Hof Amsterdam, 20-12-2018, nr. 18/00013

De inspecteur heeft met dagtekening 20 maart 2015 aan belanghebbende voor het jaar 2013 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 94.826 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 45.174 (hierna: de aanslag IB/PVV 2013). Gelijktijdig is bij afzonderlijke beschikkingen een verzuimboete van € 226 opgelegd en aan belastingrente € 1.309 in rekening gebracht.

Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak op bezwaar, gedagtekend 12 januari 2017, de aanslag IB/PVV 2013 en de beschikking belastingrente gehandhaafd en de verzuimboete verminderd naar € 49.

Bij uitspraak van 22 november 2017 heeft de rechtbank het daartegen door belanghebbende ingestelde beroep ongegrond verklaard.

Het tegen de uitspraak van de rechtbank ingestelde hoger beroep van belanghebbende is bij het Hof ingekomen op 9 januari 2018. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 21 november 2018. Namens belanghebbende is verschenen mr. W.L. Haaswijk RB. Namens de inspecteur zijn verschenen mr. K. Soekhlal en mr. W.Y. Ip.

Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.

In de uitspraak van de rechtbank zijn de navolgende feiten vastgesteld. Belanghebbende is in die uitspraak aangeduid als ‘eiser’, de inspecteur als ‘verweerder’.

“1. Eiser is geboren in [geboortejaar] en heeft de Nederlandse nationaliteit.

2. Eiser stond in 2013 de volgende perioden ingeschreven op [adres 2]

te [plaats 1] :

- 4 juli tot en met 12 september;

- 4 november tot en met 23 februari 2015.

Eiser heeft geen buitenlands adres opgegeven voor de perioden waarin hij niet in Nederland stond ingeschreven.

3. Eiser heeft blijkens de gegevens van de Basisregistratie Personen (BRP) twee kinderen, te weten:

[naam kind 1] , geboren op [geboortedatum 1] en woonachtig te [woonplaats 2] ;

[naam kind 2] , geboren op [geboortedatum 2] en woonachtig te [woonplaats 3] .

4. Eiser is in 2013 eigenaar van de volgende onroerende zaken in Nederland:

[adres 1] , [plaats 1]

[adres 2] ,

[adres 3] ,

[adres 4] en

[adres 5] , [plaats 2] .

Op [adres 2] stond medio 2013 ingeschreven [naam kind 2] , evenals zijn moeder [naam moeder] .

5. Eiser werd in 2013 [functiebenaming] bij [sportclub 1] en werkt sinds medio 2013 als [functiebenaming] bij [sportclub 2]

Eiser voetbalde in 2013 bij amateurclub [naam amateurclub] .

6. Eiser heeft in 2013 een uitkering ten bedrage van € 59.652 genoten van Stg. [X] .

7. Eiser was in 2013 100% aandeelhouder van [Y] BV, gevestigd te [plaats 1] .

8. Eiser heeft in 2013/begin 2014 een drietal auto’s in Nederland aangeschaft en geregistreerd. In de systemen van de RDW/BPM staat als woonadres van de kentekenhouder [adres 2] te [plaats 1] vermeld. Volgens informatie van verweerder bevinden de drie auto’s zich in oktober 2017 nog in Nederland.

9. Verweerder heeft eiser bij brief [van] met dagtekening 28 februari 2014 uitgenodigd tot het doen van de aangifte ib/pvv 2013.

Verweerder heeft eiser op 21 juli 2014 een herinnering verstuurd voor het doen van aangifte over 2013 en bij brief van 22 augustus 2014 aangemaand om uiterlijk 5 september 2014 de aangifte ib/pvv 2013 in te dienen.

10. Omdat geen aangifte werd ingediend heeft verweerder op 20 maart 2015 een ambtshalve aanslag over 2013 opgelegd naar een verzamelinkomen van € 140.000, als volgt opgebouwd:

Pensioen, lijfrente of andere uitkering € 59.652

Resultaat overige werkzaamheden € 35.174

Inkomen box 1 € 94.826

Inkomen box 3 € 45.174

Verzamelinkomen € 140.000

11. Eiser heeft op 17 april 2015 een aangiftebiljet over het jaar 2013 gedaan [Hof: bedoeld is ‘ingediend’] naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 52.870 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 40.158. In deze aangifte is geen resultaat uit overige werkzaamheden aangegeven. Verweerder heeft deze aangifte aangemerkt als een bezwaar tegen de aanslag.”

Tegen de vaststelling van de feiten door de rechtbank zijn door partijen geen bezwaren aangevoerd. Het Hof zal dan ook van die feiten uitgaan.

Evenals bij de rechtbank is bij het Hof in geschil of belanghebbende in 2013 inwoner was van Nederland als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onderdeel a, van de Wet IB 2001 en derhalve als binnenlands belastingplichtige moet worden aangemerkt. Tevens is de hoogte van de aanslag in geschil, meer specifiek het daarin opgenomen resultaat uit overige werkzaamheden. De hoogte van de in de aanslag begrepen uitkering van Stichting [X] en de verzuimboete zijn niet meer in geschil.

De rechtbank heeft het volgende overwogen:

“Vereiste aangifte: omkering en verzwaring

De rechtbank is van oordeel dat verweerder aan de hierboven onder 1 tot en met 8 vermelde feiten en omstandigheden in samenhang bezien met de bepalingen in hoofdstuk 7 van de Wet IB 2001 over de heffingsgrondslag van buitenlandse belastingplichtigen, het vermoeden van belastingplicht van eiser in Nederland kon en mocht ontlenen. Eiser is dan ook naar het oordeel van de rechtbank terecht uitgenodigd aangifte inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen te doen (artikel 6 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR)).

Op grond van artikel 8, eerste lid, aanhef en onder a, van de AWR - voor zover hier van belang - is een ieder die is uitgenodigd tot het doen van aangifte gehouden aangifte te doen door de in de uitnodiging gevraagde gegevens duidelijk, stellig en zonder voorbehoud op bij ministeriële regeling te bepalen wijze in te vullen, te ondertekenen en in te leveren of toe te zenden. Ingevolge artikel 9, eerste lid, van de AWR wordt met betrekking tot belastingen welke ingevolge de belastingwet bij wege van aanslag worden geheven, de aangifte gedaan bij de inspecteur binnen een door hem gestelde termijn van tenminste een maand na het uitnodigen tot het doen van aangifte. In het derde lid is bepaald dat de inspecteur de belastingplichtige daarna kan aanmanen binnen een door hem gestelde termijn aangifte te doen.

Door eiser wordt niet bestreden dat aan hem een uitnodiging tot het doen van aangifte is verzonden en dat hij is aangemaand tot het doen van aangifte, waarbij hij in de gelegenheid is gesteld om de aangifte voor 5 september 2014 in te dienen. Niet in geschil is voorts dat verweerder op 17 april 2015 het aangiftebiljet ib/pvv 2013 van eiser heeft ontvangen. Hieruit volgt dat niet is voldaan aan de verplichting zoals geformuleerd in artikel 8, eerste lid, aanhef en onder a, van de AWR.

Dat eiser wellicht meent dat hij geen aangifte hoeft te doen omdat hij in de veronderstelling verkeert niet binnenlands belastingplichtige te zijn, doet hier niet aan af. Het niet doen van de gevraagde aangifte onthoudt de inspecteur de mogelijkheid om eisers standpunt omtrent diens belastingplicht adequaat te toetsen. De rechtbank is daarom van oordeel dat verweerder geen misbruik heeft gemaakt van zijn bevoegdheid om een aanslag op te leggen.

De omstandigheid dat eiser de aangifte niet heeft gedaan acht de rechtbank in dit geval bovendien van voldoende gewicht om daaraan het gevolg te verbinden dat op grond van het bepaalde in artikel 27e, aanhef en onderdeel a, AWR, het beroep ongegrond moet worden verklaard, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op bezwaar onjuist is.

Binnenlandse belastingplicht

17. Allereerst dient de vraag te worden beantwoord of eiser in het jaar 2013 als binnenlands belastingplichtige kan worden aangemerkt. Ingevolge de artikelen 1.1 en 2.1 van de Wet IB 2001 is een natuurlijk persoon die in Nederland woont binnenlands belastingplichtige.

Woonplaats

18. Ingevolge artikel 4, eerste lid, van de AWR wordt naar de omstandigheden beoordeeld waar iemand woont. De fiscale woonplaats moet derhalve aan de hand van de feitelijke omstandigheden worden bepaald. Dit betekent dat niet het civiele recht en formele criteria, zoals inschrijvingen in gemeentelijke registers, beslissend zijn, maar de materiële werkelijkheid. Er is sprake van een woonplaats in Nederland als alle omstandigheden van het geval erop wijzen dat er een duurzame band van persoonlijke aard bestaat tussen de betrokkene en Nederland. Die band hoeft niet sterker te zijn dan met enig ander land (vgl. Hoge Raad 12 april 2013, nr. 12/02980, ECLI:NL:HR:2013:BZ6824).

18. De rechtbank is van oordeel dat verweerder feiten en omstandigheden aannemelijk heeft gemaakt die leiden tot de conclusie dat de woonplaats van eiser – gelet op het bepaalde in artikel 4 van de AWR – in Nederland is gelegen. Daartoe wijst de rechtbank op het volgende. Eiser heeft de Nederlandse nationaliteit. Hij stond een gedeelte van het jaar ingeschreven op een adres in Nederland van welke woning hij ook de eigenaar is en op welk adres hij het gehele jaar 2014 onafgebroken ingeschreven heeft gestaan. Hij heeft derhalve in Nederland duurzaam een huis tot zijn beschikking. Daarnaast is hij eigenaar van nog vier panden in Nederland. Eiser heeft twee kinderen in Nederland, van wie de jongste staat ingeschreven in een pand waarvan eiser de eigenaar is. Ook de moeder van dit kind staat op dat adres ingeschreven. Eiser is 100% aandeelhouder van een in Nederland opgerichte en gevestigde vennootschap. Eiser verricht werkzaamheden voor een in Nederland gevestigde werkgever. Eiser heeft in Nederland inkomsten genoten. Eiser beschikt over een Nederlandse bankrekening.

Eiser is lid van een Nederlandse vereniging en oefent daarmee zijn hobby uit in Nederland. Eiser heeft in 2013 en begin 2014 drie auto’s met een Nederlands kenteken aangeschaft ten aanzien waarvan als bijbehorend woonadres [adres 2] is geregistreerd. Ter zitting heeft verweerder aangegeven dat deze auto’s zich op dat moment – oktober 2017 – nog in Nederland bevinden.

Eiser heeft niet aangetoond dat hij in 2013 niet woonachtig was in Nederland. Hierbij neemt de rechtbank in aanmerking dat eiser geen feiten of omstandigheden naar voren heeft gebracht met betrekking tot een ander land waarmee hij in 2013 duurzake betrekkingen zou hebben gehad.

19. Het ambtshalve vaststellen van de omvang van de inkomsten - met toepassing van omkering en verzwaring van de bewijslast - ontslaat verweerder niet van de verplichting de aanslag te baseren op een redelijke schatting en daartoe de nodige feiten te stellen en bij betwisting aannemelijk te maken. De rechtbank stelt daarbij voorop dat verweerder in gevallen als het onderhavige in het algemeen een zekere armslag heeft omdat hij niet kan beschikken over (betrouwbare) gegevens en rekening moet houden met de mogelijkheid dat er - hem niet bekende - bronnen van inkomen zijn.

20. Verweerder heeft als inkomsten uit pensioen, lijfrente of andere uitkering een bedrag van € 59.652 in de heffing betrokken, zijnde het bedrag van de uitkering van Stg. [X] . Eiser heeft niet doen blijken dat dit bedrag niet juist is.

Daarnaast heeft verweerder een bedrag van € 35.174 als resultaat uit overige werkzaamheden in aanmerking genomen. Dit bedrag heeft verweerder gebaseerd op het feit dat eiser in 2013 en begin 2014 auto’s heeft aangeschaft die tezamen een cataloguswaarde van € 330.052 vertegenwoordigen, terwijl het saldo op eisers bankrekening in het jaar 2013 is afgenomen van € 9.541 naar € 1.341. Eiser moet derhalve over andere bronnen van inkomsten hebben beschikt om de auto’s van de kunnen bekostigen. Eiser heeft geen duidelijkheid verschaft over de wijze waarop de auto’s zijn gefinancierd.

De hiervoor genoemde feiten maken aannemelijk dat dat eiser in het jaar 2013 extra inkomsten moet hebben genoten. De rechtbank constateert voorts dat verweerder is uitgegaan van een box 3-inkomen van € 45.174, terwijl eiser een box 3-inkomen van

€ 40.158 heeft aangegeven. Het bezwaar- of beroepschrift behelst geen grief tegen deze correctie van het box 3-inkomen. Gelet op de aanschaf van de drie auto’s acht de rechtbank aannemelijk dat eiser over meer vermogen beschikt dan op het aangiftebiljet is aangegeven.

De rechtbank acht de schatting van verweerder dan ook alleszins redelijk. Eiser is er niet in geslaagd te doen blijken dat de correcties onjuist zijn.

Verzuimboete

Verweerder heeft aan eiser een verzuimboete opgelegd wegens het niet tijdig doen van aangifte. Ingevolge artikel 9, eerste lid, van de AWR wordt met betrekking tot belastingen welke ingevolge de belastingwet bij wege van aanslag worden geheven, de aangifte gedaan bij de inspecteur binnen een door hem gestelde termijn van tenminste een maand na het uitnodigen tot het doen van aangifte. In het derde lid is bepaald dat de inspecteur de belastingplichtige daarna kan aanmanen binnen een door hem gestelde termijn aangifte te doen. Indien de belastingplichtige de aangifte niet binnen de ingevolge artikel 9, derde lid, gestelde termijn (van aanmaning) heeft gedaan, vormt dit ingevolge artikel 67a, eerste lid, van de AWR een verzuim ter zake waarvan de inspecteur hem gelijktijdig met de vaststelling van de aanslag, een boete van ten hoogste € 1.134 kan opleggen.

Verweerder heeft op grond van paragraaf 21, tweede lid, van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst van 24 december 2009 een verzuimboete opgelegd van € 226, welke in de bezwaarfase is verminderd tot € 49.

Op verweerder rust de bewijslast aannemelijk te maken dat sprake is van een handelen waarvoor een boete kan worden opgelegd. Verweerder heeft hiertoe gesteld dat aan eiser op 28 februari 2014 een aangiftebiljet is uitgereikt en dat op 22 augustus 2014 een aanmaning is verzonden waarin hij in de gelegenheid werd gesteld uiterlijk 4 september 2014 de aangifte in te dienen. Door eiser wordt niet betwist dat hij bovengenoemde stukken heeft ontvangen. Voorts is niet in geschil is dat het aangiftebiljet eerst op 17 april 2015 bij de Belastingdienst is binnengekomen.

Op grond van het voorgaande oordeelt de rechtbank daarom dat verweerder terecht een boete wegens het te laat doen van aangifte heeft opgelegd. De rechtbank acht de opgelegde boete passend en geboden.”

Op basis van de hierboven weergegeven overwegingen heeft de rechtbank het beroep ongegrond verklaard. De rechtbank achtte geen termen aanwezig voor een proceskostenveroordeling.

Omkering en verzwaring van de bewijslast

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de kosten op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

Het Hof bevestigt de uitspraak van de rechtbank.

De uitspraak is gedaan door mrs. H.E. Kostense, voorzitter, R.C.H.M. Lips en S.E. Faber, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. A.J. Kwestro als griffier. De beslissing is op 20 december 2018 in het openbaar uitgesproken.

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2. het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.