8.2.5 Conclusie Nederlandse status quo

Het huidige Nederlandse systeem gaat buiten de gebaande weg van het liquidatietarief niet optimaal om met de factor voorspelbaarheid en evenmin met het spanningsveld tussen underdeterrence, procedurele waarborgen en satellite litiga-tion. Het biedt namelijk op papier enkele mogelijkheden voor kostenconsequenties waarmee de negatieve externe effecten aan de veroorzaker kunnen worden doorberekend, maar er zijn geen criteria die houvast bieden, waardoor de rechters terughoudend zijn met de toepassing en waardoor de gevallen waarin wél een consequentie volgt vrij willekeurig zijn.1 Bij de consequentie die nog het meest wordt toegepast, de nodelozekostenregeling, is er bovendien structurele under-deterrence doordat van het niet-dekkende liquidatietarief wordt uitgegaan.

Dat betekent dat het waarschijnlijk mogelijk is om het systeem zodanig aan te passen dat er beter wordt gescoord op tijd en kosten, zonder dat dit ten koste gaat van kwaliteit van de procedure en uitkomsten. Die oplossing kan in twee richtingen worden gezocht. Ten eerste wordt aan de hand van vier alternatieven - de standen van de knop als die vooruit wordt gedraaid - bekeken of die aan het Nederlandse systeem meer deterrence en voorspelbaarheid kunnen toevoegen, zonder dat de voordelen daarvan worden tenietgedaan door te veel satellite litigation en te weinig procedurele waarborgen. Ten tweede - mocht het eerste niet lukken - kunnen de bestaande mogelijke kostenconsequenties worden geschrapt, omdat ze toch niet voor deterrence zorgen en het dan alleen maar zonde is van ieders tijd en geld in de gevallen waar de rechters toch middelen besteden aan kostenconsequenties. Deze optie waarbij de knop juist wordt teruggedraaid wordt bekeken onder ' geen kostenprikkels' .