson aan het hekwerk is aangetroffen, echter in bewijsmiddel 7 wordt gerelateerd dat deze revolver is aangetroffen in een tonnetje onder de grond van het gemeenteplantsoen), maar dat is gelet op het navolgende van geen consequentie.

Het hof heeft blijkens zijn onder punt 7, B5.2 weergegeven overwegingen en blijkens de gebezigde bewijsmiddelen het volgende vastgesteld:

 In een houten schuurtje op het erf van [a-straat 1] te Eindhoven zijn drie soortgelijke tonnetjes aangetroffen als die zijn opgegraven in het gemeenteplantsoen (bewijsmiddel 2);

 Op de zolder van de woning [a-straat 1] te Eindhoven zijn een hennepdrogerij, henneptoppen, hennepstekjes en hennep aangetroffen; in een bij de inrit van [a-straat 1] te Eindhoven geparkeerde personenauto (waarvan de sleutels zich in de woning, in de jas van de verdachte bevonden) zijn gedroogde henneptoppen, hennep en hasjiesj aangetroffen, en in de in het gemeenteplantsoen opgegraven tonnetjes en aan het hekwerk van [a-straat 1] te Eindhoven is hasjiesj aangetroffen (bewijsmiddel 2, 4 en 6);

 Op de zolder van de woning [a-straat 1] te Eindhoven zijn zes wapenkoffers gevonden, waarvan één van wapenfabrikant Smith & Wesson met daarop een sticker met informatie over het wapen (type, kaliber, serie nummer) die overeenkwam met de in het gemeenteplantsoen c.q. aan het hekwerk aangetroffen revolver Smith & Wesson (bewijsmiddel 7);

 Het op het pistool Astra aangetroffen celmateriaal kan blijkens een overeenkomend (partieel) DNA-profiel afkomstig zijn van de verdachte; Dit profiel heeft een frequentie van één op 720. Het uit dit celmateriaal verkregen DNA-profiel komt niet overeen met de DNA-profielen van de overige verdachten (bewijsmiddel 4 en 11);

 De DNA-kenmerken van het celmateriaal dat is aangetroffen in en op de latex handschoen (hangend aan het hekwerk rond het erf [a-straat 1] te Eindhoven met daarin brokjes cocaïne) komt overeen met die van de verdachte. De combinatie van deze kenmerken heeft een frequentie die kleiner is dan één op één miljard. Het profiel strookt niet met dat van de overige verdachten (bewijsmiddel 2 t/m 5 en 12);

 De resultaten van onderzoek naar verontreinigingen en bijproducten in de cocaïne die is aangetroffen (a) op de zolder van de woning [a-straat 1] te Eindhoven, (b) in een dichtgeknoopte vuilniszak bevestigd aan de omheining van [a-straat 1] te Eindhoven, en (c) in een wit tonnetje met rood deksel begraven in het gemeenteplantsoen (met daarin ook het pistool van het merk Astra), zijn (zeer) veel waarschijnlijker indien deze stoffen afkomstig zijn uit dezelfde productiebatch dan wanneer zij uit verschillende productiebatches afkomstig zijn; bewijsmiddel 2 t/m 4 en 13);

 De objecten die aan de omheining van [a-straat 1] te Eindhoven werden aangetroffen waren van buitenaf niet zichtbaar door een om het hek geplaatste laurierheg, terwijl zij vanaf de binnenzijde van het erf eenvoudig te bereiken waren;

 Het gemeenteplantsoen kon vanuit het erf van [a-straat 1] te Eindhoven eenvoudig via een te openen hek worden betreden, terwijl het gemeenteplantsoen vanuit de percelen van verdachtes buren niet eenvoudig kon worden bereikt, mede doordat een (de verdachte gehoorzamende) zeer scherpe waakhond toezicht hield;

 Links naast dit scharnierend hek stonden vijf spaden tegen het hekwerk (bewijsmiddel 2).3.

Gelet op deze door het hof vastgestelde feiten en omstandigheden, acht ik diens oordeel dat de in het gemeenteplantsoen en aan het hekwerk aangetroffen goederen afkomstig waren van de verdachte (punt 7, B5.3) en daar dus niet, zoals namens de verdachte is aangevoerd, door derden of door zijn buurman, de heer [betrokkene 5], zijn geplaatst, geenszins onbegrijpelijk. De combinatie van gegevens waarin het onderzoek, met inbegrip van het forensisch-technisch onderzoek, heeft geresulteerd, past namelijk verhoudingsgewijs buitengewoon slecht in de ‘alternatieve scenario’s’ die ook thans in cassatie worden aangehangen. In ‘s hofs conclusie dat deze goederen afkomstig zijn van de verdachte ligt zonder meer als zijn niet onbegrijpelijke oordeel besloten dat de verdachte zich wel degelijk bewust was van de aanwezigheid van het pistool Astra. Het hof heeft het bewezenverklaarde derhalve uit de gebezigde bewijsmiddelen kunnen afleiden.

Voor zover het middel klaagt dat het hof niet (genoegzaam) heeft gerespondeerd op het uitdrukkelijk onderbouwd standpunt ten aanzien van de geringe bewijswaarde van het sporenonderzoek ter zake het pistool Astra, geldt in de eerste plaats dat van een uitdrukkelijk onderbouwd standpunt mijns inziens geen sprake is. Voorts heeft het hof op dit punt afdoende gereageerd. Dat het hof de bewijswaarde van het sporenonderzoek met betrekking tot het pistool Astra heeft bezien in samenhang met hetgeen is gebleken ten aanzien van de overige aangetroffen goederen is geenszins onbegrijpelijk.4.

Het middel faalt evident.

Het tweede middel klaagt dat het hof niet althans onvoldoende heeft gerespondeerd op het door de verdediging ingenomen uitdrukkelijk onderbouwd standpunt dat het vuurwapen Smith & Wesson op een voor ieder toegankelijke plaats is aangetroffen en van de revolver geen voor vergelijkend DNA-onderzoek geschikte DNA-profielen konden worden verkregen, hetgeen tot vrijspraak dient te leiden.

Namens de verdachte is ter terechtzitting in hoger beroep van 4 oktober 2011 bij pleidooi het volgende aangevoerd:5.

“Smith & Wesson revolver

131. Ten eerste is van belang om vast te stellen dat uit het door het NFI op de Smith & Wesson revolver verrichtte onderzoek geen voor vergelijkend DNA-onderzoek geschikte DNA-profielen konden worden verkregen.

132. Ten tweede is van belang dat de uniciteit van het vuurwapen onvoldoende vast is komen te staan.

133. Door de rechtbank wordt op pagina 12 van het vonnis overwogen dat het serienummer van de Smith & Wesson revolver dat in een van de tonnetjes is aangetroffen, overeenkomt met het serienummer dat is vermeld op de Smith & Wesson wapenkoffer die op de zolder van [verdachte] is aangetroffen.

134. De rechtbank heeft gelijk wanneer zij stelt dat het serienummer [001] overeenkomt en een uniek serienummer is van dit type revolver. Echter, [verdachte] heeft reeds tijdens het verhoor op 21 januari 2010 verklaard dat er mogelijk meer wapens in omloop zijn met ditzelfde serienummer.

135. In een poging om de benodigde duidelijkheid te verkrijgen heeft de verdediging via het O.M. gevraagd of er nader onderzoek is verricht naar de uniciteit van het serienummer van de Smith & Wesson revolver. Verbalisant [verbalisant] stelt in het aanvullend P-V van 2 augustus jl. dat er informatie zou zijn opgevraagd bij de fabrikant van het betreffende vuurwapen.

136. In het dossier zijn geen bewijsstukken opgenomen waarin de uniciteit van dit wapen wordt onderkend (bv. correspondentie met de wapenfabrikant waarmee door de politie contact is opgenomen). Verbalisant Van Cuijck heeft enkel in het aanvullend p-v verklaard dat het serienummer is opgevraagd bij de fabrikant en dat 'het type revolver (werd) geproduceerd'.

137. Het feit dat er in de woning van [verdachte] wapenkoffers zijn aangetroffen heeft eveneens geen bewijswaarde. Het openbaar ministerie heeft nagelaten om onderzoek te doen naar de verklaring van [verdachte] dat hij de wapenkoffers heeft gekocht bij een particulier dan wel dat hij deze heeft gekregen van zijn buurman.

138. De verdediging heeft vandaag een wapenkoffer meegenomen om te demonstreren dat wapenkoffers vrijelijk verkrijgbaar zijn. Deze wapenkoffer is voor €19,50 aangeschaft bij een winkel net over de grens. Uw Hof vindt de kassabon als productie 10 aan mijn pleitnota gehecht.

139. Het feit dat [verdachte] wapenkoffers in zijn bezit had, kan aldus niet leiden tot de directe vaststelling van het feit dat hij de persoon is geweest die verantwoordelijk gehouden dient te worden voor de aanwezigheid van dit vuurwapen in het gemeenteplantsoen.

140. Conclusie: Nu deze informatie, die in direct betrekking heeft op de door uw Hof te nemen bewijsbeslissing, niet in het procesdossier is opgenomen noch op andere wijze aan uw Hof en de verdediging is bekend is gemaakt, is niet na te gaan of er mogelijk andere belastende dan wel ontlastende informatie uit dit onderzoek is voortgekomen.

141. Gelet op de oncontroleerbaarheid van deze informatie en het feit dat de Smith & Wesson revolver is aangetroffen op een plaats die voor een ieder toegankelijk was en van de revolver geen voor vergelijkend DNA-onderzoek geschikte DNA-profielen konden worden verkregen, verzoekt de verdediging aan uw Hof deze informatie niet te betrekken in uw oordeelsvorming en [verdachte] vrij te spreken van het voorhanden hebben van deze revolver.” 

Voor zover het middel klaagt dat het hof niet op het aangevoerde heeft gerespondeerd, mist het gelet op ’s hofs onder punt 7, B9.1 en B9.2 weergegeven overwegingen feitelijke grondslag. Voor zover wordt betoogd dat het hof de afwijking van het in het middel bedoelde standpunt nader had moeten motiveren, kan ik de steller van het middel niet volgen. Mijns inziens heeft het hof in zijn hiervoor onder punt 7 weergegeven overwegingen afdoende uiteengezet waarom het tot een bewezenverklaring is gekomen. Dat het wapen zou zijn aangetroffen op een voor het publiek toegankelijke plaats hoeft immers niets af te doen aan de beschikkingsmacht die de verdachte daarover had. Voor het overige verwijs ik naar mijn opmerkingen bij de bespreking van het eerste middel.

Het middel faalt evident.

Het derde middel klaagt dat het hof ongemotiveerd is afgeweken van het door de verdediging ingenomen uitdrukkelijk onderbouwde standpunt dat de verdachte dient te worden vrijgesproken van het voorhanden hebben van het vuurwapen van het merk Herbert Schmidt. Het hof is bij de verwerping van het verweer dat de aangetroffen wapens zich niet binnen de machtssfeer van de verdachte bevonden ten onrechte enkel ingegaan op de wapens Astra en Smith & Wesson, aldus de steller van het middel.

Namens de verdachte is ter terechtzitting in hoger beroep van 4 oktober 2011 bij pleidooi het volgende aangevoerd:6.

“Herbert Schmidt

142. Van het vuurwapen Herbert Schmidt dat in de gemeentegrond is aangetroffen, geldt dat geen zeldzaamheidswaarde van het aangetroffen DNA-profiel kon worden vastgesteld vanwege het ontbreken van informatie.

143. Als gevolg van het ontbreken van deze - volgens het NFI - essentiële informatie kan deze conclusie van het sporenonderzoek niet statistisch worden onderbouwd.

144. Gelet op hetgeen reeds uitvoerig is behandeld aangaande de wijze waarop het onderzoek heeft plaatsgevonden en het feit dat ook dit vuurwapen is gevonden op een voor publiek toegankelijke plaats verzoekt de verdediging uw Hof [verdachte] vrij te spreken voor het voorhanden hebben van deze revolver.” 

Het middel mist feitelijke grondslag. Weliswaar heeft het hof in zijn onder punt 7, B9.2 weergegeven overweging niet met zoveel woorden het vuurwapen Herbert Schmidt genoemd, maar duidelijk is dat ’s hofs overweging ook op dit vuurwapen betrekking heeft. De bewijsmiddelen maken voorts zonder meer duidelijk op welke gronden het hof ook ten aanzien van dit wapen tot een bewezenverklaring is gekomen.

Het middel faalt evident.

Het vierde middel klaagt dat het onder 4 bewezenverklaarde medeplegen van witwassen niet uit de gebezigde bewijsmiddelen kan worden afgeleid. In het bijzonder wordt geklaagd dat daaruit niet kan worden afgeleid dat tussen de verdachte en het aangetroffen geldbedrag enige relatie bestond, dat het geldbedrag van misdrijf afkomstig was, dat de verdachte dit wist, dat door het in een plastic tas in de auto verbergen sprake was van het verhullen van de herkomst van dit geldbedrag, noch dat sprake was van medeplegen.

Het hof heeft blijkens de gebezigde bewijsmiddelen en zijn bewijsvoering vastgesteld dat:

 de verdachte in de gemeentelijke basisadministratie staat ingeschreven op het adres [a-straat 1] te Eindhoven en daar woonachtig was;

 medeverdachte [medeverdachte 3] (zoon van de verdachte) in de gemeentelijke basisadministratie staat ingeschreven op het adres [a-straat 1] te Eindhoven en daar woonachtig was;

 tijdens de doorzoeking op het perceel [a-straat 1] te Eindhoven een op naam van medeverdachte [medeverdachte 3] gestelde personenauto is aangetroffen met daarin een plastic tas met geld;

 in de plastic tas twee in plastic verpakte pakketjes geld zijn aangetroffen met daarop de tekst "20.000 broertjes", een envelop met daarop de tekst " 10.000 Mo" en een envelop met daarop de tekst "4.875 Shuk";

 in totaal in de auto een geldbedrag van ruim € 54.875,- is aangetroffen;

 op de vensterbank in de slaapkamer van de verdachte in de woning aan [a-straat 1] te Eindhoven een briefje is aangetroffen met daarop de tekst "2 x 20.000 broertjes 1 x 10.000 Mo 1 x 4.875 Shuk";

 de sleutels van de personenauto in een glazen pot in de woning aan de [a-straat 1] te Eindhoven zijn aangetroffen;

 de verdachte een gering inkomen heeft.

Het hof heeft uit deze feiten en omstandigheden kunnen afleiden dat het in de personenauto aangetroffen geldbedrag van de verdachte afkomstig was. Voorts heeft het hof, mede gelet op de overige feiten waarvoor de verdachte is veroordeeld en in aanmerking genomen ‘s hofs vaststelling dat de verdachte slechts geringe (legale) inkomsten genoot en voor het aangetroffen geldbedrag geen enkele redelijke verklaring heeft gegeven, kunnen oordelen dat het aangetroffen geld van misdrijf afkomstig was en dat de verdachte dit wist. Derhalve faalt het middel in zoverre.

Voorts wordt geklaagd dat het bewezenverklaarde medeplegen niet uit de gebezigde bewijsmiddelen kan worden afgeleid. Anders dan het hof heeft geoordeeld, kan uit die bewijsmiddelen (inderdaad) niet worden afgeleid dat de verdachte “tezamen en in vereniging met de eigenaar van de auto, te weten zijn zoon [medeverdachte 3], het geld in die auto heeft verborgen”. Die bewijsmiddelen houden omtrent de mogelijke betrokkenheid van medeverdachte [medeverdachte 3] enkel in dat het geldbedrag in zijn auto is aangetroffen. Uit ’s hofs bewijsvoering volgt dat de sleutels van de auto zijn aangetroffen in de woning aan [a-straat 1] te Eindhoven. Medeverdachte [medeverdachte 3] was ten tijde van de doorzoeking echter niet in de woning aan de [a-straat 1]7.maar verbleef bij zijn vriendin aan de [b-straat 1] te Eindhoven. De sleutels bevonden zich aldus onder handbereik van in ieder geval de verdachte. Voorts is niet vastgesteld dat de medeverdachte over een ander paar sleutels beschikte en heeft hij iedere wetenschap van het aangetroffen geldbedrag ontkend. Gelet op het voorgaande kan niet worden gezegd dat sprake is van de voor medeplegen vereiste bewuste en nauwe samenwerking. De klacht is in zoverre terecht voorgesteld.

Tot slot bevat het middel de klacht dat geen sprake was van het verhullen van de herkomst van het in de auto aangetroffen geldbedrag.

Het in de bewezenverklaarde tenlastelegging gehanteerde begrip “de herkomst heeft verhuld” is ontleend aan art. 420bis, eerste lid, onder a, Sr. Dit artikel luidt:

“1. Als schuldig aan witwassen wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie:

a. hij die van een voorwerp de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats, de vervreemding of de verplaatsing verbergt of verhult, dan wel verbergt of verhult wie de rechthebbende op een voorwerp is of het voorhanden heeft, terwijl hij weet dat het voorwerp – onmiddellijk of middellijk – afkomstig is uit enig misdrijf;”

De memorie van toelichting bij dit artikel houdt voor zover hier van belang het volgende in (Kamerstukken II 1999/2000, 27 159, nr. 3, p. 14-15):

“Artikelen 420bis en 420quater Wetboek van Strafrecht

Verbergen of verhullen van de werkelijke aard, herkomst, vindplaats enz. (eerste lid, onderdeel a)

Bij de in het eerste lid, onderdeel a, strafbaar gestelde gedraging gaat het om al die handelingen die tot doel hebben èn geschikt zijn om de werkelijke aard, herkomst, vindplaats enzovoort van een voorwerp te verbergen of verhullen. De strafbaarstelling geeft niet nader aan om welke handelingen het allemaal kan gaan; bepalend voor de strafbaarheid is het effect van het handelen. De termen «verbergen» en «verhullen» impliceren dus een zekere doelgerichtheid: het handelen is erop gericht het zicht op de aard, herkomst, vindplaats enz. van voorwerpen te bemoeilijken en is ook geschikt om dat doel te bereiken. Veelal zal bij een enkele handeling ten aanzien van een voorwerp nog niet van een dergelijk doelgerichtheid kunnen worden gesproken. Vaak zal het gaan om een reeks van handelingen, die tezamen een geval van witwassen opleveren. Dit betekent dat voor het bewijs van het verbergen of verhullen vaak naar meer handelingen (transacties) in het witwastraject zal moeten worden gekeken. Uit alle stappen tezamen moet duidelijk worden dat er (zonder redelijke economische grond) met geld is geschoven op een manier die geschikt is het spoor aan de waarneming te onttrekken. Juist die ondoorzichtigheid van de opeenvolgende transacties brengt mee dat werkelijke aard, herkomst, vindplaats, rechten enzovoort buiten beeld blijven. Het voorgaande sluit niet uit dat onder omstandigheden ook een enkele handeling verbergen of verhullen zou kunnen opleveren, hoewel in zo’n geval waarschijnlijk eerder gesproken kan worden van een van de gedragingen genoemd in het eerste lid, onderdeel b, van de artikelen 420bis en 420quater (zie hierna).

Over de termen «verbergen of verhullen» kan nog het volgende worden opgemerkt. In plaats van de in richtlijn 91/308/EEG voorkomende, wat verouderde term «verhelen» is de term «verbergen» gekozen. «Verbergen » en «verhullen» zullen elkaar grotendeels overlappen. Van een volstrekt onzichtbaar maken van de werkelijke aard, herkomst, vindplaats enzovoort behoeft geen sprake te zijn. Als dat zo zou zijn, zou het zelden tot een strafvervolging kunnen komen. Van «verhullen» – volgens Van Dale synoniem voor «versluieren» – zal al sprake kunnen zijn als door bepaalde constructies een mistgordijn wordt opgeworpen dat weliswaar enig zicht op het voorwerp en de daarbij betrokken personen toelaat, maar het niet mogelijk maakt om met enige zekerheid de (legale) herkomst en de rechthebbende vast te stellen. (…)” 

Uit deze wetsgeschiedenis volgt dat de term “verhullen” een zekere doelgerichtheid impliceert, in die zin dat het handelen erop is gericht het zicht op de herkomst van het geldbedrag te bemoeilijken en ook geschikt is om dat doel te bereiken. Volgens de steller van het middel is het verbergen van een geldbedrag in een plastic tas in een auto niet een gedraging die gericht is op het daadwerkelijk verhullen van de criminele herkomst van dat geldbedrag.

Mijns inziens heeft de steller van het middel een punt. Uit ’s hofs bewijsvoering kan niet volgen dat de verdachte door het geldbedrag in een plastic tas in de auto te plaatsen doelbewust een mistgordijn heeft opgeworpen omtrent de herkomst van dat geld. Ik vraag me zelfs af of kan worden gezegd dat de verdachte de tas waarin het geldbedrag is aangetroffen in die auto heeft verborgen, zoals het hof overweegt, nu niets is vastgesteld omtrent de precieze vindplaats van die tas in de auto. De klacht is dus terecht voorgesteld.8.

Het middel slaagt gedeeltelijk.

Het vijfde middel klaagt dat het hof ontoereikend gemotiveerd is afgeweken van het uitdrukkelijk onderbouwde standpunt dat de in het gemeenteplantsoen aangetroffen goederen zich niet binnen de machtssfeer van de verdachte bevonden, onder meer omdat sprake was van een directe doorgang van het perceel van de buurman naar het gemeenteplantsoen.

Namens de verdachte is ter terechtzitting in hoger beroep van 4 oktober 2011 bij pleidooi het volgende aangevoerd:9.

“54. Ten eerste stelt de verdediging vast dat de tonnetjes in het gemeenteplantsoen zijn aangetroffen en niet op het terrein van [verdachte]. Dit blijkt uit de situatietekening uit het dossier en door de officier is in eerste aanleg vastgesteld dat uit het proces-verbaal is gebleken dat de goederen buiten het hek zijn aangetroffen.

Daarbij moet worden vastgesteld dat de gemeentegrond waarin de tonnetjes zijn aangetroffen toegankelijk is voor een ieder die dit wil.

Het feit dat dit plantsoen voor anderen dan verdachte toegankelijk is, is door de rechtbank in de bewijsbeslissing op pagina 10 van het vonnis nadrukkelijk onderkend. In het aanvullend proces-verbaal van 2 augustus 2011 wordt aangegeven dat de tonnetjes verspreid over het openbare terrein zijn aangetroffen.

Uw Hof kan op deze overzichtstekening zien dat de opgegraven objecten (weergegeven met de getallen 2 tot en met 6) zijn gevonden ter hoogte van perceel 3C en 3D en niet ter hoogte van het perceel 3 (gearceerd) van [verdachte]. Het eerste tonnetje ligt op wel 13 meter vanaf het perceel van [verdachte] begraven!

Ten onrecht is door de rechtbank ten aanzien van de 'verstopplaats aan het hekwerk' overwogen dat er sprake was van een 'dichte haag van bomen/struiken' die 'niet of nauwelijks vanaf de buitenzijde van de haag zichtbaar en bereikbaar was'. De rechtbank baseert deze overweging op pagina 239 van het dossier waar door verbalisanten is opgeschreven dat de Laurierheg aan de buitenzijde 'strak tegen de bouwhekken' aan zou hebben gestaan. Als productie 4 is aan mijn pleitnota een foto gehecht waarop te zien valt dat er geenszins sprake was van een dichte haag die strak tegen de bouwhekken aan staat. Tussen de Laurierheg is het hek duidelijk zichtbaar en de betreffende opsporingsambtenaar staat vrij tussen de haag in...

Voorzitter, het O.M. heeft nagelaten om de situatie ter plaatse zorgvuldig vast te leggen en heeft daarbij nagelaten om achteraf onderzoek te doen naar de daadwerkelijke wijze waarop deze struiken een alternatief scenario daadwerkelijk uitsluiten. De verdediging heeft op 28 september jl. haar eigen onderzoek gedaan samen met hovenier [betrokkene 4] van hoveniersbedrijf [B] (Amsterdam).

Aan mijn pleitnota vindt uw Hof een viertal foto's (productie 5) waarop duidelijk is vastgelegd dat de aanwezigheid van Laurierstruiken (Prunus laurocerasus rotundifolia) geenszins maakt dat aanwezige goederen onbereikbaar zijn. Er is ruimschoots de mogelijkheid om door en langs de haag te bewegen, de binnenkant heeft geen bladeren en de bladeren zijn bovendien niet voorzien van stekels of prikkels.

Conclusie 1: de aangetroffen goederen lagen in de gemeentegrond begraven en waren voor een ieder toegankelijk.

Op de tweede plaats kan niet alleen worden gezegd dat de gemeentegrond in kwestie toegankelijk was voor derden, maar er bevond zich nota bene een groot gat in de muur van de buurman pal naast de vindplaats van de goederen! Uw Hof vindt aan mijn pleitnota een tweetal foto's waarop het gat in de muur van de buurman duidelijk zichtbaar is (zie productie 6).

Niet alleen is door de rechtbank vastgesteld dat de verdediging terecht aandacht vraagt voor dit gat in de muur van de buurman, maar de rechtbank overweegt zelfs dat het gemeenteplantsoen 'eenvoudig en heimelijk' toegankelijk was voor buren van [verdachte]. Hierover kan dus geen twijfel bestaan.

Door [verdachte] is tijdens het verhoor op 23 december 2009 verklaard dat de onderlinge verhoudingen op het kamp niet goed zijn en dat aangetroffen spullen van anderen kunnen zijn die hem daarvoor willen laten opdraaien.

Buurman [betrokkene 5] heeft getracht allerhande uitleg te geven voor dit gat in de muur. Geen van deze bleek geloofwaardig. Het gat zou bestemd zijn voor zijn hond, maar dat dit gat zou voor de doorzoeking op het kamp zijn dichtgemetseld. Dit bleek een leugen. Kortom, [betrokkene 5] had wat de verbergen.

Door verbalisant [verbalisant] is verklaard dat er geen feiten en omstandigheden naar voren zijn gekomen die de verklaring van buurman [betrokkene 5] konden onderschrijven en de verdediging heeft ter zitting foto's overgelegd waaruit blijkt dat het gat in april 2010 (!) niet dichtgemetseld was met bakstenen, maar slecht provisorisch was gedicht met een houten plank. Ergo: ten tijde van de tenlastegelegde feiten was dit 'gebied' toegankelijk voor derden

Conclusie 2: de aangetroffen goederen in de gemeentegrond waren voor een ieder toegankelijk én buurman [betrokkene 5] heeft aantoonbaar gelogen over de directe toegang die hij had tot de gemeentegrond middels een gat dat hij in de muur had aangebracht.

Op de derde plaats wordt door de rechtbank om vier redenen ten onrechte een verband gelegd tussen de aangetroffen tonnetjes in de gemeentelijke grond en het feit dat [verdachte] soortgelijke tonnetjes in zijn schuur had staan.

Ten eerste: De rechtbank gaat bij deze vaststelling ten onrechte voorbij aan het feit dat dit type tonnetjes - wit kunststof met rode schroefdeksel - bij iedere watersportwinkel in Nederland zijn te verkrijgen. Het feit dat dit soort tonnetjes voor een ieder verkrijgbaar zijn, maakt dat het verband dat door de rechtbank is gelegd onhoudbaar en maakt een alternatief scenario aannemelijk.

Ten tweede: nu niet weerlegd is dat dit soort tonnetjes eerder door Justitie aan [verdachte] zijn teruggegeven uit een eerdere strafzaak, maakt dit het aannemelijk dat de bij [verdachte] thans aangetroffen tonnetjes van de eerdere teruggave afkomstig zijn.

De verdediging heeft in de aanvullende vragen expliciet gevraagd of de politie bekend is met het feit dat er tonnetjes aan [verdachte] zijn teruggegeven door de politie na het beëindigen van een eerder opsporingsonderzoek (vraag 16). Door verbalisant van Cuijck wordt geen antwoord op deze vraag gegeven, maar enkel aangegeven dat hij bekend is met het betreffende onderzoek.

Ten derde: heeft het openbaar ministerie nagelaten om sporen op de aangetroffen tonnetjes veilig te stellen zodat geen onderzoek naar vingerafdrukken of celmateriaal heeft kunnen plaatsvinden.

Ten vierde: Het feit dat aan de buitenzijde van de tonnetjes in de schuur zand zou hebben gezeten, is daarbij eveneens nietszeggend vanwege het feit dat [verdachte] hiervoor een plausibele verklaring is gegeven. Dit zand/vuil zou volgens [verdachte] veroorzaakt zijn door opspattend regenwater. Aan mijn pleitnota vindt uw Hof meerdere foto's waarop duidelijk te zien is dat er inderdaad sprake is van opspattend vuil op de tonnetjes en de wand van de schuur (zie productie 7).

Conclusie 3: de aangetroffen goederen waren niet uniek en voor een ieder toegankelijk én deze goederen werden aangetroffen in tonnetjes die voor een ieder vrij verkrijgbaar zijn.

Op de vierde plaats kan, zoals reeds door de verdediging toegelicht, onvoldoende betekenis worden toegekend aan de aangetroffen tonnetjes in de gemeentegrond gelet op het feit dat de vindplaats van de tonnetjes en de situatie ter plekke op onzorgvuldige en onvolledige wijze door de politie is vastgelegd. Deze niet of onjuist geverbaliseerde opsporingsbevindingen maken het opsporingsonderzoek onbetrouwbaar.

Eindconclusie: De verdediging stelt zich op het standpunt dat het feit dat de goederen zijn aangetroffen in a.) voor een ieder vrij verkrijgbare tonnen, die geenszins uniek zijn (verre van dat!) en b.) in een voor publiek toegankelijk plantsoen op geruime afstand van het perceel van [verdachte] en bovendien c.) het gemeenteplantsoen 'eenvoudig en heimelijk' toegankelijk was voor buren van [verdachte] maakt dat er voldoende ruimte is voor een aannemelijk alternatief scenario. Dit alternatief scenario is door de rechtbank onvoldoende meegewogen in haar beslissing.

Het onzorgvuldig en onvolledig uitgevoerde opsporingsonderzoek maakt bovendien dat dit alternatieve scenario niet bestreden kan worden door het O.M. en dus ook niet kan worden uitgesloten!

Gelet op deze feiten en omstandigheden en het bestaan van maar liefst 2 alternatieve en reële scenario's verzoekt de verdediging uw Hof om [verdachte] vrij te spreken van de ten laste gelegde feiten die betrekking hebben op de goederen die zijn aangetroffen in/op de gemeentegrond en publiekelijk toegankelijk was voor een ieder (te weten feit 1, feit 2 (voor wat betreft de 6,146 kg hennep aangetroffen in het gemeente plantsoen, feit 3 en feit 5).” 

Het hof heeft op dit standpunt gereageerd met zijn onder punt 7, B5 weergegeven overwegingen.

Voor zover in de toelichting op het middel wordt aangevoerd dat niet duidelijk is op welke gronden het hof heeft geoordeeld dat de aangetroffen goederen zich binnen de machtssfeer van de verdachte bevonden, ondanks de toegankelijkheid van het gemeenteplantsoen vanaf het perceel van de buurman, faalt het bij gebrek aan feitelijke grondslag. Het hof heeft immers in de hiervoor bedoelde overwegingen genoegzaam uiteengezet waarom het tot dat oordeel is gekomen.

Voor zover het middel zich keert tegen ’s hofs overweging onder B6.2 geldt het volgende. Het hof heeft op grond van zijn feitelijke vaststellingen – te weten dat het ging om een gat laag bij de grond en dat het gebied waar de tonnetjes werden opgegraven was omgeven door hekwerk10.– kunnen oordelen dat het gemeenteplantsoen waar de tonnetjes en objecten zijn aangetroffen vanuit het erf van [a-straat 1] te Eindhoven eenvoudiger te bereiken was, dan vanuit het perceel van verdachtes buurman. De steller van het middel lijkt eraan voorbij te zien dat het hof niet enkel op basis van de toegankelijkheid van het gemeenteplantsoen heeft geoordeeld dat de daar aangetroffen goederen zich binnen de machtssfeer van de verdachte bevonden. Daartoe heeft het hof immers ook de overige onder punt 12 van deze conclusie opgesomde omstandigheden in aanmerking genomen.

Daar komt nog eens bij dat op zichzelf niet valt in te zien hoe de feitelijke mogelijkheid dat anderen dan de betrokkene toegang hebben tot de bedoelde wapens zonder meer afbreuk doet aan de machtssfeer die voor het voorhanden hebben ervan is vereist. Indien anderen bijvoorbeeld geen weet hebben van de aanwezigheid van die wapens op de verbergplaats ervan, of het niet in hun hoofd zouden halen om naar die wapens ook maar een vinger uit te steken (bijvoorbeeld door de aanwezigheid van een scherpe waakhond of vanwege de reputatie van de betrokkene) zie ik geen enkel bezwaar om de vereiste machtsrelatie aan te nemen.

Het middel faalt.

Het zesde middel klaagt dat de redelijke termijn als bedoeld in art. 6, eerste lid, EVRM is overschreden omdat de stukken te laat door het hof zijn ingezonden.

Namens verdachte is op 20 oktober 2011 beroep in cassatie ingesteld. De stukken van het geding zijn op 21 november 2012 bij de Hoge Raad binnengekomen. Dat brengt met zich dat de hier geldende inzendtermijn van zes maanden met zeven maanden is overschreden. Wellicht mede daardoor zal de Hoge Raad niet binnen zestien maanden na het instellen van het beroep uitspraak doen. Een en ander dient te leiden tot strafvermindering.

Het middel slaagt derhalve.

Het vierde en het zesde middel zijn terecht voorgesteld. De overige middelen falen en kunnen worden afgedaan met de aan art. 81, eerste lid, RO ontleende motivering.

Ambtshalve heb ik geen grond aangetroffen die tot vernietiging van het bestreden arrest aanleiding behoort te geven.

Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak, doch uitsluitend wat betreft de beslissingen ter zake van het onder 4 tenlastegelegde en de strafoplegging, tot terugwijzing van de zaak naar het hof teneinde in zoverre op het bestaande beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan, en tot verwerping van het beroep voor het overige.

De procureur-generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden,

AG