Rb. Gelderland, 04-06-2013, nr. AWB 12/4041

Artikel 52a, eerste lid, van de AWR bepaalt onder meer dat indien met betrekking tot een op te leggen (navorderings)aanslag niet of niet volledig wordt voldaan aan de verplichtingen ingevolge de artikelen 47 en 49 van die wet, de inspecteur dit kan vaststellen bij een voor bezwaar vatbare beschikking (de zogenoemde informatiebeschikking).

Ingevolge artikel 47, eerste lid, onderdeel a, van de AWR is ieder gehouden desgevraagd aan de inspecteur de gegevens en inlichtingen te verstrekken welke voor de belastingheffing te zijnen aanzien van belang kunnen zijn.

De rechtbank stelt voorop dat in deze beroepsprocedure de rechtmatigheid van de vastgestelde informatiebeschikking ter toetsing voorligt. In het onderhavige geval dient meer in het bijzonder te worden bezien of het opvragen van de betreffende informatie door verweerder in het kader van de belastingheffing redelijkerwijs noodzakelijk was.

Gezien de redelijke verdeling van de bewijslast rust naar het oordeel van de rechtbank op verweerder de bewijslast om aannemelijk te maken dat verweerder met zijn informatieverzoek niet de grenzen der redelijkheid heeft overschreden.

In dat kader is voldoende dat verweerder zich op basis van de hem ter beschikking staande informatie in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat de gevraagde inlichtingen van belang zouden kunnen zijn voor de belastingheffing van eiser (HR 18 april 2003, nr. 38122, LJN: AF7408, BNB 2003/268, HR 28 mei 1986, nr. 23784, LJN: AW 8017, BNB 1986/238 en HR 8 januari 1986, nr. 23034, LJN: AW8125, BNB 1986/128).

Eiser heeft gesteld dat hij de door verweerder gevraagde informatie niet behoeft te verstrekken, omdat eerst de vraag of eiser in de onderhavige jaren inwoner van Nederland was dient te worden beantwoord.

De rechtbank verwerpt dit standpunt van eiser. Uit artikel 47, eerste lid, onderdeel a, van de AWR blijkt dat verweerder informatie mag opvragen die voor de belastingheffing van belang kan zijn. Deze informatie kan betrekking hebben op de objectieve belastingplicht, maar ook op de subjectieve belastingplicht. In dat laatste geval dient wel te worden getoetst of verweerder over voldoende aanwijzingen beschikt dat eiser mogelijk inwoner van Nederland was.

Gelet op de in het verweerschrift opgenomen feiten en omstandigheden, zoals het feit dat eiser over woonhuizen in Nederland beschikte die hij ook heeft laten inrichten, welke feiten en omstandigheden door middel van het nader stuk door verweerder nader zijn onderbouwd, beschikte verweerder over voldoende aanwijzingen dat eiser mogelijk in Nederland woonde. De rechtbank acht daarbij met name het feit dat eiser in Nederland verzekerd was voor de ziektekosten en ook daadwerkelijk meerdere keren ziektekosten in Nederland heeft gemaakt en het feit dat zijn partner, [E], in Nederland woonachtig was, van wezenlijk belang. Verweerder heeft daarnaast ter zitting onweersproken verklaard dat de partner van eiser in de onderhavige periode in Nederland aangifte heeft gedaan als binnenlands belastingplichtige.

Aan het vorenstaande doet niet af, dat eiser in de onderhavige periode heeft geleefd en gewerkt op verschillende plekken in de wereld. In het kader van dit geschil wordt immers niet beslist of de woonplaats van eiser in de onderhavige periode in Nederland was gelegen, maar slechts of verweerder aan de hem ter beschikking staande gegevens het vermoeden heeft kunnen ontlenen dat eiser mogelijk in Nederland woonde en, in het verlengde daarvan, of verweerder de informatiebeschikking terecht heeft afgegeven.

Nu de verweerder ter beschikking staande gegevens het vermoeden rechtvaardigen dat eiser mogelijkerwijs in Nederland woonde, mocht verweerder alle informatie opvragen die voor de belastingheffing van belang kon zijn. Verweerder mocht derhalve ook vragen stellen die erop gericht zijn om inzicht te verkrijgen in de samenstelling van het wereldinkomen van eiser.

Op de zaak betrekking hebbende stukken

Eiser heeft zich op het standpunt gesteld dat het door verweerder in zijn notitie van 10 april 2013 genoemde proces-verbaal en de daar ten grondslag liggende stukken tot de op de zaak betrekking hebbende stukken als bedoeld in artikel 8:42 van de Awb behoren en heeft verzocht om verweerder te gelasten deze stukken te overleggen. Hij heeft daarbij verwezen naar het arrest van de Hoge Raad van 25 april 2008, nr. 43448 (LJN BJ1946). Verweerder heeft verklaard bereid te zijn de stukken alsnog te overleggen voor zover deze niet onder de geheimhoudingsplicht vallen.

De rechtbank wijst het verzoek van eiser af. Reeds aan de onder 4.8 genoemde feiten en omstandigheden heeft verweerder het vermoeden kunnen ontlenen dat eiser mogelijk in Nederland woonde. Het integrale proces-verbaal en de onderliggende stukken kunnen daaraan niet afdoen. Dit geldt ook voor de door eiser overgelegde multomappen.

Nemo tenetur-beginsel

Eiser heeft zich onder verwijzing naar het arrest Chambaz (EHRM 5 april 2012, nr. 11663/04) op het standpunt gesteld dat het moeten verstrekken van de gevraagde inlichtingen strijd oplevert met artikel 6 EVRM omdat niet wordt uitgesloten dat de gevraagde informatie voor het opleggen van een boete of andere strafdoeleinden wordt gebruikt. Eiser heeft gesteld dat hij mede om die reden niet verplicht is om aan het inlichtingenverzoek te voldoen.

Het standpunt van eiser wordt verworpen. Het arrest Chambaz ontslaat eiser niet van zijn informatieverplichting, nu de gevraagde informatie in beginsel slechts van belang is voor de belastingheffing. De vraag of de verstrekte informatie gebruikt mag worden voor beboetingsdoeleinden kan slechts aan de orde komen indien daadwerkelijk boetes worden opgelegd, hetgeen thans niet het geval is.

Motiveringsbeginsel

Eiser heeft gesteld dat verweerder het motiveringsbeginsel heeft geschonden omdat sommige aanwijzingen waarop de informatiebeschikking steunt, pas bekend zijn geworden nadat de informatiebeschikking was afgegeven.

Deze beroepsgrond wordt verworpen. Verweerder heeft in de brieven, die hij voorafgaand aan het opleggen van de informatiebeschikking aan eiser heeft verstuurd, duidelijk aangegeven dat hij aanwijzingen had dat eiser in Nederland heeft gewoond. Verweerder heeft daarbij gewezen op de omstandigheid dat eiser woonhuizen in Nederland heeft laten inrichten en aangegeven dat hij aanwijzingen had dat eiser in die huizen ook zelf heeft gewoond. Daarnaast heeft hij erop gewezen dat eiser zowel statutair als feitelijk bestuurder is geweest van de Nederlandse vennootschappen van het [F]. Anders dan eiser stelt was verweerder niet gehouden alle hem ter beschikking staande aanwijzingen uitvoerig uit de doeken te doen.

Conclusie

De rechtbank komt op grond van hetgeen hiervoor is overwogen tot de conclusie dat de informatiebeschikking terecht is vastgesteld.

Op grond van artikel 27e, tweede lid, van de AWR zal de rechtbank aan eiser een nieuwe termijn geven om alsnog te voldoen aan de verplichtingen als bedoeld in de informatiebeschikking. In overeenstemming met hetgeen partijen daaromtrent ter zitting hebben afgesproken stelt de rechtbank deze termijn vast op drie maanden. De rechtbank acht het verder redelijk deze termijn te doen aanvangen vanaf de dag na die van verzending van de uitspraak.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen dient het beroep ongegrond te worden verklaard.