Rb. Roermond, 23-03-2005, nr. 48018 / HA ZA 01-963

Het voorgaande leidt ertoe dat de rechtbank het rapport van deskundige [deskundige 1] in haar beoordeling zal betrekken.

De inhoud van het rapport; de conclusies van [deskundige 1]

De deskundige heeft de navolgende conclusies weergegeven in zijn rapport:

“* Gegeven de klachten en beperkingen als weergegeven in de rapportages van de ingeschakelde deskundige prof. [deskundige 2], moet gelaedeerde niet meer in staat geacht worden om haar werkzaamheden als vertegenwoordigster bij Rentokil te verrichten. Zij moet daarvoor volledig ongeschikt worden beschouwd.

Anders dan de hiervoor besproken kritiekpunten heeft London geen inhoudelijke bezwaren (onderbouwd) kenbaar gemaakt tegen het rapport, terwijl [eiseres] heeft aangegeven in te stemmen met het rapport. De rechtbank ziet ook voorts geen redenen om af te wijken van de rapportage van de deskundige. Mede in acht nemende al het hiervoor reeds overwogene maakt de rechtbank de conclusies van de deskundige alsmede de daaraan te grondslag liggende overwegingen derhalve tot de hare. Aldus staat vast dat er sprake is van volledig verlies van arbeidsvermogen.

Met betrekking tot de hiervoorgaande overwegingen heeft London uitdrukkelijk gevraagd hoger beroep open te stellen als bedoeld in artikel 337 Rv. De rechtbank zal dit afwijzen nu de rechtbank in het navolgende komt tot een eindoordeel, waartegen hoger beroep reeds van rechtswege open staat.

De schadepost ‘verlies arbeidsvermogen’; de actuariële berekening

Op grond van de door de deskundige vastgestelde conclusies heeft [eiseres] een actuariële berekening laten opstellen waarin de schadepost begroot is. Deze berekening komt tot een schade over de jaren 2002 tot en met 2003 van EUR 18.896,00 en over 2004 en verder van EUR 147.694,--. [eiseres] heeft –bij wijziging van eis- de rechtbank verzocht de schadepost te begroten op genoemde bedragen onder verrekening van het reeds door London verstrekte voorschot van EUR 20.000,--. Voorts heeft [eiseres] verzocht London te veroordelen in de kosten van de actuariële berekening, begroot op EUR 3.071,--.

London heeft als bezwaren met betrekking tot de actuariële berekening allereerst verwezen naar hetgeen zij heeft gesteld met betrekking tot het rapport van deskundige [deskundige 2] en het rapport van deskundige [deskundige 1]. De rechtbank verwijst kortheidshalve naar hetgeen zij over deze bezwaren reeds heeft overwogen en geoordeeld in haar tussenvonnis van 10 september 2003 en in het voorgaande. Deze bezwaren worden derhalve gepasseerd.

London heeft voorts inhoudelijke bezwaren tegen de berekening aangevoerd. De rechtbank overweegt met betrekking tot deze bezwaren dat de vraag of [eiseres] als gevolg van het ongeval schade heeft geleden door verlies toekomstige inkomsten uit arbeid, moet worden beantwoord door vergelijking van de feitelijke inkomenssituatie na ongeval met de hypothetische situatie bij wegdenken van het ongeval. Vaste rechtspraak is hierbij dat het aankomt op de redelijke verwachting van de rechter omtrent toekomstige ontwikkelingen. Daarbij is van belang dat overeenkomstig vaste rechtspraak aan [eiseres] geen strenge eisen mogen worden gesteld met betrekking tot het te leveren bewijs van (schade wegens het derven van) de arbeidsinkomsten die zij in de toekomst zou hebben genoten in de hypothetische situatie dat het ongeval niet zou hebben plaatsgehad; het is immers de aansprakelijke veroorzaker van het ongeval die aan de benadeelde de mogelijkheid heeft ontnomen om zekerheid te verschaffen omtrent hetgeen in die hypothetische situatie zou zijn geschied.

De rechtbank is van oordeel dat [eiseres] in het van haar gevergde bewijs is geslaagd. De rechtbank betrekt in haar overwegingen dat het arbeidsverleden van [eiseres] weliswaar laat zien dat er relatief vaak wisselingen van werkgever optreden, maar tevens dat er (telkens) sprake is van het verrichten van arbeid onder soortgelijke (financiële) omstandigheden. Deze achtergrond brengt met zich dat de bij de berekening als uitgangspunt gehanteerde veronderstelling dat [eiseres] een voortgaande dienstbetrekking zou hebben als redelijke verwachting in de zin van de hiervoor bedoelde rechtspraak aangemerkt dient te worden.

De door London aangevoerde betwistingen acht de rechtbank in het licht van deze zelfde rechtspraak onvoldoende onderbouwd. De rechtbank betrekt daarbij nadrukkelijk de door London ingenomen stelling onder punt 26 van de antwoordakte inzake de actuariële berekening, houdende dat iedere (LSA) advocaat op relatief eenvoudige en goedkope wijze een eigen berekening kan maken. Het had dan ook op de weg van London gelegen om een eigen berekening in geding te brengen waarbij de door haar gehanteerde uitgangspunten betrokken zouden zijn.

Bij gebreke daaraan is de onderbouwing van de vordering van [eiseres] volstrekt onvoldoende weersproken.

De rechtbank zal de door [eiseres] gevorderde schadebedragen derhalve toewijzen. Met betrekking tot de door [eiseres] gevorderde kosten van de actuariële berekening zal de rechtbank deze kosten deze toewijzen. Met London is de rechtbank echter van oordeel dat deze kosten vallen onder de proceskosten en derhalve conform het daarvoor geldende tarief zullen worden afgedaan.

[eiseres] vordert ook wettelijke rente over de schadebedragen. Met betrekking tot de wettelijke rente over de toekomstige schadebedragen heeft [eiseres] als ingangsdatum daarvan 1 januari 2004 (als kapitalisatiedatum) gesteld. London heeft deze (ingangs)datum betwist. De rechtbank volgt London (deels) in haar betwisting en zal de ingangsdatum voor de wettelijke rente bepalen op 7 juli 2004. Het moet er immers op gehouden worden dat zij op de datum van het nemen van de akte waarbij het rapport in geding is gebracht ook kennis daarvan heeft genomen. Enige vertraging daarin aan de zijde van de procureur danwel advocaat van London komt voor rekening van London. Gezien overigens de bijlage B-3 (standaardformulier ingevolge het Landelijk Rol Reglement) waarbij [eiseres] de akte in geding heeft gebracht sluit de rechtbank geenszins uit dat London reeds eerder (te weten de datum van dit bericht 5 juli 2004) van de berekening op de hoogte kon zijn geweest.

Overige schadeposten

De rechtbank zal vervolgens de overige, door [eiseres] bij dagvaarding reeds begrootte en gevorderde schadeposten beoordelen.

Huishoudelijke hulp

[eiseres] heeft een vergoeding van de kosten van huishoudelijk hulp verzocht. Het bedrag dat daarmee gemoeid is heeft zij bij laatste akte verminderd. De rechtbank begrijpt het aldus dat [eiseres] enkel de kosten tot 1 juli 2004 vordert, derhalve een bedrag groot ƒ 5.625,00 (€ 2.552,51) in plaats van de bij dagvaarding genoemde fl. 42.000,00.

De rechtbank acht deze schadepost onvoldoende onderbouwd. Deze schadepost heeft volgens [eiseres] betrekking op de 3 uur extra huishoudelijke hulp die in een oorzakelijk verband zouden staan met het ongeval. Door [eiseres] is echter geenszins onderbouwd dat zij de met deze uren samenhangende werkzaamheden gedurende de (gehele) gevorderde periode niet zelf zou kunnen verrichten. London heeft in dit verband terecht gewezen op de omstandigheden dat uit het rapport van [deskundige 2] slechts een beperkte functiestoornis volgt en daarmee dus een beperkte beperking voor huishoudelijke werkzaamheden. De rechtbank volgt London voorts in het standpunt dat [eiseres] bij het ontbreken van werkzaamheden buitenshuis in beginsel geacht moet worden voldoende tijd te hebben voor het verrichten van deze werkzaamheden.

Het had onder deze omstandigheden op de weg van [eiseres] gelegen om de schadepost nader te onderbouwen. Nu dit niet is gebeurd zal de rechtbank deze schadepost afwijzen.

Therapie

[eiseres] heeft bij dagvaarding een bedrag aan kosten therapie gevorderd, groot ƒ 25.572,-- (€ 11.604,07).

London betwist dat de behandelingen van de osteopaat en kinesioloog in oorzakelijk verband staan met het ongeval. De rechtbank acht deze betwisting onvoldoende gemotiveerd. Uit de in geding gebrachte stukken volgt dat partijen reeds in een vroeg stadium (half 1998) op de hoogte waren van de behandeling van door de osteopaat (vergelijk productie 10 gevoegd bij productie 1b bij dagvaarding; een brief van de osteopaat gedateerd 27 mei 1998) alsmede van het standpunt van de osteopaat –zoals opgenomen in genoemd schrijven- waarbij aangegeven wordt dat de klachten waarvoor [eiseres] in behandeling is voortvloeien uit het ongeval. In het licht van het tijdsverloop en de onderbouwing had London in de huidige procedure geenszins kunnen volstaan met een enkele betwisting als gedaan.

Voor de behandeling van de kinesioloog geldt dat partijen daarmee half juni 1998 bekend waren (vergelijk productie 16 bij productie 1b bij dagvaarding; een brief van de raadsman van [eiseres]). Uit de correspondentie volgt dat de rechtvoorgangster van London in eerste instantie geen inhoudelijke weren heeft gevoerd tegen de kosten van de kinesiologische behandeling doch deze –na intern overleg met de medisch adviseur- kennelijk voor haar rekening wilde nemen. Mede gezien dit standpunt kon London in de huidige procedure niet volstaan met de enkele betwisting zoals nu gedaan.

Het betoog van London dat in geval oorzakelijk verband door de rechtbank zou worden aangenomen de vergoedingsplicht niet verder zou dienen te strekken dan hetgeen reeds door de zorgverzekeraar van [eiseres] wordt vergoed nu meer behandelingen medisch zinloos zouden zijn acht de rechtbank onjuist. De afweging van zorgverzekeraars om een beperkt aantal behandelingen te vergoeden is niet enkel ingegeven door de medische zinvolheid, maar tevens uit economische afwegingen. Van London had op die grond verwacht mogen worden dat zij haar standpunt op dit punt nader hadden onderbouwd met een onderbouwd en medisch terzake doende oordeel aangaande de behandeling. Bij haar oordeel betrekt de rechtbank het feit van algemene bekendheid dat artsen behandelingen niet voortzetten indien er sprake is van medisch zinloos handelen. Dit valt onder de beroepsstandaard van artsen en er is in de onderhavige zaak geen aanleiding om aan te nemen dat daarvan is afgeweken.

De rechtbank zal de kosten voor therapie derhalve toewijzen.

Tuinhulp

[eiseres] heeft een bedrag aan tuinhulp gevorderd, groot ƒ 15.250,00 (€ 6.920,15).

De rechtbank verwijst naar haar overwegingen aangaande de huishoudelijke hulp. De rechtbank acht volstrekt onvoldoende onderbouwd dat deze kosten in een oorzakelijk verband met het ongeval staan en zal de schadepost derhalve afwijzen.

Smartengeld

[eiseres] vordert een bedrag groot ƒ 40.000,00 (€ 18.151,21) aan smartengeld, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf 29 april 1997.

Tussen partijen staat vast dat er termen aanwezig zijn om te komen tot toekenning van een immateriële schadevergoeding in deze zaak. Het debat tussen partijen gaat op dit punt over de hoogte van de betreffende vergoeding.

Bij de begroting van de naar billijkheid vast te stellen vergoeding voor immateriële schade voor lichamelijk letsel dient de rechter rekening te houden met alle omstandigheden, i.h.b. de aard en de ernst van het letsel en de gevolgen daarvan voor de betrokkene. De begroting is voorbehouden aan de feitenrechter die niet is gebonden aan de gewone regels omtrent stelplicht en bewijslast. De rechter dient te letten op de bedragen die door Nederlandse rechters in vergelijkbare gevallen zijn toegekend, e.e.a. met inachtneming van de opgetreden geldontwaarding. In dit verband hanteert de rechtspraktijk de zogenaamde Smartengeldgids van de ANWB (recentelijk: 15de druk uit 2003 aangevuld met de update van 2004). In de onderhavige zaak heeft de rechtbank onder meer acht geslagen op de leeftijd waarop [eiseres] het ongeval kreeg (40 jaar oud), de langdurige behandelingen bij verscheidene artsen, de vaststelling van deskundige [deskundige 1] dat er sprake is van een volledig verlies van arbeidsvermogen alsmede de vaststelling van deskundige [deskundige 2] dat er sprake is van functiestoornis van 6%. Gezien deze omstandigheden en gezien het hiervoor weergegeven toetsingskader acht de rechtbank het gevorderde bedrag toewijsbaar.

Buitengerechtelijke kosten

[eiseres] heeft voorts een bedrag aan buitengerechtelijke kosten gevorderd, welk bedrag het door London reeds terzake als vergoeding verstrekte bedrag van ƒ 14.000,-- (€ 6.352,92) te boven gaat. De rechtbank ziet, mede gezien op het tarief van het rapport Voor-Werk II waarop de rechtbank in het algemeen de buitengerechtelijke kosten matigen, geen reden om meer toe te wijzen dan reeds is voldaan.

Samenvattend

Het voorgaande leidt ertoe dat de rechtbank de navolgende bedragen zal toewijzen:

London heeft reeds bedragen voldaan als voorschot. Het betreft een bedrag van ƒ 112.000 (€ 50.823,38) en in een later stadium voorts € 20.000,-- als voorschotten op de definitieve schadevergoeding. De rechtbank zal hiermee rekening houden. Met het bedrag dat door London is voldaan aangaande de buitengerechtelijke kosten heeft de rechtbank in het voorgaande reeds rekening gehouden.

London zal als de (grotendeels) in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten aan de zijde van [eiseres].